Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/693 E. 2022/709 K. 11.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/693 Esas
KARAR NO :2022/709

DAVA:Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ:14/12/2020
KARAR TARİHİ:11/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 01/08/2016 tarihinde davalı banka ile genel kredi sözleşmesi akdettiğini ve müvekkiline 15.000.000-TL kredi tahsis edildiğini, müvekkilinin düzenli olarak vade günlerinde ödeme yaptığını, 2018 yılında ülkede yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle davalı banka tarafından müvekkilinin kredi taksitlerinin ödemesine %30 gibi fahiş bir faiz oranı uygulandığını, 3 ve 6 ay sürelerle ertelenmiş ve davalı banka tarafından ertelenen taksitler de müvekkili tarafından ödendiğini, müvekkili davalı bankaya faizlerin düşmeye başlaması ile müvekkilinin ekonomik ve ticari menfaati zedelenmeye başlandığını, … … … şubesindeki kredisini kapatmaya karar verdiğini, müvekkilinine tahsis edilen kredi miktarı ve davalı bankaya yapılan ödemeler dikkate alındığında, müvekkilinden hesap kapanırken alınması gereken tutarın yaklaşık 13.400.000-TL olması gerekirken, davalı banka tarafından faiş bir kredi kapama komisyonu uygulandığını, müvekkilinden kredi kapama ve ipotek feki adı altında haksız ve hukuka aykırı olarak 14.279.000-TL tahsis edildiğini ve taraflar arasındaki kredi ilişkisi 21/10/2019 tarihinde sona erdiğini, kredi kapama ücreti ve ipotek fek ücretinin iadesini talep etme zorunluluğu olduğundan öncelikle dava şartı olana arabuluculuk yoluna başvurulduğunu, anlaşma sağlanamadığını, davalı banka tarafından erken kapama komisyon bedeli ve ipotek fek ücretinin tahsil edilmesinin hukuki dayanağının bulunmadığını, müvekkilinin 879.000-TL fazla ödeme yaptığını, müvekkili tarafından ödenen erken kapama komisyon ücretinin ve ipotek fek ücretinin 21/09/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiz ile birlikte iadesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davaya konu masrafların davacının bilgi ve onayı dahilinde tahsil edildiğini, tacir olan davacı imzaladığı sözleşmeler ile bağlı olup, davacıdan alınan masraflar taraflar arasında düzenlenen genel kredi sözleşmesine uygun olduğunu, davacı bu sözleşmeye uygun olarak yaptığı ödemelerin iadesini isteyemeyeceğini, aksi yönde bir düşünce sözleşmeye bağlılık ve irade özgürlüğü ilkesine aykırı olacağını, davacı tarafa kredi kullandırım aşamasında gerekse kredisini erken kapatma talebi olduğunda söz konusu kredinin kapatma koşulları ve kredi kapanması kapsamında tahsil edilecek ücretlerin açıkça bildirildiğini, dava tarafından imzalanan 02/05/2018 tarihli genel kredi sözleşmesinin 12.3 maddesinde faiz, komisyon, masraf, vergi, resim, harç ve fonlar başlığı altında bu tür masraf, komisyon ve vergilerin müşteriye ait olduğu açıkça yazıldığını, ticari kredi erken kapama bedeli hukuka ve sözleşmelere uygun olduğunu, davacı erken kapama bedellerinin hesaplanarak kredinin başka bir bankaya taşınması hususunda müvekkil bankaya açıkça talimat verildiğini, davacıdan alınan erken kapama ücreti taraflar arasında düzenlenen genel kredi sözleşmesine ve davacı tarafından verilen erken kapama talimatına uygun olduğunu ve sözleşmeye uygun olarak yaptığı ödemelerin iadesini isteyemeyeceğini, davacı tarafın davaya konu masrafları öderken hiçbir ihtirazi kayıt ileri sürmediğini, bu nedenle yapılan ödemenin iadesini talep edemeyeceğini, hesap ekstresi/dekontlar fatura niteliğinde olup tacir olan davacı TTK hükümleri gereğince basiretli davranak borçlarını takip etmekle yükümlü olduğunu, tacir olan müvekkilinin bankacılık hizmetleri sebebiyle ücret tahsil etmesine yasal bir engel olmadığını, müvekkili banka ile taraflar arasında akdedilen sözleşme, 5411 sayılı kanun’un 144. Maddesi ve T.C. Merkez Bankası Komisyon ve Masraf Listesi’nin çizdiği sınırlar çerçevesinde ve davacı şirketin talebi doğrultusunda hareket ettiğini, yukarıda açıklanan nedenlerle; öncelikle usule ilişkin itirazlarının değerlendirilerek davanın usulden reddini, davanın esasına girilmesi halinde, fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydı ile haksız ve mesnetsiz davanın esastan reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
Genel kredi sözleşmesi, Erken Kapama Taahhütnamesi, tahsilat dekontları, kredi ödeme planı, ticari defter ve belgeler, yazışmalar ve dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, tüm dosya kapsamı ile yaptırılan inceleme sonucu rapor alınmış ve tüm deliller toplanmıştır.
Dava, davacının, kredi erken kapama komisyonu, ipotek fek ücreti ve kredi dosya masrafları adı altında, davalı bankaya ödenen tutarın iadesini teminen açılan alacak davasıdır.
Yargılamanın devamı sırasında, davacı… vefat ettiğinden, mirasçıları tarafından davaya devam edildiği görüldü.
Taraflar arasındaki ihtilaf, davacı ile davalı arasındaki Genel Kredi Sözleşmesi kapsamında, davacının kullanmış olduğu ticari kredinin erken kapanması nedeniyle, davalı banka tarafından erken kapama komisyonu adı altında tahsil edilen tutarın, ipotek fek ücretinin ve kredi dosya masraflarının iadesini talep edip edemeyeceği noktasında toplanmakta olup, davacının davalı bankadan, alacaklı olup olmadığı, alacaklı ise miktarının tespiti için, davaya konu belgelerin incelenmesi hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektiren haller olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususların bilirkişiye tespit ettirilmesi mümkündür.
Tüm deliller toplandıktan sonra, bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişi Bankacılık Uzman … tarafından hazırlanan 05/08/2021 tarihli bilirkişi raporunda; “…Davalı bankanın erken kapa nedeniyle yukarıda tablonun 1. sırasındaki krediden dolayı erken kapama ücreti alma hakkının bulunduğu, 217.000,06-TL + 146.514,87-TL + 50.158,91-TL = 413.673,84-TL tahsil edilen erken komisyon ücreti talebinin yerinde olmadığı,
Kredinin erken kapatılması /Erken Ödeme “başlığını taşıyan 1.4. maddesinde” .. Ya da kredi tutarının tamamının veya bir kısmının vadesinden önce ödenmesi durumunda; müşteriden, erken ödeme bakiyesinin % 05 (yüzde beş) oranında ve/veya bankanın TCMB’ye bildirdiği oranlar çerçevesinde kalınmak kaydı ile güncel oranda erken ödeme komisyonu tahsil edilecektir.” ifadesi yer almaktadır.
Sözleşme şartlarına göre 5.321.254,48x%5= 266.062.72 TL + 13.303,14 TL BSMV = 279.365.86 TL olarak tespit edildiği,
Düzenleme kapsamında davalı kurum tarafından kredi işlemlerinde sağlanacak faiz dışındaki diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların, 2019 yılı için erken kapama oranını %10 olarak bildirdiği,,(EK:2 TCMB BİLDİRİM FORMU)
TCMB tebliğine göre 507.176.10 + 25.358.81 TL BSMV=532.534.91 TL olarak tespit edildiği,
Sayın mahkemenizce davacının iade talebinin yerinde görülmesi halinde dava tarihinden itibaren avans faizi talebinde bulunabileceği…” sonuç ve mütalaa ettiği anlaşıldı.
Taraf vekillerinin itirazlarının değerlendirilerek, ek rapor alınmasına ilişkin karar verilmiş, 03/01/2022 tarihli Bilirkişi ek raporunda; ” …Netice olarak davalı bankanın erken kapama nedeniyle yukarıda tablo da koomisyon oranlarının görüldüğü üzere erken kapaması yapılan kredilerden dolayı 532.534.91 + 217.000.06TL+146.514.87 TL+50.158.91 TL= 946.208.75 TL erken komisyon ücreti tahsilatında bulunduğu,
Sözleşme şartlarına göre yani %5 oranından alması gereken erken kapama ücretlerinin toplamının (279.365.85 TL + 125.217.94 TL+80.055.75 TL+ 50.158.91 TL=) 534.798.45 TL olduğu,
Kredinin erken kapatılması /Erken Ödeme” başlığını taşıyan 1.4. maddesinde ” .. Ya da kredi tutarının tamamının veya bir kısmının vadesinden önce ödenmesi durumunda; müşteriden, erken ödeme bakiyesinin % 05 (yüzde beş) oranında ve/veya bankanın TCMB’ye bildirdiği oranlar çerçevesinde kalınmak kaydı ile güncel oranda erken ödeme komisyonu tahsil edilecektir.” ifadesi yer almaktadır.
Sözleşme şartlarına göre yani %5 oranından alması gereken erken kapama ücretlerinin toplamının ( 279.365.85 TL + 125.217.94 TL+80.055.75 TL+ 50.158.91 TL=) 534.798.45 TL olduğu,
Yargıtay kararlarında bankacılık teamülleri ve uygulamaları ile diğer bankaların emsal uygulamaları yönünden de değerlendirme yapılması gerektiği vurgulandığından bu yönüyle de değerlendirme yapılması gerektiği düşünülmektedir.
Diğer banka ortalamaları sunulmadığından değerlendirme yapılamadığı,
Sayın mahkemenizce davacının iade talebinin yerinde görülmesi halinde dava tarihinden itibaren avans faizi talebinde bulunabileceği…” sonuç ve mütalaa ettiği görüldü.
Taraf vekillerinin itirazlarının değerlendirilerek, ek rapor alınmasına ilişkin karar verilmiş, 22/05/2022 tarihli Bilirkişi ek raporunda; ” …
Netice olarak davalı bankanın erken kapama nedeniyle yukarıda tablo da komisyon oranlarının görüldüğü üzere erken kapaması yapılan kredilerden dolayı 532.534.91 + 217.000.06TL + 146.514.87TL + 50.158.91TL = 946.208.75TL erken komisyon ücreti tahsilatında bulunduğu, Sözleşme şartlarına göre yani %5 oranından alması gereken erken kapama ücretlerinin toplamının (279.365.85 TL + 125.217.94TL + 80.055.75 TL + 50.158.91 TL=)534.798.45 TL olduğu,
Kredinin erken kapatılması /Erken Ödeme” baslığını taşıyan 1.4. maddesinde ” .. Ya da kredi tutarının tamamının veya bir kısmının vadesinden önce ödenmesi durumunda; müşteriden, erken ödeme bakiyesinin %5 (yüzde beş) oranında ve/veya bankanın TCMB’ye bildirdiği oranlar çerçevesinde kalınmak kaydı ile güncel oranda erken ödeme komisyonu tahsil edilecektir.” ifadesi yer almaktadır. Sözleşme şartlarına göre yani 965 oranından alması gereken erken kapama ücretlerinin toplamının (279.365.85 TL + 125.217.94 TL + 80.055.75 TL + 50.158.91 TL=) 534.798.45 TL olduğu,
İpotet fek ücreti olarak 68.10 TL topu müdürlüklerinde harç tahsil edildiği,
Davacı vekili dava dilekçesinden farklı olarak 12.04.2021 tarihli dilekçesi dosya masrafı talebinde bulunduğu buna ilişkin olarak herhangi bir belge sunulmadığı gibi dosya içeriğinde dosya masrafi alındığına ilişkin herhangi bir kaydın bulunmadığı, Sayın mahkemenizce davacının iade talebinin yerinde görülmesi halinde dava tarihinden itibaren avans faizi talebinde bulunabileceği…” sonuç ve mütalaa ettiği görüldü.
Taraflar arasında imzalanan, 02/05/2018 tarihli Genel Kredi Sözleşmesinin, Genel Hükümler başlıklı, 1-4.maddesinin, “…Müşterinin erken ödeme talebinin banka tarafından kabul edilmesi halinde, iş bu madde kapsamında komisyon tahsil edilecektir. Sözleşme tahtında kullandırılan… kredi tutarının tamamının veya bir kısmının vadesinden önce ödenmesi durumunda Müşteri’den erken ödeme bakiyesinin %5’i (yüzde beş) oranında ve/veya bankanın TCMB’ye bildirdiği oranlar çerçevesinde kalmak kaydıyla güncel oranda erken ödeme komisyonu tahsil edilecektir..” hükmünü ihtiva ettiği, görülmüştür.
Taraflar arasında imzalanan, 02/08/2016 tarihli, 13878 yevmiye nolu, 21/12/2016 tarihli 9106 yevmiye nolu, 21/12/2016 tarihli, 9109 yevmiye nolu, 10/10/2016 tarihli … yevmiye nolu ipotek resmi senetlerinin 7. Maddesinin, “Tapu sicil masrafları da dahil olmak üzere vesikalara ait borçların, bilcümle masraf, resim ve vergilerin tarafımıza aidiyetini kabul ederim.” hükmünü ihtiva ettiği görülmüştür.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; sözleşme, taahhütname, tahsilat dekontları, kredi ödeme planı, ticari defter ve belgeler, yazışmalar ve tüm dosya kapsamına göre alınan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya yeterli ve denetime elverişli kabul edilerek, taraflar arasında genel kredi sözleşmesi imzalandığı ve davacıya kredi kullandırıldığı, kullandırılan kredinin 21/10/2019 tarihinde erken kapama komisyonu tahsilatı ile birlikte davacı yanca kapatıldığı, bankacı bilirkişi tarafından, davalı banka tarafından tahsil edilen erken ödeme komisyonu tutarın %9,53 oranına tekabül ettiği, taraflar arasında imzalanan sözleşme kapsamında erken kapama komisyon oranının %5 olarak belirtildiği, davalı bankanın tahsil ettiği erken ödeme komisyonu tutarının, sözleşme hükmü kapsamında %5 üzerinden hesaplanan kısım dışında kalan ve bilirkişi tarafından hesaplanan toplam 411.410,13-TL.’nı davacıya iade etmesi gerektiği, ipotek senedinin 7. Maddesine istinaden, ipotek fek ücretinin davacıya ait olduğu, dosya masrafına ilişkin olarak herhangi bir belge sunulmadığı gibi dosya masrafı alındığına ilişkin bir kayıt da bulunmadığı buna ilişkin iddianın ispatlanamadığı anlaşıldığından davacının davasının kısmen kabulü ile erken ödeme komisyonu talebinin, 900-TL. ‘na 14/12/2020 dava tarihinden, 410.510,13-TL.’na ıslah tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının kısmen kabulü ile, 900-TL.’na 14/12/2020 dava tarihinden, 411.410,13-TL.’na ıslah tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davacıdan alınarak davalıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesine göre, alınması gereken 28.103,42-TL. harçtan peşin alınan 54,40-TL. + 7.050-TL. ıslah harcı toplamı olan 7.104,40-TL. harçtan mahsubu ile geriye kalan 20.999,02-TL. harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 60.597,42-TL. vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 118,10-TL. vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan 54,40-TL. başvurma harcı + 54,40-TL. peşin + 7.050-TL. ıslah harç toplamı olan 7.158,80-TL.’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 1.000-TL. bilirkişi ücreti + 141,65-TL. tebligat-müzekkere masrafları olmak üzere toplam 1.141,65-TL. yargılama giderlerinin kabul ve ret oranına göre 1.141,32-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geriye kalan 0,33-TL.’nin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320-TL. arabuluculuk ücretinin kabul ve ret oranına göre 1.319,62TL’nin davalıdan alınarak hazineye irad kaydına, geriye kalan 0,38-TL.’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
8-Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize verilecek ya da başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.11/10/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır