Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/582 E. 2023/144 K. 28.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/582 Esas
KARAR NO :2023/144

DAVA:Banka Teminat Mektubundan Kaynaklanan Davalar (Finans İhtisas) (Alacak)
DAVA TARİHİ:25/08/2022
KARAR TARİHİ:28/02/2023

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı …A.Ş. ile dava dışı … arasında “İstanbul İli, … İlçesi, … Mahallesi, 564 Ada, 181 Parselde kayıtlı 6. Blok 95 Nolu bağımsız bölüme” ilişkin olarak 07.04.2015 tarihli Konut Edinimine İlişkin Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiğini, söz konusu sözleşmenin 13.12.2017 tarihli Finansal Kiralama Kiracı Değişikliği Sözleşmesi ile müvekkili firmaya temlik edildiğini, buna takiben müvekkili firma ile davalı …A.Ş. arasında 26.07.2018 ve 29.11.2019 tarihlerinde Finansal Kiralama Tadil Sözleşmesi akdedildiğini, dava konusu ile ilgili …. Tüketici Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası nezdinde sözleşmelerin uyarlanması ve ayrıca menfi tespit talebiyle dava ikame edildiğini, Mahkemece görevsizlik kararı verildiğini, bunun üzerine istinaf kanun yoluna başvurulduğunu ancak İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin 2022/260 Esas sayılı ilamıyla istinaf istemlerinin kesin olarak reddine karar verildiğini, müvekkili firma, … 1. Noterliğinin 12.10.2018 tarihli, … yevmiyeli ve … 10. Noterliğinin 18.01.2021 tarihli, 00724 yevmiyeli ihtarnameleri ile 85 sayılı Cumhurbaşkanı kararı gereğince, finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli kararlaştırılamayacağından ödeme yükümlülüklerinin TL’ye çevrilmesi gerektiğini ve bu yöndeki taleplerini davalıya bildirdiğini, ancak, davalı tarafından amir mevzuat hükmüne rağmen gereği yapılmadığını aksine müvekkili firma tarafından imzalanan tüketici senetleri …. İcra Müdürlüğü’nün 2021/19199 Esas sayılı dosyası nezdinde icraya konulduğunu, davalı firma tarafından gönderilen ihtarname cevapları incelendiğinde, ilgili Tebliğ’in onuncu fıkrası ile Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın (“32 Sayılı Karar”) 17 ve 17/A maddeleri kapsamında tüzel kişiler ile yapılacak finansal kiralama sözleşme bedellerinin döviz cinsinden kararlaştırılmasının mümkün olduğu belirtildiğinden bahisle ödeme yükümlülüğünün TL’ye çevrilemeyeceği savunulduğunu, 32 Sayılı Karar’ın 17 ve 17/A maddelerinde, Türkiye’de yerleşik kişilerin hangi durumlarda yurt dışından ve yurt içinden dövizli kredi temin edebileceklerine ilişkin açıklamalar yer almakta olduğunu, yurt içinde temin edilen krediler başlıklı 17/A maddesinin altıncı fıkrasında Türkiye’de yerleşik gerçek kişilerin dövizli kredi temin edemeyecekleri belirtilmiş, 10. fıkrasında ise “Türkiye’de yerleşik finansal kiralama şirketlerinin bu maddede yer alan hükümlere aykırı olmamak şartıyla Türkiye’de yerleşik tüzel kişiler ile yurt dışında yerleşik kişilerle yapacakları finansal kiralama işlemlerine ilişkin bedeller döviz üzerinden belirlenebilir” denildiğini, bu madde kapsamında “dövizli kredi temin edebilecek tüzel kişiler” ise maddenin muhtelif fıkralarında belirlendiğini, müvekkili firmanın düzenlemede yer alan “tüzel kişiler” arasında olmadığı, başka bir anlatımla müvekkili firmanın dövizli kredi temin edebilecek tüzel kişi olmadığı izahtan vareste olduğunu, buradaki istisna tüm tüzel kişiler için değil, sadece “dövizli kredi temin edebilecek” tüzel kişiler için getirilmiş bir istisna olduğunu, müvekkili firma dövizli kredi kullanamayacak tüzel kişilerden olduğu için belirtilen istisna kapsamında yer almamakta olduğunu, Cumhurbaşkanı Kararındaki “Türkiye’de yerleşik kişilerin” ifadesinden de anlaşılacağı üzere düzenlemede gerçek ve tüzel kişi ayrımı da yapılmadığını, belirtildiği üzere müvekkili firmanı tüketici konumunda olduğunu, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda düzenlenen bir sözleşme türüyle ilgili olarak ödeme yükümlülüğünün TL’ye çevrilemeyeceğinin öne sürülmesinin de esasen mümkün olmadığını, mevzuatın eksik incelenmesi ve hatalı yorumlanmasından kaynaklı “tüzel kişi” istisnasına müvekkili firmanın girdiği yanılgısıyla davalı tarafça hareket edilmiş ve tüm ihtarlara, emredici mevzuat düzenlemelerine rağmen bugüne kadar ödeme yükümlülükleri TL’ye çevrilmediğini, yasal yollara müracaat etmeden önce son kez … 58. Noterliğinin 17.08.2021 tarihli, … yevmiyeli ihtarnamesi ile davalı tarafa müracaat edildiğini, olumlu dönüş alınamadığını ve dava şartı arabuluculuk sürecinin anlaşamama ile tamamlandığını, davanın kabulü ile taraflar arasında akdedilen; 07.04.2015 tarihli Konut Edinimine İlişkin Finansal Kiralama Sözleşmesi, 13.12.2017 tarihli Finansal Kiralama Kiracı Değişikliği Sözleşmesi ile bu sözleşmelere istinaden yapılan 26.07.2018 ve 29.11.2019 tarihli Finansal Kiralama Tadil sözleşmesindeki döviz cinsinden belirlenen ödeme yükümlülüklerinin; 2/1/2018 tarihinde belirlenen gösterge niteliğindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası efektif satış kuru kullanılarak hesaplanan Türk parası cinsinden karşılığının 2/1/2018 tarihinden bedellerin yeniden belirlendiği tarihe kadar Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak artırılması suretiyle belirlenerek sözleşmenin uyarlanmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talebi ile dava ettikleri anlaşıldı.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dışı … ile müvekkili şirket …A.Ş. arasında, 07.04.2015 tarihinde, …projesi kapsamında yer alan ve İstanbul İli, … İlçesi, … Mahallesi’nde kain tapunun, 564 Ada, 50 Pafta, 181 Parselinde kayıtlı, 6 Blok, F Girişi, 9. Kat 95 No’lu Bağımsız bölüme ait taşınmazın “Konut Edimine İlişkin Finansal Kiralama Sözleşmesi” akdedildiğini, işbu sözleşmenin tüm hak ve borçları ile birlikte 13.12.2017 tarihinde yapılan 07434 numaralı “Finansal Kiralama Kiracı Değişikliği Sözleşmesi” uyarınca davacı …San. ve Dış Tic. LTD. ŞTİ.’ne devir ve temlik edildiğini, davacının, müvekkili Şirket’e gönderdiği … 1. Noterliği’nin 12.10.2018 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi ve … 10. Noterliği’nin 18.01.2021 tarihli ihtarnamesi ile “85 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı” ve “Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ” uyarınca, sözleşme bedelinin 02.01.2018 tarihli TCMB Döviz Efektif Satış Kurunun Türk Lirası karşılığı üzerinden ödeneceğini ve bu doğrultuda sözleşmenin TL’ye çevrilerek uyarlanması yönündeki taleplerini bildirdiğini, müvekkili şirket, davacının … 1. Noterliği’nin 12.10.2018 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesine cevaben … 13. Noterliği’nin 17.10.2018 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesini göndererek taraflar arasındaki sözleşmenin istisna kapsamında kaldığını ve dolayısıyla, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın 17 ve 17/A maddeleri kapsamındaki finansal kiralama sözleşmelerine ilişkin bedellerin döviz cinsinden kararlaştırılmasının mümkün olduğunu ihtaren bildirdiğini, devam eden süreçte, davacı tarafından bu kez … 58. Noterliği’nin 17.08.2021 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesinin müvekkili Şirket’e gönderildiğini; aynı talepler tekrarlanarak sözleşmedeki yükümlülüklerin TL’ye çevrilerek uzlaşma yoluyla uyarlanmasının talep edildiğini, davacının gönderdiği işbu son ihtarnameye cevaben müvekkili şirket … 5. Noterliği’nin 06.09.2021 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesini göndererek, ilgili sözleşmenin istisna kapsamında kalması nedeniyle sözleşmede belirlenen koşullarda herhangi bir değişiklik yapılmayacağını ve sözleşme gereği ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmesi gerektiğini defaten ihtaren bildirdiğini, davacı tarafından, …. Tüketici Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasında sözleşmelerin uyarlanması ve menfi tespit talebiyle açılan davada, Mahkemenin görevsizlik kararı verdiğini; işbu kararın Bölge Adliye Mahkemesi incelemesinden de geçerek kesinleştikten sonra huzurdaki davanın ikame edildiğini, türk parası kıymetini koruma hakkında 32 sayılı kararın 17 ve 17/a maddeleri ve ayrıca tebliğlerde yer alan maddeler kapsamında yapılacak finansal kiralama sözleşmeleri, dövizle sözleşme yasağından istisna tutulduğunu, bu nedenle istisna kapsamında olan davaya konu sözleşmelerin, döviz cinsinden veya dövize endeksli ödeme yükümlülüklerinin türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenmesi zorunluluğu bulunmamakta olduğunu, davaya konu Sözleşme’nin 07.04.2015 tarihli olduğu ve 13.12.2017 tarihli “Finansal Kiralama Kiracı Değişikliği Sözleşmesi” ile davacıya devredildiği de dikkate alındığında, söz konusu sözleşmelerin kararın yürürlük tarihinden önce akdedilmiş olduğunun da açık olduğunu, sözleşmelerin bu nedenle de istisna kapsamında kaldığının görülmekte olduğunu, mevcut durumda, söz konusu sözleşmede belirlenen koşullarda bir değişiklik yapılmasını gerektirir herhangi bir yasal neden bulunmamakta olup; davacının işbu haksız ve mesnetsiz uyarlama talebinin reddine karar verilmesinin gerekmekte olduğunu, davacının sözleşme şartları gereği de uyarlama talep edemez olduğunu, davacının bugün dava konusu ettiği sözde iddiaları ve taleplerini sözleşmenin akdedildiği tarihte öngören taraflar; bu ihtimale binaen sözleşmeye özel bir madde koyarak ihtimalin gerçekleşmesi haline istinaden aralarındaki hukuku tanzim etmişler ve davacı sözleşmede yer verilen madde ile değişen hal ve şartların rizikosunu üstlendiğini, haksız ve hukuka aykırı taleplerden ibaret işbu davanın reddine karar verilmesini talep ettiklerini, dava konusu alanın ticari bir yapı olup; finansal kiralamaya konu iş ticari bir iş ve davacının da tacir olduğunu, davacı şirketin tüketici konumunda bulunduğundan bahisle sözleşmenin uyarlanarak TL’ye çevrilmesi gerektiği yönündeki beyanlarının gerçek dışı ve hukuka aykırı olduğunu, davacı tarafın finansal kiralama taksitlerini sözleşmeye uygun olarak ödememesi nedeniyle müvekkili şirketçe aleyhine açılan icra takibi bulunmakta olduğunu belirterek, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesi talebi ile davanın reddini talep ettikleri anlaşıldı.
DELİLLER VE GEREKÇE
Dava, Finansal kiralama tatil sözleşmelerinin uyarlanması istemidir.

Taraflar arasındaki ihtilaf finansal kiralama tatil sözleşmeleri ile düzenlenen ödeme planlarının TL’ye çevrilip çevrilemeyeceği, çevrilirse davacının borç miktarı noktalarında toplanmakta olup, bu hususta dosyada mevcut Apart Ünite Edimine İlişkin Leasing Sözleşmesi, Finansal Kiralama Kiracı Değişikliği Sözleşmesi, Finansal Kiralama Tadil Sözleşmeleri, … 1. Noterliği’nin 12.10.2018 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi, … 10. Noterliği’nin 18.01.2021 tarihli 00724 yevmiye numaralı ihtarnamesi, … 13. Noterliği’nin 17.10.2018 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi, … 58. Noterliği’nin 17.08.2021 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi, … 5. Noterliği’nin 06.09.2021 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname, … 5. Noterliği’nin 14.05.2020 tarihli… yevmiye numaralı ihtarnamesi, ve tüm dosya kapsamına göre bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce Alınan bilirkişi raporunda sonuç olarak; davacının ileri sürdüğü üzere ilk olarak dava dışı üçüncü kişi ile davalı şirket arasında 07.04.2015 tarihli Konut Edinimine İlişkin Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiği, 13.12.2017 tarihli Finansal Kiralama Kiracı Değişikliği Sözleşmesi ile davacı şirketin sözleşmeye taraf haline geldiği ve taraflar davacı ve davalı arasında 26.07.2018 ve 29.11.2019 tarihlerinde Finansal Kiralama Tadil Sözleşmesi imzalandığı hususunda taraflar arasında bir ihtilaf bulunmamaktadır. Davacı taraf, son olarak imzalanan Finansal Kiralama Tadil Sözleşmesinde yer alan döviz borçlarının, 85 Sayılı Cumhurbaşkanlığı kararı ve ilgili mevzuat gereği TL’ye çevrilmesi gerektiğini ileri sürmektedir. Söz konusu sözleşme gereği en son yapılan 29/11/2019 tarihli tadil ödeme planına göre davacının toplam borcu 1.388.157,50 USD olarak kararlaştırılmış olup, dava tarihi itibariyle, sözleşmeden kaynaklı olarak vadesi geçmiş 1.373.148,60 USD borcu bulunduğu tespit edilmiştir. Ayrıntısını yukarıda izah ettiğimiz üzere, Takdiri Mahkemenize ait olmak üzere, konut finansmanına yönelik sözleşmelerin 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile getirilen yasak kapsamında değerlendirilemeyeceği; istisnaları belirleyen Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 51 ve 52 no’lu Tebliğleri ile istisna kapsamına alındığının mütalaa edildiği anlaşıldı.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Dava dışı … adlı kişi ile davalı …A.Ş. arasında, 07.04.2015 tarihinde, …projesi kapsamında yer alan ve İstanbul İli, … İlçesi, … Mahallesi’nde kain tapunun, 564 Ada, 50 Pafta, 181 Parselinde kayıtlı, 6 Blok, F Girişi, 9. Kat 95 No’lu Bağımsız bölüme ait taşınmazın ” Apart Ünite Edimine İlişkin Leasing Sözleşmesi akdedildiği, işbu sözleşmenin tüm hak ve borçları ile birlikte 13.12.2017 tarihinde yapılan 07434 numaralı “Finansal Kiralama Kiracı Değişikliği Sözleşmesi” uyarınca davacı …San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.’ye devir ve temlik edildiği, ve yeni bir ödeme planı yapıldığı, akabinde taraflar arasında 26.07.2018, 31.01.2019 ve 29.11.2019 tarihlerinde Finansal Kiralama Tadil Sözleşmeleri imzalandığı ve ödeme planlarının yenilendiği, dava dışı … adlı kişi ile yapılan sözlemede kiralama bedelinin USD üzerinden olduğu, daha sonra davalı ile akdedilen finansal kiralama tadil sözleşmeleri ile de USD üzerinden tadil sözleşmeleri yapıldığı görülmüştür.
Dava konusu sözleşme nedeniyle en son yapılan 29.11.2019 tarihli tadil sözleşmesi, ödeme planına göre davacının toplam borcu 1.388.157,50 USD olarak kararlaştırıldığı, ve davacının bu miktarı kabul ettiği, ayrıca dava tarihi itibariyle, sözleşmeden kaynaklı olarak vadesi geçmiş 1.373.148,60 USD borcu bulunduğunun bilirkişi raporu ile tespit edildiği, alınan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya yeterli denetime elverişli olduğu, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan ve 06.10.2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2008/32-34 sayılı Tebliğ’de Değişiklik Yapan ”Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara” ilişkin 2018/32-51 Sayılı Tebliğ ile 2008/32-34 sayılı Tebliğ’in mülga 8. maddesi yeniden düzenlenmiş, yapılan bu düzenlemeye göre Tebliğ’in 8/10. maddesinde “Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın 17 ve 17/A maddeleri kapsamında yapılacak finansal kiralama (leasing) sözleşmelerine ilişkin bedellerin döviz cinsinden kararlaştırılması mümkündür.” hükmüne yer verilmiştir. Her ne kadar somut sözleşme 32 Sayılı Kararın 17 ve 17/A maddeleri kapsamında yapılacak finansal kiralama sözleşmelerinden olmasa da, ilk tebliğde değişiklik yapılarak, 32 sayılı kararın geçici 8.maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten önce akdedilmiş bulunan, menkul ve gayrimenkullere ilişkin finansal kiralama sözlemelerinin Türk Lirasına dönüştürülmesi zorunluluğunun bulunmadığı hususunun hükme bağlandığı, somut sözleşmenin 32 sayılı kararın geçici 8.maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten önce akdedildiği, dolayısıyla Türk Lirasına dönüştürülmesi zorunluluğunun istisnasını oluşturduğu, anlaşılmakla davacının davasının reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre hesap edilen 179,90-TL maktu karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 341,55-TL harçtan fazlaca alınan 161,65‬-TL’nin karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T’ye göre belirlenen 9.200-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
6-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560-TL arabuluculuk ücretinin tamamının, davacıdan tahsiliyle Hazine adına gelir kaydına
Dair, taraflar vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek veya başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.28/02/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır