Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/731 Esas
KARAR NO :2023/54

DAVA:İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ:24/11/2021
KARAR TARİHİ:31/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; dava dışı sigortalı … … Üretim ve Tic. Ltd. Şti tarafından … … adlı firmaya 23/10/2019 tarih ve … no’lu fatura muhteviyatının ABS Ateşleme bobini cinsi emtia Dap teslim şekli ile satılmış olduğunu, …’den … /…’a sevk edilecek olan emtia … no’lu ve 01/02/2019-31/01/2020 vadeli Emtia Blok Sigorta Poliçesi ile müvekkili şirket tarafından teminat altına alındığını, dava dışı sigortalı … Elektronik tarafından satılan emtianın nakliyesinin davalı … … Nakliyat Ve Ticaret A.Ş. tarafından üstlenildiğini, taşımaya konu 30 palet, brüt 16.573 kg net 12.889 kg olan A… (ABS Ateşleme bobini) emtiasının 25/10/2019 tarihinde dava dışı sigortalının adresinden … plakalı tıra yüklenerek …/…’a sevk edildiğini, emtianın alıcı firma adresinde tahliyesi esnasında “…” emtianın ıslanmış olduğu farkedilerek şoförün imzasını taşıyan hasar tutanağı tanzim edildiğini, 29 palet emtia alıcı tarafından teslim alınmış olup ıslanmış olan 1 palet emtianın ise kabul edilmeyerek satıcı konumunda olan dava dışı sigortalıya iade edildiğini, dava dışı sigortalı tarafından yapılan hasarın ihbarı üzerine müvekkili şirket nezdinde … no’lu hasar ve rücu dosyası açılarak ekspertiz çalışmalarına başlandığını, ekspertiz raporunda yapılan tespitler doğrultusunda dava dışı sigortalının zararın müvekkili … Sigorta A.Ş. tarafından tazmin edildiğini, müvekkili şirketin dava dışı sigortalıya yapmış olduğu ödeme akabinde bu ödemenin davalı taşıyandan rücuen tahsili amacıyla …. İcra Müdürlüğü’nün… E. Sayılı dosyası ile icra takibi başlatılmış olup, söz konusu takibe davalı tarafından yapılan haksız itiraz nedeniyle takibin durdurulmasına karar verildiğini, arabuluculuk görüşmelerinden de olumlu bir sonuç elde edilmemesi üzerine işbu itirazın iptali davası açıldığını, buna ek olarak dava dışı sigortalı tarafından, otomobillerin … sisteminde kullanılan, metal terminaller ve bakır sarım tellerden meydana gelen bobinlerin nemden dolayı riskli olması sebebiyle hiçbir şekilde kullanılamayacağı ifade edildiğini, yapılan incelemeler sonucunda mal faturasına, sovtaj teklifine ve poliçeye istinaden toplam hasar miktarı 6.827,15 Euro olarak hesaplandığını, Karayoluyla Uluslararası Eşya Taşıma Sözleşmesine İlişkin Anlaşma, kısa adıyla CMR ülkemiz tarafından 30/10/1995 tarihinde kabul edilerek, bu tarihte yürürlüğe girdiğini, bu uyuşmazlıkta CMR Konvansiyonu hükümlerinin uygulanması gerekli olduğunu, dava konusu hasar konteyner tavanından sızan suların palet üzerine damlamasıyla yani araç içerisinde ıslanması suretiyle meydana geldiğini, davalı taşıyan taşımaya elverişli araç seçimini yapmakla yükümlü olup CMR m.17/3 hükmü gereği söz konusu zarardan sorumlu olduğunu, davalının sınırlı sorumluluktan faydalanamayacağını, taşımaya konu emtianın eksiksiz ve hasarsız olarak taşıyana teslim edilmiş olduğunu ancak taşıma esnasında 1 palet emtia ıslanarak hasar gördüğünü, emtia otomobillerde frenlerin kilitlenmesine karşılık geliştirilen bir güvenlik önlemi olarak yer alan ABS sistemlerinde kullanılan bir elektronik parça olup emtianın hassasiyeti davalı taşıyan tarafından da bilinmekte olduğunu, bu durumda emtianın usulüne uygun olarak taşıyıcıya teslim edildiği ve araca yüklendiği göz önüne alındığında, taşıyıcının sözleşmeden ve konvansiyondan doğan hiçbir özen sorumluluğunu yerine getirmediği anlaşıldığını, yukarıda açıklanan nedenlerle; davanın kabulünü, davalının takibe, asıl alacağa, faize ve ferilerine ilişkin haksız tüm itirazlarının iptalini, …. İcra Müdürlüğü’nün… E. Sayılı takibinin devamını, davalı aleyhine alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davacının talep ettiği alacağın zamanaşımına uğramış olduğunu, huzurdaki davaya konu taşımanın karayolu taşıması olup söz konusu uyuşmazlığa CMR hükümlerinin uygulanması gerekmekte olduğunu, CMR madde 32’de zamanaşımı süresi belirlenmiş olup bu maddeye göre; “…Bu Sözleşme gereğince yapılan taşımalardan doğacak davaların bir yıl içinde açılması gerekir. ” olduğunu, zamanaşımı def’inde bulunduklarını, müvekkili şirketin taşıma işleri komisyoncusu sıfatıyla hareket etmekte olup, bir hasar söz konusu ise dahi bu hasardan sorumlu tutulmasının mümkün olmadığından husumet itirazlarının olduğunu, müvekkili şirketin taşıma işleri komisyoncusu sıfatına haiz olup, taşımayı kendi öz malı ile yapmamakta olduğunu, söz konusu taşımanın, fiili taşıyan “… … … ….” tarafından taşınmış olup davacının bahsettiği şekilde bir hasar mevcutsa dahi söz konusu hasardan sorumlu tutulması gereken fiili taşıyan olduğunu, dolayısıyla müvekkili şirkete pasif husumet yöneltilmesinin hatalı olduğundan husumet itirazında bulunmakta olduklarını, davanın “… … Intercargo ….” adlı şirkete ihbar edilmesini talep ettiklerini, davayı kabul anlamına gelmemek üzere eşyanın hasar ve zıyaı hakkındaki bildirim süresi içerisinde yapılmamış olduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle; davacının haksız mesnetsiz davasının reddini, İİK m.67/2 uyarınca kötü niyetli davacının alacağın %20 sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatı ödemeye mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
….İcra Müdürlüğü’nün… E. sayılı dosyası, sigorta poliçesi, hasar dosyası, ekspertiz raporu, ödeme dekontu ve dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, tüm dosya kapsamı ile yapılan inceleme sonucu bilirkişi raporu alınmış ve tüm deliller toplanmıştır.
….İcra Müdürlüğü’nün… E. sayılı dosyası incelendiğinde; davacının, hasar nedeniyle sigortalısına ödenen tazminatın davalıdan rücuen tahsiline ilişkin, 6.827-EUR asıl alacak ve asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek %5 faizi ile birlikte tahsili amacıyla ilamsız icra takibi yaptığı, davalının süresi içerisinde, borca, asıl alacağa, faize ve fer’ilerine itirazı nedeniyle takibin durdurulduğu ve davacı tarafından takibin devamının sağlanması amacıyla İİK. 67. maddesinde belirtilen 1 yıllık hak düşürücü süre içinde itirazın iptali davasının açıldığı anlaşılmıştır.
İhtilaf, davacının, nakliye sırasında emtianın bir kısmının zayi olması nedeniyle dava dışı sigortalısına ödenen hasar bedelinin davalıdan rücu edilip edilemeyeceği, tazminatın miktarı, davalının sorumluluğu noktasında toplanmakta olup, takibe konu belgelerin incelenmesi ve tespiti konuları hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektiren haller olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususların bilirkişiye tespit ettirilmesi gerekmektedir.
Tüm deliller toplandıktan sonra, bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişi Taşımacılık Uzmanı … tarafından hazırlanan 06/10/2022 tarihli bilirkişi raporunda; “…
1.Davacı Sigorta Şirketi’nin ödemiş olduğu hasarın, düzenlemiş olduğu poliçe genel şartlarına ve özel şartlara uygun olduğu bu nedenle , Sigortalısının halefi olduğu davalı taşıyıcıya rücu hakkının olduğu,
2.Sayın Mahkemeniz tarafından davalı taşıyıcının sınırlı sorumlu olacağı kanaatine varılması ile; davalıların sorumluluğunun CMR karayolu taşımasına göre emtia zararı SDR hesaplanası ile bulunan ( SDR 8,33 x 549 Kg x Kur7,9312 ) – 36.270,00 TL olabileceği ,
3.Dava konusu mallardaki hasarın taşıma sırasında meydana geldiği, bu zarardan …. olarak taşıma faturasını düzenleyen Davalı … … A.Ş ile fiili taşımacı “ … … ….”şirketinin müştereken ve müteselsilen sorumlu olacağı,
4.Alıcının malları hasarlı olarak kabul etmediği ve tahliye sırasında hasar tespiti yaptırdığı dosyadaki belgelerden açıkça anlaşıldığından Aayrıca ayıp ihbarında bulunulmasına gerek olmadığı,
5.İcra takibine karşı yapılan itiraz, itirazın iptali ve takiplerin devamının gerektiği, davacının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek faiz ve diğer taleplerinin nihai takdirinin Sayın Mahkemede olduğu…” sonuç ve mütalaa ettiği görüldü.
Malların karayolu ile uluslararası nakliyatına ilişkin kurallar, “Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele Sözleşmesi (CMR) ” ile düzenlenmiştir, CMR sözleşmesinin esas amacı; karayolu ile eşya taşımacılığı ve ilgili taraflar arasındaki ilişkiyi, bu ilişkiler çerçevesinde ortaya çıkabilecek hak ve sorumlulukları tanımlamakta olup, davacı ile dava dışı şirket arasında mevcut taşıma sözleşmesinin CMR Konvansiyonu hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi, bu anlaşmada hüküm bulunmadığı hallerde 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) hükümlerinin uygulanması gerektiği anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK Madde 875, Zıya veya hasar ile gecikmeden doğan zarardan sorumluluk,“ (1) Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur.
(2) Zararın oluşmasına, gönderenin veya gönderilenin bir davranışı ya da eşyanın özel bir ayıbı sebep olmuşsa, tazminat borcunun doğmasında ve kapsamının belirlenmesinde, bu olguların ne ölçüde etkili olduğu dikkate alınır.
(3) Gecikme hâlinde herhangi bir zarar oluşmasa da taşıma ücreti gecikme süresi ile orantılı olarak indirilir; meğer ki, taşıyıcı her türlü özeni gösterdiğini ispat etmiş olsun.”
6102 sayılı TTK Madde 876, Taşıyıcının Özeni,“(1) Zıya, hasar ve gecikme, taşıyıcının en yüksek özeni göstermesine rağmen kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği sebeplerden meydana gelmişse, taşıyıcı sorumluluktan kurtulur.”
6102 sayılı TTK Madde 888, Fiilî taşıyıcı “ (1) Taşıma, kısmen veya tamamen üçüncü bir kişi olan fiilî taşıyıcı tarafından yerine getirilirse, bu kişi eşyanın zıyaı, hasarı veya gecikmesi nedeniyle kendisi tarafından yapılan taşıma sırasında ortaya çıkan zarardan asıl taşıyıcı gibi sorumludur. Asıl taşıyıcının gönderen veya gönderilen ile, sorumluluğun genişletilmesi için yaptığı sözleşmeler, fiilî taşıyıcıya karşı, bunları yazılı olarak kabul etmesi şartıyla geçerlidir. (2) Fiilî taşıyıcı, taşıma sözleşmesinden doğan asıl taşıyıcıya ait bütün def’ileri ileri sürebilir. (3) Asıl taşıyıcı ve fiilî taşıyıcı müteselsilen sorumludurlar. (4) Fiilî taşıyıcının yardımcılarına başvurulursa 887 nci madde hükmü uygulanır. (5) Fiilî taşıyıcı taşıma senedinde veya diğer bir belgede kendisine teslim olunan eşyanın ne hâlde bulunduğunu tespit ettirebilir. Bu hükme uyulmadığı takdirde 858 inci maddenin ikinci fıkrası hükümleri uygulanır.
Taşıyıcının sorumluluğu CMR Konvansiyonu md. 17/1 göre ; “Taşımacı yükü teslim aldığı andan, teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur.”,CMR Konvansiyonu 17/2 ye göre ise,- taşıyıcı kendi kusurundan kaynaklanmayan bir sebepten ileri geldiğini ispat edemedikçe eşyaya gelen hasarı tazmin borcu altındadır. Bir başka deyişle taşıyıcının kusurlu olduğu karine olarak kabul edilir. Sorumluluktan kurtulabilmesi için taşıyıcının kusurlu olmadığını ispat etmesi zorunludur. Taşıyıcının sorumluluğuna ilişkin bu düzenlemeye karşılık taşıyıcı CMR Konvansiyonu 17/2 uyarınca eğer kayıp, hasar veya gecikme;a )İstek sahibinin ihmalinden,b)İstek sahibinin verdiği talimattan,c)Yüke has bir kusurdan,d)Taşımacının önlenmesine olanak bulunmayan durumlardan ileri gelmiş ise taşımacı sorumlu tutulamaz.” şeklinde hüküm altına alınmıştır.
CMR kapsamında yapılan taşımalarda meydana gelen kayıp ve hasarlarda taşıyıcı kural olarak anlaşmanın 23 ve 25. maddeleri uyarınca belirlenen esaslar çerçevesinde sorumludur. Anılan maddeler uyarınca taşıyıcının sorumluluğu sınırsız olmayıp, ödemekle yükümlü olacağı tazminat kayıp veya tam ziya halinde eksik brüt ağırlığın kilogramı başına 8.33 hesap birimini aşamayacak olup, eksik brüt ağırlığa göre yapılacak bu hesaplama sonucu bulunan miktar ile taşıma nedeniyle yapılan diğer masraflar toplamı taşıyıcının azami olarak sorumlu tutulabileceği tazminat miktarını oluşturacaktır.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; tüm dosya kapsamına göre alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli ve denetime elverişli olduğundan, davacının dava dışı sigortalısı ile davalı arasında yükleme yeri İzmir, varış yeri … olan taşıma sözleşme akdedildiği, taşıma işini üstelenen davalının, fiili taşıyıcı olarak dava dışı … … … şirketi ile anlaştığı, taşımaya konu bir kısım emtianın taşıma sırasında hasarlandığı, dava dışı alıcının malları hasarlı olarak kabul etmediği ve tahliye sırasında hasar tespiti yaptırdığı, davalı taşıyıcının TTK.921/1 madde ve CMR 17 madde vd. gereğince taşıma sırasında gerçekleşen zıya ve hasardan sorumluluğu bulunduğu, davacının dava dışı sigortalısına 02/04/2020 tarihinde ödediği hasar tazminatının, sigorta poliçesi teminat kapsamında olduğu, dava dışı sigortalısının halefi olarak, davalıya rücu hakkının bulunduğu, davalı taşıyıcının CMR 23/3 maddesi gereğince, sınırlı sorumluluğu kapsamında bilirkişi tarafından hesaplanan ve ödeme tarihi itibariyle EUR karşılığı tutar kadar sorumluluğunun bulunduğu, davalının, hesaplanan tutar kadar, icra takibine yaptığı itirazın yerinde olmadığı, davacının CMR 27/1 maddesi gereğince yıllık %5 faiz oranı üzerinden faiz talep edebileceği kanaati oluştuğundan, davacının davasının kısmen kabulü ile davalının …. İcra Müdürlüğü’nün… Esas sayılı dosyasından, 4.962,44-EUR. asıl alacak, üzerinden yaptığı itirazının iptaline, asıl alacak tutarına takip tarihinden itibaren %5 faiz uygulanmak suretiyle takibin devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine, takibe konu alacak likit olmadığından davacının icra inkar tazminatı talebinin reddine, şartları oluşmayan davalı vekilinin kötü niyet tazminatı talebinin reddine, karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının kısmen kabulü ile davalının …. İcra Müdürlüğü’nün… Esas sayılı dosyasından, 4.962,44-EUR. asıl alacak, üzerinden yaptığı itirazının iptaline, asıl alacak tutarına takip tarihinden itibaren %5 faiz uygulanmak suretiyle takibin devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Davacının icra inkar tazminatı talebinin reddine,
3-Davalı vekilinin kötüniyet tazminatı talebinin reddine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesine göre, alınması gereken 4.813,27-TL. harçtan peşin alınan 753,92-TL. harcın mahsubu ile geriye kalan 4.059,35-TL. harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200-TL. vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200-TL. vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine,
7-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan 59,30-TL. başvurma harcı + 753,92-TL. peşin harç toplamı olan 813,22-TL.’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan 1.500-TL. bilirkişi ücreti + 67,10-TL. tebligat-müzekkere masrafları olmak üzere toplam 1.567,1-TL. yargılama giderlerinin kabul ve ret oranına göre 1.139,10.-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geriye kalanın kendi üzerinde bırakılmasına,
9-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320-TL. arabuluculuk ücretinin kabul ve ret oranına göre 959,48-TL.’nın davalıdan, 360,52-TL.’nın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
10-Taraflarca yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize verilecek ya da başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 31/01/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır