Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/2 E. 2023/269 K. 05.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:2021/2 Esas
KARAR NO :2023/269

DAVA:Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ:24/01/2017
KARAR TARİHİ:05/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; davacı tarafın … Mah. … Sok. No:2/1 …/ İstanbul adresinde bodrum katta bulunan deposunda, şiddetli yağış neticesi taşan kanalizasyon suyunun dolması sonucunda su basması meydana geldiğini, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Daire Başkanlığı Anadolu Yakası İtfaiye Müdürlüğü’nün “su tahliyesi” konulu yangın raporunun 10/01/2017 tarihinde tespit isteyene teslim edildiğini, tespit isteyen tarafından yapılan incelemede tutanakta belirtilen evrakların kullanılamaz duruma geldiğinin anlaşıldığını, su basması sonucunda zayi olan defter ve belgelerin tespitini talep ettiklerini belirterek, davacı tarafın … Mah. … Sok. No:2/1 …/ İstanbul adresinde bodrum katta bulunan deposunda, şiddetli yağış neticesi taşan kanalizasyon suyunun dolması sonucunda su basması sonucu zayi olan ticari defter ve belgelerin zayi olduğunun tespitine, işbu tespite ilişkin bir belge verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalıya yapılan usulüne uygun tebligata rağmen davalı taraf davaya cevap vermeyerek ve duruşmalara katılmayarak davayı reddetmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Eldeki dava, zayi belgesi verilmesine ilişkindir.
İstanbul Bam 14.Hukuk Dairesinin 2020/706 E.,2020/1280 K. Sayılı ilamıyla “Dosya kapsamı ile davacı tarafça zayi olduğu iddia edilen defter ve belgelerin şirket merkezi dışında bodrum niteliğindeki depoda muhafaza edilirken zayi olduğu ididası karşında mahkemece bir kısım Yargıtay kararlarına atıf yapılarak istemin reddine karar verilmiştir. Hasımsız açılan zayi nedeniyle iptali isteminin HMK nın 385/2.maddesi uyarınca resen araştırma ilkesine tabi olduğu da dikkate alınarak, gerekli araştırma yapılmadan ve deliller toplanmadan karar verilmiştir. Somut olayda; davacı tacir ziya durumunun nedenini açıklamış olup, bununla ilgili itfaiye tarafından tutulan tutanak ve görselleri dosyaya sunmuştur. Dava dilekçesinde keşif ve bilirkişi deliline dayanılmış olup, gerekirse ticari defter ve belgelerin saklandığı iddia edilen yerde keşif yapılmak suretiyle gerekçede değerlendirilen ilamlarda belirtilen olguların gerçekleşip gerçekleşmediği, belgelerin saklandığı yerin durumu da dikkate alınarak, belgelerin saklanmasında tacir olan davacının kusurunun bulunup bulunmadığı belirlendikten sonra zayi olan belgeler tespit edilerek sonra karar verilmesi gerekirken dayanılan deliller toplanmadan karar verilmesi yerinde görülmemiştir.” gerekçesi ile mahkememiz kararı kaldırılmış ve mahkememizce bilirkişi heyetinden yerinde inceleme yapılmak suretiyle rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 15/04/2022 tarihli bilirkişi raporuna göre; tespiti isteyen şirket merkezinde 28/03/2022 tarihinde taraflarına yapılan inceleme ve durum tespiti sonucunda binanın selden sonra tahliye edildiğini, dava dosyasına sunulu 30/12/2016 tarihi Su Tahliyesi konulu Yangın Raporu, sel basması sonrasında arşivin durumunu gösterir fotoğraflarla birlikte değerlendirildiğine dosyada dökümü yapılan, 23/01/2017 tarihli tutanakla da kayda geçirilen ticari defter ve belgelerin tamamen kullanılmaz hale geldiğinin anlaşıldığını, ticari defter ve belgelerin kullanılmaz hale gelmesinde davacı şirketin kusurunun bulunmadığını, su basması sonucu zayi olan ticari defter ve belgelerin işbu tespite ilişkin bir belge verilmesinin uygun olduğu sonucuna varıldığını mütalaa etmiştir.
Bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 07/03/2023 tarihli bilirkişi ek raporuna göre; davacı tarafın tüm önlemleri almış olmasına, gerekli tüm özeni göstermesine rağmen yaşanan baskının sel biçiminde olması nedeniyle zararın oluşmasına engel olamadığını, tespit edilen hususlar ile ilgili keşif sırasında çekilen fotoğraflar ile davacı tarafından dosyaya ibraz edilen fotoğraflar ve gazete haberleri işbu rapor ekinde sunulduğunu, nihai takdir hakkının mahkememize ait olmak kaydıyla davacının zararın oluşumunda herhangi bir kusur bulunmadığını mütalaa etmiştir.
TTK.nın 82/7.maddesi uyarınca; tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin yangın, su baskını, yer sarsıntısı gibi bir afet nedeniyle veya hırsızlık sebebiyle ziyaı halinde, ziyaın öğrenildiği tarihten itibaren 15 günlük hak düşürücü sürede zayi belgesi istenmesi mümkündür. TTK.nın 82. maddesi gereğince tacir, ticari defterlerini ve işletmesi ile ilgili her türlü belgeleri saklamakla yükümlüdür.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; dosya kapsamına göre alınan bilirkişi heyeti raporları hüküm kurmaya yeterli ve denetime elverişli olduğundan ve mahkememizce davaya konu ticari defter ve belgelerin davacının kusuru olmadan sel baskını nedeniyle zayi olduğu anlaşıldığından davanın kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile
“-… 2000, 2001, 2002, 2003 yılları Defter-i Kebirleri
-… 2000, 2001, 2002, 2003 yılları Yevmiye defterleri
-… Ocak, Şubat, Mart, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ekim 2014 günlük mahsup işlemleri
-… 2006, 2007, 2008, 2009 vergi stopaj yazıları
-… brokeri …’ya ait 2012 yılı seans takip formu
-… 2012 yılı hatalı işlemler klasörü
-… 2011, 2012, 2013 yılları günlük mahsup işlemler klasörü
-… … A.Ş. 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014 yıllarına ait Kredi Komitesi Karar defterleri
-… … A.Ş. posta alındı listesi
-… … A.Ş. 2013 yılı giden evrak klasörü
-… … A.Ş. 2008-2010 yılı arası yabancı müşteri banka talimatları
-… … A.Ş. ve … … A.Ş. tam tasdik raporları
-… … A.Ş. Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs 2014 günlük muhasebe fişleri
-… … A.Ş. 2008 ve 2011 yılı stopaj klasörü
-… … A.Ş. yatırım fonları 2015 yılı günlük işlem klasörleri
-… … A.Ş. B tipi kısa vadeli fon 2015 yılı katılma belgesi defteri
-… … A.Ş. B tipi büyüme amaçlı fon 2015 yılı katılma belgesi defteri
-… … A.Ş. likit fon 2013 yılı artı eksi raporu
-… … A.Ş. A tipi değişken fon Ocak, Şubat, Mart, 2013 yılı takas raporu
-… … A.Ş.1997, 2007, 2008, 2009 yılları tahsil ve tediye fişleri
-… … A.Ş. 2013, 2014 yılı günlük mahsup işlemler klasörleri
-… … A.Ş. 2011 yılı sermaye yeterliliği raporu
-… … A.Ş. 2010 ve 2011 yılı günlük mahsup işlemleri
-… … A.Ş. …, … ve … fonları 2012 yılı günlük mahsup fişleri
-… … A.Ş. … ve … fonları 2011 yılı günlük mahsup fişleri
-… … A.Ş. A tipi değişken fon 2011 yılı günlük mahsup fişleri
-… … A.Ş. 2007, 2008, 2009, 2010, 2012 yılları günlük mahsup fişleri
-… … A.Ş. tüm fonlarına ait 1998-2008 yılları arası damga vergisi defterleri
-… … A.Ş. 2007 yılı takas farkları dosyası
-… … A.Ş. 2008 ve 2009 yılı sermaye yeterliliği tabloları
-… … A.Ş. Nisan 2008 eft ve havale klasörü
-… … A.Ş. 2010 yılı takas bakiyeleri klasörü
-… … A.Ş. Nisan 2010 eft ve virman klasörü
-… … A.Ş. 2009 yılı günlük mahsup işlemleri
-… … A.Ş. emeklilik fonlarının 2009 yılı mahsup klasörü
-… kapanan … İrtibat Ofisinin müşteri emir formları
-… kapanan … Şubesinin tüm belgeleri
-… … A.Ş. … Şubesi 2011 yılı seans takip formları
-… … A.Ş. … Şubesi 2012 yılı seans teyit formları
-… … A.Ş. 2004-2013 ücret bordroları
-… … A.Ş. 2000-2004 yılları arası izin formları
-… 2010 ve 2016 yıllarında arasında işten ayrılan personellere ait özlük dosyaları
-… A.Ş. 2015 yılı ücret dosyaları’nın” zayi nedeniyle iptaline,
2-Alınması gereken 179,90 TL harçtan, peşin alınan harcın mahsubu ile bakiye 148,50 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacının yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Artan avansın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Davacı vekilinin yüzüne karşı; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.05/04/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır