Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/351 Esas
KARAR NO :2021/796

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:01/06/2021
KARAR TARİHİ:30/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin bayisi olan … … San. Tic. Ltd. Şti. Tarafından cari hesap borcuna karşılık müvekkili şirketin … Bölge Ofisine teslim edilen daha sonra … Ofise kargolanan …’ın …/… şubesine ait 30/01/2015 keşide tarihli, 27.137,46-TL tutarındaki çek kargoda kaybolduğunu, … 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile dava konusu ekle birlikte toplam 9 çek hakkında ödeme yasağı kararı alındığını, Zayi olan …’ın …/… şubesine ait 30/01/2015 keşide tarihli 27.137,46-TL tutarındaki çek, davalı tarafından … 14. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takibine konu edildiğini, müvekkili şirket dosyada borçlu olmamasına rağmen ihtirazı kayıtla 27/03/2015 tarihinde 36.000-TL ilgili icra dosyasına ödendiğini, yapılan ödemeden sonra taraflarınca mezkur çekin yetkili hamilinin müvekkili şirketi olması sebebi ile taraflarınca mezkur çekin istirdatı için açılan davada …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası kararı ile … … … şubesine ait 30/01/2015 keşide tarihli, 27.137,46-TL bedelli çekin müvekkili şirkete iadesini ve davalıdan istirdadına karar verildiğini, işbu karar ile çekin yetkili hamilinin müvekkili şirket olduğunu ve yapılan ödeme ile davalının sebepsiz yere zenginleştiğinin sabit haline geldiğini, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında verilen karar sonrasında davalıya … 6. Noterliğinin 12/02/2021 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi keşide edilerek çekin taraflarına iade edilmesi ve ihtirazı kayıtla olanan … 14. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına 27/03/2015 tarihinde ödenen 36.000-TL’nin 27/03/2015 tarihinden işleyen ticari faizi ile ödenmesi talep edildiğini, açıklanan nedenlerle, 36.000-TL’nin davalıdan ödeme tarihi olan 27/03/2015 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile davalıdan tahsilini, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; icra dosyasına ödenen paranın iadesi talep edildiğinden, öncelikle davanın 6098 sayılı Borçlar Kanunun 77. Vd. Maddeleri kapsamında açılan istirdat davası mı yoksa 2004 sayılı İİK’nın 72/7 maddesi kapsamında açılan istirdat davası mı olduğunu nitelendirilmesinin yapılması gerektiğini, dava … 14. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına yapılan ödemenin istirdatından ibaret olduğunu, davacı talebini sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayandırdığını, davanın 2004 sayılı İİK’nın 72/7 maddesi kapsamında açılan istirdat davası olarak nitelendirilmesi durumunda davanın bir yıllık hak düşürücü süre geçtikten sonra açılması sebebiyle usulden reddinin gerekmekte olduğunu, davanın 6098 sayılı Borçlar Kanununda öngörülen sebepsiz zenginleşme davası olarak niteledirilmesi durumunda ise öngörülen iki yıllık zamanaşımı süresi aşıldığını, icra takibine konu çekte cirosu bulunmayan davacı öncelikle aktif husumet ehliyetinin bulunduğunu ispat etmek zorundu olduğunu, takip konusu çekteki ciro silsilesi incelendiğinde, davacının çekte cirosunun bulunmadığını, davacının takip borçlusu olmadığını, bu nedenle davacı öncelikle çekin rızası hilafına elinden çıktığını daha sonra ise çekin son hamili olan müvekkilinin çekin kötü niyetli iktisap ettiğinin ispat etmesi gerektiğini, müvekkili yetkili hamil olduğunu, çeki faktoring ilişkisi gereği dava dışı Murat Koncagül’den ciro yoluyla temlik aldığını, davacı taraf, müvekkilinin çeki iktisabından kötü niyetli olduğunu ve ağır kusurlu olduğunu da ayrıca ispat etmesi gerekirken bu hususu ispat için herhangi bir delil ileri sürmediğini, davacı tarafça müvekkilinin çeki iktisap anındaki ağır kusur veya kötü niyetin ispat edilmesi gerektiğini, sebepsiz zenginleşme iddiasının 6098 sayılı yasa kapsamında değerlendirildiği durumunda, davacı aynı zamanda icra dosyasına yapılan ödemenin kendisini borçlu sanarak yaptığını da ispat etmek durumda olduğunu, somut uyuşmazlıkta da davacı takip borçlusu olmadığını ve herhangi bir cebri icra tehdidi altında olmadığını bildiği bir durumda üçüncü kişi olarak icra dosya borcunu ödediğini, bu bakımdan 6098 sayılı yasanın 78. Maddesinin açık hükmü gereği davacı açıkca borcu kendisini borçlu sanarak ödemesi halinde geri isteyebileceğini, davacı ödeme dekontundaki açıklamada borcu “… Yapı Borcu İçin Ödenen’ para olarak belirtildiğini, bu sebeple davacının artık borcu hataen ödediği araştırmasını yapılmasına gerek bulunmadığını, takip borçlusu adına borcu ödemeyi üstlenen davacının ödediği paranın iadesini isteme hakkının bulunmadığını, takip borçlusu adına borcu ödeyen üçüncü şahıs dahi olsa istirdat davası açma hakkının takip borçlusunda olduğunu, dosya kapsamında davacının icra dosyasına ödemeyi, bayisi olduğunu bahsettiği ve takip borçlusu olan … … firması adına ödediğinin sabit olduğunu, davacı borcu hataen, kendisini borçlu sanarak ödediğini iddia edemeyeceğine göre borçtan kurtulan olarak istirdat davasının … … firması tarafından açılması gerekmekte olduğunu, açıklanan nedenlerle, yersiz açılan davanın reddini ve yargılama ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
… 7.Asliye Ticaret Mahkemesi … E. (Kapatılan … 10.Asliye Ticaret Mahkemesi … E.), … 14.İcra Müdürlüğü’nün … E.,…. Asliye Ticaret Mahkemesi … E.,ihtarname, ödeme dekontu ve dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş ve tüm deliller toplanmıştır.
Dava, davalıya ödenen tutarın iadesine ilişkin alacak davasıdır.
… 7.Asliye Ticaret Mahkemesi … E. (Kapatılan … 10.Asliye Ticaret Mahkemesi … E.) sayılı dosyası celp edilip incelenmiş, mahkememiz davacısı tarafından, davacı sıfatı ile davaya konu çekin de aralarında bulunduğu bir kısım çeklere ilişkin zayi nedeniyle iptaline ilişkin açılan davada, davaya konu çekin ibraz edildiği anlaşıldığından bu çek hakkında karar tesisine yer olmadığına karar verildiği görüldü.
…. Asliye Ticaret Mahkemesi, 21/10/2019 tarihli, … E.-20168/929 K. sayılı dosyası celp edilip incelendiğinde,davacı … … Mad.San. ve Tic. A.Ş. tarafından, davalı … Faktoring A.Ş.’ne, mahkememiz dosyasına konu çekin istirdatına ilişkin açılan davada, davanın kabulü ile “… …/… Şb. ait, 30/01/2015 keşide tarihli 27.137,46-TL. bedelli çekin davacıya iadesine, davalıdan istirdatına” karar verildiği ve dosyanın kesinleşmediği görülmüştür.
… 14.İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası celp edilip incelendiğinde, alacaklısı … Faktoring A.Ş., borçlularının … İnşaatTuriz. San. ve Tic. Ltd.Şti., … … İnş. … Sul.San.Tic.Ltd.Şti.,… … End.İth.İhr.San., … ve … Mak.San. Tic. olduğu ve mahkememiz dosyasına konu “… …/… Şb. ait, 30/01/2015 keşide tarihli 27.137,46-TL. bedelli” çeke istinaden, kambiyo sentlerine özgü haciz yolu ile takip yapıldığı, davacının, icra takibine konu dosyada borçlu sıfatının olmadığı görülmüştür.
Davaya konu, konu “… …/… Şb. ait, 30/01/2015 keşide tarihli 27.137,46-TL. bedelli” çek incelendiğinde, hamilin … Faktoring A.Ş., keşidecisinin … İnşaatTuriz. San. ve Tic. Ltd.Şti., lehdar (1.cirantanın) … … İnş. … Sul.San.Tic.Ltd.Şti., 2.cirantanın … … End.İth.İhr.San., 3.cirantanın …, 4. cirantanın … Mak.San. Tic. olduğu görülmüştür.
Davacı tarafından dosyaya sunulan, … Bankası’nın 27/03/2015 işlem tarihli dekontu incelendiğinde, davacı yanca toplam 36.000-TL.’nin … 14.İcra Müdürlüğü’nün IBAN numarasına, “… E. sayılı-… Yapı borcu için ödenen” açıklaması ile gönderildiği görüldü.
Davalı vekilinin, hak düşürücü süre yönünden itirazı yerinde görülmediğinden, zamanaşımı def’i, zamanaşımı süresi henüz dolmadığından reddine karar verilmiştir.
İİK 72/7 madde, “….Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını isteyebilir…” hükmü gereği, geri alma davasında, davacı, borçlu olmadığı parayı cebri icra tehdidi altında ödemiş olan borçlu, davalı ise alacaklıdır.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacı taraf her ne kadar, … 14.İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasına, üçüncü kişi olarak ödediği toplam 36.000-TL.’nin sebepsiz zenginleşme nedeni ile geri verilmesi için iş bu davayı açmış ise de, davacının, takip borçlusu olmadığı icra takip dosyasında, üçüncü kişi olarak, borçlu… Sul.San.Tic.Ltd.Şti. adına ödediği parayı geri istediği, İİK 72/7 maddeye göre, icra dosyasında takibe itiraz etmeyen veya itirazı kaldırılan ve bu yüzden borçlu olmadığı bir parayı ödeyen borçlunun, paranın geri alınması için, istirdat davası, hak düşürücü süre geçmiş ve şartları mevcut ise sebepsiz zenginleşme davası açabileceği, davacı üçüncü kişinin, TBK’nın 195. maddesine göre, “ borçlunun borcunu ödeyen üçüncü kişinin, borçlu ile borcun nakli sözleşmesi yapmış gibi kabul edilerek”, iş bu ödemeden dolayı bu madde hükmü gereğince, icra takip borçlusu olan dava dışı takip borçlularına rücu etme hakkının bulunduğu, davacı tarafından, icra takibine konu olan borcun, üçüncü kişi sıfatı ile davalı alacaklıya ödenmiş olması sebebiyle, davalı alacaklıya geri alma, sebepsiz zenginleşme davası açamayacağı anlaşıldığından davacının, davasının aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının aktif husumet nedeniyle reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre hesap edilen 59,30-TL maktu karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 614,79-TL harcın mahsubu ile fazla alınan 555,49-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 5.400-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
5-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320-TL arabuluculuk ücretinin tamamının davacıdan tahsiliyle hazineye irat kaydına,
6-Taraflarca yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize verilecek ya da başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.30/11/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim ..
¸e-imzalıdır