Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/728 E. 2023/13 K. 17.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/728 Esas
KARAR NO:2023/13

DAVA:İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:28/12/2020
KARAR TARİHİ:17/01/2023

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkili ile davalı borçlu arasında 10.04.2017 tarihinde Taşıt Tanıma Sistemi sözleşmesi (TTS) imzalandığını, sözleşme kapsamında taraflar arasında ticari ilişki kurulduğunu, Davalı tarafından farklı tarih ve miktarlarda yakıt alımları yapıldığını, sözleşme gereğince davalıya yapmış olduğu alımlara ilişkin 4 adet kesilen faturaların ödenmediğini, fatura tarih ve miktarlarının şu şekilde olduğunu; 31.07.2019 4.815,76 TL, 15.08.2019 2.787,36 TL, 31.08.2019 3.245,07 TL, 15.09.2019 852,03 TL, TTS Sözleşmesinin “7.FESİH” başlığı altında açıklandığı üzere ‚Davalı Müşteri tarafından sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeniyle‛ 30.07.2019 tarihli 88.730,10 TL tutarlı “cezai şart tazminatı” faturası düzenlendiğini, fatura hesaplama detayının; Fesih Bedeli (Araç Başına) : 500,00.-USD + KDV Aktif Araç Sayısı : 27 Toplam : 13.500,00.-USD, Dolar Kuru : 5,57, Toplam TL (27 Araç İçin) : 75.195,00.-TL, KDV (%18) : 13.535,10.-TL, Fatura Tutarı ( KDV Dahil) : 88.730,10.-TL olduğunu, Ürün alımları sebebiyle düzenlenen 4 adet faturanın ve detayı yukarıda açıklanan cezai şart tazminatı faturasının bakiyesinin (78.618,67.-TL) tahsili amacıyla …. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalı tarafından itiraz edildiğini, Düzenlenen faturaların sözleşmeye uygun olduğunu, davacının ticari defter ve kayıtlarında yer aldığını, takip dayanağı 4 adet ürün faturası için takip öncesi ve sonrası için %48 oranında faiz işletildiğini, cezai şart fatura bakiyesi için sözleşmede herhangi bir faiz oranı belirlenmediğinden talebimiz takip öncesi ve sonrası için yıllık ticari işlerde uygulanacak temerrüt faiz oranı olup, takip öncesi dönem için olması gereken %19,5 ve miktar olarak 4.604,04.-TL olduğunu, Davada harca esas değeri de bu nedenle takip çıkış miktarı olarak değil, aradaki faiz farkı olan 4.604,04.-TL düşüldükten sonra kalan 94.308,75 TL olarak belirtildiğini, Sözleşmesinin “10.UYUŞMAZLIK” başlığı altında da açıkça ifade edildiği üzere (Uyuşmazlıkların çözümünde … & … … A.Ş. Defter ve Kayıtları kesin ve münhasır delil teşkil eder.) taraflar arasında HMK 193/1 kapsamında delil sözleşmesi mevcut olduğunu, gerekli görülmesi halinde yalnızca davacının kayıtlarının incelenmesini, davalının ticari defter kayıtlarının incelenmesine muvafakatlerinin bulunmadığını, Davalının borç aslına ve ferilerine itirazlarının cezai şart faturasına işleyen faiz dışında gerçeği yansıtmadığını, kesin ve münhasır delil teşkil eden müvekkil ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılacak bilirkişi incelemesinde davalı tarafın takip tarihi itibariyle 94.308,75 TL borcunun olduğunun ortaya çıkacağını, Beyan ve iddia etmiş ve yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle, fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı olmak üzere, 1. Davalı borçlunun icra takibine vaki itirazının 94.308,75.-TL’lik kısım yönünden iptali ile alacağımızın takip talebindeki şartlarla (cezai şart faturası için ticari işlerde uygulanacak temerrüt faiz oranı üzerinden faiz işletilmek suretiyle) tahsili için takibin devamına, Davalının asıl alacağın % 20’sinden aşağı olmamak üzere inkar tazminatına mahkum edilmesini, dava giderleri ile avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesi talebi ile dava ettikleri anlaşıldı.
Davalı tarafından cevap dilekçesi sunulmadığı görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, sözleşmeden kaynaklı fatura alacağı nedeniyle başlatılan takibe itirazın iptali davasıdır.
…. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine 98.912,79 TL alacağın tahsili için genel haciz yoluyla ilamsız icra takibi yapıldığı, davalı tarafından yasal 7 günlük süre içinde borcun tamamına, faize ve tüm ferilerine itiraz edilmesi üzerine icra takibinin durduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki ihtilaf alacağın varlığı ve miktarı noktalarında toplanmakta olup, taraflarca dayanılan tüm deliller toplandıktan sonra bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
Mahkememizce alınan 01.03.2022 tarihli bilirkişi heyet raporunda sonuç olarak; ”İncelenen davacı şirkete ait 2019 yılına ait ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdikleri ile elektronik beratların yasal süresinde TTK hükümlerine göre usulüne uygun tasdik edildiği, takip tarihi olan 01.11.2019 itibariyle davalı şirketten 90.318,88 TL alacaklı olduğu, Yapılan hesaplamalar sonucunda, bu istem kaleminin benimsenmesi koşullarının olduğunun yüce Mahkemece kabul edildiği varsayımda; davacı alacaklının cezai şart faturası (cezaj şart için genel izahat açısından bkz: PROF. DR. AHMET M. K[LIÇOĞLU Borçlar Hukuklu- Genel Hükümler; 23. bası, Ankara 2019, sh. 979 vd. bilhassa: sh. 996) bakiyesi olan 78.618,67 TL alacağı için işlemiş faizin 3.486,15 TL olması gerektiği mütalaa edildiği anlaşıldı.
Davacı tarafından taşıt listesi sunulduktan sonra yeniden bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilerek bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
Mahkememizce alınan 26.10.2022 tarihli bilirkişi heyet raporunda sonuç olarak; ” Davacının 2019 yılına ait yukarıda listelenen ticari defterlerin TTK hükümlerine uygun tutuldukları, davacı … & … tarafından davalı ile bu sistem üzerinden davacı tarafından davalıya sağlanan 27 adet taşıt tanıma cihazları ve bu cihazlar üzerinde davalının araçlarına akaryakıt alımı yapılması, davacının davalıya temin ettiği akaryakıt satışı ve davalının ödeme yapması şeklinde yürütülen bir ticari ilişki olduğu sözleşmenin başında ilk olarak yukarıda belirtilen 9 araç ile davacıya ait taşıt tanıma sistemine dahil olduğu, süregelen ticari ilişkinin sürecind araç değişikleri ile davacı nezdindeki aktif taşıt tanıma sistemine dahil olan araç sayısının 25 e çıktığı, davalının 15.07.2019-31.08.2019 tarihlerinde (faturalar 15 günlük kesildiğinden ilk fatura tarihi olan 31.07.2019 ve son fatura olan 15.09.2019 tarihli fatura tarihlerinden 15 gün önce akaryakıt alımı yapıldığı görülmektedir) ve 1,5 aylık sürede sadece 1,88 m3 kadar akaryakıt aldığı, devamında ise herhangi bir davacıdan akaryakıt alımı olmadığı, 1 m3 yaklaşık 1000 LT’ye denk geldiği, davalının hem davacıdan akaryakıt alımını durdurması ve son olarak 1,5 ayda sadece 1,88 m3 kadar akaryakıt alması ile davalının sözleşmedeki 2.1.8. maddesinde belirtilen yıllık 143 m3 akaryakıt alımını gerçekleştirmesinin mümkün olmadığı, 25.10.2019 icra takip tarihinde; (11.700,22 TL akaryakıt + 73.939,09 TL cezai şart =) KDV dahil 85.639,31 TL faturalı alacaklı olabileceği hesaplanmakla birlikte takdiri Sayın Mahkeme’ye ait olduğu, Bu nedenle her ne kadar icra takibinde 90.318,89 TL asıl alacak talebinde bulunulsa da davacının incelemeye sunduğu davalıyı takip ettiği açık hesap ekstresinde 85.639,31 TL bakiye kaldığı görüldüğünden; (90.318,89 TL – 85.639,31 TL=) – 4.679,58 TL takip talebinin haksız olduğunun mütalaa edildiği, Davacı tarafından akaryakıt satışları fatura alacak bakiyelerine yıllık % 48,00 akdi faiz ve cezai şart faturası yönünden ise sözleşmede bu hususta faiz kararlaştırılmadığından avans faizi talep edildiği, Buna göre sözleşmenin 7. maddesine göre; fatura bedellerinin vadesinde ödenmemesi halinde yıllık % 48 faiz talep edildiği, sözleşmenin 2.1. maddesine göre ise faturaların ayın 15 ve son gününde kesilmesi ve fatura tarihinden itibaren ise müteakip ayın 10’unda ödeneceğinin kararlaştırıldığı görülmekle; Akaryakıt faturaları alacak bakiyeleri yönünden (11.700,22 TL); Davacının 11.700,22 TL akaryakıt alacak bakiyesine 839,72 TL, % 48 oranda (TTK. M. 8/f) akdi işlemiş faiz alacağının olduğu hesaplanmakla birlikte davacının işlemiş faiz alacağının takdiri Sayın Mahkeme’ye ait olduğu, Buna göre; 25.10.2019 takip tarihi itibariyle akdi faiz oranının % 48,00 olduğu görüldüğünden, davacının belirlenen 11.700,22 TL asıl alacağına takip tarihinden itibaren % 48,00 oranda akdi faiz yürütülebileceği, Cezai Şart faturası alacak bakiyeleri yönünden (73.939,09 TL); Davacının 73.939,09 TL cezai şart alacak bakiyesine 3.002,13 TL % 19,50 oranda avans faizi alacağının olduğu hesaplanmakla birlikte davacının işlemiş faiz alacağının takdiri Sayın Mahkeme’ye ait olduğu, TCMB verilerinden 25.10.2019 takip tarihi itibariyle avans faizinin % 19,50 olduğu görüldüğünden, davacının belirlenen 73.939,09 TL asıl alacağına takip tarihinden itibaren % 19,50 ve değişen oranlarda kademeli olarak avans faizi yürütülebileceği, Sayın Mahkeme’nin takdirinde olmak üzere, davacının davalıdan, takip tarihi itibariyle ve itirazın iptaline konu alacağının; Cari Hesap Alacağı 85.639,31 TL, İşlemiş Faizin 3.841,85 TL olabileceğinin mütalaa edildiği anlaşıldı.
Dosya kapsamı ve tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde;
Davacı ile davalı arasında 01.04.2017 yürürlülük tarihli 3 yıl süreli, akaryakıt alım sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin 2.1 maddesinde her yıl 145 m3 alım taahhüt edildiği, yine her ayın 15’i ve son günü kesilen faturaların 10 gün içerisinde ödenmesinin 2.1.8. maddesinde alım miktarlarının yerine getirilmemesi,
sözleşme yılında iskonto farkının doğması veya sözleşmenin zamanından önce müşteri
tarafından feshi durumunda müşterinin taşıt başına 500 USD + KDV ödeneceğinin kararlaştırıldığı, görülmüştür.
Dosyada mevcut sözleşme, icra dosyası, faturalar ve tüm dosya kapsamına göre mahkememizce alınan 26.10.2022 tarihli bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli denetime elverişli görülmüştür. Mahkememizce tarafların ticari defterleri incelenmek suretiyle bilirkişiden rapor alınmasın karar verilmiş ve inceleme günü davalıya tebliğ edilmiş olmasına rağmen davalı inceleme günü defterlerini ibraz etmemiştir. Davalının davacıdan ürün alımını bıraktığı ve taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 2.1 maddesinde yer alan her yıl 143 m3 alım taahhüdünün davalı tarafından yerine getirilemeyeceğinin bilirkişi raporu ile tespit edildiği, bu nedenle sözleşmenin 2.1 maddesindeki 500 USD cezai şartın davacı tarafından talep edilebileceği, ürün alımı yapan araç başına bilirkişi raporu ile cezai şartın hesap ediliği, buna göre davacının 73.939,09 TL cezai şart alacak bakiyesi olduğu ancak cezai şart faturasının hizmet alımına ilişkin olmadığı ve sözleşmesel faiz uygulanamayacağı gibi temerrütün de olmadığı, bu nedenle takip öncesi faiz isteminin yerinde olmadığı, cezai şartın bir mal ve hizmet alımına ilişkin olmadığı bu nedenle KDV’nin de olmayacağı, ürün alımından kaynaklı olarak davacının ayrıca 11.700,22 TL alacağı olduğu, işlemiş faiz tutarının ise 839,72 TL olduğu, davacının defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, alınan bilirkişi raporunun davalıya tebliğ ediliği davalının bir itirazının olmadığı, cezai şart alacağının yargılamayı gerektirdiği bu bakımdan alacağın likit olmadığı hususları hep bilikte değerlendirilerek, davacının davasının kısmen kabulü ile, davalının ….İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından yaptığı itirazın 85.639,31 TL asıl alacak, 839,72 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 86.479,03 TL üzerinden iptali ile takibin kaldığı yerden devamına, takip tarihinden itibaren asıl alacağın 11.702,22 TL’sine yıllık %48 oranında faiz, 73.939,09 TL’sine ise yıllık 19,50 oranında avans faizi uygulanmasına, 2.507,98 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının kısmen kabulü ile, davalının ….İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından yaptığı itirazın 85.639,31 TL asıl alacak, 839,72 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 86.479,03 TL üzerinden iptali ile takibin kaldığı yerden devamına, takip tarihinden itibaren asıl alacağın 11.702,22 TL’sine yıllık %48 oranında faiz, 73.939,09 TL’sine ise yıllık 19,50 oranında avans faizi uygulanmasına,
2-2.507,98 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-492 Sayılı Yasa gereğince alınması gereken 5.907,38-TL harçtan peşin alınan 1.116,00-TL harçtan mahsubu ile geriye kalan 4.4791,38-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
4-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan, A.A.Ü.T gereğince taktir olunan 13.836,64-TL vekalet ücretinin, davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan 54,40-TL başvurma harcı + 1.116,00-TL peşin harç toplamı olan 1.170,40-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 6.300,00-TL bilirkişi ücreti + 285,50-TL tebligat-müzekkere masrafları olmak üzere toplam 6.585,50-TL yargılama giderlerinin kabul ve ret oranına göre % 91,69 (6.038,24-TL) oranında davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geriye kalanın kendi üzerinde bırakılmasına,
7-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin kabul ve ret oranına göre % 91,69 (1.210,30-TL) oranında, davalıdan tahsiliyle Hazine adına gelir kaydına,
8-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin kabul ve ret oranına göre % 8,69 (109,70-TL) oranında, davacıdan tahsiliyle Hazine adına gelir kaydına,
9-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının, yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek veya başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 17/01/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır