Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:2021/775 Esas
KARAR NO:2022/847

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:10/12/2021
KARAR TARİHİ:09/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin İstanbul bölgesinde kuyumculuk sektöründe faaliyet göstermekte olduğunu, davalının ise fuarlar düzenleyen bir şirket olduğunu, müvekkili şirketin üretimini yaptığı ürünlerin tanıtım ve pazarlamasını yapmak amacıyla birtakım fuarlara katılım sağlamakta olduğunu, müvekkili şirketin davalı tarafından organize edilen ve 2020 Mart ile 2020 Ekim tarihlerinde yapılacak olan … için davalı ile görüşmeler yapılmış olduğunu, görüşmeler neticesinde müvekkili ile davalı şirket arasında Alan ve Stand Kira Sözleşmesi imzalandığımı, ancak kira sözleşmesi müvekkili tarafından imzalanmış ve ödemeler yapılmış olmasına rağmen davalının sözleşmeyi imzalamadığını, bu arada sözleşmenin imzalanmasından sonra müvekkili şirket tarafından isim değişikliğine gidildiğini, söz konusu isim değişikliğinin Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi 30.03.2021 tarih, 10047 sayılı 370. sayfada ilan edildiğini, bu ilan ile müvekkili şirketin eski unvanı olan “… Gıda İnş. Kuy. Taş. San. Ve Tic. Ltd. Şti”, “… … İnşaat Gıda İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi” halini aldığını, sözleşmenin imzalanmasından sonra müvekkili şirket tarafından sözleşmedeki bedelin ödenmesi amacıyla 13.01.2020 tarihinde şirket sigortalı çalışanı olan … TC Kimlik Nolu … hesabından 40.000,00 TL ve yine 03.02.2020 tarihinde şirketin bir diğer sigortalı çalışanı olan … TC Kimlik Nolu … hesabından 20.000,00 TL olmak üzere toplamda 60.000,00 TL davalı şirkete alan ve stand kira ödemesi yapıldığını, ödemeleri yapan çalışanlar dinlendiklerinde söz konusu ödemelerin iş bu anlaşmaya ilişkin yapıldığının açıklığa kavuşacağımı, müvekkili şirket tarafından sözleşmede belirtilen ücret ödemesi yapılmasına rağmen 2020 yılında fuar yapılamamış ve davacı müvekkilinin de katılım sağlayamamış olduğunu, aradan 1.5 yıl geçmesine rağmen davalı şirkete yapılan ödemenin iade edilmemiş olduğunu, davalı tarafından söz konusu ödemenin yapılmamasından dolayı bedelin iadesi için 06.10.2021 tarihinde İstanbul 37. İcra Müdürlüğü 2021/24968 Esas numaralı dosyadan ilamsız icra takibi başlatıldığını, ancak davalı borçlu tarafından iş bu takibe haksız ve kötüniyetli olarak itiraz edildiğini, borçlu tarafından yapılmış olan bu itirazın iptali ve % 20’den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesi için iş bu davanın açılmış olduğunu beyanla davanın kabulü ile itirazın iptaline, Borçlunun takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkâr tazminatına mahküm edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında 2020 Mart ve 2020 Ekim Kuyumculuk Fuarları için iki ayrı sözleşme akdedildiğini, tarafların münakid olduğu ve 2020 Mart ve 2020 Ekim Fuarına ilişkin “Alan ve Stand Sözleşmesinin” Mali Şartlar Başlıklı kısmının 1.ve 2.maddesinde; “Müşteri, işbu sözleşmeye göre …’nin yükümlülüklerinin doğmasının, kira bedellerine ait nakit, senet ve/veya çeklerin sözleşmeye uygun olarak …’ye sözleşme esnasında defaten teslim edilmesi ve vadelerinde ödenmesi şartına bağlı olduğunu bilir ve kabul eder. Müşteri, bu sözleşmeyi imzaladığı andan itibaren sözleşmenin birinci sayfasında katılacağını beyan ettiği fuar(larla katılmayı kabul eder… Müşteri birbirini takip eden iki senedi ve/veya çeki veya senetler ve/veya çekler teslim edilemedi ise bu sözleşmenin birinci sayfasında yazılmış olan ödeme vadelerinden birbirini takip eden iki adedini vadesinde nakden ödemez ise katılım bedelinin bakiye kısmı ve dolayısı ile tanzim ettiği tüm senetler ve çekler ile işbu sözleşmeden doğan tüm mali yükümlülüklerin muaccel hale geleceğini, senetlerden ve/veya çeklerden birbirini takip eden iki adedinin veya bu sözleşmenin birinci sayfasında belirtilmiş olan ödeme vadelerinden takip eden iki adedinin vadesinde nakden ödenmemesi halinde sözleşmenin kendiliğinden hiçbir bildirime gerek kalmaksızın … tarafından haklı nedenle fesih edilmiş sayılacağını, bu durumda …’nin bakiye alacağının muaccel hale geleceğini, ayrıca sözleşme nedeniyle …’nin uğrayacağı tüm zararları da …’nin ilk talebi üzerine derhal ödeyeceğini, fesih edilmiş olan sözleşmeye konu kiralık alanı …’nin başka bir müşteriye verme hakkının bulunduğunu, fesih şartlarının oluşması ardından alan … tarafından başka bir müşteriye verilmiş olsa dahi ödeme yükümlülüklerinin devam ettiğini bilir ve bu hususları gayri kabili rücu kabul, beyan ve taahhüt eder.” hükümlerine yer verilmiş olduğunu, davacı tarafın müvekkili şirketle 2020 Mart ve 2020 Ekim Fuarları olmak üzere toplam iki fuar için sözleşme akdettiğini, davacı şirketin Mart 2020 Fuarı için ödemesi gereken toplam tutarın 80.878,00-TL Ekim 2020 Fuarı için ise 72.180,00-TL olduğunu, davacı şirketin her iki fuar için ödediği toplam tutarın ise 60.000,00-TL olduğunu, Mart 2020 Fuarına ilişkin sözleşmenin son sayfasında yer alan BÖLÜM 4A. teki ÖDEME PLANI’na göre;
Ödeme Planı
Toplam tutarın %25’i 24.12.2019
Toplam tutarın %25’i 14.01.2020
Toplam tutarın %25’i 11.02.2020
Toplam tutarın %25’i 11.03.2020 olduğunu, davacı tarafın 24.12.2019 tarihinde 20.219,50-TL, 14.01.2020 tarihinde 20.219,50-TL, 11.02.2020 tarihinde 20.219,50-TL ve 11.03.2020 tarihinde de 20.219,50-TL ödeme yapması gerekirken vade tarihlerinde gereken ödemeyi yapmayarak münakid olduğu sözleşmeyi ihlal etmiş olduğunu, davacı tarafın Mart 2020 Fuarı için yaptığı tek ödemenin 13.01.2020 tarihindeki 40.000,00-TL olduğunu, ödemelerin vadesinde yapılmaması durumunda sözleşmenin hiçbir bildirime gerek kalmaksızın müvekkili şirket tarafından haklı nedenle fesh edilmiş sayılacağının tarafların münakid olduğu sözleşmenin “Mali Şartlar” başlıklı kısmının 2.maddesinin amir hükmü olduğunu, bu durumda davacının yapmış olduğu kısmi ödemeyi talep etmesinin mümkün olmadığını, aymı şekilde sözleşmenin son sayfasında bulunan “İlgili Yükümlülükler” başlık madde de aynen “Müşteri seçtiği Katılım Şekli’ne göre ödemelerini zamanında ve eksiksiz yapacağım gayri kabili rücu olarak kabul beyan ve taahhüt eder. … Her durumda … 2020 Mart son ödemesinin vadesi 15.03.2020 tarihini aşamaz.” Hükmüne yer verilmiş olup; aynı maddenin son kısmında bulunan “… tarafından organize edilen … MART fuarına katılmak için bu sözleşmenin 1.2. 3. ve 4. Sayfalarında ve Fuar Yönetmeliği’nde belirtilen tüm şartlarını okudum anladım ve kabul ettim.” ibaresi kapsamında davacı şirketin sözleşmede bulunan tüm koşullara harfiyen uyacağını kabul etmiş olduğunu, aynı şekilde EKİM 2020 Fuarına ilişkin sözleşmenin son sayfasında yer alan BÖLÜM 4. teki ÖDEME PLANI’na göre ise;
Ödeme Planı
Toplam tutarın %20’si 21.02.2020
Toplam tutarın %20’si 23.03.2020
Toplam tutarın %20’si 20.05.2020
Toplam tutarın %20’si 22.06.2020
Toplam tutarın %20’si 20. 07. 2020 olduğunu, davacı tarafın 21.02.2020 tarihinde 14.436,00-TL, 23.03.2020 tarihinde 14.436,00-TL, 20.05.2020 tarihinde 14.436,00-TL, 22.06.2020 tarihinde 14.436,00-TL ve 20.07.2020 tarihinde de 14.436,00-TL ödeme yapması gerekirken vade tarihlerinde gereken ödemeyi yapmayarak münakid olduğu sözleşmeyi ihlal etmiş olduğunu, davacı tarafın Ekim 2020 Fuarı için yaptığı tek ödemenin 03.02.2020 tarihindeki 20.000,00-TL olduğunu, ödemelerin vadesinde yapılmaması durumunda sözleşmenin hiçbir bildirime gerek kalmaksızın müvekkil şirket tarafından haklı nedenle fesh edilmiş sayılacağının tarafların münakid olduğu sözleşmenin “Mali Şartlar” başlıklı kısmının 2.maddesinin amir hükmü olduğunu, bu durumda davacının yapmış olduğu bu kısmi ödemeyi talep etmesinin de mümkün olmadığını, aynı şekilde sözleşmenin son sayfasında bulunan “İlgili Yükümlülükler” başlık madde de aynen “Müşteri seçtiği Katılım Şekli’ne göre ödemelerini zamanında ve eksiksiz yapacağını gayri kabili rücu olarak kabul beyan ve taahhüt eder. … Her durumda … 2020 Ekim son ödemesinin vadesi 23.08.2020 tarihini aşamaz.” hükmüne yer verilmiş olup, aynı maddenin son kısmında bulunan “… tarafından organize edilen … EKİM fuarına katılmak için bu sözleşmenin 1. 2. 3. ve 4. sayfalarında ve Fuar Yönetmeliği’nde belirtilen tüm şartlarını okudum anladım ve kabul ettim.” ibaresi kapsamında davacı şirketin sözleşmede bulunan tüm koşullara harfiyen uyacağını kabul etmiş olduğunu, müvekkili şirketin sözleşmeye aykırı bir tutum ve davranışından bahsedilmesinin mümkün olmadığı gibi, bilakis davacı şirketin sözleşmeye konu fuar katılım bedellerini nakden ödemeyerek/çek-senet vermeyerek ve sözleşmenin ödeme planında gösterilen vadelerde ödemelerini yapmayarak sözleşmeyi açıkça ihlal etmiş olduğunu, dolaysıyla davacı şirketin haksız ve mesnetsiz davasının reddine karar verilmesi gerektiğini, MART 2020 ve EKİM 2020 Fuarlarına ilişkin “Alan ve Stand Sözleşmesinin” Genel Şartlar” başlıklı kısmının 1.maddesinde; “… tarafından yapılacak olan fuarların tümünün veya bir bölümünün yasaların öngördüğü mücbir sebeplerle; savaş, ayaklanma, terör, genel grev, yerel veya genel seçim, salgın hastalık, yangın, su baskını, deprem ve doğal afetler nedenli ile hükmen veya resmi makamların muameleleri ile veya fuar düzenlenmesine dair yönetmelikle ilgili veya fuar merkezinin kendinden kaynaklanan sebeplerle füili veya hukuki olarak kullanılmasının olanaksız hale gelmesi nedeni ile ve benzeri nedenlerden dolayı açılması olanaksızlaşırsa; … ilan ettiği fuarı açmadan önce veya fuar esnasında erteleyebilir veya iptal edebilir. Müşteri bu sebeple …’den ödeme iadesi isteyemez, maddi ve manevi tazminat talep edemez.” hükmüne, yine sözleşmenin aynı başlıklı 2.maddesinde; “Müşteri, … tarafından yapılacak olan organizasyonun tümünün veya bir bölümünün, fuarların başarısı için sektörün talebi, ekonomik veya siyasi durum, organizasyonun gerekleri veya organizatörün kendi takdiri ile alacağı karar doğrultusunda değiştirilebilmesini (yer ve tarih değişikliği dâhil) peşinen kabul eder. Değişikliklere itiraz edemez ve hiçbir sebeple fuardan ayrılamaz. Bu tür bir değişiklik olması halinde dahi, sözleşmede belirlenen yükümlülüklerini aynen yerine getirmek ve ödemelerini ödeme şeklinde belirtilen tarihlerde tamamlamak mükellefiyetindedir” hükümlerine yer verildiğini, Corona Virüs (Covid-19) olarak bilinen solunum yolu bulaşıcı hastalığının çok yüksek risk seviyesine çıkması ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ve acil durum ilan edilmesi üzerine ülkemizdeki kamu otoriteleri ve resmi merciler tarafından alınan kararlar gereğince 15.03.2020 tarihi itibarı ile Türkiye’de düzenlenecek olan fuarların iptal edilmesine/pandeminin seyrine göre ileri bir tarihe ertelenmesine karar verildiğini, açıklanan nedenlerle 2020 yılında müvekkil şirket tarafından fuar düzenlenmesinin mümkün olamadığını, Fuarın iptal edilmesine/ertelenmesine karar verilmesi hususunda müvekkili şirkete atfı kabil bir kusurun bulunmadığı izahtan vareste olduğunu, tarafların münakid olduğu sözleşmenin zikredilen hükümlerinden de açıkça anlaşılacağı üzere salgın hastalık ve benzeri nedenlerden kaynaklanan nedenlerle, yahut organizatörün kendi takdiri ile alacağı kararlar doğrultusunda, müvekkili şirketin organizatör sıfatıyla düzenleyecek olduğu fuarları ertelemesi, yer ve tarih değişikliği yapmasının mümkün olduğunu, yine böyle bir durumda dahi müşterinin akdi yükümlülüklerinin aynen devam edeceği ve ödemelerini de sözleşmede belirlenen tarihlerde tediye etme mükellefiyetinin devam edeceğinin sözleşmenin amir hükmü olduğunu, 2021 yılında pandemi tedbirlerinin gevşetilmesi ve fuar organizasyonlarına müsaade edilmesi üzerine 2021 yılının Ekim ayında müvekkili şirketçe kuyumculuk fuarı düzenlenmiş, davacı şirkete anılan fuara katılabileceklerinin bildirilmiş ancak davacı şirketin fuara katılmak istemediklerini beyan etmiş olduğunu, mevcut durum karşısında davacı tarafın haksız ve mesnetsiz davasının reddine karar verilmesi gerektiğini beyanla davanın reddini talep ettiği görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Eldeki dava, alan ve stand kira sözleşmeleri nedeniyle ödenen kira bedellerinin geri ödenmesi amacıyla yapılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Bilirkişi tarafından düzenlenen 18/06/2022 tarihli bilirkişi raporuna göre; Taraflar arasında akdedilen sözleşmeleri genel işlem koşulları içeren matbu sözleşmeler olduğu, mahkemece genel işlem koşullarının sözleşme hükmü haline geldiğinin kabulü durumunda davacının ödemiş olduğu 60.000,00 TL’nin geri verilmesini isteyemeyeceği, davacı yanın genel işlem koşulları hakkında açıkça bilgilendirildiği ve taraflarca müzakere edilip kabul edildiğinin ortaya konmamış olması nedeniyle genel işlem koşullarının sözleşme hükmü haline gelmediği yönündeki bilirkişi görüşüne iştirak edilmesi durumunda davacının ödemiş olduğu 60.000,00 TL’nin iadesini talep edebileceği; bu durumda iyiniyetli sebepsiz zenginleşenin temerrüdü için gerekli ihtar koşulu gerçekleşmediğinden takip tarihi öncesi için temerrüt faizi istenemeyeceği sonuç ve kanaatine varıldığı hususu hiçbir şekilde bağlayıcı olmamak ve nihai takdirinin mahkemeye ait olduğunu belirtmiştir.
İstanbul Bam 17.Hukuk Dairesinin 2018/554 E., 2020/2075 K. sayılı ilamında ” Somut olayda ifa imkansızlığına dair hükümlerin uygulanarak tarafların verdiklerini geri isteyebilme haklarının doğduğunu kabul etmek mümkün değildir. Çünkü, yukarıda ayrıntılı şekilde yazılan sözleşme hükümleri ile bu maddenin uygulanması tarafların karşılıklı iradeleri ile adeta ortadan kaldırılmıştır. Bu durumda, bilirkişi raporunda belirtildiği gibi uyuşmazlığın çözümünde sözleşme hükümleri gözetilecektir. (Dairemiz 2017/682 Esas, 2017/760 Karar sayılı kararı)” gerekçesi ile fuar katılım sözleşmesine dayalı uyuşmazlığın çözümünde sözleşme hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde davacı ve davalı arasında 2020 Mart ve 2020 Ekim kuyumculuk fuarları için iki ayrı sözleşme imzalandığı, davacının bu sözleşmeler nedeniyle ödediği kira bedellerinin tarafına iadesi için davalı aleyhine icra takibi yaptığı, takibe itiraz edilmesi üzerine eldeki davanın açıldığı, davacının bu sözleşmeler kapsamında davalıya 60.000 TL ödediğinin her iki tarafın da kabulünde olduğu, sözleşmelerin genel şartlar başlıklı maddesinde fuarların salgın hastalık vb. nedenlerle açılmaması halinde müşterinin(davacının), davalı şirketten ödemesini isteyemeyeceğinin düzenlendiği, davacının sözleşmeleri imzalayarak bu şartı kabul ettiği, uyuşmazlığın çözümünde sözleşme hükümlerinin uygulanmasının gerektiği, davacının basiretli bir tacir gibi davranmakla yükümlü olduğu, bu nedenle sözleşme hükümlerinin genel işlem koşulu niteliğinde olduğunu ileri süremeyeceği, fuarların salgın hastalık nedeniyle yapılamadığı, ödeme yapan davacının kendi imzaladığı sözleşme maddeleriyle bağlı olduğu, bu nedenle ödediği bedelleri talep edemeyeceği kanaati ile davanın reddine karar verilmiş, davacının kötü niyeti ispat edilemediğinden davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Davalının kötü niyet tazminat talebinin reddine,
3-Alınması gereken 80,70- TL harçtan 1.024,65 TL peşin harcın mahsubu ile artan 943,95‬ TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 9.600 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13.maddesi ve Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi gereğince Adalet Bakanlığı Bütçesinden Arabulucuya ödenen 1.320 TL ücretin tamamının davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde iadesine,
Davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.09/11/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır