Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/453 E. 2022/196 K. 22.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/453 Esas
KARAR NO :2022/196

DAVA:İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:15/03/2021
KARAR TARİHİ:22/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin, … sınırları içerisinde tekstil alanında faaliyet gösteren bir firmanın sahibi olduğunu, yine …’da faaliyet gösteren müşterilerinden biri olan … ile yaptığı ticaret sonucunda 30.000-TL alacağına karşılık, …’tan toplam bedelleri 30.000-TL olan 2 adet çek almış olduğunu, ilgili çeklerin … tarafından imzalı olduğunu, iş bu çeklerin, … Bankası A.Ş. … … Şubesine ait 21/11/2020 tarih … çek seri numaralı 15.000-TL bedelli, … Bankası A.Ş. … … Şubesine ait 31/12/2020 tarihli … çek seri numaralı 15.000-TL bedelli çekler olduğunu, ürünlerin satışından bir süre sonra çeklerin müvekkili uhdesinden çalınmış veya kaybedilmiş olduğunu, bu sebeple de … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile çeklerin zayii nedeniyle iptallerine karar verilmesi ile ödemeden men yasağı talebi ile dava açılmış olduğunu, … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında yargılama devam ederken 18/01/2021 tarihli dilekçesi ile … Faktoring A.Ş.’nin davaya müdahil olma talebinde bulunmuş olduğunu, söz konusu taleplerinde davaya konu edilen … Bankası A.Ş. … … Şubesine ait 31/12/2020 tarihli … çek seri numaralı 15.000-TL bedelli çekin faktoring işlemi neticesinde tevdi alındığını ve ilgili çeke ilişkin olarak alacağın tahsili için …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası aracılığıyla icra takibi başlatıldığını belirterek, davaya müdahil olma talebinde bulunmuş olduklarını, müvekkilinin alacağına dayanan ilişkinin belgelerle sabit olduğunu, müvekkilinin faktoring şirketinin müşterisi olan, ve yetkili hamil olduğu iddiasında olan ciranta ile hiçbir ticari ilişkisinin bulunmamakta olduğunu, bilgi ve belgeye dayandırılmayan işbu işlem neticesinde başlatılan icra takibinin de davaları nezdinde hiçbir hükmünün bulunmamakta olduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle; davalarının kabulü ile … Bankası A.Ş. … … Şubesine ait 31/12/2020 tarihli … çek seri numaralı 15.000-TL bedelli çekin davalıdan istirdadı ile müvekkiline iadesine karar verilmesi ile davalı tarafından söz konusu çek ile ilgili bedelin tahsili durumunda müvekkilinin telafisi mümkün olmayan zararı söz konusu olacağından, bu zarara sebebiyet verilmemesi açısından, davanın devamı süresince ödeme yasağı kararından devamına ve her türlü icra takiplerinin de ihtiyati tedbir yoluyla durdurulmasına, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davanın yetkisizlik nedeniyle reddinin gerekmekte olduğunu, çek üzerindeki ciro silsilesinin düzgün olduğunu ve müvekkili şirketin iyi niyetli yetkili hamil olup bile bile davacının zararına hareket etmiş olmadığını, çek iptali davası açılması ve ödemeden men kararı bulunması, tek başına, çeki elinde bulunduranın çeki kötü niyetle iktisap ettiğini veya iktisapta ağır kusurlu olduğunu göstermez nitelikte olduğunu, müvekkilinin çeki yasal süresinde bankaya ibraz ettiğinden ve çeki elinde bulundurduğundan TTK m.790 gereği yetkili hamil olduğunu, TTK m.792’ye göre de çeki kötü niyetle iktisap etmediği ve çekin iktisabında ağır kusurlu olmadığı müddetçe müvekkilinin çeki geri verme mükellefiyetinin olmadığını, müvekkilinin basiretli davranmış olduğunu ve gereken her türlü araştırmayı yaparak çeki tevdi almış olduğunu, davacının iddialarında ise hayatın olağan akışına aykırı ve niyetli olduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle; öncelikle, yetki itirazlarının kabulü yetkisizlik nedeniyle davanın reddini, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddini, davacı aleyhinde %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
… 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E.sayılı çek iptali davası dosyası, faturalar, Faktoring Sözleşmesi,çek tevdi bordrosu, çek fotokopisi,ticari defter ve kayıtlar ile dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, tüm dosya kapsamı ile yaptırılan inceleme sonucu rapor alınmış ve tüm deliller toplanmıştır.
… 3.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 27/05/2021 tarihli, … E.-… K. Sayılı dosyasından verilen yetkisizlik kararı ile mahkememize gelen dosyada yargılamaya devam edilmiştir.
Dava, davacının hamili olduğunu iddia ettiği davaya konu çekin, rızası hilafına elinden çıktığını, davalı yanca yetkili hamil olarak icra takibine konu edilen çekin TTK.792. madde hükmü gereği istirdadı/iadesi istemine ilişkindir.
… 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin,14/04/2021 tarih, … E.-…K. sayılı dosyası celp edilip incelendiğinde, davacı … tarafından, mahkememiz davasına konu çekin zayi için açılan davada, söz konusu çek yönünden istirdat davası açıldığından, konusuz kalan davada karar verilmesine yer olmadığına dair karar verildiği ve kararın 01/09/2021 tarihinde kesinleştiği görüldü.
Davaya konu çek fotokopisinin incelenmesinden; … Bankası/… Şubesine ait,… seri nolu, 31/12/2020 keşide tarihli, 15.000-TL bedelli, keşidecisinin …, aval verenin … İçin olduğu, hamiline düzenlendiği, ilk cirantanın, …, 2.cirantanın …. San. ve Tic. A.Ş., hamil ve çeki ibraz edenin davalı …Ş. olduğu, çekin 31/12/2020 tarihinde bankaya ibraz edildiği ve … 2.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E.sayılı dosyasından verilen ödeme yasağı kararı gereğince herhangi bir işlem yapılmadığı yönünde şerh düşüldüğü görülmüştür.
….İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı icra takibi dosyasının celp edilip incelenmesinde; davaya konu çeke istinaden 16/09/2021 tarihinde davalı alacaklı … Faktoring A.Ş. tarafından dava dışı borçlular …, … İçin, …, …. San. ve Tic. A.Ş., aleyhine işlemiş faiz ve fer’ileri dahil olmak üzere toplam 17.645,97-TL üzerinden kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı görülmüştür.
İhtilaf, davaya konu çekin, davacının, yetkili hamil iken rızası hilafına elinden çıkıp çıkmadığı, davalının davaya konu çeki iktisabında ağır kusurlu davranıp davranmadığının tespiti noktalarında toplanmakta olup, tespiti gereken konuların hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektiren haller olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususları bilirkişiye tespit ettirilmesi gerekmektedir.
… 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin… Talimat sayılı dosyasında, bilirkişi Mali Müşavir … tarafından hazırlanan 10/02/2022 tarihli bilirkişi raporunda; “…
-Davacı ile dava dışı … arasında ticari ilişkinin bulunduğu, alım satımlara ilişkin fatura bedellerinin nakit/kredi kartı ile ödendiği,
-Dava konusu 31/12/2020 keşide tarihli … nolu 15.000-TL bedelli çekin gerek davacı gerekse dava dışı …’a ait defter kayıtlarında yer almadığı …” sonuç ve kanaatine ulaşıldığının mütalaa edildiği anlaşıldı.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmünü haizdir.
Çek istirdatı davalarında davacının; çekin yetkili hamili olduğunu, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş veya çeki iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerekmektedir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde, tüm dosya kapsamına göre alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli ve denetime elverişli olduğundan, mahkememizde de, davaya konu çekin hamiline olarak düzenlendiği, dava konusu çek üzerinde davacının cirosunun bulunmadığı, kopukluk bulunmayan ciro silsilesine göre davalının hamil iken ödeme için çeki bankaya ibraz ettiği, mahkemenin ödeme yasağı kararına binaen çek bedelinin ödenmediği, davacının çeki keşideci ile ticari ilişkiden kaynaklı olarak aldığı iddiası karşısında, bilirkişi tarafından incelenen davacı ve dava dışı çek keşidecisi …’un ticari defter ve belgelerinin yasal mevzuata uygun tutulmadığı, taraflar arasında ticari ilişki bulunduğu, ticari ilişki kapsamında mal alım/satımı karşılığındaki ödemelerin nakit/kredi kartı ile yapıldığı, davaya konu çekin incelenen her iki tarafın ticari defterinde kayıtlı olmadığı, davada çekin yetkili hamili olduğunu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığını ispat külfetinin davacı tarafta olduğu dikkate alındığında, davacının yetkili hamil olduğunu ispat edemediği kanaati oluştuğundan, davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre hesap edilen 80,70-TL. maktu karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 256,17-TL. harcın mahsubu ile fazla alınan 175,47-TL. harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 5.100-TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize verilecek ya da başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/03/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır