Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/484 E. 2022/665 K. 04.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/484 Esas
KARAR NO:2022/665

DAVA:Tazminat (Kara Taşımacılığı Kaynaklı)
DAVA TARİHİ:21/08/2019
KARAR TARİHİ:04/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Kara Taşımacılığı Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili … Turizm ve Temizlik-… ile Davalı … Bakanlığı’nın yasal temsilcisi olduğu …Okul Aile Birliği arasında 16/08/2017 tarihinde Okul Servis Araçları Sözleşmesi akdedildiğini, mezkur sözleşmenin konusunun ” … Mahallesi, … Sokak No:10 Kartal/İstanbul adresinde bulunan … Sanayi İlkolkulu 2017-2018, 2018-2019 ve 2019-2020 öğretim yılları boyunca …öğrencilerinin Okul Servis Araçları Yönetmeliği ve İ.B.B Servis Araçları Yönergesi kapsamında, Komisyon-taşımacı ve veli tarafından belirlenen güzergahlardan okula getirilmesi ve ders bitiminde de tekrar adreslerine 2017-2018, 2018-2019 ve 2019-2020 öğretim yılları boyunca geri götürülmek suretiyle taşımacılığının Okul Servis Araçları Yönetmeliği, İ.B.B. Servis Araçları Yönergesinde belirtilen hükümler kapsamında yapılmasıdır.” olduğunu, müvekkilinin, davalı … Bakanlığı’nın yasal temsilcisi olduğu … Sanayi İlkolkulu Okul Aile Birliği ile akdetmiş olduğu Sözleşme hükümlerine ve/veya bütün kanuni ve akdi yükümlülüklerine aykırı davranışı bulunmamasına rağmen tamamen keyfi ve hukuka aykırı gerekçeler ile Sözleşme …Okul Aile Birliği kararı ile feshedildiğini, davalı … Bakanlığı’nın yasal temsilcisi olduğu …Okul Aile Birliği’nin almış olduğunu, müvekkili şirket ile akdedilen okul servis araçları sözleşmesini fesih kararı hukuka, kanuna ve sözleşme hükümlerine açıkça aykırı olduğunu, müvekkili … Turizm ve Temizlik-… ile Davalı … Bakanlığı’nın yasal temsilcisi olduğu …Okul Aile Birliği arasında akdedilen 16.08.2017 tarihli Okul Servis Araçları Sözleşmesi incelendiğinde müvekkilinin ne akdi olarak ne de kanuni olarak …Okul Aile Birliğine herhangi bir ücret veya aylık ödeme yükümlülüğü bulunmadığını, müvekkilinin, ekte sunulan sözleşmenin “ücret” başlıklık 6. maddesinden anlaşılacağı üzere taşımacı olarak öğrencilerden ukome tarafından belirlenen ücret tarifesi ve tarifede uyulması gereken kurallara göre ücret alma hakkına sahip olduğunu. fakat …Okul Aile Birliğinin müvekkilinden akdi ve/veya kanuni herhangi bir ücret/aylık alacağı bulunmadığını beyanla … Sanayi …’nun Okul Servis Hizmetlerinin sağlanması için yeni bir sözleşme yapılmasının önlenmesini, Okul Aile Birliği tarafından alınan 06/05/2019 tarih ve 06 nolu Okul Servis Araçları Sözleşmesinin feshine dair kararın/işlemin hukuka aykırı/haksız olduğunun tespitini, söz konusu işlemin hukuka aykırı olduğunun tespiti halinde müvekkilinin haksız fesih nedeni ile uğramış olduğu zarar olarak, talep miktarını arttırmak üzere, şimdilik 10.000-TL maddi zararın davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini, ayrıca işlemin hukuka aykırı olduğunun tespiti halinde müvekkilinin haksız fesih nedeni ile uğramış olduğu manevi zarara karşılık 30.000-TL’nin davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı … Bakanlığı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davacı ile davalı okul aile birliği arasında 2017-2018, 2018-2019, 2019-2020 yıllarında okula yapılacak taşımacılık işine ilişkin olarak 18/09/2017 tarihinden itibaren 20/06/2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere sözleşme akdedildiğini, işbu sözleşmeye 3. maddede yer alan Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği, İBB Servis Araçları Yönergesi’nin uygulanacağının açık olduğunu, sözleşmenin son kısmında yer aldığı üzere davacı tarafın … plakalı araçlarla taşıma yapılacağının kararlaştırıldığını, sözleşmenin 7. Maddesinde taşımacının sözleşme hükümlerini kısmen veya tamamen ihlal etmesi durumunda iki kere ihtar edilmesine rağmen bu tutumunu devam ettirmesi durumunda komisyon tarafından ayrıca başka bir ihtara gerek kalmaksızın sözleşmenin fesholunabileceğinin belirtilmiş olduğunu, davacı tarafın sözleşmede yer alan ödeme yükümlülüğünün ihlaline binaen eksikliği gidermesinin ihtar olunduğunu, davacı tarafın bu iki ihtara rağmen sözleşmeye aykırı davranışlarını devam ettirmiş olduğunu, üçüncü bir ihtara gerek kalmaksızın sözleşmeyi fesih etme yetkisine sahip olunduğundan bu hususta gerek yasal mevzuatlar gerekse sözleşme hükümleri doğrultusunda hareket edilerek Okul Aile Birliği Yönetim Kurulu’nca 06/05/2019 tarihinde toplanılarak davacı tarafla devam eden sözleşme konusunda yeni bir karar alındığını, alınan bu karar sonucunda davacı tarafla sözleşmeye devam edilemeyeceğinin deftere geçirilmiş olduğunu, daha sonra Okul Aile Birliği, davacı ile arasında yapılan sözleşmenin çekilen iki ihtara rağmen aykırılığının devam etmesi üzerine 10/05/2019 tarihinden itibaren fesholunduğuna dair 09/05/2019 tarihli …. Sayılı yazısıyla bildirdiğini, davacı tarafından bunun tebellüğ edildiğini, davacı tarafın iddiasının aksine bu kararın tebliğ edilmediği hususunun haksız olduğunu, zira Okul Aile Birliği Yönetim Kurulu Karar Defteri’nin tebliğ edilme gibi yazılı bir usul şartı olmadığı gibi sözleşmede de bu hususta herhangi bir mutabakatın olmadığını, kaldı ki … Sanayi … Müdürlüğü’nün 09/05/2019 tarihli …. Sayılı yazısında sözleşmenin davacının sözleşmeye ve yasal mevzuatlara hangi konularda aykırı davrandığı, bu hususların daha önce kendilerine iki kez ihtar olunduğu ancak hiçbir şekilde davacı kurumu temsilen kimsenin bu hususta görüşme yapmadığı ve bu tutuma devam ettiği, bu nedenle OAB toplantısı kararı gereği sona erdiğinin belirtildiğini, davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin de haksız olduğunu, kanunda ihtiyati tedbirin şartlarının belirtildiğini, davacı ile imzalanan sözleşmenin üç yıllık olduğunu ve iki yıl boyunca ödemelerini velilerden almış olduğunu, sözleşmenin son yılına girdikleri bu süreçte ise fesih tarihinin Mayıs 2019 olduğunu, yasal mevzuata uygun olarak yeni taşıma işinin … İnş. Gıda ve San. Tic Ltd Şti ile imzalandığını, dava sürecine kadar arada herhangi bir ödeme almadığı üç aylık yaz tatili olduğu, kaldı ki sözleşmenin feshine kendi kusuruyla sebebiyet verdiği düşünüldüğünde davacının haksız talebinin reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının maddi tazminat talebinin dayanıksız olduğunu, davacının manevi tazminat talebinin de haksız olduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle; öncelikle davanın usulden reddini, bilahare ihtiyati tedbir talebinin ve davanın esastan reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
Davalı Kartal Kaymakamlığı … San. … Müdürlüğü – … San. … Okul Aile Birliği’ne usulüne uygun tebligat yapıldığı, ancak cevap dilekçesi sunulmadığı görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
16/08/2017 tarihli Okul Servis Araçları Sözleşmesi, ihtar/ihbarnameler, ticari defter ve belgeler dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, tüm dosya kapsamı ile yapılan inceleme sonucu rapor alınmış ve tüm deliller toplanmıştır.
…. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 17/07/2020 tarihli, …. sayılı görevsizlik kararı sonrası, mahkememize gelen dosyanın 2020/484 Esas sayıya kaydının yapılarak yargılamaya devam olunduğu anlaşıldı.
Dava, davacı ile … … Okul Aile Birliği (davalı … Bakanlığı’nın … San. … Okul Aile Birliğini Temsilen) arasında akdedilen, sözleşmenin, … … Okul Aile Birliği’nce (davalı … Bakanlığı’nın … San. … Okul Aile Birliğini Temsilen) haksız olarak feshedildiği iddiası ile davalıdan, haksız fesih nedeniyle, maddi, manevi tazminat talebine ilişkindir.
Taraflar arasındaki ihtilaf, sözleşmenin haksız fesih edilip edilmediği, davacının davalıdan maddi ve manevi tazminat talep edip edemeyeceği, edebilecek ise maddi tazminat miktarlarının tespiti noktalarında toplanmakta olup, dayanak belgelerin incelenmesi hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektiren haller olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususların bilirkişiye tespit ettirilmesi mümkündür.
Okul Aile Birlikleri, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu’nun 16. Maddesine dayanılarak çıkarılan ve 09.02.2012 tarihli resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren yönetmeliğe göre (Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği yönetmeliği) kurulmuş olup, kanun ve yönetmelik hükümleri okul aile birliklerine tüzel kişi statüsü tanımamış, ancak belli konularda görev ve yetkiler verilmiştir. Okul Aile Birliklerinin tüzel kişiliği bulunmadığından bu birliklerin kanuni temsilcisi Milli Eğitim Bakanlığı’dır. Bu nedenle bu birliğin taraf olduğu sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklarda birliğin kanuni temsilcisine husumet yöneltilmesi gerekmektedir.
Somut olayda, dava dilekçesinde … … Okul Aile Birliği ve Milli Eğitim Bakanlığı davalı olarak gösterilmiş ise de, Okul aile birliğinin tüzel kişiliği bulunmadığından davalı … Bakanlığı’nın … San. … Okul Aile Birliğini Temsilen davalı olduğu dikkate alınarak hüküm kurulmuştur.
Tüm deliller toplandıktan sonra, bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişiler Mali Müşavir … ve Sözleşme Uzmanı Medeni Hukuk ABD. Öğretim Üyesi Prof.Dr…. tarafından hazırlanan 24/09/2021 tarihli bilirkişi raporunda; “…davacı yana ait incelenen 2018-2019 yılı ticari defteri ile yapılan tespit, inceleme ve değerlendirmeler neticesinde;
4.1.Davacı tarafın 2018-2019 yılı hesap dönemine ilişkin tutulması zorunlu ticari defterlerinin, kanuna uygun, eksiksiz olarak tutulduğu, açılış ve kapanış onaylarının yetkili makamlarca zamanında yapıldığının tespit edildiği,
4.2.Yönetmeliğe aykırı servis çalıştırıldığı iddiası ile (farklı plaka araç kullanılması, personelin uygun olmaması gibi sebepler) davacı tarafa aykırılığın giderilmesi amacıyla herhangi bir ihtar çekildiğine yönelik dava dosyasında bir belgeye rastlanılamadığı, yönetmeliğe aykırı şekilde servis çalıştırıldığı iddiasına yönelik herhangi bir ihtar çekilmemesi nedeniyle bu sebebe dayanarak davalı tarafın sözleşmeyi feshetme imkanı bulunmadığı,
4.3.Davacı tarafın sözleşme ile bir bağış vaadinde bulunmasına rağmen bu vaadini yerine getirmediği, sözleşmede tutar belirtilmemiş olsa da davacının bağış vaadine dayalı olarak ödeme yükümlülüğünün söz konusu olduğu, buna dayanarak da davalı tarafından yapılan ihtarlar üzerine ödeme yapılmamasının davacının sözleşmeye aykırı davrandığı sonucunu doğuracağı,
4.4.Davacının ikinci ihtara rağmen hiçbir ödeme yapmaması nedeniyle davalı tarafın haklı nedenle feshetme imkanı doğduğu, sözleşmenin haklı nedenle feshedilerek sona erdirildiği…” sonuç ve mütalaa ettikleri görüldü.
Taraf vekillerinin itirazlarının değerlendirilerek, ek rapor alınmasına ilişkin karar verilmiş, 14/09/2022 tarihli Bilirkişi ek raporunda; “…Kök raporumuzdaki görüşlerimizi koruduğumuzu ancak sayın mahkemenin aksine kanaat getirmesi halinde bağışlanacak miktarın belli olmadığı, sözkonusu hükmün bağışlama iradesini yansıtmadığı, bağışın geçerli olması için bağışa konu edilen bedelin veya şeyin belli olması gerektiğine kanaat getirebileceği, bağışlama taahhüdüne konu hususun belli olmadığı yerde taahhüdün esaslı unsurunun bulunmadığı kanaatine ulaşabileceği, bu sonuca ulaşması halinde sözleşmenin bu hükmünün geçersiz olduğu, bağışlama borcunun doğmadığı, sonucuna varabileceği yönünde karar verebileceği…” sonuç ve mütalaa ettikleri görüldü.
Davacı ile … … Okul Aile Birliği (davalı … Bakanlığı’nın … San. … Okul Aile Birliğini Temsilen) arasında imzalanan sözleşmenin, Sözleşmenin Süresi ve Feshi başlıklı 7. Maddesinin,
“…Taşımacı sözleşme hükümlerine kısmen veya tamamen uymadığı ve yazılı olarak ihtar edilmesine ve ikinci ihtardan sonra aksaklığı düzeltmediği takdirde, Komisyon herhangi bir başka ihtara bağlı kalmaksızın, sözleşmeyi feshetmeye, … yetkilidir.” ,
Sözleşme Şartları başlıklı 11. Maddesinin,
“… “Taşımacı Okul Aile Birliği’ne 8.5 (sekiz buçuk ay) boyunca her araç başına ………TL bağışta bulunacaktır.”hükmüne haiz olduğu görülmüştür.
… … Okul Aile Birliği’nce (davalı … Bakanlığı’nın … San. … Okul Aile Birliğini Temsilen), 06/05/2019 tarihli 06 nolu karar defterinde, “Okulumuzun servis taşımacılığını yapan … Turizm firması, Okul Aile Birliğimize düzenli ödeme yapmadığından, araçların sık sık veli şikayetlerine maruz olması serviste görev yapan hosteslerin yönetmeliklerine uygun çalışmadıkları gerekçeleriyle okul servis taşımacılığı işini yeninden ihale edilerek okulumuza yakışan kalitede hizmet veren firmanın tespit edilmesinin..,” karar altına alındığı görülmüştür.
… … Okul Aile Birliği’nce (davalı … Bakanlığı’nın … San. … Okul Aile Birliğini Temsilen), davacı tarafa 18/01/2019 ve 17/04/2019 tarihlerinde okul aile birliği hesabına sözleşme gereği ödenmesi gereken tutarların yatırılmadığının belirlendiği ve ödemelerin yapılması konusunda ihtar/ihbarların gönderildiği, 09/05/2019 tarihinde, ödeme yükümlülüğü yerine getirilmediği ve yönetmeliklere aykırı servis çalıştırıldığı gerekçesi ile sözleşmenin sona erdirildiğine dair ihtar/ihbarnamenin gönderildiği hususunda taraflar arasında ihtilaf bulunmamaktadır.
… … Okul Aile Birliği’nce (davalı … Bakanlığı’nın … San. … Okul Aile Birliğini Temsilen), yönetmeliğe aykırı servis çalıştırıldığı iddiası ile (farklı plaka araç kullanılması, personelin uygun olmaması gibi sebepler) davacı tarafa daha öncesinde sözleşmede yer verildiği şekilde bu aykırılığın giderilmesi amacıyla herhangi bir ihtar/ihbar çekildiğine yönelik dava dosyasında bir belgeye rastlanılamamıştır. Dolayısıyla yönetmeliğe aykırı şekilde servis çalıştırıldığı iddiasına yönelik herhangi bir ihtar/ihbar çekilmemesi nedeniyle bu sebebe dayanarak davalı tarafın sözleşmeyi feshetme imkanı bulunmamaktadır, ancak, taraflar arasındaki sözleşmenin 11. Maddesinde belirlenen sözleşme hükümlerine uyulmaması üzerine yazılı olarak ihtar/ihbar edilmesi ve ikinci ihtardan sonra aksaklığın giderilmemesi halinde, sözleşmenin 7. Maddesi gereğince, sözleşmenin, haklı nedenle feshedilebileceği kanaatine varılmıştır.

Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; tüm dosya kapsamına göre alınan kök ve ek bilirkişi raporları hüküm kurmaya yeterli ve denetime elverişli olduğundan, mahkememizde de, davacı ile … … Okul Aile Birliği (davalı … Bakanlığı’nın … San. … Okul Aile Birliğini Temsilen) arasında, 16/08/2017 tarihli taşıma sözleşmesi imzalandığı, … … Okul Aile Birliği’nce (davalı … Bakanlığı’nın … San. … Okul Aile Birliğini Temsilen) davacı yana 18/01/2019 ve 17/04/2019 tarihlerinde, sözleşmenin 11. Maddesinden kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesinin ihtar/ihbar edildiği, davacı yanca iş bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle, 09/05/2019 tarihinde sözleşmenin fesih edildiğinin ihtar/ihbar edildiği, davacının, sözleşme 11. Maddesi ile bir bağış vaadinde bulunmasına rağmen bu yükümlülüğünü yerine getirmediği ve sözleşmeye aykırı davrandığı, yapılan ihtar/ihbarlara rağmen bu aykırılığı sonlandırmadığı, … … Okul Aile Birliği’nin (davalı … Bakanlığı’nın … San. … Okul Aile Birliğini Temsilen) sözleşmeyi haklı nedenle feshettiği, davacının davalıdan tazminat talep edemeyeceği kanaati oluştuğundan davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre hesap edilen 80,70-TL. maktu karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 512,33-TL + 342-TL tamamlama harcının toplamı olan 854,33-TL. harcın mahsubu ile fazla alınan 773,63-TL. Harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
MADDİ TAZMİNAT YÖNÜNDEN;
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200-TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Bakanlığı’na (… San. … Okul Aile Birliğini Temsilen) verilmesine,
MANEVİ TAZMİNAT YÖNÜNDEN;
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200-TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Bakanlığı’na (… San. … Okul Aile Birliğini Temsilen) verilmesine,
5-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize verilecek ya da başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 04/10/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

¸Bu evrak 5070 sayılı Yasa gereğince elektronik olarak imzalanmıştır.