Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/612 E. 2022/742 K. 18.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:2020/612 Esas
KARAR NO:2022/742

DAVA:Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:16/11/2020
KARAR TARİHİ:18/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davalıların Türkiye tek yetkili temsilcisi ve iş ortağı oldukları …’un Nisan 2015 yılından itibaren … üyesi olduğunu, davalılardan …, … markası altında …’un Türkiye distribütörlüğünü yapmakta ve …’un … üyeliğini Türkiyedeki satışlarını ve yerel müşteri hizmetleri yönetimini gerçekleştirdiğini, davalı … … ise …’un Türkiye üyelerinin … üyeliğinin kredibiletesini araştıran ve buna İstinaden üyelik doğrulmamasını ve onayını yapan şirket olduğunu, davalı şirketin son olarak Haziran 2020’de … … üyeliğini yenilemek üzere … üzerinden üyelik ücretinin yatırarak yenileme talebinde bulunmuş ise de davacı şirketin … üyelik yenileneme talebi, diğer davalı … … şirketinin davacı şirketin konkordato kesin mühleti içerisinde olması bahane edilmek suretiyle hukuksuz şekilde reddedildiğini, davacı şirketin Şubat 2019 tarihi itibariyle konkordato talebinde bulunmuş ve geçici mühlet aldığını, Haziran 2019 tarihinde davacı şirket konkordato geçici mühleti içerisinde olmasına rağmen … … üyeliği yenilendiğini, davacı şirket son 3 yıl içerisinde tamamı … üzerinden olmak üzere, 2018 yılında 1.750.000 TL, 2019 yılında 3.270.000 TL, 2020 ilk 6 ayda 660.000 TL tutarında ihracat yaptığını, müvekkili şirketin ücret ödemiş olmasına rağmen … … üyeliği yenilenmeyerek sonlandırıldığı için ihracata dayalı işletme faaliyeti sürdürmek ve konkordato sürecinden başarıya çıkabilmek hususlarında önemli sorunlar yaşadığını, davacı şirket … … üyelik ücretini ödememiş olmasına rağmen üyelik yenileme talebi hakkında uzun süre taraflardan cevap alamadığını ve nihayetinde de konkordato bahanesi ile üyeliğin yenilenmeyerek iptal edileceği bilgisi verilerek ciddi bir şekilde maddi ve manevi olarak zarar uğradığını, davacı şirket … … üyeliği kanunsuz şekilde yenilenmediği gibi bir de davacı şirket tarafından yatırılan 2020 yılı üyelik ücretinden hukuksuz şekilde kesinti yapıldıdını, yukarıda açıklanan nedenlerle davacı şirketin … … üyeliğini, ücretini süresi içerisinde ödemesine ve yenileme talebinde bulunmasına rağmen haksız ve hukuksuz şekilde yenilenmeyerek sonlandırılması nedeniyle maddi zarara mahsuben şimdilik 500-TL’nin belirsiz alçak hükümlerine göre davalılardan müştereken ve müteselsilen tanzim ve tahsil edilerek davacıya ödenmesine, davacı şirketin üyeliğini icra ve iflas kanununun 296. maddesine aykırı surette haksız yere sonlandırılması nedeniyle uğramış olduğu maddi zarara mahsuben şimdilik 500-TL belirsiz alçak hükümlerine göre davalılardan müştereken ve müteselsilen tanzim ve tahsil edilerek davacıya ödenmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı … Tic. Ve Yatırım A.Ş. vekilinin cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin bu sözleşmenin tarafı olmadığını, bir web sitesinde yer alan hizmetlerin bu web sitesinin işleticisi tarafından verilmekte olduğunu üçüncü bir kimsenin buna müdahale etme imkanı bulunmadığını, dava dilekçesi incelendiğinde davacının … internet sitesi tek yetkili temsilcisi olduğunu açıkça ve defalarca vurguladığını davalının temsilci olduğunun farkında olduğunu, hal böyle iken davalı sorumluluk yüklemeye çalıştığı taraflarınca anlaşılmadığını, davalı taraf ehliyetinin bulunmadığı yönündeki itirazlarına halel gelmemek kaydıyla davalının tüm iddialarına cevap verildiğin, davacı tarafından da kabul edildiği üzere davacının mevut sözleşmesinin sona erdiği daha sonra … tarafından yeni bir sözleşme imzalanmadığı taraflar arasında tartışmalı olmadığını, ancak davacının tamamen hukuka aykırı olarak sayın mahkemeden dava dışı … ile kendisi arasında bir sözleşme kurulmasına yönelik taleplerinin bulunmadığını, davacı sözleşme yenileme talebinin mahkemece kabul edilmemesi haline uğradığı zararın tahsili belirsiz alacak davası ile talep edildiğini, HMK m. 107 her alacak için değil bazı alacaklar için belirsiz alacak davasının açılabileceğinin kabul ettiğini, buna göre davanın açıldığı tarihte alacağın miktarını yahut değeri tam ve kesin olarak belirleyebilmesinin kendisinden beklenmeyeceği veya bunun imkansız olduğu hallerde alacaklının, hukuki ilişkiyi ve asgari miktar ya da değeri belirtmek suretiyle belirsiz alacak davası açabileceğini, karşı tarafın verdiği bilgi veya tahkikat sonucu alacağın miktarı veya değerlerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğunu, alacağın tam miktar belirtmek zorunda olduğunu, halihazırda birçok firmanın … benzeri internet sitesi işletmekte olduğunu, davacının bunlara üye olma talebinde bulunabileceği gibi ihracat yapmanın yegane yolu … üyesi olmakla olmadığını, aksi taktirde bugüne dek bu site üzerinden yaptığı ihracattan elde ettiği gelirden … sitesi ödeme yapması gerektiği sonucuna ulaşmak gerektiğini, davacının da kabul ettiği üzere davacının sözleşmesi sona ermediğini … yeni bir sözleşme yapmak istemediğini, dolayısıyla İİK m 296 hükmünün bu davadaki olaya uygulanmasının mümkün olmadığını, ayrıca davacının ödediğini belirttiği tutar kendisine iade edilmek üzere hesap numarası istendiğini ancak davacı buna cevap vermekten özellikle kaçınarak ödemeyi iade alamadığından sayın mahkemeden tevdii mahalli belirlenmesini talep ettiklerini, yukarıda açıklanan nedenlerle; haksız ve hukuka aykırı davanın reddini, vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep ettiği anlaşıldı.
Davalı … … Servis Danışmanlık Hizmetleri Ltd Şti vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davacının, www…. adlı internet sitesindeki üyeliğinin yenilenmediği gerekçesiyle üyeliğinin yenilenmesi ve üyeliğinin haksız olarak yenilenmemesi nedeniyle uğradığı zararların tanzimi yönünde dava ikame etmiş ise de bu davanın tarafının davalı şirket olmayacağını, … web sitesinin sahibi olan firma dava dışı … merkezli “… … … Limited” şirketi olduğunu, davacı ile davalı şirket arasında bir ticari ilişki bulunmadığını, davacı … adlı sitede üyelik hizmeti alındığını beyan etiğine göre bu davayı davalıya yöneltmekte hukuki yarar olmadığını, tüm bu nedenlerle, davanın öncelikle esasa girilmeksizin davalı bakımından pasif husumet yokluğundan reddine karar verilmesini, davacı ticari defter tutmakla yükümlü bir tacir olarak kay kaybını belirleyebilecek durumda olduğunu şirketinin ihracat tutarlarını da yıl yıl belirtmiş olduğundan zararı da pekala belirlenebileceğini, belirsiz alacak davası açmasında hukuki yararı olmadığı gibi belirsiz alacak davası açma koşullarının bulunmadığından davanın reddedilmesi gerektiğini, davacı davalılara ait bilgilerin sunulmasıyla davayı aydınlatamayacak olduğunu kendi elindeki ticari verilerle zararını ortaya koyacağından zararının belirsiz olduğu iddiası inandırıcılıktan yoksun olduğunu, … web sitesindeki üyelikler 1 yıl süreli olduğunu süre dolduğunda sona erdiğini, otomatik yenileme söz konusu olmadığını yeni sözleşme ilişkisine girip girmemek her iki tarafın ifadelerinin de karşılıklı uyuşmazlığına bağlı olduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle davaya konu üyelik sözleşmesini tarafı davalı şirket olmadığından davanın davalı şirket bakımından pasif husumet yokluğundan reddini, davacının belirsiz alacak davası açmakta hukuki yararı bulunmadığından davanın usulen reddini, davanın her halukarda esastan reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
Üyelik Sözleşmesi, üyeliğe ilişkin belgeler, üyelik yenileme ücreti dekontu, elektronik yazışmalar, … 3.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası ve dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, tüm dosya kapsamı ile yaptırılan inceleme sonucu rapor alınmış ve tüm deliller toplanmıştır.
Dava, davacının, 2020 yılı … … üyeliğinin yenilenmesi, bu üyelikte faydalanılamadığı süre içerisinde uğradığı maddi zararı ile, üyeliğin yenilenmesinin mümkün olmaması durumunda üyeliğin yenilenmeyerek sözleşmenin haksız yere feshi nedeniyle uğranılan maddi zararın davalılardan tazminine ilişkindir.
Uyuşmazlık, davacı yanca, üyeliğin yenilenmemesi nedeniyle, uğranıldığı iddia edilen maddi tazminata ilişkin olarak, davacının, davalılardan alacaklı olup olmadığı, alacaklı ise miktarının tespiti konularından kaynaklanmakta olup, alacak miktarının tespiti için belgelerin incelenmesi hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektiren haller olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususların bilirkişiye tespit ettirilmesi mümkündür.
Tüm deliller toplandıktan sonra, bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişiler Mali Müşavir …, Sözleşme Uzmanı Öğretim Üyesi Prof. Dr. …, Bilgisayar Mühendisi … tarafından hazırlanan 04/03/2022 tarihli bilirkişi raporunda; “…
6.1-Davacının 2020 yıllı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu,
6.2-Davalı… … Tic. Ve Yat. A.Ş. 2020 yıllı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu,
6.3-Davalı … … Ser. Dan. Hiz. Ltd. Şti. 2020 yıllı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu,
6.4-Detaylıca verilen davacı taraf 2020 yılı yasal defter ticari münasebet kayıtlarına göre 1- nolu davalının 320.01E19… DIJITAL TİC, VE YAT A.Ş. kayıtlı Cari Hesap Ekstresinde 0,00-TL bakiye olduğu görülmüştür. 2- no.lu davalı … SER. DAN. HİZ. LTD. ŞTİ.’ne ait herhangi bir kayıt görülmediği,
6.5-Detaylıca verilen davalı… Dıjıtal Tic. Ve Yat A.Ş’nin 2020 yılı yasal defter ticari münasebet kayıtlarına göre davacının 120.01.279 … AHŞAP ORM. ÜRN. PAZ. SAN. TİC, LTD. ŞTİ. Cari Hesap Ekstresinde 0,00 TL bakiye olduğu görülmüştür. Davalı … SER. DAN. HİZ. LTD. ŞTİ.’ne ait herhangi bir kayıt görülmediği,
6.6-Detaylıca verilen davalı … … Ser. Dan. Hiz. Ltd. Şti 2020 yılı yasal defter ticari münasebet kayıtlarına göre davacı … AHŞAP ORM. ÜRN. PAZ. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. ait herhangi bir kayıt görülmemiştir. Davalı… DIJITAL TİC. VE YAT A.Ş.’ne ait herhangi bir kayıt görülmediği,
6.7-Davacının …’daki üyeliklerinin 1 yıllık süre içinde yapıldığı, üyeliğin kendiliğinden yenilenmediği ve üyelik ilişki yenilenmesi devam etmesi için her yıl sözleşme ancak yenileme hususunda tarafların anlaşmaları halinde üyelik sürdürüldüğünün anlaşıldığı,
6.8-Davacının servis ücretini ödediği lakin davalının konkordato sürecinde olması sebebiyle … raporunun negatif sonuçlandığı,
6.9-Üyelik sözleşmesinin 2015 yılından 2020 yılına kadar her sene yenilenmiş olmasının, taraflara sözleşmeyi her sene tekrar yenileme yükümlülüğü yüklemediği,
6.10-Davacının konkordato sürecinde olduğu hususunda bir ihtilaf bulunmadığı, davacı için … Raporunun negatif sonuçlandırılmasının, davalı …’un dava dışı … ile akdettiği sözleşmeye aykırı olmadığı,
6.11-Davacının üyeliğine ilişkin … sürecinin başarıyla tamamlanmadığının anlaşıldığı, dolayısıyla davaya konu sözleşmenin geçerli bir şekilde kurulamadığı,
6.12-Sözleşmede öngörülen 1 yıllık üyelik süresinin geçmesiyle davacının üyelik sözleşmi erdiği, sözleşme serbestisi ilkesi gereğince sona erme ile birlikte davacının yeniden … üyesi olması için kimsenin sözleşme akdetmeye zorlanamayacağı, nitekim bu yönde herhangi bir taahhüdün de bulunmadığı; davacı ile üyelik sözleşmesinin yenilenmeme sebebinin, davacının sözleşmede yazılı şartları sağlamaması olduğu, netice itibariyle davacının … üyeliğinin yenilenmemesinde sözleşmeye aykırılığın tespit edilemediği…” sonuç ve mütalaa ettikleri görüldü.
Davacı vekilinin itirazlarının değerlendirilerek, ek rapor alınmasına ilişkin karar verilmiş, 25/08/2022 tarihli Bilirkişi ek raporunda; ” …
1-Tacirler arasında akdedilen sözleşmeye konu somut olayda GİK denetimine yer olmadığı,
2-Bilirkişi kök raporunda yapılan değerlendirmelerimizi muhafaza ettiğimiz…” sonuç ve mütalaa ettikleri görüldü.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; tüm dosya kapsamına göre, alınan bilirkişi kök ve ek raporları, hüküm kurmaya yeterli ve denetime elverişli olduğundan, mahkememizde de, davacının 2020 yılı için … … üyeliğine ilişkin Basic Sözleşmesi’ni kabul ettiği,17/06/2020 tarihinde üyeliğine ilişkin 11.850-TL. ödeme yaptığı, üyelik sözleşmesinin birer yıllık süreler için yapıldığı, üyeliğin her yıl kendiliğinden yenilenmediği, yenileme için davacı yanca başvuru yapıldığı, sözleşme hükümlerine göre, üyenin iflas veya konkordato gibi tasfiye sürecine girmesi halinde … raporunun negatif sonuçlanacağı, üyelik sözleşmesinin … sürecinin olumlu sonuçlanması ile geçerlik kazanacağının belirlendiği, davacının başvurusu üzerine yapılan inceleme sonucu düzenlenen … raporunun, davacının konkordato süresinde olması nedeniyle negatif sonuçlandığı, raporun negatif sonuçlanması nedeniyle davacı üyeliğinin yenilenmediği, yenilenmeme sebebinin davacının sözleşmede yazılı şartları sağlamaması olduğu, ve davacının 2020 yılı üyeliğinin yenilenmemesinin sözleşmeye aykırılık teşkil etmediği, maddi zararın oluşmadığı, 2020 yılı sözleşmesi yenilenmediğinden fesih edilen bir sözleşme bulunmadığı maddi zararın oluşmadığı, davacının 2019 yılı sözleşmesinin fesih edildiğine dair dosyada herhangi bir belgenin mevcut olmadığı, davalı… … Tic. Ve Yat.A.Ş. tarafından, davacı yanca ödenen 11.850-TL. yenileme ve ek hizmet bedelinin, Mahkememizce tevdi mahalli olarak tayin edilen … Bankası A.Ş. … Şubesinde, davacı adına açılan hesaba 11/10/2021 tarihinde iade edildiği, tacirler arasında imzalanan sözleşmeye konu somut olayda Genel İşlem Koşullarının denetimine yer olmadığı kanaati oluştuğundan, davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının, davasının reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre hesap edilen 80,70-TL. maktu karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 54,40-TL. harcın mahsubu ile bakiye 26,30-TL. harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 1.000-TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
5-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.360-TL. arabuluculuk ücretinin tamamının, davacıdan tahsiliyle hazineye irat kaydına,
6-Davacı yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı … vekilinin yüzüne karşı, diğer davalı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize ya da en yakın Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/10/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır