Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/336 E. 2022/144 K. 02.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/609 Esas
KARAR NO:2022/119

DAVA:İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:01/10/2021
KARAR TARİHİ:23/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili mahkememize verdiği 01/10/2021 havale tarihli dilekçesinde özetle; Müvekkili İstanbul ili, Sultanbeyli ilçesinde toptan temizlik malzemeleri alım-satım işi ile iştigal etmekte olup … … Üni. Şubesi muhataplı, 10/09/2021 keşide tarihli keşideci… Sanayi Ltd. Şti. tarafından keşide edilen 40.000,00 TL. tutarlı, … seri numaralı çeki keşideci emrine yazılı … isimli kişiden ticari mal karşılığı teslim alındığını, çeki bankaya ibraz etmek için kontrol ettiğinde tüm aramalara rağmen bulamadığını, çekin çalınma ihtimali yüksek olduğundan çekin iptali için …. Asliye Ticaret Mahkemesi … E. Sayılı dosyasında başvuru yapılmış olup, 08/09/2021 tarihinde mahkemece çek hakkında ödeme yasağı kararı verildiğini, …. Asliye Ticaret Mahkemesi … E. sayılı dosyasından tarafımıza çekin davalı tarafından …/… şubesinde bankaya ibraz edildiğini bildirildiği ve bu kişiye karşı istirdat davası açmak için tarafımıza 2 haftalık süre verildiğini, davacı müvekkili huzurdaki davalıyı tanımamakta olup herhangi bir şahsi veya ticari bir ilişkisi bulunmadığını, davalının …. Asliye Ticaret Mahkemesi … E. Sayılı dosyasına verdiği beyanda çekin müvekkiline hangi yol ile ciro edildiğini belirtmediğini, davacı müvekkilin çekinin şirket adına olduğu gözetildiğinde, şahsi veya elden alınan bir borç karşılığı çekin verilmiş olamayacağı gözetildiğinde davalı taraf çeki hangi ilişkiyle elde ettiğini fatura, makbuz veya sözleşme gibi belgelere dayanarak ispat etmek durumunda olduğunu, ayrıca müvekkilin veya davalıya ciro eden şahısların ticari defterlerinde çekin el değiştirip değiştirmediği veya el değiştirdiyse de hangi ilişkiye dayalı olarak el değiştirdiğinin saptanması gerektiğini, çeke tedbir kararı verilmesini, ayrıca dava konusu çekin davalıdan istirdadına karar verilmesini, davalının çeki nasıl elde ettiği bilinmediğinden, bedelin tahsili için bankaya ibrazı iyi niyetli olmayıp çek üzerinde ödeme yasağı kararının devamına ve yapılacak yargılama sonucu çekin taraflarına iadesine, davanın kabulüne, yargılama gideri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili mahkememize verdiği dilekçesinde özetle; … Bankası …/ … Üniversitesi Şubesi … seri numaralı 40.000 TL bedelli 10.09.2021 keşide tarihli; lehtarı …, keşidesi … İnşaat Taah. Nak. Ve Gıda Pazarlama San. Ltd. Şti. Olan çek alacağı karşılığında müvekkil …’a ciro edilmiştir. Müvekkil …’ın hamili olduğu ve 16.09.2021 tarihinde … … Bankası … Şubesi’ne ibraz edilen çekin karşılığı olmasına rağmen …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 08.09.2021 tarihli … Esas sayılı kararı ile ödemenin durdurulması karar verildiği için ödeme yapılmadığını, çekin ciro zincirinde … A.Ş. bulunmadığını, … A.Ş.nin davaya konu çekte hiç bir hakkı mevcut olmamasına rağmen yalnızca hangi çek veya evrak üzerinde olduğu belli olmayan ve çekin arka yüzü olduğu iddia edilen belge sunarak dava konusu çek hakkında tedbir kararı ve en nihayetinde çekin istirdatını talep etmesi açıkça hukuka aykırı olduğunu, davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Eldeki dava, çek istirdadı istemine ilişkindir.
TTK MADDE 792- (1) Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.
Yargıtay 11 Hukuk Dairesi’nin 2018/5363 Esas, 2018/7977 Karar sayılı ilamında belirtildiği üzere, davalının yetkili hamil olması için ciro silsilesinde yer alan imzaların gerçek cirantalara ait olup olmadığını tahkik zorunluluğu bulunmayıp, 6102 sayılı TTK’nın 686. maddesi hükmüne göre, bu hususta, ciro silsilesinin görünüşte düzgün olması yeterlidir.
Emsal nitelikteki Yargıtay 11. HD’nin 2014/10768 Esas- 2014/20288 karar sayılı kararında da belirtildiği üzere, davalının çeki edinme nedenini kanıtlama yükümlülüğü yoktur. Davalının çekin rıza dışında elden çıktığını bilmesi veya bilebilecek durumda olması gerekir. Çekin rıza dışı elden çıkması halinde ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının iddiasını kesin ve inandırıcı delillerle kanıtlaması gerekmektedir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacının davaya konu çekin hamili olduğunu, ibraz edecekken bulamadığını bu nedenle çek iptali davası açtığını belirterek çekin istirdatını talep ettiği, davalının ise ciro silsilesinin tam olup yetkili hamil olduğunu savunduğu, TTK m.792 hükmü uyarınca davacının, kendisinin yetkili hamili olduğunu ve yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerektiği, çekin ciro silsilesinin görünüşte düzgün olduğu ve dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerde de, davalının davaya konu çeki kötü niyetle iktisap ettiğini gösterir bir emare bulunmadığı gözetilerek davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Mahkememizce verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına,
3-Davacı tarafça yatırılan peşin harcın alınması gereken 80,70 TL’den mahsubu ile eksik alınan 12,39 TL. harcın davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafça yargılama sırasında yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı taraf kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince taktir olunan 6.000 TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran ilgili tarafa iadesine
Davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/02/2022

Katip …
e-imza*

Hakim …
e-imza*