Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/224 E. 2022/680 K. 05.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/224 Esas
KARAR NO:2022/680

DAVA:İstirdat
DAVA TARİHİ:30/03/2022
KARAR TARİHİ:05/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili banka tarafından 17/06/2021 tarihinde basılan, bankalarının … müşteri nolu müşterisi …’ya ait … numaraları arasında bulunan 25 yapraklı çek karnesi, Bankalarının Genel müdürlüğü tarafından … şubesine gönderilmek üzere … Kargo’ya teslim edildiğini, 05/07/2021 tarihinde kargo şirketi tarafından çek defterinin kayıp olduğunun taraflarına bildirildiğini, yapılan tüm araştırmalara rağmen çek defterinin bulunamadığını, bu sebeplerle çeklerin zayii sebebiyle çeklerin iptali talebiyle taraflarınca dava açıldığını, …. Asliye Ticaret mahkemesinin … esas sayılı dosyasında davanın sürmekte olduğunu, kaybolan çek defterine ait çeklerden … nolu çekin meşru olmayan hamillerce keşide edildiğini, … Bankası aracılığıyla takastan sunulmuş olduğunu, dosyada bulunan tedbir kararı nedeniyle işleme alınmayarak arkasına tedbir kararı nedeniyle işleme alınmadığına dair şerh düşüldüğünü belirterek, … … şube müşterisi …’ya ait kaybolan çek defterine ait … numaralı çekin, çeki elinde bulunduran … Nakliye Aracılık Hizm. ve Dış Tic. Ltd. Şti. yetkilerinden müvekkili bankaya iadesine karar verilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini taleple dava etmiştir.
CEVAP: Davalıya yapılan usulüne uygun tebligata rağmen davalı taraf davaya cevap vermeyerek ve duruşmalara katılmayarak davayı reddetmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Dava, çekin istirdadı istemine yöneliktir.
Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6102 sayılı Yasanın 790.maddesine göre; “cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır”.
6102 sayılı Yasanın 792. maddesine göre; “çek herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddesine göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çek geri vermekle hükümlüdür.”
Bu madde hükmüne göre, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak kötüniyetle iktisap etmiş olması veya iktisapta ağır bir kusurunun bulunması halinde çeki geri vermekle yükümlüdür. Kötü niyetle iktisap veya iktisapta ağır kusurun ispatı ise çek istirdadını talep eden davacıya aittir.
İstanbul Bam 16.Hukuk Dairesinin 2020/1715 E., 2022/1462 K.sayılı ilamında “Davacı ticari ilişki kapsamında kendisine gönderilen çekin henüz kendisine ulaşmadan kargoda kaybolduğunu ileri sürerek işbu davayı açmıştır. Davalı ise, çeki bankaya ibraz eden hamil durumundadır. Davalının yetkili hamil olması için ciro silsilesinde yer alan imzaların gerçek cirantalara ait olup olmadığını tahkik zorunluluğu bulunmayıp, TTK. 686. maddesi hükmüne göre bu hususta ciro silsilesinin görünüşte düzgün olması yeterlidir. Dava konusu çekte mevcut ciro silsilesi içerisinde bu anlamda bir kopukluk bulunmamaktadır.
TTK. 792. maddesiyle, “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamilin ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlü olacağı.” hüküm altına alınmıştır. Belirtilen kanun hükmü uyarınca davacının, kendisinin yetkili hamili olduğunu ve yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerekmektedir. Somut olayda, davacının bu husustaki ispat külfetini yerine getiremediği, davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiğine veya iktisabında ağır kusurlu bulunduğuna dair delil ibraz edemediği, dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerde de, davalının davaya konu çeki kötü niyetle iktisap ettiğini gösterir bir emare bulunmadığı anlaşılmaktadır. Belirtilen nedenlerle, ilk derece mahkemesi tarafından davanın reddine karar verilmesi isabetli olmakla davacı vekilinin istinaf isteminin reddine karar verilmiştir. ” gerekçesi ile davacının yetkili hamili olduğunu ve yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerektiği belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacının müşterisine ait çek karnesinin genel müdürlük tarafından şubeye gönderilmek üzere kargoya teslimi sonrasında kaybolduğunu, çekin yetkili olmayan hamillerce keşide edildiğini belirterek çekin istirdatını talep ettiği, dava konusu çekte lehtardan hamile ciro silsilesinin tam olduğu, herhangi bir kopukluk bulunmadığı bu nedenle davalının yetkili hamil olduğunun kabulü gerektiği, TTK’nın 792. maddesi gereğince davalının dava konusu çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu hususunda davacı tarafça yeterli ve inandırıcı delil sunulamadığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gereken 80,70-TL karar ve ilam harcının peşin harçtan mahsubu ile artan 687,79 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde iadesine,
Davacı vekilinin yüzüne karşı; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/10/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır