Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/492 E. 2021/723 K. 09.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/492 Esas
KARAR NO:2021/723

DAVA :Alacak (Ticari Nitelikteki Vekalet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:15/03/2020
KARAR TARİHİ:09/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Vekalet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; davanın müvekkilinin yaptığı masrafların uğradığı zararların davalıdan tazmini istemine ilişkin olduğunu, müvekkili ve davalı arasında yazılı sözleşme bulunmamakta olduğunu yalnızca uzun süreli olarak devam etmiş olan bir sözleşmesel ilişki bulunduğunu, davalıların yolculara verdiği taşıma hizmetini gerçekleşebilmesi için minibüs tipi aracını sağladığını, davalıların, bu taşımacılık hizmetinden çok büyük miktarda gelir elde ettiğini, müvekkiline de hizmetin bedeli olarak komisyon ödemesi yaptığını, taraflar arasındaki ilişkinin bir anda davalı tarafından tek taraflı olarak sona erdirildiğini, müvekkilinin davalılar …’le olan uzun süreli ilişkisi uyarınca, çeşitli yatırımlar yaptığını, … standartlarında araçlar ettiğini, bu araçları … standartlarına göre dizayn ettiğini, ancak davalının tek taraflı olarak ilişkiyi sonlandırmasının müvekkilinin birçok zarara uğramasına sebep olduğunu, müvekkili ile davalılar arasında kanunda özel olarak düzenlenmiş bir sözleşme ilişkisinin bulunmadığını, müvekkilinin davalılar ile yaptığı sözlşeme uyarınca davalının belirlediği standartlarda yine davalının hazırlamış olduğu sistem üzerinden belirlenecek yolcuları taşıma, bunun karşılığında ise ücret almayı üstlendiğini taraflar arasında kanunda özel olarak düzenlenmeyen sui generis bir sözleşme söz konusu olduğunu, müvekkilinin davalının verdiği taşımacılık hizmetini aracıyla gerçekleştiren araç sahibi olduğunu, müvekkili ile davalılar arasında ticari ilişki olarak iş görme ilişkisinin bulunduğunu, davalıların tek taraflı olarak haksız feshinin ve müvekkiline ödenmemiş olan giderlerin ödetilmesi gerektiğini, davalıların müşterek müteselsil sorumlu sıfatı ile İş Görme Sözleşmesi ve Vekalet Akdi Hükümlerine göre müvekkilinin yaptığı masrafları ödemesi gerektiğini ve davalıların davacıyı tazmin borcu muaccel olduğunu, davanın kabulü ile davalıların haksız ve hukuka aykırı tek taraflı fesihleri nedeniyle müvekkilinin uğradığı zararın davalıdan tahsiline, müvekkilinin davalılar ile girdiği iş görme sözleşmesi hükümlerine göre yaptığı masrafların ve uğradığı zararların meydana geldiği tarihlerinden itibaren yasal faizi yürütülerek davalılarca ödenmesine ve vekalet verene başvurmanın muacceliyet kazandığı alacaklar bakımından, arabuluculuk başvuru tarihinin faiz başlangıç tarihi olarak dikkate alınmasına, müvekkilinin yoksun bırakıldığı ve eksik ödenen ücret, ikramiye, komisyon ve diğer alacaklar dahil tüm alacaklarının Arabuluculuk başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz oranı üzerinden hesaplanacak faiziyle davalı tarafça ödenmesine, müvekkilinin uğradığı zararlar ve yaptığı giderlerin karşılığı olarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ve alacak kalemlerinin belirsiz olması sebebiyle yapılacak bilirkişi incelemesi neticesinde haklı taleplerini arttırma haklarını ve fazlaya dair haklarını saklı tutmak kaydıyla şimdilik kredi faizleri için 3.000-TL, firma mutad masrafları için 500-TL, D2 Belgesi, Ulaştırma Bakanlığı Taşıt Kartı, … üyelik ücreti, Kültür ve Turizm Bakanlığı A Grubu Seyahat Acentası İşletme Belgesi ücreti, Karayolları Motorlu Araçlar zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ücreti, karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigorta poliçesi için 3.500-TL, Araç servis ve bakım, muayene ücreti, Araç Kasko ücreti, Noter ücreti, … Yol ve Güzergah Belgesi ücreti, taşıt kira sözleşmesi ücreti olarak 2.000-TL, davalıların şart koştuğu araç içi dizaynın yapılması için 900-TL, yoksun kalınan kar için 100-TL olmak üzere toplam 10.000-TL’nin davalıdan tahsil edilerek müvekkiline verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı … Ltd Şti vekilinin davaya cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin ulaşım hizmeti sağlamaya yetkili taşımacılar ile bu ulaşım hizmetinden faydalanmak isteyen yolcuların çevrimiçi bir platformda bir araya getirilmesine hizmet ettiğini, taşımacılık faaliyeti yapmamakta olduklarını ve sadece teknolojik hizmet sunarak taşımanın taraflarının bir araya gelmesine çevrimiçi olarak aracılık ettiklerini, bu anlamda müvekkili şirketin …, … gibi birçok internet sitesi ve mobil uygulamadan bir farkının olmadığını, …’in 2014 yılı itibari ile İstanbul’da hizmet vermeye başladığını ve Türkiye’de iki ana teknolojiyi hizmete sunduğunu, bunların … ve … olduğunu, … …. taşımacılığından farklı koşullar altında hizmet veren, Karayolları Taşıma Yönetmeliği’ne göre düzenlenen D-2 yetki belgesine ve … tarafından düzenlenen yol güzergah belgesine sahip, vergi mükellefiyeti tesis ettirmiş veya kurulu şirket olan taşımacılar ile bu hizmetten yararlanmak isteyen yolcuları yine aynı şekilde … mobil uygulaması üzerinden sağlanan teknoloji ile bir araya getirildiklerini, ;… uygulaması ve … adlı hizmetler Türkiye’de diğer davalı … … Şirketi tarafından sunulduğunu, diğer davalı … …’nin müvekkili şirketten tamamen farklı ve ayrı bir şirket olduğunu, davacı ile arasında ticari ilişkisi olan şirketin diğer davalı … … olduğunu, taşımacılık faaliyetlerini … platformuna kayıt olarak sürdürmek isteyen kişilerin bu işlemi … uygulaması üzerinden kendilerinin gerçekleştirdiklerini, öncelikle bu kişilerin uygulama üzerinden bir hesap oluşturduklarını, hesabı oluştururken kullanım şart ve koşullarını belirleyen sözleşmeyi kabul ettiklerini, hesabı oluşturduktan sonra taşımacılık hizmeti sunacak kişiden bu hizmeti sunabilmesi için kanunen gerekli olan belgeleri, kendilerine ait vergi levhasını ve varsa şirket bilgilerini uygulama üzerinden sisteme yüklemesinin talep edildiğini, uygulama ya da taşımacılar için oluşturulmuş internet sitesi (…. …com) üzerinden yüklenen belgelerin … … tarafından kontrol edildiğini, gerekli yasal kriterleri sağlayan belgelerin onaylandığını, tüm belgeler ve onaylar tamamlandıktan sonra hesabın aktif hale geldiğini, … platformuna kayıt olan taşımacıların sistemi kullanmaları veya hangi sıklıkla kullanacaklarının tamamen kendi isteklerine bağlı olduğunu, … tarafından kendilerine verilen herhangi bir iş taahhüdü bulunmadığını, … … ile davacının dava dilekçesinde yer alan …’in yolculara taşıma hizmeti verebilmesi için davacının minibüs tipi aracını temin ettiği şeklindeki ifadesinin son derece yanlış bir yönlendirme olduğunu, …’in hiçbir taşımacıya herhangi bir araç temin etmemekte olduğunu ve bu konuda herhangi bir yönlendirme de bulunmadığını, …’in davacıya kendi aracını kullanarak taşıma hizmeti sağlayabilmesi için bir platform sunmakta olduğunu, araçları kullanan sürücüler ile sadece taşımacının yanı davacının sözleşmesel bir ilişkisinin bulunması veya …’e kayıtlı taşımacıların yaptıkları her yolculuğun sonunda bizzat kendilerinin yolcuya e – fatura düzenlemesi gibi hususların da …’in değil davacının taşıma faaliyetini sürdürdüğünü ortaya koyduğunu, davacı da dahil olmak üzere …’e kayıtlı olan tüm taşımacıların ve kendileri tarafından yolculara düzenlenen faturaların Maliye Bakanlığı’nın e fatura sisteminde kayıtlı olduğunu, huzurdaki davanın … … yönünden pasif husumet yokluğu nedeni ile reddi gerektiğini, çünkü taraflar arasında yazılı bir sözleşme olmadığını, davanın belirsiz alacak davası olarak açılmasının dürüstlük kuralına aykırı olduğunu, taraflar arasında vekalet benzeri bir iş görme yetkisinin olmadığını, müvekkili şirketin faaliyetinin taşıma faaliyeti olmadığı gibi davacının da ifa yardımcısı konumunda olmadığını, davacının taşımacılık işini kendi menfaatine, kendi iradesine uygun ve bağımsız şekilde yürüttüğünü, yukarıda açıklanan nedenlerle; davada müvekkili şirkete pasif husumet tevcih edilemeyeceğinden davanın usulden reddini, mesnetsiz ve ispatlanamayan davanın esastan reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
Dayanılan deliller celp edilip incelenmiş, tüm dosya kapsamı ile yaptırılan inceleme sonucu bilirkişi raporu alınmış ve tüm deliller toplanmıştır.
Dava, taraflar arasında var olduğu iddia edilen sözleşme ilişkisinin davalı yanca haksız olarak fesih edildiği ve iş bu nedenle uğranılan zararın tazmini nedeniyle açılan alacak davasıdır.
Davacı tarafından, dava dilekçesi ile davalı … … ve davalı … …. Hiz.Ltd.Şti.’ne açılan mahkememiz … E. sayılı dosyasından, davalı … … hakkında açılan davanın tefriki ile mahkememizin iş bu esasına kaydı yapılarak yargılamaya devam edilmiştir.
Mahkememizin … E. -… K. sayılı dosyasından, 22/09/2020 tarihinde, davalı … … hakkında açılan davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği görülmüştür.
Tüm deliller toplandıktan sonra, bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişiler Mali Müşavir…, Makine Mühendisi … ve Dr. Öğr. Üyesi …tarafından hazırlanan 07/08/2021 tarihli bilirkişi raporunda; “…Davacı dava dilekçesinde davalıların tek taraflı olarak sözleşmeyi haksız feshettiğini, davalılarla akdedilen sözleşme gereği davacının zarara uğradığını, dolayısıyla davacının:
-ödediği kredi faizleri için 3.000TL.nin tahsili, -mutad masrafları için 500TL. nin tahsili, -D2 belgesi, Ulaştırma Bakanlığı Taşıt Kartı, … üyelik ücreti, Kültür ve Turizm Bakanlığı A Grubu Seyahat Acentesi İşletme Belgesi Ücreti, Karayolu Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası poliçesi ücreti karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigorta poliçesi için 3.500TL.nin tahsili,
– Araç servis ve bakım, muayene ücreti, Araç Kasko Ücreti, Noter Ücreti, … Yol ve Güzergah Belgesi Ücreti, Taşıt Kira Sözleşmesi ücreti olarak 2.000TL.nin tahsili, – Davalıların şart koştuğu araç içi dizaynın yapılması için 900TL.nin tahsili, – yoksun kalınan kar olarak 100TL.nin tahsili, (toplam 10.000TL.nin tahsili) talep edilmiş olup takdir Sayın Mahkeme’nin olmak üzere bilirkişi görevlendirmesi kapsamında yapılan değerlendirme neticesinde1.Mali yönden: A.Davacı … ile Davalı şirket … … defter incelemelerinde herhangi bir fatura ve ödeme kaydı görülmemiştir.
B.Davacı şirketin 2018 yılı Maliye Bakanlığının Defter Beyan Sistemi kullanmış olduğu,
C.Davalı şirketin, dava konusu işlemlerin olduğu 2017,2018 ve 2019 dönemlerine ait yasal defterlerin AÇILIŞ ve KAPANIŞ onaylarını yasal süresi içerisinde usulüne uygun olarak tasdik edilmiş olduğu,
d.Davacı … firmasının, 2018 dönemi defter incelemesinde Davalı … … Hiz.Ltd.Şti.ne düzenlenmiş fatura ve ödeme kaydı
görülmemiştir.
e.Davacı … firmasının Defter kayıtlarında, … Plakalı araç ile ilgili kayda rastlanmamıştır. Araç ile ilgili kaydın görülebilmesi için sistem üzerinden Amortisman Defterinin ibrazı gerekmektedir.
f.Davacı … firmasının Defter kayıtlarında 16.11.2018 Tarihli 315,54 TL.lik … A.Ş.’nin gider kaydı görülmemiştir.
g.Davacı … firmasının Defter kayıtlarında Kredi Giderleriyle ilgili herhangi bir gider kaydı görülmemiştir.
h.Davalı şirket … … Ltd.Şti. ile Davacı … firması ile ilgili herhangi bir işlem kaydı görülmemiştir.
2.Borçlar mevzuatı yönünden:
a.Dosya kapsamı incelendiğinde yazılı şekilde akdedilmiş bir sözleşme bulunmadığından taraflar arasında (davacı ile davalılar veya davalılardan biri arasında) sözleşmenin kurulup kurulmadığının, sözleşmenin hükümleri, hangi hususlar üzerinde TBK m. 1 hükmünce “karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanlarının uyuştuğunun” anlaşılamadığı, b.Eğer sözleşme akdedilmiş ise davacının hangi davalı ile sözleşme özgürlüğünce, hangi hükümler altında, hangi sorumluluk kapsamında sözleşme kurulduğunun belirlenemediği; dosya kapsamından taraflar arasındaki sözleşmenin niteliği, uygulama alanı bulabilecek TBK hükümleri, sözleşmenin nispiliği kuralınca davacıya karşı hangi davalının sorumlu olabileceğinin tespit edilemediği; dolayısıyla davalıların (veya
sözleşme tarafı olan davalının), sözleşme hükümlerini ihlal edip etmediğinin;
sözleşmenin süresinden önce haklı gerekçe olmaksızın feshedilip edilmediğinin; davalıların veya sözleşme tarafı olan davalının, davacıyı … sistemine girmesi için
hangi masrafları yapması gerektiği hususunda açıkça bir anlaşmaya varılıp varılmadığının; davalıların veya sözleşme tarafı olan davalının fesih sebebiyle davacının zararını giderme borcu altında olup olmadığının ve varsa bunun kapsamının, davalıların TBK m. 162 vd. hükümlerince müteselsil sorumlu olup olmadığının, davalılar arasındaki temsil veya vekalet ilişkisinin olup olmadığının belirlenemediği; bu kapsamda HMK m. 194(1) hükmü ve diğer mevzuat hükümleri gereğince takdirin, elbette Sayın
Mahkeme’ye ait olduğu,
c.Teknik yönden:
Teknik bakımdan incelendiğinde , herhangi bir sözleşmeye bağlı olaraktan herhangi bir imalat ,araçlarda özel değişiklik yapıldığına dair bilgiye
rastlanılmamıştır…” sonuç ve mütalaa ettiği görüldü.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında toplanan tüm deliller celp edilip incelenmiş, tüm dosya kapsamına göre alınan bilirkişi raporu denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli görüldüğünden, mahkememizde de, davacı taraf ile davalı arasında imzalanmış herhangi bir sözleşme olmadığı, tarafların incelenen ticari defter ve kayıtlarında ticari ilişki kapsamında herhangi bir işlem kaydının görülmediği, davacı tarafından davalı ile arasında bulunduğunu iddia ettiği sözleşmesinin ispatı noktasında dosyaya sunulan yazışmaların dava dışı … … ile yapıldığı, davacı yanca davalının dava dışı şirketin temsilcisi/acentesi olduğunu veya davalı ile dava dışı şirket arasında ticari iş görme sözleşmesi bulunduğunu gösterir yazılı bir delil sunulmadığı, davalının davacı ile dava dışı … … arasında mevcut sözleşmenin tarafı olmadığı, (İstanbul BAM 43 HD. 01/07/2021 T., 2021/517 E.-2021/845 K., İstanbul BAM 43 HD. 20/05/2021 T., 2021/485 E.-2021/616 K. sayılı ilamı) bu nedenle davacı tarafından davalı … … ile arasında bulunduğu iddia olunan sözleşme ilişkisinin ispatlanamadığı kanaatine varıldığından bu davalı yönünden davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacının, davasının pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesine göre, alınması gereken 59,30-TL. harçtan peşin alınan 170,78-TL. harcın mahsubu ile fazla alınan 111,48-TL. harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 4.080-TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
5-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320-TL arabuluculuk ücretinin tamamının, davacıdan tahsiliyle hazineye irat kaydına,
7-Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize verilecek ya da başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/11/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır