Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:2021/52 Esas
KARAR NO:2022/829

DAVA:Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:06/08/2020
KARAR TARİHİ:08/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin şirketinin … … … Müh. San. Tic. Ltd. Şti ile davalı … Ltd. Şti arasında …/… poliçe numaralı 29/12/2018 – 29/12/2019 dönemini kapsayan bir Ciro Cmr Sigorta poliçesi ilişkisi mevcut olduğunu, 12 maddelik bu sözleşmeye istinaden davalı sigorta şirketi yüksek sigorta primleri ödeyen müvekkilinin taşımacılık faaliyetiyle ilgili karşılanabileceği muhtemel zararları karşılamayı taahhüt etmekte olduğunu, müvekkili şirkete ait 32 palet 3748 kutu taze meyve ve sebze 21.100 kg brüt ürünü 09/08/2019 da …/… de teslim etmek üzere dava dışı bu firmalarla taşımacılık anlaşması yapmış olduğunu, müvekkili şirketin söz konusu taşıma işlemini kendisine ait …. plakalı çekici dorse ile gerçekleştirmekteyken 14/08/2019 tarihinde … … – … adresinde … tescilli …(PL) plakalı bir tırla trafik kazası gerçekleşmiş olduğunu, kaza sonucunda müvekkiline ait sigortalı dorsede bulunan ürünler mekanik olarak hasarlanarak kullanılmaz hale gelmiş olduğunu, meydana gelen kaza müvekkilinin tarafından davalı … … Sigorta şirketine bildirildiğini, bildirim sonrasında sigorta şirketinin talebiyle …Ltd. Şti tarafından 20/08/2019 tarihinde yapılan ekspertiz çalışması neticesinde kapsamlı bir ekspertiz raporu alındığını, davalı sigorta şirketinin kendi talimatıyla hazırlatmış olduğu ekspertiz raporunda da detaylı tespitlerle müvekkilinin zararı açıkça ortaya konmuş olduğunu, müvekkilinin müşterisi olan dava dışı … firması kaza neticesinde oluşan 19.052,50 Euro zararını haklı olarak müvekkilinin şirketinden talep ettiğini, müvekkilinin bunun üzerine davalı sigorta şirketine bu zararın karşılanması için defaten talepte bulunduğunu, ancak davalı sigorta şirketi müvekkilini oyaladığını ve ödemekle yükümlü olduğu zararın bedelini ödemekten kaçınmış olduğunu, müvekkilinin şirketinin davalı sigorta şirketlerinden ödeme beklediği için dava dışı … firmasının taleplerini aylarca bekletmiş ise de … 4. Noterliğinin 05/06/2020 tarih ve … numaralı ihtarnameyle dava dışı … şirketi kazadan dolayı uğradığı 19.052,50 Euro zararı talep etmiş ise aksi halde hukuki yollara başvurulacağını belirttiklerini, ihtarnameyi tebliğ alan müvekkilinin hukuki yollarla karşı karşıya kalmamak adına talep edilen 19,052,50 Euro’yu dava dışı firmanın banka hesabına 16/06/2020 tarihinde göndermek zorunda kaldıklarını, bahsi geçen ödemeyi dava dışı şirkete yapmak zorunda kalan müvekkilinin sigorta şirketinden bu bedeli talep etmeye devam etmiş ancak yine sonuç alamadığını, sigorta şirketinin sorumluluğu gereği söz konusu zararı müvekkiline ödemekle yükümlü olduğunu, müvekkilinin firmasının yerleşim yerinin Mersin olması iş bu davanın Mersinde açılabilmesine olanak tanımakta olduğunu, davanın kabulünü, kaza tarihinden itibaren işletilecek faiziyle birlikte davalılar tarafından müşterek ve müteselsil olarak müvekkiline ödenmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı … Sigorta A.Ş. vekilinin cevap dilekçesinde özetle; işbu davada yetkili mahkemenin İstanbul(Çağlayan) Mahkemeleri olup, işbu dosyanın yetkisizlikten reddi gerekmekte olduğunu ve dosyanın İstanbul(Çağlayan) Mahkemelerine gönderilmesi gerektiğini, davacı tarafın dava dışı satıcı … Orm. Ürn. İml. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti’ye meydana gelen kaza sonucu hasara uğrayan emtia bedelini ödediğini, meydana gelen hasarın sigorta örtüsü altında olduğunu iddia ederek huzurdaki davayı ikame etmiş olmasının tamamen hukuka aykırı olduğunu, davacı tarafın işbu davada zarar gören taraf sıfatına sahip olmadığını, meydana geldiği iddia olunan kaza sonucu oluşan hasarın tazmininin taşıyıcının sorumluluğunda olmadığı gibi kaza sonucu dava dışı satıcının malvarlığında bir azalma meydana gelmediğinin de mal faturasından anlaşılmakta olduğunu, zira davacının dosyaya sunduğu dava dışı satıcı tarafından dava dışı alıcı muhatap kılınmak suretiyle tanzim edilen fatura tutarının alıcı tarafından satıcıya ödenip ödenmediğinin tetkik edilmesi gerektiğini, eğer ki fatura tutarı alıcı tarafından satıcıya ödendiyse bu durumda satıcının malvarlığında bir azalma meydana gelmeyeceği için davacının yapmış olduğu ödemenin sebepsiz zenginleşme niteliği taşıyacağı izahtan vareste olduğunu, bu halde davacının mamelekinde azalma olmayan satıcıya ödeme yapmasının da yine haklı bir ödeme olmayacağını, hal böyle olunca davacının dava dışı satıcıya karşı herhangi bir sorumluluğu bulunmamasına rağmen ve dava dışı satıcının kazadan dolayı malvarlığında bir azalma meydana gelmemesi nedeniyle satıcının … 4. Noterliği’nin 05/06/2020 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesine istinaden ödeme yapılmış olması davacı ile satıcı arasındaki ticari ilişkinin zedelenmesini önlemeye yönelik olup davacının huzurdaki davayı ikame etmeye hakkı olmadığının kabulü gerektiğini, işbu davanın acente yönünden husumet yokluğundan reddi gerektiğini, çünkü sigortacı ile birlikte acenteye dava açılması halinin bağdaşmamakta olduğunu, meydana geldiği iddia olunan hasardan taşıyıcının sorumlu olmadığı halde sigortalı ticari kararı doğrultusunda ödeme yapmış olduğunu ve taşıyıcının sorumluluğu bulunmayan mezkur olayın sigorta teminatında olmadığını, davacının talep etmiş olduğu hasar tazminatının fahiş olduğunu, hiçbir şekilde meydana gelen hasarın taşıyıcının sorumluluğuna neden olan bir sebepten ileri geldiğini kabul anlamına gelmemekle birlikte taşıyıcının sorumluluğunun sınırlandırılmış olduğunu, davacı tarafça talep edilen faizin hukuka aykırı olduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle; huzurdaki davaya konu uyuşmazlık için İstanbul(Çağlayan) Mahkemeleri yetkili kılındığı için davanın yetkisizlikten reddini ve dosyanın yetkili İstanbul(Çağlayan) Mahkemelerine gönderilmesini, davanın husumetten reddine, bu taleplerinin kabul görmediği taktirde haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın esastan reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
Davalı … Ltd Şti vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından ikame edilen davanın yetkisiz mahkemede ikame edilmiş olup, davacı tarafın dava dışı satıcı … Tar. Ür. Paz. İnş. Taah. Teks. Orm. Ürn. İml. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti’ye meydana gelen kaza sonucu hasara uğrayan emtia bedelini ödediğini, meydana gelen hasarın sigorta örtüsü altında olduğunu iddia ederek huzurdaki davayı ikame etmiş olmasının tamamen hukuka aykırı olduğunu, davacı tarafın işbu davada zarar gören taraf sıfatına sahip olmadığını, meydana geldiği iddia olunan kaza sonucu oluşan hasarın tazmininin taşıyıcının sorumluluğunda olmadığı gibi kaza sonucu dava dışı satıcının malvarlığında bir azalma meydana gelmediğinin de mal faturasından anlaşılmakta olduğunu, zira davacının dosyaya sunduğu dava dışı satıcı tarafından dava dışı alıcının muhatap kılınmak suretiyle tanzim edilen fatura tutarının alıcı tarafından satıcıya ödenip ödenmediğinin tetkik edilmesi gerektiğini, eğer ki fatura tutarının alıcı tarafından satıcıya ödendiyse bu durumda satıcının malvarlığında bir azalma meydana gelmeyeceği için davacının yapmış olduğu ödemenin sebepsiz zenginleşme niteliği taşıyacağı izahtan vareste olduğunu, bu halde davacının mamelekinde azalma olmayan satıcıya ödeme yapmasının da yine haklı bir ödeme olmayacağını, hal böyle olunca davacının dava dışı satıcıya karşı herhangi bir sorumluluğunun bulunmamasına rağmen ödeme yapması ve dava dışı satıcının kazadan dolayı malvarlığında bir azalma meydana gelememesi nedeniyle satıcının … 4. Noterliği’nin 05/06/2020 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesine istinaden ödeme yapılmış olmasının davacı ile satıcı arasındaki ticari ilişkinin zedelenmesini önlemeye yönelik olup davacının huzurdaki davayı ikame etmeye hakkı olmadığının kabulü gerektiğini,
meydana geldiği iddia olunan hasardan taşıyıcının sorumlu olmadığı halde sigortalı ticari kararı doğrultusunda ödeme yapmış olduğunu ve taşıyıcının sorumluluğu bulunmayan mezkur olayın sigorta teminatında olmadığını, davacının talep etmiş olduğu hasar tazminatının fahiş olduğunu, hiçbir şekilde meydana gelen hasarın taşıyıcının sorumluluğuna neden olan bir sebepten ileri geldiğini kabul anlamına gelmemekle birlikte taşıyıcının sorumluluğunun sınırlandırılmış olduğunu, davacı tarafça talep edilen faizin hukuka aykırı olduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle; huzurdaki davaya konu uyuşmazlık için İstanbul(çağlayan) Mahkemeleri’nin yetkili kılındığı için davanın yetkisizlikten reddini, davanın husumetten reddini, bu talepleri kabul görmez ise haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın esastan reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
Ciro CMR Sigortası Poliçesi, ekspertiz raporu, ihtarname, dekont, trafik kazası tutanağı, ve dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, tüm dosya kapsamı ile yaptırılan inceleme sonucu rapor alınmış ve tüm deliller toplanmıştır.
… 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 26/11/2020 tarihli, 2020/… Esas ve 2020/… Karar sayılı yetkisizlik kararı ile mahkememize gelen dosyanın 2021/52 Esas sayıya kaydının yapılarak yargılamaya devam olunduğu anlaşıldı.
İddia, alınan bilirkişi raporu, tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde, taraflar arasındaki uyuşmazlığın, davacı tarafından, dava dışı … Teks.Orm.Ür.İml.İhr.San.Tic.Ltd.Şti.’ne, taşımadan kaynaklı meydana gelen ve ödenen hasar bedelinin, CMR Sorumluluk Sigorta Poliçesi kapsamında, davalılardan tahsiline ilişkin olduğu anlaşıldı.
İhtilaf, davacının, dava dışı şirkete ödediği hasar tutarını, sigorta poliçesi kapsamında davalılardan talep edip edemeyeceği, talep edebilecek ise miktarının tespiti konularından kaynaklanmakta olup, alacak miktarının tespiti için dayanak belgelerin incelenmesi hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektiren haller olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususların bilirkişiye tespit ettirilmesi mümkündür
Tüm deliller toplandıktan sonra, bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişiler Taşımacılık Uzmanı … ve Sigorta Uzmanı … tarafından hazırlanan 11/06/2021 tarihli bilirkişi raporunda; “…
1-)Davacı … … Lojistik Müh. San, Tic. Lid. Şti ile davalı … Ltd. Şti arasında …/001 poliçe numaralı 29.12.2018 – 29.12.2019 dönemini kapsayan bir Ciro CMR Sigorta Poliçesi ile sigortalandığı,
2-)Dosyada detaylı olarak mevcut olan 56894 sayılı sigortacılık kanununun 22.maddesi çerçevesinde düzenlediği kanaatine varılan Ekspertiz raporunun irdelenmesi, Dosyada mevcut diğer bilgi ve belgelerin irdelenmesi işe yapılan detaylı dosya incelemesi sonucu,
Dava konusu Sigorta Hasarının, davalı … Ltd. Şti arasında …/… poliçe numaralı 29.12.2018 – 29.12.2019 dönemini kapsayan bir Ciro CMR Sigorta poliçesi
3-)Dava konusu Nihai hasar tazminat bedelinin hesaplanmasında ,Dava konusu dosyada bulunan belgeler ve bilgilerin irdelenmesi ile, Sigortacılık Kanununun 22.maddesi uyarınca bağımsız ve konusunun uzmanı Kanunen Ekspertiz yapmaya tam yetkili Eksperler tarafından fiziki ve teknik yönden hazırlanan Kesin Ekspertiz raporlarının dikkate alınması gerektiği kanaatine varılması neticesi Dosya da detaylı olarak mevcut olan … Ekspertiz firması – Eksper … … tarafından düzenlenen 16/12/2019 tarihli Ekspertiz raporunda tespit edilen,
Hasarlı emtia CMR’ den doğan Azami Sorumluluk sınırları içerisinde kalan Toplam net hasar tutarının, toplam hasardan sovtaj bedelinin çıkarılması ile (19.052,50 Euro – 1.300,00 EURO) 17.752,50 EURO olduğu kanaatine varılması,
Davalı Sigorta Şirketinin, davacıya 17.752,50 Euro hasar tazminatı borcu olduğu, onu temsilen sigorta acenteliği yapan aracı davalının hasar tazminatı ile ilgili sorumluluğu bulunmadığı,
Sigortacının, ödemiş olduğu hasar tazminatı tutarı kadar davacı Sigortalısının halefi olacağından, kaza ile ilgili sorumlulara rücu kabiliyetinin bulunacağı,
4-)Davacı tarafın talep edebileceği faiz tutarının %5 olabileceği ancak faiz ve diğer talepleri kararının sayın mahkemenin takdirlerinde olduğu…” sonuç ve mütalaa ettikleri görüldü.
Taraf vekillerinin itirazlarının değerlendirilerek, ek rapor alınmasına ilişkin karar verilmiş, 14/12/2021 tarihli Bilirkişi ek raporunda; ” …
6.1.Davalı Sigorta Şirketinin aracısı olarak faaliyet gösteren ve yaptığı işlerden
komisyon geliri alan davalı Sigorta Acentesinin Sigorta Şirketi olmaması, dolayısı
ile ne Sigorta Teminatına bağlı riskleri prim karşılığı temin etme ne de tazminat
ödeme ile yükümlü olduğu,
6.2.Davacı … … Lojistik Müh. San, Tic. Ltd. Şti ile davalı … Sigorta A.Ş. arasında örülmüş olan Sigorta Sözleşmesinde, davalı sigorta aracısı/acentesi … Ltd. Şti.’nin sadece aracılık faaliyetinde bulunduğu, buna istinaden işbu rapor madde 4.1.’de detaylandırılmış Ciro CMR Sigorta Sözleşmesinin imza edildiği,
6.3.İsveç’te meydana gelen Trafik Kazasında, davacının sorumluluğu dahilinde taşınan malın sınırlı sorumluluk dahilinde, poliçe şartlarınca en fazla 94.105 Euro ‘ya kadar teminat sağlayabileceği, dolayısı ile sovtaj sonrası hesap edilen 17.752,50 Euro’nın bu limitler dahilinde olduğu, sovtaj tutarının sebepsiz zenginleşmeye yol açmaması için eğer herhangi bir tazminat yükümlülüğü söz konusu olsa bile bu miktarın sigorta hasarı tazminatı hesabından tenzil edilmesi gerekeceği,
6.4.Hasar bedelinin hesaplanmasında, … Ekspertiz firması – Eksper … … tarafından düzenlenen 16/12/2019 tarihli Ekspertiz raporunda tespit edilen, hasarlı emtia CMR’ den doğan Azami Sorumluluk sınırları içerisinde kalan toplam net hasar tutarının, toplam hasardan sovtaj bedelinin çıkarılması ile (19.052,50 Euro – 1.300,00 Euro) 17.752,50 EURO olarak tespit edildiği,
6.5.İsveç’te meydan gelen trafik kazasının, Polonya plakalı aracın ihmali ve dikkatsizliği ile meydana geldiğinin polis raporunda belirtilmesinden dolayı davacıya böylesine bir kazadan dolayı sorumluluk yükletilemeyeceği,
6.6.CMR poliçesinin sorumluluk poliçesi olduğundan yola çıkarak, hazine onaylı III. Şahıs Mali Mesuliyet poliçesi genel şartları Madde 1’de “İşbu poliçe sigortalıyı, sigortanın mer’iyet müddeti esnasında vukua gelecek bir hadise neticesinde, a) Üçüncü şahısların ölmesi, yaralanması veya sıhhatinin muhtel olması, b) Üçüncü şahıslara ait mallarda ziya ve hasar (maddi zarar ve ziyanlar) husule gelmesi sebebile, poliçede gösterilen sıfat, faaliyet ve hukuki münasebetlerinden dolayı, kendisine karşı, üçüncü şahıslar tarafından ileri sürülecek zarar ve ziyan taleplerinin neticelerine karşı, Türkiye Cumhuriyetinin hukuki mes’uliyete müteallik mevzuatı hükümleri dairesinde ve işbu poliçede tesbit olunan meblağlara kadar temin eder. İşbu poliçe, sigortalıyı haklı taleplere karşı olduğu gibi yersiz ve aşırı taleplere karşı da korur…” dendiği, Davalı Sigortacı tarafından tanzim edilen poliçe Sigorta kapsamı madde 3.1. de Sigorta Sözleşmesinin 1. Maddesi gereğince sigortalanan karşısına ileri sürülecek olan haklı zarar tazminat talebinin karşılanması ve haksız zarar tazminatı talebine karşı savunulmasını kapsadığının belirtildiği,
Bu anlamda davalı Sigortacının 16.12.2019 tarihinde davacıya gönderdiği yazıda;
İlerde oluşabilecek hukuki işlemlerden dolayı Davacının, Davalı Sigortacıyı anında haberdar etmesini, hukuki adımların … Sigorta (davalı) tarafından yürütüleceği bilgisinin verildiği, ancak Davacı tarafın, dava dışı … firmasının … 4. Noterliğinin 05.06.2020 tarih ve … numaralı ihtarnameyle kazadan dolayı uğradığı 19.052,50 Euro zararı talep etmesi, aksi halde hukuki yollara başvurulacağını belirtmesi üzerine aslında yaşanan trafik kazasında asli ve/veya tam kusuru olmaksızın sovtaj miktarı da dahil bu zararı dava dışı tarafa 16.06.2020 tarihinde ödediği, aslen ihtarname ve sonrası sürecin yürütülmesinin Sigorta Sözleşmesi şartlarınca davalı Sigortacı uhdesinde kalması gerekirken ki – bu işleyişi davalı davacıya 16.12.2019 tarihinde yukarıdaki yazı ile bildirmiştir – davacı Sigortalının kendi inisiyatifi ile bir ödeme yaptığı dolayısı ile Sigorta Sözleşmesi hasar yönetim işleyişine uymadığı,
6.7.TTK MADDE 876- (1) Zıya, hasar ve gecikme, taşıyıcının en yüksek özeni göstermesine rağmen kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği sebeplerden meydana gelmişse, taşıyıcı sorumluluktan kurtulur
CMR m.17/f.2: “Eğer kayıp, hasar veya gecikme istek sahibinin hatası veya ihmalinden, taşımacının hatasından değil de, istek sahibinin verdiği talimattan, yüke has bir kusurdan yahutta taşımacının önlemesine olanak bulunmayan durumlardan ileri geliyorsa, taşımacı sorumlu tutulamaz.”
maddelerine istinaden meydana gelen kaza sonucu oluşan emtea zararının taşımacının önlemesine olanak bulunmayan durumlardan ileri geldiği,
Bu anlamda CMR sözleşmesine istinaden taşıyıcı sorumluluktan kurtulmuş sayılacağından, bu türden taşıyıcının sorumlulukları temin eden Sigorta Sözleşmesinin de tazminat ödeme yükümlülüğü ortadan kalkacaktır.
Sigortacı gerek Sigorta sözleşmesinde gerekse hasar sonrasında Sigortalıya yazılı olarak bu türden sorumluluk talepleri olması durumunda kendisine haber verilmesini, hukuki sürecin kendisi tarafından yürütüleceğini bildirmiştir.
Böylesine bir müracaatın yapıldığına dair belge dava dosyasında görülememiştir.
6.8.Nihayetinde, davalı Sigortacının davacı Sigortalısına herhangi bir sigorta tazminat borcu bulunmadığı…” sonuç ve mütalaa ettikleri görüldü.
Taraf vekillerinin ve tüm dosya kapsamının değerlendirilerek, yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişiler Makine Mühendisi … ve Sigorta Uzmanı Öğr. Gör. … tarafından hazırlanan 29/06/2022 tarihli bilirkişi raporunda;
“…1.Sigorta sözleşmelerinden kaynaklanabilecek tazminat ödeme borcunun sigorta şirketlerine ait olduğu, davalı sigorta acentesi … Ltd. Şti. yönünden herhangi bir tazminat ödeme borcunun ya da yükümlülüğünün olmadığı,
2.Davaya konu 14.08.2019 tarihli trafik kazasının “taşımacının önlenmesine olanak bulunmayan durumlardan ileri gelip gelmediği” yönündeki hukuki nitelendirme ve takdirin Sayın Mahkemeye ait olduğu, Sayın Mahkemece, 14.08.2019 tarihli trafik kazasının “taşımacının önlenmesine olanak bulunmayan durumlardan olduğu” kanaatine varılması durumunda taşımacının (davacının) ve dolayısıyla sigorta şirketinin oluşan zarardan sorumluluğunun doğmayacağı, Sayın Mahkemece, 14.08.2019 tarihli trafik kazasının “taşımacının önlenmesine olanak bulunmayan durumlardan olmadığı” kanaatine varılması durumunda ise taşımacının (davacının) ve dolayısıyla sigorta şirketinin oluşan zarardan sorumluluğunun doğabileceği,
3.Davaya konu … /001 no.lu Ciro CMR Sigorta Poliçesi kapsamı itibariyle dava konusu talepler yönünden davalı sigorta şirketinin tazminat sorumluluğunun yükün teslim tarihi olan 09.08.2019 itibariyle kamyon başına 100.000 EURO (614.780,00 TL ) ile sınırlı tutulduğu,4.Davaya konu … /001 no.lu Ciro CMR Sigorta Poliçesi ile 16.12.2019 tarihli, …-….-19 Rapor No.lu CMR Sigorta Poliçesi Ekspertiz Raporu kapsamı itibariyle davacı tarafın gerçek zararının yükün teslim tarihi olan 09.08.2019 itibariyle 17.752,50 EURO (109.138,82 TL) olabileceği ve bu miktarı talep edebileceği…” sonuç ve mütalaa ettikleri görüldü.Malların karayolu ile uluslararası nakliyatına ilişkin kurallar, “Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele Sözleşmesi (CMR) ” ile düzenlenmiştir, CMR sözleşmesinin esas amacı; karayolu ile eşya taşımacılığı ve ilgili taraflar arasındaki ilişkiyi, bu ilişkiler çerçevesinde ortaya çıkabilecek hak ve sorumlulukları tanımlamakta olup, davacı ile dava dışı şirket arasında mevcut taşıma sözleşmesinin CMR Konvansiyonu hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi, bu anlaşmada hüküm bulunmadığı hallerde 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) hükümlerinin uygulanması gerektiği anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK Madde 875, Zıya veya hasar ile gecikmeden doğan zarardan sorumluluk,“ (1) Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur.
(2) Zararın oluşmasına, gönderenin veya gönderilenin bir davranışı ya da eşyanın özel bir ayıbı sebep olmuşsa, tazminat borcunun doğmasında ve kapsamının belirlenmesinde, bu olguların ne ölçüde etkili olduğu dikkate alınır.
(3) Gecikme hâlinde herhangi bir zarar oluşmasa da taşıma ücreti gecikme süresi ile orantılı olarak indirilir; meğer ki, taşıyıcı her türlü özeni gösterdiğini ispat etmiş olsun.”
6102 sayılı TTK Madde 876, Taşıyıcının Özeni,“(1) Zıya, hasar ve gecikme, taşıyıcının en yüksek özeni göstermesine rağmen kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği sebeplerden meydana gelmişse, taşıyıcı sorumluluktan kurtulur.”
Taşıyıcının sorumluluğu CMR Konvansiyonu md. 17/1 göre ; “Taşımacı yükü teslim aldığı andan, teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur.”,CMR Konvansiyonu 17/2 ye göre ise,- taşıyıcı kendi kusurundan kaynaklanmayan bir sebepten ileri geldiğini ispat edemedikçe eşyaya gelen hasarı tazmin borcu altındadır. Bir başka deyişle taşıyıcının kusurlu olduğu karine olarak kabul edilir. Sorumluluktan kurtulabilmesi için taşıyıcının kusurlu olmadığını ispat etmesi zorunludur. Taşıyıcının sorumluluğuna ilişkin bu düzenlemeye karşılık taşıyıcı CMR Konvansiyonu 17/2 uyarınca eğer kayıp, hasar veya gecikme;a )İstek sahibinin ihmalinden,b)İstek sahibinin verdiği talimattan,c)Yüke has bir kusurdan,d)Taşımacının önlenmesine olanak bulunmayan durumlardan ileri gelmiş ise taşımacı sorumlu tutulamaz.” şeklinde hüküm altına alınmıştır.
Taraflar arasında imzalanan Ciro CMR Sigorta Poliçesinin, Genel Koşulları , Sigortanın konusu başlıklı, 1.1.1 maddesi, “…Sınır ötesi (uluslararası) karayolu yük taşımacılığında kendi motorlu araçları ile malların/yüklerin ücret mukabilinde taşınması ile ilgili sözleşmelerden doğan sigorta yaptıranın (poliçe sahibinin) sorumluluğunun sigorta edilmesidir…..” şeklinde düzenlenmiştir.
CMR kapsamında yapılan taşımalarda meydana gelen kayıp ve hasarlarda taşıyıcı kural olarak anlaşmanın 23 ve 25. maddeleri uyarınca belirlenen esaslar çerçevesinde sorumludur. Anılan maddeler uyarınca taşıyıcının sorumluluğu sınırsız olmayıp, ödemekle yükümlü olacağı tazminat kayıp veya tam ziya halinde eksik brüt ağırlığın kilogramı başına 8.33 hesap birimini aşamayacak olup, eksik brüt ağırlığa göre yapılacak bu hesaplama sonucu bulunan miktar ile taşıma nedeniyle yapılan diğer masraflar toplamı taşıyıcının azami olarak sorumlu tutulabileceği tazminat miktarını oluşturacaktır.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; tüm dosya kapsamına göre alınan 29/06/2022 tarihli bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli ve denetime elverişli olduğundan, davacı ile dava dışı şirket arasında taşıma sözleşme akdedildiği, iş bu taşımanın davalı sigorta tarafından CMR Sigorta Poliçesi ile teminat altına alındığı, davacıya ait tıra yüklenen, dava dışı şirketin ihraç ettiği ürünlerin bir kısmının, nakliye sırasında 14/08/2019 tarihinde İsveç’te meydana gelen trafik kazası sonucunda hasarlandığı, davacının, dava dışı şirkete hasar nedeni ile 16/06/2020 tarihinde, 19.052,50-EUR. ödediği, kaza raporunda, davacıya ait tırın yol kenarında kısmen sağ şeritte durmakta iken, kazaya sebep olan dava dışı diğer tırın ihmali ve dikkatsizliği ile davacının aracına çarpması sonucu meydana geldiğinin rapor edildiği, ancak, kaza raporuna göre, davacıya ait tırın kısmen sağ şeritte durduğu, kurallara uygun şekilde yol kenarında durmadığı, yükün zarar görmemesi adına taşımaya özgü bütün önlemleri almadığı, bu durumun davaya konu taşımacının önlenmesine olanak bulunmayan durumlardan olmadığı, davacı taşımacının olayın ve zararın meydana gelmesinde kusuru ve sorumluluğu bulunduğu, bu zararın sigorta poliçesi kapsamında teminat altına alındığı, davacı taşımacının ve dolayısıyla CMR poliçesi kapsamında davalı sigortanın da oluşan zarardan sorumluluğunun mevcut olduğu, sorumluluk kapsamında davacının dava dışı şirkete ödediği hasar tutarının, CMR Sigorta Poliçesi, CMR Konvansiyonu 23. Mad, ve TTK 880. Madde hükümleri kapsamında, sovtaj bedelinin tenzili ile bilirkişilerce hesaplanan kısmını, davalı sigortadan talep edebileceği, davalı sigorta acentesinin, sigorta sözleşmesinin tarafı olmadığı, sigorta sözleşmesinden kaynaklanabilecek herhangi bir tazminat ödeme borcunun ya da yükümlülüğünün bulunmadığı kanaati oluştuğundan, davacının davasının, davalı … Ltd.Şti. yönünden pasif husumet nedeniyle reddine, davacının davasının davalı … Sigorta A.Ş. yönünden kısmen kabulü ile, 17.752,50-EUR.’nun, 06/08/2020 dava tarihinden itibaren, fiili ödeme tarihine kadar 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi gereğince EUR cinsinden 1 yıl vadeli mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanmak suretiyle, iş bu davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının, davalı … Ltd.Şti. yönünden pasif husumet nedeniyle reddine,
2-Davacının davasının davalı … Sigorta A.Ş. yönünden kısmen kabulü ile, 17.752,50-EUR.’nun, 06/08/2020 dava tarihinden itibaren, fiili ödeme tarihine kadar 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi gereğince EUR cinsinden 1 yıl vadeli mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanmak suretiyle, iş bu davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesine göre, alınması gereken 10.324,69-TL. harçtan peşin alınan 2.765,64-TL. harcın mahsubu ile geriye kalan 7.559,05-TL. harcın davalı … Sigorta A.Ş.’nden tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 23.671,72-TL. vekalet ücretinin davalı … Sigorta A.Ş.’den alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200-TL. vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalı … Sigorta A.Ş.’ne verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200-TL. vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalı … … Sigorta Aracılık Hizm.Ltd Şti’ne verilmesine,
7-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan 54,40-TL. başvurma harcı + 2.765,64-TL. peşin harç toplamı olan 2.820,04-TL.’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan 4.500-TL. bilirkişi ücreti +57-TL. tebligat-müzekkere masrafları olmak üzere toplam 4.557-TL. yargılama giderlerinin kabul ve ret oranına göre (Davalı … … Sigorta Aracılık Hizm. Ltd Şti için yapılan 24,50-TL. yargılama giderin düşülerek yapılan hesaplama ile) 4.223,23-TL.’nin davalı … Sigorta A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine, geriye kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
9-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320-TL. arabuluculuk ücretinin kabul ve ret oranına göre 1.229,93-TL.’nin davalı … Sigorta A.Ş.’den alınarak hazineye irad kaydına, geriye kalan 90,07-TL.’nın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
10-Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalılar vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize verilecek ya da başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/11/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır