Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/813 E. 2023/7 K. 16.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/813 Esas
KARAR NO :2023/7

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:29/11/2022
KARAR TARİHİ:16/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan, davalıya ait, … plakalı araç ile 12.06.2022 ve 10.07.2022 tarihlerinde gerçekleştirilen ihlalli geçişler nedeniyle doğan ve yasal süresi içerisinde ödenmeyen geçiş tutarları ve yasadan kaynaklı para cezalarının tahsili amacıyla ….İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyasından başlatılan icra takibinden gönderilen ödeme emrinin davalıya tebliğ edildiğini, borçlunun, HGS/OGS hesabında bakiye olduğunu, geçiş bedelinin çekilmediği gerekçesi ile müvekkili şirkete borcu olmadığını öne sürmek suretiyle borcun tamamına itiraz ettiğini, itiraz konusu alacak hakkında takibin devamı amacıyla işbu davanın ikame edildiğini, yapılan itirazın haksız ve yersiz olduğunu, itirazın iptalinin gerektiğini, davalının takipte, müvekkili şirkete herhangi bir borcu bulunmadığı iddiası ile asıl alacağa ve ferileri bakımından takibe itiraz ettiğini beyan ettiğini ve takibi durdurduğunu, bu doğrultuda ihlalli geçiş vakıasına itiraz etmemiş olduğunu, davalının dava konusu geçişleri yapmadığı yönünde bir itirazının olmadığını, geçişlerin yapıldığı tarih itibariyle OGS ürünlerinin iptal edildiğini, sadece HGS ürünü kullanma zorunluluğunun getirildiğini, davalının icra müdürlüğüne yapmış olduğu itirazında OGS/HGS de yeterli bakiye vardı iddiasının OGS ürünlerinin geçiş tarihinden çok önce iptal edilmiş olması gerçeği karşısında samimiyetten uzak ve zaman kazanmaya yönelik olduğunu, davalı tarafından gerçekleştirilen ihlalli geçişlere ait fotoğrafların mevcudiyeti karşısında davalının ya geçiş esnasında ya da geçişten sonra geçiş bedelini müvekkili şirkete ödediği iddiasının kabul edilmesi gerektiğini, geçiş esnasında ödemenin tahsil edilmediğine dair İhlalli Geçiş Bildiri fişinin araç sürücüsü tarafından teslim alındığını, davalının HGS/OGS hesabında yeterli bakiyenin olduğu iddiasına karşılık davalının aracına tanımlı … nolu HGS etiketinden provizyon sorgusu yapıldığını, yapılan provizyon sorgusunda 12.06.2022 tarihli geçişi için “Ürün Bakiyesi Yetersiz” uyarısı alındığını, 10.07.2022 tarihli geçişi için ise “Ürün Bakiyesi Yetersiz” ve devamında “Ürün Kara Listede” uyarısı alınmış olması sebebiyle geçiş bedellerinin tahsil edilememiş olduğunu, davalı borçluya her bir geçişi ile ilgili ayrı ayrı ilgili operatör tarafından T.C Kimlik numarasına kayıtlı GSM hattına SMS/kısa mesaj gönderildiğini, davalı borçlunun geçiş bedellerinin ödenmediği konusunda bilgilendirildiğini, tüm bu bilgilendirmelere rağmen geçiş bedellerinin ödenememesi üzerine icra takibi başlatıldığını, müvekkili şirketin, 3996 sayılı “Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun” ve … (eski 94/5907) sayılı “3996 Sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanunun Uygulama Usul ve Esaslarına İlişkin” Bakanlar Kurulu Kararı çerçevesinde özel yetkili bir anonim şirket olarak kurulduğunu, “… (… Geçişi ve Bağlantı Yolları Dahil) Otoyolu Projesi” nin yap-işlet-devret modeli ile yapımı ve işletilmesini, Karayolları Genel Müdürlüğü ile imzalamış olduğu 27 Eylül 2010 tarihli Uygulama Sözleşmesi çerçevesinde üstlenmiş bulunmakta olduğunu, müvekkili şirketin geçiş tarihi itibari ile araç sahiplerine geçiş ücretini ödeyebilmeleri için bir çok ödeme kanalı sunduğunu, araç sahiplerinin geçiş tarihinden itibaren 15 gün içerisinde araç plakası üzerinden müvekkili şirkete ve KGM’ye ait internet sitesi ve gerçek kişiler açısından e-devlet üzerinden sorgu yaparak geçiş ücretini ceza tahakkuk etmeden ödeyebilmekte olduğunu, geçiş ücretinin herhangi bir nedenle tahsil edilemedi ise bunu tespit edebilmekte olduğunu, araç sahiplerinin, temin edilen araç sahiplik bilgilerine istinaden plakaya ilave olarak aynı şekilde T.C. kimlik numarası ve vergi numarası üzerinden de sorgulama ve ödeme yapılabilmekte olduğunu, araç sahiplerinin bu kapsamda geçiş ücretinin müvekkili şirketten kaynaklanan nedenlerle ödenememesi iddiasının tamamen haksız ve dayanaktan yoksun olduğunu, huzurdaki işbu davaya konu uyuşmazlık esasına konu ihlalli geçiş fiili kapsamında davalıya 03.07.2022, 10.07.2022 ,31.07.2022 tarihlerinde SMS/kısa mesaj ile bilgi verildiğini ve davalının bilgilendirildiğini belirterek, davalının ….İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyasına yaptığı itirazının iptali ile alacağın yasal faizi ve diğer tüm ferileri ile birlikte tahsili için takibin devamına ve borçlu aleyhine yüzde yirmiden az olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesine ve yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına ve lehlerine vekâlet ücretine hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalıya yapılan usulüne uygun tebligata rağmen davalı taraf davaya cevap vermeyerek ve duruşmalara katılmayarak davayı reddetmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Eldeki dava, İİK 67 maddesi kapsamında açılan itirazın iptali davasıdır.
Ticaret Mahkemesinin görev alanını düzenleyen TTK’nın 4 ve 5 maddeleri şu şekildedir:
“MADDE 4- (1) Her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın;
a) Bu Kanunda,
b) Türk Medenî Kanununun, rehin karşılığında ödünç verme işi ile uğraşanlar hakkındaki 962 ilâ 969 uncu maddelerinde,
c) 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun malvarlığının veya işletmenin devralınması ile işletmelerin birleşmesi ve şekil değiştirmesi hakkındaki 202 ve 203, rekabet yasağına ilişkin 444 ve 447, yayın sözleşmesine dair 487 ilâ 501, kredi mektubu ve kredi emrini düzenleyen 515 ilâ 519, komisyon sözleşmesine ilişkin 532 ilâ 545, ticari temsilciler, ticari vekiller ve diğer tacir yardımcıları için öngörülmüş bulunan 547 ilâ 554, havale hakkındaki 555 ilâ 560, saklama sözleşmelerini düzenleyen 561 ilâ 580 inci maddelerinde,
d) Fikrî mülkiyet hukukuna dair mevzuatta,
e) Borsa, sergi, panayır ve pazarlar ile antrepo ve ticarete özgü diğer yerlere ilişkin özel hükümlerde,
f) Bankalara, diğer kredi kuruluşlarına, finansal kurumlara ve ödünç para verme işlerine ilişkin düzenlemelerde, öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılır. Ancak, herhangi bir ticari işletmeyi ilgilendirmeyen havale, vedia ve fikir ve sanat eserlerine ilişkin haklardan doğan davalar bundan istisnadır.
MADDE 5- (1) Aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevlidir.”6100 Sayılı HMK’nın 2.maddesinde ise Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görev alanı düzenlenmiş olup, bu madde;” Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir.” hükmünü haizdir.
TTK hükümlerine göre, nisbi ticari davanın varlığından söz edilebilmesi için her iki tarafın tacir olması ve uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili bulunması gerekir.Bu iki koşuldan birinin olmaması halinde ortada bir ticari davanın varlığından bahsedilemez. Başka bir deyişle yasada ifade edilen iki koşulun aynı anda gerçekleşmesi zorunludur.Taraflardan birinin tacir olması durumunda ticari işten bahsedilebilirse de, ticari davanın mevcut olduğundan söz edilemez.
İstanbul Bam 37.Hukuk Dairesinin 2022/209 E., 2022/2455 K., 20/10/2022 tarihli ilamında “… Vergi Dairesi Müdürlüğünün 21/05/2021 tarihli cevabi yazısında davalının ikici sınıf tüccar olduğunu, işletme hesabına göre defter tuttuğu, uyuşmazlık konusu yıla ait gelirinde VUK 177/1. Maddesinde bildirilen sınırı aşmadığı bildirilmiş olup, mahkemelerce usulüne uygun şekilde oda ve sicil kaydı ilişkin yeterli araştırmanının yapılmadığı, vergi müdürlüğünce müzekkere ekinde gönderilen vergi beyannamelerine göre davalının birinci sınıf tüccar olmasını gerektirecek tutarda alım ve satımının bulunmadığı tespit edilmiş olup, bu haliyle davalının tacir olarak kabul edilmesinin mümkün olmadığı ve esnaf olarak kabulü gerektiği, taraflar arasındaki uyuşmazlığın da mutlak ticari dava niteliğinde bulunmadığı anlaşılmakla, takibinin ilamsız takip olmasına göre uyuşmazlığın, …. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.” gerekçesi ile davalı ikinci sınıf tüccar olsa da VUK 177/1.maddesinde belirtilen sınırları aşmaması nedeniyle esnaf olarak kabul edilmesi gerektiği belirtilmiştir.
… Vergi Dairesi’nin 27/12/2022 tarihli cevabi yazısı ile davalının VUK 177/1 sınırlarını aşmadığı, İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğünden gelen 05/12/2022 tarihli yazı cevabı ile davalının ticaret sicil kaydının bulunmadığı belirtilmiş olup, davalının tacir olmadığı anlaşılmıştır.
Dava konusu ve sunulan deliller kapsamında uyuşmazlığın, TTK 4. maddede belirtilen, mutlak ticari davalardan olmadığı gibi, aynı maddede dayanağını bulan nispi ticari dava niteliğinde de bulunmadığı görülmektedir. HMK 114. Maddesinde; mahkemenin görevli olması hususunun dava şartı olarak belirtildiği, HMK 115. maddesinde de, dava şartlarının, yargılamanın her aşamasında mahkemece resen gözetileceği açıklanmakla yargılamanın her aşamasında görevsizlik kararı verilebilir. HMK 2. madde ve TTK. 4. ve 5. maddesi gereğince davaya bakma görevi Mahkememize ait olmayıp davacı tarafça açılan davanın İstanbul Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden, mahkememizin görevsizliğine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın Mahkememizin görevsizliği nedeniyle HMK.nun 114/1-c ve 115/2 maddeleri gereğince usulden REDDİNE,
2-Karar kesinleşmesinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize başvurularak dilekçe verilmesi halinde dosyanın bu davaya bakmakla görevli İSTANBUL NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE,
3-HMK’ nun 331/2 maddesi gereğince görevsizlik kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmesi halinde yargılama giderlerine o mahkemenin hükmedeceği, gönderme kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmemiş ise talep üzerine davanın açıldığı mahkemenin dosya üzerinden bu durumu tespit ile davacıyı yargılama giderlerini ödemeye mahkum edeceği ön görüldüğünden yargılama giderleri konusunda bu aşamada bir karar verilmesine yer olmadığına,
4-Süresi içinde gönderilmesi için başvurulmaması halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verileceği hususunun ihtarına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.16/01/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır