Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2021/225 Esas
KARAR NO:2023/740
DAVA:Tazminat
DAVA TARİHİ:02/04/2021
BİRLEŞEN …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN … SAYILI DOSYASI
DAVA:İtirazın iptali
DAVA TARİHİ:29/04/2021
KARAR TARİHİ:19/10/2023
Taraflar arasında görülen davanın Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Asıl davada davacı vekili Mahkememize verdiği dava dilekçesi ile; müvekkili … Şirketi ile davalı satıcı şirket arasında 2019 yılında yapılan görüşmeler neticesinde balata imalatında kullanmak üzere karbon grafit tozunun niteliklerinde mutabık kalınarak ticari satım sözleşmesinde anlaştıklarını, davacı tarafın anlaşma kapsamında davalıdan 2019 yılında 14 ton 728 kg ürün satın aldığını ve bedelini davalı şirkete ödediğini, 2020 yılında ise 45.973 kg karşılığı 298.208 TL bedellle ürün satın alıp balata imalatında kullanıldığını, 2020 yılında satın alınan grafit tozları ile üretilen balataların piyasaya arzedilmesi üzerine 2020 yılı haziran ayı sonunda yurt içi ve dışı müşterilerden şikayet gelmeye başladığını, şikayetlerde ise; ayıplı grafit tozu ile üretilen balataların kullanımı nedeniyle kullanılan araçlardaki fren disklerini bozduğunun bildirildiğini, 2020 yılında satın alınan karbon garafit tozu ile üretilen balatalardan dolayı müşterilerden şikayetler gelmesine mütakiben satılan balataların müşterilerce iade edilmeye başlandığını, davacı şirketin marka değerinin ve isminin piyasada olumsuz etkilendiğini ve satışlarının düştüğünü, bu durumun davalı şirket yetkilisine bildirildiğini, davalı şirket yetkilisinin davacı şirket merkezine gelerek karşılıklı görüşüldüğünü, bu görüşmede şirket yetkilisine 2019 yılında bir sorun yaşanmazken 2020 yılındaki hammadde karbon grafit tozların gizlenmiş ayıplı olduğunu, 2019 yılındakilerle aynı niteliği taşımadığının bildirildiğini, şirket yetkilisinin ise tüm zararı karşılayacağını bildirdiğini, bu kapsamda 2020 yılında satın alınan gizlenmiş ayıplı 750-850 Kg çuvallar halindeki yaklaşık 13 çuval olan karbon grafit tozlarının davalı şirkete iade faturası kesilerek gönderildiğini, kötüniyetli davalı şirket yetkilisi tarafından, yapılan görüşmeye rağmen … 15. Noterliğinden 07/07/2020 tarih ve … yevmiyeli ihtarname ile faturaya itiraz edildiğini, davacının 2020 yılında satın alınan karbon grafit tozu ile üretilen balatalar ile 2019 yılındaki satın alınan grafit tozu ile üretilen balataların mukayesesinde ise; 2020 yılındaki satın alınan karbon grafit tozunun 2019 yılındaki satılıp teslim edilen karbon grafit tozuyla aynı niteliklerine sahip olmadığını ve objektif olarak sahip olması gereken hammadde özelliklerini taşımadığını, kendisinden beklenilen faydaları azaltarak ortadan kaldırmakta olduğunu, ihtarnameye karşılık keşide edilen … 1. Noterliğinin 2020/… yevmiye ve 23/07/2020 tarihli cevabi ihtarnamesi ile; hileli ve gizli ayıplı hammadde ihbarı yapılarak; 2020 yılında satın alınan 45.973,00 kg gizli ayıplı ve hileli hammadde karbon grafit tozu ile imal edilmiş olan balatalardan piyasaya arz edilenlerden şimdilik 6027 adet bedeli karşılığı 777.116,71 TL bedelle iade faturası kesilerek davacıya iade edildiğnden dolayı 777.116,71 TL doğmuş zararlarının derhal karşılanmasını ve şirketlerinden olan ayıplı ürün satışından kaynaklı iade faturası kesilen 85.375,95 TL borçlarının, zararlarına mahsup ettiklerini ve bakiye kalan 691.740,76TL zarar bedelinin şirketlerinin hesabına derhal ödenmesi ile şirketin piyasadaki markası ve itibarı da olumsuz etkilendiğinden maddi ve manevi zarara uğradığından zararlarında karşılanması istendiğini aksi takdirde yasal yollara müracat edileceğinin ihtar edildiğini, bugüne kadar ise gizlenmiş ayıplı karbongrafit tozu ile üretilen ürünlerden iade edilen balataların toplam bedelinin 991.840,67 TL olduğunu, halen iade edilmeye devam edilmekte olduğunu, bu durum üzerine müvekkili şirketin, davalının hileli davranışlarıyla gizlemiş olduğu çuvallar içerisinde her biri 750-850 kg ağırlıktaki hammadde grafit tozları ile imalatını durdurmuş ve başka satıcılardan karbon grafit tozu almaya ve onlarla üretim yapmaya başladığını, davalıdan satın aldığı gizlenmiş ayıplı hammadde grafit tozları ile diğer satıcılardan satın aldığı grafit tozlarının numunesini tekniz analiz için … İşl. A.Ş. teknik analiz için gönderildiğini, yapılan testler sonucu davalının 2020 yılında satıp teslim ettiği grafit tozlarının 0,9470 qualıte olduğunu, diğer satıcılardan satın aldıklarının ise yapılan analiz sonucunda ise … şirketinden satın alınanın 0,99811, Çin’den ithal edilenin yine 0,99811 qualite olduğunun, 29-07-2020 tarihli ekteki analiz sonuçları ile öğrenildiğini, davalı tarafa iade faturası kesilen ve iade alınması gereken gizlenmiş ayıplı hammaddeler teslim alınmadığı gibi 85.375,95 TL borçlarını, zararlarına mahsup ettiklerini bildirmelerine rağmen …. İcra Müdürlüğünden … Esas sayılı dosyasından icra takibi başlatıldığını ve taraflarınca takibe itiraz edilmesi üzerine takibin durduğunu, davalı tarafça hileli davranışlarla 750-850 kg çuvallar halinde 2019 yılındaki niteliği taşımayan hile ile gizlendiğini, ayıplı karbon grafit tozlarının gizlenmiş ayıplı olduğunu ve objektif olarak sahip olması ve taşıması gereken 2019’daki hammadde özelliklerini taşımadığını ve kendisinden makul olarak beklenilen faydaları azaltarak ortadan kaldırdığını, 29-07-2020 tarihli analiz sonuçları ile tespit edilmesi üzerine öğrenildiğini, ticari satışlarda gizlenmiş ayıplar yönünden satıcı ayıbın kendisine süresi içinde bildirilmediği definde bulunamacağını, gizlenmiş ayıp ise; satıcının satılanın sahip olmadığı bir niteliği varmış gibi alıcıyı kandırarak yarattığı ayıpla alıcıya karşı mevcut aydınlatma yükümlülüğünü ihlal ederek gizlemiş olduğu ayıp olduğunu, satıcının hileli davranışının ise 2020 yılında satıp teslim ettiği grafit tozlarında 2019 yılındaki niteliklerin varlığını veya eksikliğini söylememesi ve susması olduğunu, TTK’da gizlenmiş ayıp ile ağır kusurlu ve hileli ayıplar için ihbar süresi bildirilmemiş olup teslimde itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresinin söz konusu olduğunu, davacının 2019 yılındaki nitelikleri belirli olan karbongrafit tozu ham maddesi yerine davalı taraf bu ham maddelerin niteliğini taşımayan grafit tozlarını 2020 yılında teslim ettiğini, buradaki teslimin aliud teslim olduğunu, ağır kusurlu davalı tarafın, satıcılığı meslek edinmiş tüzel kişilerden olup söz konusu gizlenmiş ayıpta davalının bilmesi gereken ayıplardan olduğunu, tüm bu nedenlerle davalı tarafça gizlenmiş ayıplı olarak satılan karbongrafit tozu ham maddesi ile imal edilen balatalar iade geldiğinden davalı taraf ile yapılan arabuluculuk görüşmesi ve sulh görüşmeleri sonuçsuz kalmış olduğundan iade edilen balatalar nedeniyle 991.840,67 TL ve ayıplı ham madde nedeniyle 85.375,95 TL’lik ürün iadesi ve müvekkilinin ayıplı ham madde ile üretilen balatalar nedeniyle piyasada ticari itibarı zedelenip satışları durduğundan dava açılmak zorunda kalındığını belirterek, davalının akde aykırı davranarak satmış olduğu gizlenmiş ayıplı ham madde karbon grafit tozlarından üretilen balatalar nedeniyle uğramış olduğu zararlardan şimdilik; davalının 2020 yılında sattığı karbon grafit tozu ham maddesinin gizlenmiş ayıplı olduğunun tespiti ile halen müvekkili davacıda bulunandan 15.375,95 TL karşılığı ham madde karbon grafit tozlarının davalıya iadesine, aksi takdirde ise zararlarından mahsubuna, gizlenmiş ayıplı karbon grafit tozu ile üretilen balatalardan iade edilenlerden kaynaklı 991.840,67 TL uğranılan maddi zararlarından şimdilik 50.000 TL maddi tazminatın, davacının piyasadaki ticari itibarı sarsılması nedeniyle satışları düşmüş olup bu nedenle yoksun kalınan kardan şimdilik 35.000 TL yoksun kalınan kârın, davacının piyasadaki ticari itibarının zedelendiğinden 50.000 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalı vekili Mahkememize verdiği cevap dilekçesi ile; taraflar arasındaki satış işleminin müvekkilinin Pendik-İstanbul adresinde yapıldığını, davacı müvekkilinden aldığı malı müvekkilinin adresinde teslim aldığını, davacı ürünlerin nakli için temin ettiği araçla belirlediği adrese götürdüğünü, bu itibarla sözleşmenin Pendik ilçesinde ifa edildiğini, diğer yandan davalı müvekkilinin adresinin de Pendik ilçesinde olduğunu, bu nedenle yetkili mahkemenin İstanbul Anadolu Mahkemeleri olduğunu, davacının dava dilekçesinde müvekkilinden almış olduğu grafit tozunun balata imalatında kullanıldığını, balatalar da problemler olduğunu ve müşterileri tarafından iade edildiğini, bu nedenle zarara uğradığını ve bu zararın müvekkili şirketin satmış olduğu üründen kaynaklandığını beyan etmiş ise de; davacının ispatlanması gereken çok sayıda belirsizlik olduğunu, davacının müvekkili şirkete gelerek müvekkilinin elindeki grafit tozlarını incelediğini ve kendi kararıyla bu ürünleri satın aldığını, müvekkili ile davacı arasındaki tek anlaşma belli bir ağırlıktaki grafit tozunun satışına ilişkin olup, grafit tozunun niteliğine dair bir anlaşma bulunmamakta olduğunu, davacının ayıplı olduğunu iddia ettiği balatalar birden çok bileşenin bir araya gelmesiyle oluşan ürünler olduğunu, balatalarda var olduğu iddia edilen ayıp grafit tozundan kaynaklanıyorsa bu üretimde müvekkilinden satın alınan grafit tozunun kullanıldığının ispatlanmasının gerekmekte olduğunu, dava dilekçesinde açıkça davacı şirketin çok sayıda tedarikçiden grafit tozu aldığının belirtildiğini, davacının beyan ettiği labaratuvar kayıtlarını da açıkça reddettiklerini, basiretli bir tacir gibi hareket etmesi gereken davacının, ürünü teslim aldıktan sonra gerekli testleri yaptırıp ürünler istediği standartta değilse iade etmesi gerektiğini, davacı tarafın ayıp ihbarı süresine uymadığını, davacı tarafın kanunda öngörülen süreler içinde ayıp ihbarında bulunmadığını, tarafların tacir olduğunu, TTK’da düzenlenmiş olan ihbar süreleri ile bağlı olduğunu, TTK.nın 23/c maddesi uyarınca; tacirin satın almış olduğu ürünü aşikar ayıplar için 2 gün, gizli ayıplar için ise 8 gün içinde incelemek veya inceletmek ve ayıp ihbarında bulunulması gerektiğini, davacının satın aldığı ürünleri dava dilekçesinde belirttiği laboratuvar testini hemen yaptırabileceği ve ayıplı ise bunu müvekkiline bildirebileceğini, somut olayda gizlenmiş ayıp bulunmadığını, grafit tozunun gizlenecek bir yanının bulunmadığını, bu ürünün ne mekanik, ne teknik, ne de teknolojik bir ürün olmadığını, davacı tarafın müvekkili şirkete karşı borcunun bulunmakta olduğunu, bu borcu ödememek için ürünlerin ayıplı olduğu yönünde iddiada bulunduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada davacı vekili sunduğu dava dilekçesi ile; müvekkili şirket ile davalı şirket arasında kurulan ticari iş ilişkisi sonucu doğan cari hesap borcunun tahsili için …. İcra dairesinin … Esas sayılı dosyası ile taraflarına icra takibi başlatıldığını, davalı tarafça borca ve ferilerine itiraz edildiğini, icra dairesince takibin durdurulmasına karar verildiğini, davalı tarafın takibe yaptığı itirazın gerçeği yansıtmamakta olduğunu belirterek, itirazın iptaline, takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davalı vekili sunduğu cevap dilekçesi ile; müvekkili … Şirketi ile davalı satıcı şirket arasında 2019 yılında yapılan görüşmeler neticesinde balata imalatında kullanmak üzere karbon grafit tozunun niteliklerinde mutabık kalınarak ticari satım sözleşmesinde anlaştıklarını, müvekkilinin anlaşma kapsamında 2019 yılında 14 ton 728 kg karşılığı 298.208 TL bedelle ürün satın alıp balata imalatında kullanıldığını, 2020 yılında satın alınan grafit tozları ile üretilen balataların piyasaya arz edilmesi üzerine 2020 yılı haziran ayı sonunda yurt içi ve dışı müşterilerden şikayet gelmeye başladığını, şikayetlerde ayıplı grafit tozu ile üretilen balataların kullanımı nedeniyle kullanılan araçlardaki fren disklerini bozduğunu bildirildiğini, 2020 yılında satın alınan karbon grafit tozu ile üretilen balatalardan dolayı müşterilerden şikayetler gelmesini mütakiben satılan balatalar müşterilerce iade edilmeye başlandığını, şirket yetkilisinin ise tüm zararı karşılayacağını bildirdiğini, bu kapsamda 2020 yılında satın alınan gizlenmiş ayıplı 750-850 kg çuvallar halindeki yaklaşık 13 çuval olan karbon grafit tozlarının davalı şirkete iade faturası kesilerek gönderildiğini, kötüniyetli davacı şirket yetkilisi tarafından yapılan görüşmeye rağmen … 15. Noterliğinden 07/07/2020 tarih ve … yevmiyeli ihtarname ile faturaya itiraz ettiğini, davacıdan 2020 yılında satın alınan karbon grafit tozu ile üretilen balatalar ile 2019 yılındaki satın alınan grafit tozu ile üretilen balataları mukayesesinde ise; 2020 yılındaki satın alınan karbon grafit tozunun 2019 yılındaki satılıp teslim edilen karbon grafit tozuyla aynı niteliklere sahip olmadığını ve objektif olarak sahip olması gereken hammade özelliklerini taşımadığını, kendisinden beklenilen faydaları azaltarak ortadan kaldırmakta olduğunu, ihtarnameye karşılık keşide edilen … 1. Noterliğinin 2020/… yevmiye ve 23/07/2020 tarihli cevabi ihtarla; hileli ve gizli ayıplı hammadde ihbarı yapıldığını, …. İcra Müdürlüğünden … Esas sayılı dosyasından icra takibi başlatıldığını ve taraflarınca takibe itiraz edilmesi üzerine takibin durduğunu, İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/225 Esas sayılı açılan dava ile bu davanın birleştirilmesine, veya dava sonucunun bekletici mesele yapılmasına, mahkeme aksi kanaatte ise davacının akde aykırı ve haksız eylemi ile satmış olduğu gözlenmiş ayıplı ham madde karbon grafit tozlarından üretilen balatalar nedeniyle uğramış olduğu zararlarına 85.375,95 TL borçlarını mahsup ettiklerinin kabulüne ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl dava; maddi ve manevi tazminat davasıdır, birleşen dava ise; itirazın iptali davasıdır.
Mahkememizde yapılan yargılamada taraf delilleri toplanmış, ….İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası celp edilmiş, tanıklar dinlenmiş, mahallinde keşif yapılarak bilirkişi raporu alınmıştır.
….İcra Müdürlüğünün … E.sayılı dosyasının incelenmesinde; birleşen davada davacı şirket tarafından birleşen davada davalı şirket aleyhine 85.359,33 TL alacak için ilamsız icra takibi yapıldığı, süresi içerisinde yapılan itiraz nedeniyle takibin durduğu ve bu davanın süresi içerisinde açıldığı anlışılmıştır.
Bilirkişiler Prof.Dr. …, Prof.Dr. …, … ve … mahkememize sundukları 07/03/2023 tarihli raporlarında; hammadde tedarikçisi ile üretici – imalatçı arasında tanımlı bir spesifikasyon aralığının mevcut olmasının kalite açısından bir gereklilik olduğunu, ancak hammaddeler için özellikle grafit açısından taraflar arasında mutabık kalınmış bir spesifikasyon aralığının bulunmadığını, grafit alımının ürün analizine bakılmaksızın deneme üretimi yapılarak kabul gördüğü, bu şekilde sağlanan hammaddelerin üretim kalitesinde sürdürülebilirlik sağlamasının mümkün olamayacağını, ham madde kabulünde mutlaka girdi analiz aralığının tanımlı olmasının var olması gerektiğini, hammadde kabulünün tanımlı aralıkta yapılması gerektiğini, üretim prosedürü ile üretim kalitesinin kontrol altında olması için üretim bandı sonunda ürün kalitesinin test ve analizlerle tespit edilmesinin gerekli olduğunu, girdi ve prosesten kaynaklı bir kalite sorunu tespit edilmesi durumunda gerekli müdahaleler ile uygun ve sürdürülebilir bir kalitenin sağlanması ile hatalı ürünlerin son kullanıcıya gitmemesinin proses kontrolü ile sağlanabileceğini, bu şekilde hatalı üretimin üretim aşamasında önlenebileceği veya en aza indirilebileceğini, motorlu araçlarda fren mekanizması için üretilen balataların hammadde girdilerinden biri de grafit olduğunu, teknik açıklamalarda yer aldığı gibi grafitin fren mekanizması içinde temel işlevi bir nevi yağlama yaparak sürtünmeden kaynaklı aşınmayı minimize etmek olduğunu, fren balatalarının üretimi aşamasında uygulanan mekanik testler aşınmaya olan yağlama direncini üretim aşamasında yakalayarak hatalı ürünlerin kullanıcılara ulaşımını önleyebileceğini, gerek hammadde kaynaklı gerekse diğer proses kaynaklı üretim ayıplarının son ürün testleri ile müşteriye ulaşımının önlenebileceğini, bununla beraber ancak müşteri şikayetleri sonucu …Lab. A.Ş. tarafından hammadde grafit analizi cihetine gidildiğini, analizde grafit analizinde yer alması gereken tane irilik dağılımı ve kuvars gibi sert safsızlıkların yer almadığını, bu sonucun salt ürün saflığını ifade edemeyeceğini, özellikle sertlik nedeni olan kuvars miktarı ile granül boyutunun belirli olması gerektiğini, bu anlamda bir spesifikasyonun mevcut olmadığı gibi analiz sonucunun da bu konuları ifade etmediğini, hatalı ürünlerin kalite gerekliliklerindeki eksiklikler ile ham madde ve proses kontrol yetersizliklerinden kaynaklanmış olabileceğinin güçlü bir olasılık olduğunu, dava konusu bağlamında; girdilerden grafit özelinde tedarikçi ve imalatçı arasında tanımlı bir spesifikasyon bulunmayışının, sürdürülebilir bir kaliteyi engelleyeceği ve hatalı üretim için temel bir neden olabileceği ancak yapılan analiz ile grafitin uygun bir hammadde olup olmayacağının anlaşılamayacağını, hammadde- girdiler konusunda tanımlı bir spesifikasyonun bulunmayışı salt deneme üretimleri ile alınan olumlu sonuçlar ile sürdürülebilir bir kaliteye ulaşılamayacağını, bu nedenle girdi analiz dalgalanmalarının üretim kalitesini bozabileceğini, son ürün kontrolü ile yakalanması gereken ürünlerin, kalite kontrol eksiklikleri nedeniyle yakalanamadığını, hatalı ürünlerin son kullanıcıya kadar ulaşıp oradan dönmesine ilişkin sorunun üretici kalite kontrol eksikliğinden kaynaklandığını, grafit spesifikasyonundan kaynaklı ayıbın sürtünmeden kaynaklı aşınma kaynaklı olabileceğini, böyle bir hata hammadde kaynaklı da olsa, proses kaynaklı da olsa, üretilen fren balata numunelerine uygulanacak mekanik sürtünme testleri ile tespit edilebileceğini, bu şekilde tespit edilebilecek bir hatalı ürünün gizli ayıp olarak değerlendirilemeyeceğini, müşteri şikayetine konu olan ayıplı ürünün kalitesinden hem hammadde tedarikçisinin hem de üretici firmanın sorumluğu olmakla birlikte, kalite konusundaki sorumluluk bağlamında ürün açısından kaliteye ilişkin temel yükümlülüğün üretici firmaya ait olduğunu, Dava dosyası içeriğinde, davalının davacıya belirli bir kalitede Karbon Grafit Tozu satmayı taahhüt ettiği yazılı bir satım sözleşmesi örneğine rastlanmadığını, buna göre taraflar arasında sözlü şekilde akdedilen ve de belirli bir kalitede ürün satımı/teslimi taaahüdünü içermeyen bir satım sözleşmesinin sözlü olarak akdedildiği kabul edilmesi gerektiğini, davalının normal standartlara uygun kalitede Karbon Grafit Tozu teslim etme yükümlülüğü altına girdiğinin kabul edilmesi gerektiğini, bir sözleşmeyle satıcı belirli bir standartta (vasıfta/nitelikte) mal teslim etmeyi taaahhüt etmediği takdirde, normal standartta (vasıfta/nitelikte) mal teslim etme yükümlülüğü altına gireceğini, Bu durumda davacı, davalının 2020 yılında satıp teslim ettiği Karbon Grafit Tozlarının normal standartlara uygun kalitede olmadığını ispat etmekle yükümlü olduğunu, bu durumda da artık davacının, davalının normal standartta mal teslim etmemesi nedeniyle, bu malların satıldığı müşteriler tarafından imal edilen balataların ayıplı olarak imal edildiklerini (TMK.md.6) ve bu yüzden, bu balatalardan 6027 adedinin 777.116,71 TL bedelli iade faturası kesilerek kendisine iade edildiğini ve bunların bedelinin de müşteriler tarafından davacıya iade edildiğini ya da bunların bedelinin müşterileren tarafından davacıya hiç ödenmediğini, dolayısıyla da zarara uğradığını ispat etmesi gerektiğini, bu hususları ispat ettiği takdirde, uğramış olduğu zararın
tazminini TBK.md.227/f.2 uyarınca genel hükümlere (TBK.md.112 ve devamı hükümlerine) istinaden
davalıdan talebe hak kazanacağını, ancak raporun Teknik kısmındaki tespitlere göre; davacının, davalının 2020 yılında satıp teslim ettiği Karbon Grafit Tozlarının normal standartlara uygun kalitede olmadıklarını ispat edemediğini, oysaki bu hususu ispat etmekle, yani davalı tarafından kendisine teslim edilen ürünlerin ayıplı olduklarını ispat etmekle yükümlü olduğunu, bir an için ispat ettiği farz edilse bile, davalının normal standartta mal teslim etmemesi nedeniyle, bu
malların satıldığı müşteriler tarafından imal edilen balataların ayıplı olarak imal edildiklerini ve bu yüzden, bu balatalardan 6027 adedinin 777.116,71 TL bedelli iade faturası kesilerek davacıya iade edildiğini ve bunların bedelinin de müşteriler tarafından davacıya iade edildiğini ya da bunların bedelinin müşterileren tarafından davacıya hiç ödenmediğini, dolayısıyla da zarara uğradığını ispata (TBK.md.50) ilişkin somut deliller sunmadığını, bu durum karşısında; davacının bu davadaki iddia ve taleplerinin ispata muhtaç olduğu kanaatine varıldığını, birleşen dava konusu uyuşmazlığın, davacı … Şirketinin (asıl davanın davalısının) davalı … şirketinden (asıl davanın davacısından), aralarında akdedilmiş olan satım sözleşmesinden kaynaklan akdi ilişkiden dolayı, takip tarihi itibariyle bakiye 85.359,33 TL tutarında cari hesap (açık hesap) alacağının olup olmadığı, noktasında olduğunu, Davalı … Şirketinin asıl davaya sunduğu dava dilekçesinde (sayfa 2’de paragraf 8’de), davacı … Şirketine 85.375,95 TL tutarında bakiye cari hesap borcunun bulunduğunu kabul ve ikrar ettiğini,
bu hususun, raporun Mali Kısmındaki tespitlerden de anlaşıldığını, buna göre davacı … Şirketinin, talebi gibi davalı … Şirketinden, takip tarihi itibariyle 85.359,33 TL tutarında bakiye cari hesap alacağı bulunduğu kanaatine varıldığını belirtmişlerdir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; Asıl davada davacı, balata imalatında kullanılmak üzere davalıdan 2019 yılında
Karbon Grafit Tozu satın alınmasına ilişkin satım sözleşmesi yapıldığını, işbu sözleşmeyi istinaden 2019 yılında davalıdan 14 ton 728 kg Karbon Grafit Tozunun bedeli karşılığında satın alındığını ve bunların balata imalatında kullanıldığını, taraflar arasında 2020 yılında, 2019 yılında satın alınan ile aynı nitelikte Karbon Grafit Tozunun davalıdan satın alınmasına ilişkin satım sözleşmesi akdedildiğini, işbu sözleşmeye istinaden 2020 yılında davacı tarafından davalıdan 54.973 kg tutarında Karbon Grafit tozunun 298.208,00 TL bedel karşılığında satın alındığını ve balata imalatında kullanıldığını, davalıdan 2020 yılında satın alının ürünler ile imal edilen balataların müşterilere satılıp teslim edildiğini ve müşterilerin bu balataları kullanarak fren imal ettiklerini, sonrasında müşterilerden, davalının kullandığı Karbon Grafit tozu ile imal edilen balataların frenleri bozduğunun davacıya bildirildiğini ve müşterilere satılmış olan balataların müşteriler tarafından davacıya iade edilmeye başlandığını, müşterilerin şikayetleri ve ürünleri iade etmeleri üzerine yaptırılan Laboratuvar testleri neticesinde,
davalıdan 2020 yılında satın alınan Karbon Grafit tozlarının 2019 yılında satın alınanlar ile aynı kalitede
olmadıklarının, normal standartlardan daha düşük kalitede olduklarının, dolayısıyla da gizli ayıplı olduklarının anlaşıldığını ve 2020 yılında davalıdan 750-850 kg çuvallar halinde toplam 13 çuval olarak
satın alınmış olan ayıplı Karbon Grafit tozlarının, davalıya iade faturası kesilerek iade edildiğini, davalıdan 2020 yılında satılan alınan ürünler kullanılarak müşteriler tarafından imal edilen balataların toplam 6027 adedinin, toplam 777.116,71 TL bedelli iade faturası kesilerek davacıya müşteriler tarafından iade edildiğildiğini, bundan dolayı davacının 777.116,71 TL tutarında zarara uğradığını belirterek, bu ayıplı ürünler ile imal edilmiş olan balatalar nedeniyle davacının uğramış olduğu zararının şimdilik 50.000 TL’lik kısmının tazminine, uğranılan kar mahrumiyeti zararının şimdilik 35.000 TL’lik kısmının tazminine, piyasadaki ticari itibarının sarsılması nedeniyle uğranılan 50.000 TL manevi zararın tazminine karar verilmesini talep ettiği, birleşen dava da ise; birleşen davacının davalı ile
aralarında akdedilmiş olan satım sözleşmesinden kaynaklan akdi ilişkiden dolayı, takip tarihi itibariyle bakiye 85.359,33 TL tutarında cari hesap alacağının tahsili için girişilen icra takibine yapılan itirazın iptalini talep ettiği anlaşılmıştır.
Her iki tarafı da tacir olan taraflar arasında sözlü ticari satış sözleşmesi bulunduğu ve taraflar arasındaki ihtilafın davalı tarafından davacıya satılın Karbon Grafit Tozunun ayıplı olup olmadığı hususunda toplandığı anlaşılmıştır.
TTK.nın Ticari satış ve mal değişimi başlıklı 23. maddesinde; Bu maddedeki özel hükümler saklı kalmak şartıyla, tacirler arasındaki satış ve mal değişimlerinde de Türk Borçlar Kanununun satış sözleşmesi ile mal değişim sözleşmesine ilişkin hükümleri uygulanır.
a) Sözleşmenin niteliğine, tarafların amacına ve malın cinsine göre, satış sözleşmesinin kısım kısım yerine getirilmesi mümkün ise veya bu şartların bulunmamasına rağmen alıcı, çekince ileri sürmeksizin kısmi teslimi kabul etmişse; sözleşmenin bir kısmının yerine getirilmemesi durumunda alıcı haklarını sadece teslim edilmemiş olan kısım hakkında kullanabilir. Ancak, o kısmın teslim edilmemesi dolayısıyla sözleşmeden beklenen yararın elde edilmesi veya izlenen amaca ulaşılması imkânı ortadan kalkıyor veya zayıflıyorsa ya da durumdan ve şartlardan, sözleşmenin kalan kısmının tam veya gereği gibi yerine getirilemeyeceği anlaşılıyorsa alıcı sözleşmeyi feshedebilir.
b) Alıcı mütemerrit olduğu takdirde satıcı, malın satışına izin verilmesini mahkemeden isteyebilir. Mahkeme, satışın açık artırma yoluyla veya bu işle yetkilendirilen bir kişi aracılığıyla yapılmasına karar verir. Satıcı isterse satış için yetkilendirilen kişi, satışa çıkarılacak malın niteliklerini bir uzmana tespit ettirir. Satış giderleri satış bedelinden çıkarıldıktan sonra artan para, satıcının takas hakkı saklı kalmak şartıyla, satıcı tarafından alıcı adına bir bankaya ve banka bulunmadığı takdirde notere bırakılır ve durum hemen alıcıya ihbar edilir.
c) Malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda, Türk Borçlar Kanununun 223 üncü maddesinin ikinci fıkrası uygulanır.” hükmü düzenlemiştir.
TTK.nın 23/1-c maddesi hükmüne göre; malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür.
Asıl davada davacı şirket satın aldığı mal ile ilgili kanunda belirtilen süre içerisinde ayıpla ilgili her hangi bir ayıp ihbarında bulunmamıştır. Ayrıca davalının davacıya belirli bir kalitede Karbon Grafit Tozu satmayı taahhüt ettiğine dair yazılı bir satım sözleşmesi bulunmamaktadır. Taraflar arasında sözlü şekilde akdedilen ve belirli bir kalitede ürün satımı taahhüdünü içermeyen bir satım sözleşmesinin sözlü olarak akdedildiğinin kabul edilmesi gerekir. Buna göre davalının normal standartlara uygun kalitede Karbon Grafit Tozu teslim etme yükümlülüğü altına girdiğinin kabul edilmesi gerekir. Bir sözleşmeyle satıcı belirli bir standartta mal teslim etmeyi taaahhüt etmediği takdirde, normal standartta mal teslim etme yükümlülüğü altına girer. Bu durumda davacı, davalının 2020 yılında satıp teslim ettiği Karbon Grafit Tozlarının normal standartlara uygun kalitede olmadığını ispat etmekle yükümlüdür. Davacı, davalının normal standartta mal teslim etmemesi nedeniyle, bu malların satıldığı müşteriler tarafından imal edilen balataların ayıplı olarak imal edildiklerini ve bu yüzden, bu balatalardan 6027 adedinin 777.116,71 TL bedelli iade faturası kesilerek kendisine iade edildiğini ve bunların bedelinin de müşteriler tarafından davacıya iade edildiğini ya da bunların bedelinin müşterileren tarafından davacıya hiç ödenmediğini, dolayısıyla da zarara uğradığını ispat etmesi gerekir.
Bilirkişi raporunun Teknik kısmındaki tespitlere göre; davacının, davalının 2020 yılında satıp teslim ettiği Karbon Grafit Tozlarının normal standartlara uygun kalitede olmadıklarını ispat edemediği, ayrıca davalının normal standartta mal teslim etmemesi nedeniyle, bu
malların satıldığı müşteriler tarafından imal edilen balataların ayıplı olarak imal edildiklerini ve bu yüzden, bu balatalardan 6027 adedinin 777.116,71 TL bedelli iade faturası kesilerek davacıya iade edildiğini ve bunların bedelinin de müşteriler tarafından davacıya iade edildiğini ya da bunların bedelinin müşterileren tarafından davacıya hiç ödenmediğini, dolayısıyla da zarara uğradığını ispata ilişkin somut deliller sunmadığı anlaşıldığından asıl davanın reddine karar verilmiştir.
Birleşen davada, davacı … şirketi; taraflar arasında akdedilmiş olan satım sözleşmesinden kaynaklı akdi ilişkiden dolayı, takip tarihi itibariyle bakiye 85.359,33 TL tutarında cari hesap alacağının tahsili için girişilen icra takibine yapılan itirazın iptalini talep etmiştir. Birleşen davada davalı … Şirketinin asıl davaya sunduğu dava dilekçesinin 2. sayfasının 8. paragrafında davacı … Şirketine 85.375,95 TL tutarında bakiye cari hesap borcunun bulunduğunu kabul ettiği, ayrıca bilirkişi raporunun Mali kısmındaki tespitlerinde birleşen davanın davacısı … şirketinin davalı şirketten takip tarihi itibariyle 85.359,33 TL tutarında bakiye cari hesap alacağı bulunduğu tespit edildiğinden, icra takibine yapılan itirazın yerinde olmadığı anlaşılmakla birleşen davanın kabulüne, itirazın iptaline ve alacak likit olduğundan % 20 icra inkar tazminatına karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Asıl Davanın reddine,
2-Birleşen Davanın Kabulü ile;
a)….İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında; davalının 85.359,33 TL asıl alacağa yaptığı itirazın iptaline, bu alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmak suretiyle takibin devamına,
b)Alacağın % 20′ si olan 17.071,87 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-ASIL DAVA YÖNÜNDEN;
a)Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre, alınması gereken 269,85 TL harçtan peşin alınan 2.568,05 TL ve 16.084,28 TL tamamlama harcı toplamı olan 18.652,33 TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 18.382,48 TL nin karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
b)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince maddi tazminat- alacak için hesaplanan 17.900 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
c)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince manevi tazminat için hesaplanan 17.900 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
d)Davacının yaptığı yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
e)Davalı tarafın yapmış olduğu 6.000 TL bilirkişi ücreti, 571,90 TL keşif harcı ve 390 TL tebligat-müzekkere gideri olmak üzere toplam 6.961,90 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
f)6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13.maddesi ve Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi gereğince Adalet Bakanlığı Bütçesinden Arabulucuya ödenen 1.320 TL ücretin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
g)Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
4-BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN;
a)Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre, alınması gereken 5.830,90 TL harçtan, peşin alınan 1.030,93 TL harcın mahsubu ile geriye kalan 4.799,97 TL harcın davalıdan tahsiline,
b)Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 17.900 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
c)Davacı tarafından yapılan 59,30 TL başvurma harcı, 1.030,93 TL peşin harç ve 102,75 TL tebligat-müzekkere gideri olmak üzere toplam 1.192,98 TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
d)6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13.maddesi ve Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi gereğince Adalet Bakanlığı Bütçesinden Arabulucuya ödenen 1.320 TL ücretin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
e)Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.19/10/2023
Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır