Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/458 E. 2023/655 K. 03.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:2022/458 Esas
KARAR NO:2023/655

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:28/06/2022
KARAR TARİHİ:03/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; davalı taraf ile aralarında kitap alım satımı konusunda kurulan ticari ilişki sonucu 29/09/2015 ile 22/12/2016 tarihleri arasında ticari ilişkinin sürdüğünü aralarında TTK na uygun cari hesap sözleşmesi olmamasına rağmen davalının satın aldığı mallara ilişkin fatura düzenlenip davalının borcuna yazıldığı, davalının yaptığı ödemeleri ise alacağına kayıt ederek hesabın takip edildiği, davalının düzenlenen faturalara ve içeriğine yasal sürede itiraz etmediğini, davalının cari hesabına 18/08/2016 tarihinde kayıt edilen ileri keşide tarihli çekinin karşılıksız kalması nedeniyle davalının 01/01/2021 tarihinde hesabına borç kaydedildiği, 22/12/2016 tarihli 9.114,18-TL iade faturasının da dikkate alınması sonucu davalının 149.998,46-TL borçlu olduğunun, tespit edildiğini, davalı tarafından ödemenin yapılmaması üzerine davalı aleyhine …. İcra Müdürlüğünün … Esas takip dosyası üzerinden takibe giriştiklerini, davalı tarafın takibe itirazı sonucunda takibin durduğunu iddia ederek takibe yapılan itirazın iptalini, takibin devamına davalının %20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; mahkemenin yetkisine itiraz ettiğini, davacı tarafa ait kitapların bayi sıfatıyla dağıtımını yaptığını, davacı taraf hakkında PDY/FETÖ terör örgütü kapsamında soruşturma açılıp kayyum tayin edildiğini, bayilik sözleşmesi kapsamında davacının uhdesindeki kitaplarını iade almadığını, değişim yapmadığını davacının kitaplarının yasaklı olması ve bayilik sözleşmesi gereği mallarını geriye almaması nedeniyle davacının haksız olduğunu savunarak davacının haksız ve hukuksuz olarak açtığı davanın reddine yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
…. İcra Dairesinin … Esas sayılı takip dosyası, BA- BS formları, faturalar, cari hesap, ticari defter ve belgeler ve dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, tüm dosya kapsamı ile yaptırılan inceleme sonucu bilirkişi raporu alınmış ve tüm deliller toplanmıştır.
…. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası incelendiğinde, davacının, davalıdan, cari hesap alacağından kaynaklı olarak, 149.998,46-TL. asıl alacak üzerinden, asıl alacak tutarlarına takip tarihinden itibaren işleyecek %15,75 oranında avans faizi ile birlikte tahsili amacıyla ilamsız icra takibi yaptığı, davalının süresi içerisinde, borca, faize, faiz oranına ve tüm fer’ilerine itirazı nedeniyle takibin durdurulduğu ve davacı tarafından takibin devamının sağlanması amacıyla İİK. 67. maddesinde belirtilen 1 yıllık hak düşürücü süre içinde, itirazın iptali davasını açtığı anlaşılmıştır.
İhtilaf, davacı alacaklının davalıdan, cari hesap alacağına dayalı takip sebebi itibariyle alacaklı olup olmadığı, alacaklı ise miktarının tespiti konularından kaynaklanmakta olup, alacak miktarının tespiti için takip dayanağı belgelerin incelenmesi hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektiren haller olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususların bilirkişiye tespit ettirilmesi mümkündür.
Davalının ticari defter ve belgelerinin incelenmesi için, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Talimat sayılı dosyasına yazılan talimata istinaden, bilirkişi Mali Müşavir Mehmet Şahin tarafından hazırlanan 03/03/2023 tarihli bilirkişi raporunda;
“…Dava dosyasına sunulan belge ve beyanlar ile icra takip dosyasının birlikte incelenmesi sonucunda delillerin değerlendirilmesi ve raporda yaptığımız tespitlerin görüşlerin sayın mahkemenin takdirinde olduğundan hareketle, davalının ticari defter ve belgelerini VUK.na göre 5 yıllık zaman aşımına uğradığı gerekçesiyle ibraz etmediğinden incelenemediği, davalının TTK açısından 5 yıllık zaman aşımı iddiasının uygun olmadığı, davalının TTK.na göre 10 yıl süre ile defter ve belgelerini saklaması gerektiğinden davalının defter ve ve belgelerini ibraz kaçınma olarak değerlendirildiğinden dosyada mevcut belge ve beyanlara göre davalının takip tarihi itibariyle davacıya takip talebinde olduğu şekliyle 149.998,46 TL borcunun olduğuna…” sonuç ve mütalaa edildiği görüldü.
Tüm deliller toplandıktan sonra, davacının defter ve belgelerinin incelenmesi ile bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişi Mali Müşavir … tarafından hazırlanan 23/08/2023 tarihli bilirkişi raporunda;”…
1-Davacı tarafın dava konusu döneme ait noter onaylı defterlerin yasal sürede tasdik ettirildiği, elektronik mühürlü ticari defterlerinin açılış-kapanış tasdiklerinin yasal süresi içinde usulen uygun olarak Gelirler İdaresi GİB bilgi sistemine yüklendiği, davalı taraf defterlerinin sahipleri lehine delil olma özelliğini haiz olduğu,
2-Davacının davalıyla sözleşme ilişkisinden kaynaklı ticari ilişkisinin olduğu, davacı tarafından yapılan satışlara istinaden peyder pey faturalar düzenlediği, davalının çekleri davacıya avans olarak vermiş olduğu, davalının davacıya vermiş olduğu toplamı 150.000 TL çeklerin verildiği tarihten sonra peyder pey faturalar düzenlendiği,
3-Davacının davalıya düzenlemiş olduğu faturaların temel fatura olduğu, fatura içerikleri konusu; itirazın uzmanlık alanım dışı olduğu,
4-Davalının, davacı tarafından düzenlenen fatura portalına otomatik olarak kaydedilen e-faturalara ilişkin itirazını içeren ihtarname, yansıtma faturası dosyada görülmediği,
5-Davacı şirketin davalı firma ile ilgili faturaları Muhasebe teknik ve usullerine uygun olarak 2018 yılı defter kayıtlarına işlediği eklerde yevmiye kaydı ile detayı verilen tüm faturalardan sonra oluşan 06/01/2022 icra takip tarihi 149.998,46 TL defter ve kayıtlarında davalıdan alacaklı olduğu…” sonuç ve mütalaa ettiği görüldü.
Yargıtay 11.HD.16/01/2017 tarihli, 2016/2630 E.-2017/258/ K. sayılı kararında vurgulandığı üzere, mahkemece tacir olan taraflara ticari defterleri sunmaları için kesin süre verilmesi halinde, davacı tarafın ticari defterlerini verilen kesin süre içerisinde ibraz etmesine karşın, davalı taraf ticari defterlerini verilen kesin süre içerisinde sunmaz ise, artık, davacı yanca usulüne uygun tutulan ticari defterleri onun (davacının) lehine delil niteliğine haizdir. Davacının icra takibine konu ettiği tutarlar eğer davacının usulüne uygun tutulmuş ticari defterlerinde yer almakta ise (kayıtlı ise) bu durumda davalı tarafın ticari defterlerini ibrazdan kaçınmış olması nedeniyle ispat yükü kendisinde olan tarafın (davacının) ticari defterleri davacı lehine deli olacaktır.
Somut olayda, Mahkememizin 28/03/2023 tarihli duruşmasının, 7 nolu ara kararı ile, ilgili talimat mahkemesine talimat yazılmasına, “Belirlenecek olan inceleme günü ticari defter ve belgelerini sunması için TTK ‘nun 83 ve HMK ‘nun 219/2 ve 222 maddeleri. gereğince kesin süre verildiği , inceleme günü ticari defter ve belgeleri sunmadığı takdirde bunları sunmaktan kaçınmış sayılacağı konusunda meşruhat yazılması suretiyle davalıya tebligat yapılmasına…” karar verildiği, davalının inceleme gününde defterlerini ibraz etmediği görülmüştür.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; İcra dosyası, davacı şirket tarafından düzenlenen faturalar, cari hesap, davacının ticari defter ve belgeleri, BA ve BS formları, tüm dosya kapsamına göre alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli ve denetime elverişli olduğundan, mahkememizde de, taraflar arasında ticari ilişki bulunduğu, davalının verilen kesin süre içerisinde ticari defterlerini inceleme günü sunmadığı, davacının, davalıya ticari ilişkiden kaynaklı olarak davaya ve takibe konu cari hesaba ilişkin faturaları düzenlendiği, bilirkişi incelemesi ile davacının usulüne uygun tutulmuş, lehine delil olma ve ispat kuvvetine sahip olduğu anlaşılan ticari defter ve kayıtlarında, cari hesaba ilişkin faturaların kayıtlı olduğu, davacının ticari defter kayıtları ile alacağın varlığı ispatlandığı (Yargıtay 15. H.D. 13/06/2018 T. 2016/2310 E.- 2017/2537 K.), davalı şirketin, davacıdan mal/hizmet alımında bulunduğuna ilişkin, takibe konu cari hesaba ilişkin olan faturaları Mersin/…Dairesi’ne bildirimde bulunduğu, Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim (Form BA) ile de faturaların beyan edildiğinin bilirkişi raporu ile tespit edildiği, “..davalının vergi dairesine böyle bir bildirim yapmasının, takip dayanağı faturanın içeriğinin benimsendiği ve faturada yazılı malların alındığını gösterdiği, davalının bunun aksini gösterir delil sunmadığı ….”(Yargıtay 19. H.D. 15/11/2012 T. 2012/9636 E.- 2012/17068 K. sayılı ilamı) Yargıtay’ın ilgili kararı gereği de, davalı yanca mal/hizmet alındığı, vergi dairesine bildirimde bulunduğu, davalının bunun aksini gösterir delil sunmadığı ve takip dayanağı olan cari hesaba ilişkin faturaların karşılığının da ödendiğinin ispat edilemediği, buna ilişkin dosyaya dekont, ödeme makbuzu vs. sunulmadığı, davacının davaya konu cari hesaba ilişkin alacaklı olduğunun, tespit edildiği, davalı tarafın icra takibine yaptığı itirazın yerinde olmadığı anlaşıldığından, davacının davasının kabulü ile davalının …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından, 149.998,46-TL. asıl alacak üzerinden yaptığı itirazının iptaline, asıl alacağa takip tarihinden itibaren %15,75 (değişen oranlarda) temerrüt faizi uygulanmak suretiyle takibin devamına, kabul edilen alacağın likit ve belirlenebilir olması nedeniyle, İİK 67/2. maddesi kapsamında % 20 icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının kabulü ile davalının …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından, 149.998,46-TL. asıl alacak üzerinden yaptığı itirazının iptaline, asıl alacağa takip tarihinden itibaren %15,75 (değişen oranlarda) temerrüt faizi uygulanmak suretiyle takibin devamına,
2-Kabul edilen alacağın, %20’si olan 29.999,69-TL. icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesine göre, alınması gereken 10.246,39-TL. karar ve ilam harcı + 269,85-TL. başvurma harcı toplamı olan 10.516,24-TL. harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 23.999,75-TL. vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 3.500-TL. bilirkişi + 940,25-TL. tebligat-müzekkere giderleri olmak üzere toplam 4.440,25-TL. yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560-TL. arabuluculuk ücretinin tamamının, davalıdan tahsiliyle hazineye irat kaydına,
7-Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı asilin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize verilecek ya da başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 03/10/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır