Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:2022/756 Esas
KARAR NO:2023/807

DAVA:Menfi Tespit
DAVA TARİHİ:11/02/2022
KARAR TARİHİ:07/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin toplamda 21 adet çeki İstanbul Şubesi’ne göndermek üzere … Kargo’ya verdiğini, çeklerin kargonun … Şubesi’nden çalındığını, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasından zayi nedeniyle çek iptali davası açıldığını, mahkemece ödemeden men yasağı kararı verildiğini, ayrıca … Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunduğunu 2021/… Hz sayılı dosyasından soruşturma devam ettiğini, çekteki imzaların sahte olduğunu, davacı şirketin çekteki cirantaları tanımadığını, dava konusu olan keşideci … tarafından hamiline keşide edilen …, …-… Şubesi, … seri no.lu 31/01/2022 tarihli 15.000-TL’lik çekin kargoda çalınmış olduğunu, çeki bankaya ibraz eden … AŞ’ye mail ile bildirildiğini, davalı …’in çeklerin çalıntı olduğunu bilmesine ve ödemeden men yasağından haberdar olmasına rağmen dava konusu çeki kabul ettiğini ve davacı hakkında …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlattığını beyan ederek öncelikle, çalıntı, sahte ve ödemeden men yasağı kararı verilen çekle müvekkilimiz hakkında icra takibi yapması usule ve yasaya aykırı olduğundan, müvekkilimizin daha fazla mağduriyetinin önlenmesi için, dava sonuçlanıncaya kadar, İİK 72/III. Maddesi uyarınca, ….İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyasında icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, davacının ….İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına konu olan çekten dolayı borçlu olmadığının tespitine, davalı aleyhine % 20 tazminata hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; dava açılmadan önce, taraflar arasında gerçekleştirilen bir arabuluculuk görüşmesi mevcut olmadığından işbu davanın dava şartı yokluğundan usulden reddi gerektiğini, davacının borçlu olmadığını iddia ettiği bedel üzerinden harç ikmal etmediğini, eksik harcın ikmali için davacı yana kesin süre verilmesini, aksi halde davanın usulden reddine karar verilmesini, davacının işbu davada hiçbir hukuki yararı bulunmadığını, davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesini, davalının davaya konu çeki usul ve yasaya uygun şekilde ciro yoluyla iktisap ettiğini, iyi niyetli son meşru hamili olduğunu, çekin icraya konu edilmesinde hiçbir hukuka aykırılık bulunmadığını, davacı tarafın iddialarını ispata yeterli delil ibraz etmediğini beyan ederek davanın reddine, davacı borçlu aleyhine %20 ‘den az olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
…. Asliye Ticaret mahkemesinin 02/11/2022 tarih, … sayılı kararı ile, Asliye Ticaret Mahkemeleri arasındaki iş dağılımına göre İstanbul 6.7.8.9. Asliye Ticaret Mahkemelerinin İhtisas Mahkemesi olarak iş bu dosyaya bakmaya görevli oldukları gerekçesi ile, mahkememize gelen dosyanın 2022/756 Esas sayıya kaydının yapılarak yargılamaya devam olunduğu anlaşıldı.
….İcra Müd. … E. sayılı takip dosyası, ….Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası, … nolu soruşturma dosyası, çek aslı ve fotokopisi ile dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş ve tüm deliller toplanmıştır.
Dava, davacının, hamili olduğunu iddia ettiği davaya konu çekin, rızası hilafına elinden çıktığını, çek üzerindeki imzanın davacı şirket yetkilisine ait olmadığından davalıya borçlu olmadığının tespiti ile çekin TTK.792. madde hükmü gereği davalıdan istirdadı istemine ilişkindir.
Davacı tarafça, davaya konu çek üzerindeki davacı kaşesi üzerinde bulunan imzanın, davacı şirket yetkilisine ait olmadığı iddia edildiğinden, mahkememizce davaya konu çek aslı üzerindeki imzanın davacı şirket yetkilisi eli ürünü olup olmadığı, davalının kötü niyetle çeki iktisap edip etmediği veya iktisabında ağır bir kusurunun bulunup bulunmadığı konusu, hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi haller olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususları bilirkişiye tespit ettirmesi gerekmekte olup, tüm deliller toplandıktan sonra imza ve defter incelemesi yapılmak üzere dosya bilirkişiye tevdii edilmiştir.
İstanbul Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesi Adli Belge İnceleme Şubesi tarafından hazırlanan, 13/09/2022 tarihli raporda; “…
6.1. İnceleme konusu çek arka yüzünde “… KONFEKSİYON…” kaşe izi üzerine atılı 2.ciro imzasının teşhise götürecek önemli karakteristik materyal ve yazı unsuru içermeyen, tersimi basit, taklidi kolay imza olması nedeniyle söz konusu imzanın aidiyetinin, bu meyanda sorulduğu üzere Mehmet …’in eli ürünü olup olmadığının tespit edilemediğinin…” sonuç ve mütalaa edildiği görüldü.
Davacı vekilinin itirazları ve tüm dosya kapsamı ile üç kişilik bilirkişi heyetinden yeni bir rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişiler Adli Tıp Uzmanı Grafolog …, Güzel Sanatlar Fakültesi’nden Grafoloji Uzmanı Öğretim Üyesi … ve Polis Kriminal Grafolog … tarafından hazırlanan 06/02/2023 tarihli bilirkişi raporunda; “…
İnceleme konusu … … şubesine ait, 04 Haziran 2021 basım ve “…” çek numaralı, …, 31/01/2022 keşide yer ve tarihli, 15.000(onbeşbin)TL değerinde, keşidecisi … olan “hamiline”düzenlenmiş çekin arka yüzündeki “… Konfeksiyon….” ibareli kaşe izinin olduğu bölümde bulunan ikinci ciranta imzasının, mevcut mukayese imzalarına atfen, şirket yetkilisi Mehmet … eli mahsülü olmadığının…” sonuç ve mütalaa edildiği görüldü.
Taraf vekillerinin itirazlarının değerlendirilerek, ek rapor alınmasına ilişkin karar verilmiş, 09/05/2023 tarihli Bilirkişi ek raporunda; ” …
Tüm mukayese belgelerinnin fotokopi olmadığı, belgeler üzerindeki imza incelemelerinin … döküman inceleme cihazında, stereo-mikroskop altında, dijital miktroskopta ve diğer optik araçlarla karşılaştırıldığını belirttiğimiz görülmüştür.
Mahkemenizce 03/03/2023 tarihinde alınan Ara Karar doğrultusunda tarafımıza teslim edilen mukayese belge asılları üzerinden yeniden yapılan inceleme neticesinde, 06/02/2023 tarihli kök raporumuzda belirttiğimiz sonuç hakkında herhangi bir değişiklik olmadığının…” sonuç ve mütalaa ettiği görüldü.
….Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E.-… K. sayılı dosyası celp edilip incelendiğinde, Mahkememiz davacısı tarafından, davaya konu çek ve diğer bir kısım çeklerin zayi için dava açıldığı, davaya konu çeke ilişkin davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verildiği görüldü.
Davaya konu çekin incelenmesinde; … Bankası A.Ş. … Şubesine ait, … nolu, 31/01/2022 keşide tarihli, 15.000-TL bedelli, hamiline düzenlenen çekin, keşidecisinin …, ilk cirantasının dava dışı … Tekstil … İnş.Gıda Hırd.Kozm.Züc. İth.İhr.San. ve Tic.Ltd.Şti., 2. cirantanın davacı ….İmalat Paz.San. ve Tic.Ltd.Şti., 3.cirantanın … İnş. Taah. San.Tic.Ltd.Şti.,4.cirantanın …, 5.cirantanın … İnş.Demir Hırd., hamil ve çeki ibraz edenin davalı … A.Ş. olduğu, çekin 14/07/2021 tarihinde bankaya ibraz edildiği ve ….Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasından verilen ödeme yasağı kararı gereğince herhangi bir işlem yapılmadığı yönünde şerh düşüldüğü görülmüştür.
….İcra Müd. … E. sayılı icra takibi dosyasının celp edilip incelenmesinde; davaya konu çeke istinaden 07/02/2022 tarihinde davalı alacaklı … A.Ş. tarafından dava dışı borçlular ve davacı aleyhine işlemiş faiz ve fer’ileri dahil olmak üzere toplam 16.545,31-TL. üzerinden kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı, dosya borcunun, dava dışı borçlu keşideci tarafından haricen ödendiği anlaşılmıştır.
6361 Sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketler Kanunu’nun 9/2. maddesine göre; “faktoring şirketi kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz ve tahsilini üstlenemez,” 9/3. Maddesine göre; “ Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri hâlinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğerki, faktoring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun” hükmü düzenlenmiştir.
Davalı ile dava dışı … ile 14/07/2021 tarihinde imzalanan Faktoring Sözleşmesi tarihi itibariyle yürürlükte bulunan, 10/10/2006 tarihli ve 26315 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Finansal Kiralama, Faktoring ve Finasman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin, 22/2. Maddesine göre,“Birinci fıkrada belirtilen hususlara ilave olarak faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler.” düzenlemesi uyarınca, faktoring şirketlerinin devir aldığı alacak, bir kambiyo senedinden kaynaklanıyor olsa bile, alacağı doğuran temel ilişkiye ait fatura veya benzeri belgelerle bunu tevsik etmeleri gerekmektedir.
Mahkememizin, 30/05/2023 tarihli celsesinin, iki nolu ara kararı ile, davalı defter ve kayıtları ile faktoring sözleşmesi, çek tevdi bordrosu, faturalar ve diğer belgeler üzerinde inceleme yapılarak, davalının, dava dışı … …şirketinden temlik aldığı davaya konu çekin, ilgili Faktoring kanun ve yönetmelik hükümleri ve BDDK tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, devir alınıp alınmadığı, gerçek ve fatura ile tevsik olunan mal veya hizmet satışına dayalı bir alacak olup olmadığı, ilgililerin mali durumları konularında araştırma ve istihbarat çalışması yapılıp yapılmadığı, temlik alınan alacağı temsil eden davaya konu çekin fatura tutarı ile uyumlu olup olmadığı, davalının sorumlu olup olmadığının belirlenmesi için bilirkişi incelemesi yapılmasına ve davalı vekiline, müvekkilinin bilirkişi incelemesine esas olacak ticari defter, kayıt ve belgelerini inceleme gün ve saatinde ibraz etmek üzere TTK ‘nun 83 ve HMK ‘nun 219/2 ve 222. maddeleri gereğince süre verilmesine, inceleme günü defter ve belgelerini hazır etmedikleri takdirde defter ve belgelerinin ibrazından kaçınmış sayılacaklarına karar verileceği hususunun davalı vekiline ihtar edildiği, inceleme günü davalının ticari defter ve belgelerini sunmadığı görüldü.
Davacı vekilinin, yargılamanın devamı sırasında, 06/06/2022 tarihli tam ıslah dilekçesi ile, davaya konu çek nedeniyle, İİK.72.maddesi uyarınca davalıya borçlu olmadığının tespiti ile davalıdan, 6102 sayılı TTK.’nun 792.maddesi uyarınca çekin istirdatına karar verilmesini talep ettiği görüldü.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre; davacı tarafça takip konusu çek üzerindeki imzaya itiraz edilmesi nedeniyle, davacı şirket yetkilisinin ıslak imza örnekleri, imza örneklerinin bulunduğu evrak asılları ile dava konusu çek aslındaki imzalarının karşılaştırılması suretiyle, çek üzerinde bulunan davacı şirket imzasının, davacı şirket yetkilisi eli ürünü olup olmadığı hususunda yapılan imza incelemesi sonucunda düzenlenen, hüküm kurmaya yeterli ve denetime elverişli bilirkişi raporu ile dava konusu çek üzerindeki imzanın davacı şirket yetkilisi eli ürünü olmadığının tespit edildiği, davacı ile dava dışı (ciranta) … Tekstil … İnş.Gıda Hırd.Kozm.Züc. İth.İhr.San. ve Tic.Ltd.Şti. arasında düzenlenen dosyada mübrez faturalar, dava dışı … Tekstil tarafından, davaya konu çekin davacıya cari hesap karşılığında verildiğine dair düzenlenen belge, … Kargo şirketi tarafından, göndericisi davacı olan kargonun taşıma sırasında kaybolduğuna ilişkin düzenlenen tutanak, davacının kaybolan 21 adet çek nedeniyle zayi davası ile birlikte kaybolan çeklerin ibraz edilmesi karşısında birden fazla menfi tespit ve istirdat davası açmış olması yanında, davalı yanca, faktoring sözleşmesi ile devir aldığı alacağı doğuran temel ilişkiye ait olduğu gerekçesiyle dosyaya sunulan faturanın, faktoring sözleşmesi imzalanan borçlu ile önceki ciranta dava dışı … arasında düzenlenmediği, dava dışı faktoring sözleşmesi borçlusu … tarafından, dava dışı … adına düzenlenmesi gerekir iken dava dışı … adına düzenlenen faturadaki …’in TCKN’si ile davaya konu çek üzerinde imzası bulunan dava dışı ciranta …’in TCKN’sinin aynı olduğu, yani aynı TCKN’nin farklı iki isim ile kullanıldığı, davacıdan sonra cirantası bulunan bu isimde bir şirketin ticaret sicilinde kayıtlı olmadığı anlaşıldığından, davaya konu çekin, davacının rızası hilafına elinden çıktığı kanaatine varıldığı, davalı yanca verilen kesin süre içerisinde inceleme gününde ticari defter ve belgelerin sunulmadığı, davalının, çekin iktisabında olağan özeni gösterdiğini, ağır kusuru bulunmadığını belgelendiremediği, dolayısıyla, davacının, davalının, ağır kusurlu olarak davaya konu çeki iktisap ettiğini ispat ettiği kanaati oluştuğundan, davacının davasının kabulü ile, …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasından takibe konulan keşidecisi … olan, … Şubesine ait 31/01/2022 keşide tarihli,… nolu, 15.000-TL. bedelli çek nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, davaya konu çekin davalıdan istirdatı ile davacıya verilmesine, (Davaya konu çek aslı, Mahkememiz kasasında bulunduğundan ve karar kesin olduğundan, kalem tarafından davacıya verilmesine), davacının şartları oluşmayan kötüniyet tazminatı talebinin reddine, karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının kabulü ile, …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasından takibe konulan keşidecisi … olan, … Şubesine ait 31/01/2022 keşide tarihli,… nolu, 15.000-TL. bedelli çek nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, davaya konu çekin davalıdan istirdatı ile davacıya verilmesine, (Davaya konu çek aslı, Mahkememiz kasasında bulunduğundan ve karar kesin olduğundan, kalem tarafından davacıya verilmesine)
2-Davacının kötüniyet tazminatı talebinin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesine göre, alınması gereken 1.024,65‬-TL. harçtan, peşin alınan 282,56-TL. harcın mahsubu ile geriye kalan 742,09-TL. harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 15.000-TL. vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 80,70-TL. başvurma harcı + 282,56-TL. peşin harç + 1.260-TL. ATK faturası + 4.500-TL. bilirkişi + 1.700-TL. tebligat-müzekkere giderleri olmak üzere toplam 7.823,26-TL. yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, miktara göre KESİN olarak verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.07/11/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır