Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/169 Esas
KARAR NO:2021/765

DAVA:Menfi Tespit (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:18/09/2014
KARAR TARİHİ:23/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilince mahkememize sunulan dava dilekçesinde özetle; Davacı taraf davalı şirketin elektrik aboneliğinden dolayı sayacın eksik okuma yaptığı iddiasıyla borç çıkardığını bunun davacı tarafça taksite bağlanarak ödendiğini daha sonra sayacın değiştirildiğini, davacının sayaca bir müdahalesinin bulunmadığını buna rağmen hakkında kaçak elektrik tutanağı tutulduğunu ve bu nedenle 54.411,40-TL’lik fatura tahakkuk ettirildiğini, faturanın haksız ve fahiş olduğunu bu nedenle bu faturadan dolayı borçlu olmadığına karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili tarafından mahkememize sunulan 29/05/2017 tarihli dilekçe ile; menfi tespit davasına konu fatura bedelinin elektrik kesintisi nedeniyle davalı tarafa ödenmek zorunda kalındığından davanın istirdat davasına dönüştürülmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekilince mahkememize sunulan cevap dilekçesinde özetle; Davalı taraf ise davacı hakkında tutulan kaçak elektrik tespit tutanağının usul ve yasaya uygun olduğunu bu nedenle kaçak elektrik kullanımı sabit olduğundan tahakkuk ettirilen faturanın da yerinde olduğunu davacının iddiasının haksız olduğunu bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava davacı tarafça davalı aleyhine açılan menfi tespit istemine ilişkin olup dava sırasında davacı tarafça davalı tarafa ödeme yapılması nedeniyle dava istirdat davasına dönüşmüştür.
Taraf iddi ve savunmaları ve dosya kapsamına göre mahkememizce bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiştir.
23.08.2016 tarihli bilirkişi … raporunda; a) Davacı …’nın … … tanımlı imalathanesine ait … numaralı elektrik tesisatında, elektrik enerjisi kullanımı karşılığında Davalı elektrik enerji tedarikçi tarafından tahakkuk ettirilen faturaların tüketim hesabında küçültme oranı ÇARPAN değeri 3 kat eksik hesaplanmasında; 01/03/2003 tarihinde yürürlüğe giren, Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin 23.maddesine göre, “…. ödeme bildirimine ilişkin hatalar; hatalı sayaç okuması, yanlış tarife veya yanlış çarpım faktörü uygulanması, tüketim miktarı veya bedelinin hatalı hesaplanması yada mükerrer ödeme bildirimi düzenlenmesi gibi hususlardan kusurlu görülemeyeceğinden kaçak elektrik işlemi uygulanmaz… Denildiğinden, Davacı elektrik enerjisi kullanıcısı …’nın kaçak ve usulsüz elektrik kullanımından sorumlu tutulamayacağı, b) Davalı elektrik enerji tedarikçinin, Davacı …’nın … … tanımlı imalathanesine ait … numaralı elektrik tesisatında, … seri numaralı üç fazlı … (2009) marka aktif elektrik sayacı ile 25/12/2009 ve 27/01/2014 tarihleri arasında tahakkuk ettirilmiş elektrik faturalarının yanı sıra, küçültme oranı ÇARPAN değeri 3 kat eksik hesaplanmasından kaynaklanan eksik elektrik enerji tüketim bedeli olarak; Davacı … adına, son ödeme tarihi 13/06/2014 olan U/… seri sayı ve 02/06/2014 tarihli 54.111,40 TL bedelli kaçak elektrik kullanım faturası talebi için, 06/02/2014 tarih ve F/… sayılı tutanak kapsamında 55.530,07 TL (A) alacağı olduğu, ayrıca; ©) Davalı elektrik enerji tedarikçinin, Davacı …’nın … … tanımlı imalathanesine ail … numaralı elektrik tesisatında, … seri numaralı üç fazlı … (2013) marka aktif elektrik sayacı ile 01/02/2014 ve 06/12/2014 tarihleri arasında tahakkuk ettirilmiş elektrik faturalarının yanı sıra, küçültme oranı ÇARPAN değeri 3 kat eksik hesaplanmasından kaynaklanan eksik elektrik enerji tüketim bedeli olarak, Davacı … adına, son ödeme tarihi 05/05/2014 olan 1.978,70 TL kaçak elektrik kullanım bedeli ile son ödeme tarihi 08/05/2014 olan 11.361,00 TL kaçak elektirik kullanım bedeli talebi için, 06/12/2014 tarih ve A/… sayılı tutanak kapsamında 12.448,91 TL (B) daha alacağı olduğu,.. Şeklinde mütaala edildiği.
29.03.2018 tarihli bilirkişi … ek raporunda; Davacı elektrik enerjisi kullanıcısı …’nın kaçak ve usulsüz elektrik kullanımından sorumlu tutulamayacağı,.. Eksik tüketim tahakkukları geriye dönük en fazla 12 ay için yapılabileceği, 3 kat eksik hesaplanmasından kaynaklanan eksik elektrik enerji tüketim bedeli olarak; Davacı … adına, son ödeme tarihi 13/06/2014 olan …/… seri sayı ve 02/06/2014 tarihli 54.111,40 TL bedelli kaçak elektrik tüketimi tahakkuk ettirilmişse de 01.02.2014 tarih ve … sayılı sayaç değiştirme tutanağı kapsamında 13.064,18 TL alacağı olduğu, Davacı …’nın … … tanımlı imalathanesine ail … numaralı elektrik tesisatında, … seri numaralı üç fazlı … (2013) marka aktif elektrik sayacı ile 01/02/2014 ve 06/12/2014 tarihleri arasında tahakkuk ettirilmiş elektrik faturalarının yanı sıra, küçültme oranı ÇARPAN değeri 3 kat eksik hesaplanmasından kaynaklanan eksik elektrik enerji tüketim bedeli olarak, Davacı … adına, son ödeme tarihi 05/05/2014 olan 1.978,70 TL kaçak elektrik kullanım bedeli ile son ödeme tarihi 08/05/2014 olan 11.361,00 TL kaçak elektirik kullanım bedeli talebi için, 06/12/2014 tarih ve …sayılı tutanak kapsamında 12.448,91 TL (B) daha alacağı olduğu,.. Şeklinde mütaala edildiği.
19.09.2018 tarihli bilirkişi … 2.ek raporunda 1.ek raporla aynı görüşlere yer verildiği görüldü.
10.12.2018 tarihli bilirkişi raporunda; Davalı şirketin, yanlış çarpan uygulanası nedeniyle tanzım ettiği Taturalardakı tüketim bedelleri eksik hesaplanmıştır. Bu nedenle, Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 23. Maddesi gereğince; süre tahdidi olmaksızın 2009/12-2014/01 arasındaki 49 adet faturadaki farklar, her faturanın kullanım dönemi birim fiyatlarıyla ve gecikme zammı alınmaksızın 51.632,85 TL olarak hesaplanmıştır. Davacının, yanlış çarpan nedeniyle ödediği bedel 53.721,43 TL olduğundan davalı şirketin davacıya 53.721,43 TL-51.632,85 TL — 2.088,58 TL bedeli geri vermesi gerekmektedir. Davacının ödediği bedel (Raporun 6.maddesine göre) 4 53.721,43 TL Davacının ödediği bedel (Raporun 7.maddesine göre) 4 2.699,45 TL Çarpan farkından hesaplanan bedel (Raporun 9.maddesine göre) – 51.632,85 TL Davacının geri alacağı (istirdat) bedel 4.788,03 TL Sonuç olarak, davalı …A.Ş.’nin, istirdat miktarı 4.788,03 TL’sını davacı …’ya ödemesi gerektiği kanaatine varılmıştır. Şeklinde mütaala edildiği.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda 2014/683 esas ve 2019/259 karar sayılı ilamı ile; son bilirkişi raporu dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli görülerek davalı şirket tarafından davacı hakkında kaçak elektrik kullanımı iddiasıyla dava konusu fatura tahakkuk ettirilmişse de uzman bilirkişi raporu ile de sabit olduğu üzere davacı tarafın kusuru bulunmadığı bu nedenle kaçak elektrik kullanımı söz konusu olmadığı söz konusu hatanın davalı kurumun yanlış çarpım faktörünün uygulanmasına ilişkin tüketim bedelinin hatalı hesaplanmasından kaynaklandığı sabit olup, yine bilirkişi tarafından yapılan hesaplamalara neticesinde yapılan hesaplama neticesinde davacı tarafça davalı kuruma yapılan ödemeler mahsup edildikten sonra davacı tarafça davalı kuruma fazladan 4.788,03-Tl ödeme yapıldığı tespit edilmekle, davacı tarafın yaptığı fazla ödemeden dolayı davalı kurumdan istirdat talebinin koşulları oluştuğu anlaşıldığından, davacı tarafça yapılan 4.788,03-TL’lik fazla ödemenin davalıdan istirdadına yönelik oluşan vicdani kanıya göre aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Mahkememizin 2014/683-2019/259 esas ve karar numaralı ilamı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 2019/975-2021/360 esas-karar numaralı ilamı ile ;… Dosya kapsamından bilgisine başvurulan her iki bilirkişinin de hatalı çarpım faktörünün uygulanmasına ilişkin tüketim bedelinin hatalı hesaplanmasından kaynaklandığı belirlenmesine rağmen yapılan hesaplamalarda raporların çelişkili olduğu ve mahkemece bu çelişki giderilmeden karar verildiği görülmüştür. Bunun yanısıra Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 2017/11818 E- 2019/884 K ve 2017/15754 E-2019/2336 K sayılı kararlarında belirtildiği üzere; davacı şirketin endeks okumalarında çarpan farkını yanlış uygulaması, doğru çarpanın uygulanması için gereken dikkat ve özenin gösterilmemesi, sayaç okumalarında fark edilmemesi gibi sebeplerden dolayı (davalı ile birlikte) davacının da kusurlu olduğu, dolayısıyla 6098 sayılı TBK’nun 114. delaletiyle TBK’nun 52. maddesi uyarınca (davacı ile birlikte) davalının da müterafik kusurlu olduğu açıktır. Hâl böyle olunca, mahkemece, yukarıda belirtilen ilke ve esaslar doğrultusunda, konusunda uzman (üçlü) bilirkişiden rapor alınarak, belirlenecek hatalı çarpan farkı alacağından davalı yanında, davacı elektrik dağıtım şirketinin de müterafik kusuru nedeniyle TBK’nun 114. delaletiyle TBK’nun 52 maddesi uyarınca indirim yapılması suretiyle bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.” denilerek mahkememiz kararının kaldırılmasına karar verilmiş ve yukarıdaki esas numarasını almıştır.
Davacı taraf davalı şirketin elektrik aboneliğinden dolayı sayacın eksik okuma yaptığı iddiasıyla borç çıkardığını bunun davacı tarafça taksite bağlanarak ödendiğini daha sonra sayacın değiştirildiğini, davacının sayaca bir müdahalesinin bulunmadığını buna rağmen hakkında kaçak elektrik tutanağı tutulduğunu ve bu nedenle 54.411,40-TL’lik fatura tahakkuk ettirildiğini, faturanın haksız ve fahiş olduğunu bu nedenle bu faturadan dolayı borçlu olmadığına karar verilmesini talep etmiştir yargılama sırasında fatura borcunun davalı tarafça elektrik kesintisi yapılması nedeniyle ödenmek sorunda kalınmasından dolayı ödenmesi nedeniyle söz konusu bedelin istirdadına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı taraf ise davacı hakkında tutulan kaçak elektrik tespit tutanağının usul ve yasaya uygun olduğunu bu nedenle kaçak elektrik kullanımı sabit olduğundan tahakkuk ettirilen faturanın da yerinde olduğunu davacının iddiasının haksız olduğunu bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Uyuşmazlık; davalı şirketinin, çarpan farkını yanlış uygulayarak hatalı ödeme bildiriminde bulunması nedeniyle, bu olayda kusuru bulunmadığı iddia edilen davacının tahakkuk ettirilen fatura bedelinden sorumlu tutulup tutulmayacağı noktasında toplanmaktadır.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 2019/975-2021/360 esas-karar numaralı ilamı uyarınca bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmiş;
Elektrik Mühendisi Bilirkişiler …, … ve … tarafından hazırlanan 03/09/2021 tarihli bilirkişi heyet raporunda;
“… 1-Davacının sayacında çarpım faktörü hatasına bağlı olarak faturalarının sözleşme başlangıcından itibaren eksik tüketime göre düzenlendiği, davalı kurum tarafından 06.02.2014 tarihinde bu eksik tüketimin tespiti sonrası davacıya 02.06.2014 tarihinde 389,97 TL lik 2014/5 dönem faturası dâhil 54.111,40 TL lik tahakkuk yapıldığı, davacının tüm bu bedelleri ödemekle yükümlü olduğu ve de ödemiş olduğu bu tüketim bedelinin iadesini davalı kurumdan geri isteyemeyeceği,
2- Dava konusu çarpım faktörü hatasına bağlı oluşan eksik tüketimle ilgili olarak tespitin yapıldığı 06.02.2014 tarihinde yürürlükte olan EPTHY ‘nin 23 maddesinin 5. Fıkrasında eksik tüketimin müşteriden tahsil edilebileceği yazılı olup ancak kusur ve süre bakımından yönetmelik kapsamında bir açıklama bulunmadığından bu hususta bir değerlendirme yapmanın mümkün olmadığı,
3- Davacı adına 06.02.2014 tarihinde düzenlenen kaçak tespit tutanağında eksik tüketimin çarpım faktörüne dayalı sebeplerden kaynaklı olduğunun tespit edildiği, davacının bu kullanımının EPTHY nin 13. Maddesinde belirtilen kaçak tüketim hususlarını içermediği dolayısıyla davacının herhangi bir kaçak kullanımının olmadığı, davalı kurum tarafından bu kaçak tutanağı akabinde davacı adına düzenlenmiş olan 1.978,70 TL lik kaçak tahakkuku ve 11.361TL lik ek tahakkukun davacı tarafından ödenmiş olduğu bu durumda davacının
(1.978,70 TL+ 11.361,00 TL)= 13.339,70 TL lik bedelin iadesini davalı kurumdan isteyebileceği,
4- Mahkemece yapılacak hukuki değerlendirmelerine bağlı olarak Davacının, İadesini isteyebileceği 13.339,70 TL yi taksitlendirerek ödemiş olduğu göz önüne alınarak isteyebileceği her bir taksit miktarı ve tarihe göre dökümü aşağıda gösterilmiş olup faiz oranı Mahkemenin takdirinde olmak üzere bu tarihlere göre faiz isteyebileceği
05.05.2014 tarihinde 2.699,45 TL
05.06.2014 tarihinde 2.691,82 TL
07.07.2014 tarihinde 2.691,63 TL
05.08.2014 tarihinde 2.691,63 TL
05.09.2014 tarihinde 2.691,63 TL
Sonuç ve kanaatine varılmıştır.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk dairesinin 2019/975 E 2021/360 K sayılı 01.02.2021 tarihli kararında tarafların karşılıklı %50 kusuruna bağlı hesaplama yapılması gerektiği kararına varılmış olması sebebiyle davacı …’nın, 54.111,40 TL lik faturadaki 389,97 TL lik dönem faturası düşülmek suretiyle kalan miktarın yarısı olan (54.111,40TL – 389,97 )= 53.721,43 TL / 2 = 26.860,72 TL nin geri ödemesini de davalı kurumdan isteyebileceği Sayın Mahkemenin takdirindedir…” görüş ve kanaatini belirtmişlerdir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; Mahkememizce toplanan deliller, davalı şirket kayıtları ve tüm dosya kapsamı itibariyle yapılan inceleme ve düzenlenen bilirkişi raporlarına göre, elektrik mühendisi … tarafından düzenlenen bilirkişi raporları, Elektrik Mühendisi Bilirkişi … tarafından yapılan inceleme neticesinde düzenlenen bilirkişi raporları arasındaki ve raporların kendi içerisindeki çelişkileri gidermek bakımından alınan Elektrik Mühendisi Bilirkişiler …, … ve … tarafından hazırlanan 03/09/2021 tarihli bilirkişi heyet raporu hukuki değerlendirme mahkememize ait olmak üzere hüküm kurmaya yeterli denetime elverişli görüldüğü, 54.111,40 TL’lik faturanın yanlış çarpan uygulanmasından kaynaklandığı tüm bilirkişi raporları ile de esasen sabit olduğu, davacı tarafından dava konusu edilen faturanın 54.111,40 TL lik fatura olduğu, dava konusu olmayan faturalar bakımından değerlendirme yapılamayacağı, yanlış çarpan uygulanmasında davalı elektrik dağıtım şirketininde %50 oranında mütefarık kusuru olduğu, bilirkişi heyeti tarafından 54.111,40 TL lik faturadaki 389,97 TL lik dönem faturası düşülmek suretiyle kalan miktarın yarısı olan 26.860,72 TL olarak tespit edildiği, davacı tarafından dava sırasında dava konusu faturanın ödendiği anlaşılmakla 26.860,72 TL fazla ödemenin davalıdan istirdadına dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının kısmen kabulü ile 26.860,72 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 1.834,85 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 924,10 TL harcın mahsubu ile eksik alınan bakiye 910,75 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınmasına,
3-Davacının yatırmış olduğu 924,10 TL peşin harç ve 25,20 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 949,30 TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 4.303,23 TL yargılama masrafının ret ve kabul oranına göre 2.136,10 TL sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyenin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafça yapılan yargılama masrafı bulunmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.100,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine.
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.100,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine.
8- Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.23/11/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır