Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/403 Esas
KARAR NO:2021/870

DAVA:Banka teminat mektubuna istinaden depo talebi-Alacak
DAVA TARİHİ: 17/08/2020
KARAR TARİHİ: 23/12/2021

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize verdiği dava dilekçesi ile; davalı şirkete imzalamış olduğu 04.06.2014 tarihli 2.120.000 USD bedelli Genel Kredi Sözleşmesi gereği gayrınakdi kredi kullandırıldığını, kullandırılan gayrınakdi kredi gereği … İşletmeleri Bölge Müdürlüğüne hitaben düzenlenen 06.06.2014 tarih … SeriB … nolu 2.120.000 USD bedelli Teminat Mektubu verildiğini, davalı şirketin kredi borcunun … 17.Noterliğinin 15.01.2019 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile kat edildiğini ve ihtarnamenin 17.01.2019 tarihinde tebliğ edildiğini, ihtarnamede verilen 8 günlük süreye rağmen ve bugüne kadar teminat mektubu bedelinin, komisyon tutarının ve BSMV sinin bloke edilmediğini, davalı şirketin temerrüde düştüğünü, verilen teminat mektubu henüz nakde çevrilmemiş ise de; her an için nakde çevrilebileceğinin aşikar olduğunu, müvekkilinin teminat mektubu tutarı kadar risk altında olduğunu, davalı şirket hesap kat tarihinden itibaren müvekkili Bankayı oyaladığını, ödemesi gereken teminat mektubu bedelini ödemediğini belirterek, … İşletmeleri Bölge Müdürlüğüne hitaben düzenlenen 06.06.2014 tarih ve … SeriB … nolu teminat mektubu bedeli 2.120.000 USD’nin bankada açılacak faiz getirmeyen hesapta bloke edilmek üzere tahsiline, alacağın nakde çevrilmesi halinde ise nakde dönme tarihinden itibaren ödeme gününe kadar işleyecek %.29,25 temerrüt faizi ve faizin %5 BSMV si ile tahsiline, 13.250 USD komisyon ve 662.50 USD BSMV olmak üzere toplam 13.912,50 USD nin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili Mahkememize verdiği cevap dilekçesi ile; müvekkili şirketinde aralarında bulunduğu ve birbirlerine kefil grup enerji şirketleri ile imza yetklisinin davacı bankaya 27.237.500 TL ana para borcunun mevcut olduğunu, dava konusu gayri nakdi kredinin bu bedele dahil olmadığını, … İstanbul Bölge Müdürlüğüne ibraz edilen teminat mektubunun herhangi bir şekilde nakde çevrilmesi durumunun veya nakde çevrilme talebi mevcut olmadığını, tüm kredi sözleşmelerinin nakdi ve gayri nakdi kredilerin teminatı olarak davacı nezdinde; a)6.500.000 EURO taşınır rehini, b) 1.634.592,35 USD, 2.149.532,07 STERLİN bedelli taşınmaz rehini c) …, … ilçesi 1032 ada 613 parselde kayıtlı 5 numaralı bağımsız bölümde taşınmaz rehini mevcut olduğunu, 6.500.000 EURO taşınır rehininin paraya çevrilmesi için davacı bankanın … 13.İcra Müdürlüğünün 2020/… E. sayılı dosyası ile takip başlattığını, yine 1.634.592,35 USD ve 2.149.532,07 STERLİN bedelli taşınmaz rehini içinde taşınmazın bulunduğu yer olan Londra’da yasal yollara başvurulduğunu, … 29.İcra Müdürlüğünün 2020/… E. sayılı dosyası ile 79.567.030,87 TL+14.729,22 EURO bedelli ilamsız takip başlatıldığını, davacının kredi sözleşmelerinden doğan tüm alacağı rehinle temin edildiğini, İİK.nın 45. maddesinin; “Rehinle temin edilmiş bir alacağın borçlusu iflasa tabi şahıslardan olsa bile alacaklı yalnız rehinin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapabilir. Ancak rehinin tutarı borcu ödemeğe yetmezse alacaklı kalan alacağını iflas veya haciz yolu ile takip edebilir” hükmünü taşıdığını, sözleşmede bu hükmün aksine bir düzenleme yapılmış olsa dahi, TBK.nın 20 vd. maddeleri uyarınca genel işlem koşulu niteliğinde kabul edileceğinden geçersiz olacağını, bu bağlamda, – muaccel dahi olmasa – alacağın tamamı rehinle temin edilmiş olması nedeniyle, kredi borçlularından birine karşı gayri nakdi kredi bedeli blokesinin talep edilmesinin haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, yasa hükmü açıkça “alacağın rehinle temin edilmesinden” bahsettiğini, her bir borçlu ve kefilin ayrı ayrı teminat vermesini öngören yasal bir düzenleme mevcut olmadığını, tek bir alacak söz konusu olup, alacağın muaccel ve muaccel olmayan kısımlarının tamamı rehinle temin edildiğini, açıklanan nedenlerle haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; Banka teminat mektubuna istinaden depo talebi ve Alacak davasıdır.
Taraf delilleri toplanmış, … 13. İcra Müdürlüğünün …/… Esas sayılı dosyası, tapu kayıtları, genel kredi sözleşmesi, teminat mektubu, ihtarname incelenmiş ve bilirkişilerden rapor alınmıştır.
Bilirkişi … Mahkememize sunduğu 14/04/2021 tarihli raporunda; Davalının, davacı bankadan kullanmış bulunduğu teminat mektubu için tahakkuk ettirilmiş devre komisyonlarını alacaklı bankaya ödemeyerek mütemerrid duruma düştüğünü ve sözleşmedeki edimlerini ifada kusurlu bulunduğunu, Davalının temerrüdünden dolayı ödeme güçlüğü de gözetildiğinde, Kredi Sözleşmesinin hükümleri ile Yüksek Yargıtay’ın yerleşik kararları itibariyle davacı bankanın USD komisyon ve BSMV den oluşan 13.912,50 USD nakit alacağının ödenmemiş olması sebebiyle davacı bankanın davalı … Enerji San.Tic.A.Ş. lehine ve … İşletmeleri Bölge Müdürlüğü/… ya hitaben düzenlediği 06.06.2014 tarih ve MD … Seri … no lu 2.120.000 USD tutarındaki teminat mektubu bedelinin depo edilmesi talep hakkının doğmuş olduğunu, ayrıca sözkonusu teminat mektubuna tahakkuk ettirilen komisyondan dolayı tahsil edilmesi gereken alacağının 13.912,50 USD olduğunun tesbit edildiğini belirtmiştir.
Davalı tarafın bilirkişi raporuna itirazı ve yeni heyetten rapor alınması talebi üzerine bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
Bilirkişiler …, Prof. Dr. … ve …’ün mahkememize sundukları 13/10/2021 tarihli raporunda; davacı Bankanın … Şubesi ile Asıl borçlu … Enerji San.Tic.A.Ş. arasında 04.06.2014 tarihinde 2.120.000 USD tutarında Genel Kredi Sözleşmesi imza edildiğini, işbu sözleşmenin … E….A.Ş. ile … tarafından da müşterek borçlu müteselsil kefil olarak imza edilmiş olduğunu, Genel Kredi Sözleşmelerine istinaden davacı banka tarafından asıl borçlu … Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş. nin talebi üzerine 06.06.2014 tarih ve TMK NO :MD … numaralı ve … seri B numaralı 2.120.000 USD tutarındaki Kesin teminat mektubunun … İşletmeleri Bölge Müdürlüğü/…’ya hitaben düzenlemiş olduğunu, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 50.2.10 maddesine istinaden, davacı bankanın davalı … Enerji San.Tic.A.Ş. lehine ve … Doğal Gaz “İşletmeleri Bölge Müdürlüğü/… ya hitaben düzenlediği 06.06.2014 tarih ve MD … Seri … no lu 2.120.000 USD tutarındaki teminat mektubu bedelinin depo edilmesi talep hakkının doğmuş olduğunu, ayrıca sözkonusu teminat mektubuna tahakkuk ettirilen komisyonundan dolayı tahsil edilmesi gereken alacağının 13.912,50 USD olduğu tesbit edilmiş bulunduğunu, davacı bankanın nakit depo isteminde haklı sayılabilmesi için çek karne bedelinin risk unsurunun yükseldiğini ispat mükellefiyeti olduğunu, Riskin yükselmeye başlamasının ilk işaretinin de davalının davacı bankadan kullanmış bulundukları teminat mektubu için tahakkuk ettirilmiş devre komisyonlarını alacaklı bankaya ödemeyerek mütemerrid duruma düştüğü ve sözleşmedeki edimlerini ifada kusurlu bulunduğunu, Sorumlu olunan borç gayrinakdi olup, Bankaca ödeme yapılana kadar faiz talep edilemeyeceğini, ancak davalının belirlenen meblağları faiz getirmeyen bir hesapta bloke etmesi gerektiğini, Garanti edilen bedelin Banka tarafından ödenmesi halinde ise Bankanın ödemiş olduğu bu meblağları ödemiş olduğu tarihten itibaren, davalıdan anapara ve %29,50 temerrüt faizi ile birlikte talep hakkının oluşacağını, Ayrıca sözkonusu teminat mektubuna tahakkuk ettirilen komisyonundan dolayı tahsil edilmesi gereken alacağının 13.912,50 USD olduğu tesbit edildiğini belirtmişlerdir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacı Bankanın Merkez şubesi ile davalı … Enerji San.Tic.A.Ş. arasında 04.06.2014 tarihli 2.120.000 USD tutarlı Genel Kredi Sözleşmesi akdedildiği, sözleşmenin … Enerji Yatırımları San.Tic.A.Ş. ile … tarafından da müteselsil kefil olarak imza edildiği, Genel Kredi Sözleşmesine istinaden davacı banka tarafından davalı … Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş. nin talebi üzerine 06.06.2014 tarih ve TMK NO :MD … numaralı ve … seri B numaralı 2.120.000 USD tutarındaki Kesin teminat mektubunun … İşletmeleri Bölge Müdürlüğü/… ya hitaben düzenlemiş olduğu, … 17. Noterliğinin 15/01/2019 tarih ve 00797 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile gayrinakdi kredi olan teminat mektubu kredisinin kat edildiği, teminat mektubu tutarı olan 2.120.000 USD’nin 8 gün içerisinde bankaya depo edilmesi ayrıca 13.912,USD’nin bankaya ödenmesinin talep edildiği, bu ihtarname ile davacının teminat mektubu bedeli olan 2.120.000 USD tutarındaki teminat mektubunun bankaya iade edilmemesi veya bedelinin bankaya depo edilmemesi halinde ipoteğin paraya çevrileceğinin ihtar edildiği anlaşılmıştır.
Davacı banka ile davalı şirket arasında imzalanan genel kredi sözleşmesinin 50/2.10 maddesinde,” Kredilerden doğan taahhütlerini yerine getirmesine mâni olacağı yahut tehlikeye sokacağı açıkça anlaşılan herhangi bir olayın vuku bulması veya iktisadi şartlarda değişiklik olması hallerinde herhangi bir yazılı ihtarda bulunulmasına ve başkaca bir bildirimde bulunulmasına gerek kalmaksızın, kredinin muaccel hale geleceğini, buna göre Sözleşme’nin feshi ile kredinin kat edilmesine Banka’nın yetkili olduğunu kabul eder. Banka bu maddeye atıfla haklarını kullanmaya karar vermesi halinde, temerrüt faizine dair hükümler mahfuz kalmak kaydıyla, ortaya çıkan yukarıda sayılan haller sebebiyle Banka’nın uğradığı zararları, masrafları, primleri ve cezaların tazminini, teminat mektuplarının iadesini veya gayrinakdi risk tutarlarının depo edilmesini talep edebilir.” hükmünün mevcut olduğu, davalı şirketin teminat mektubu devre komisyonlarını ödemede temerrüde düşmüş olması nedeniyle davalının yükümlülüklerini ifada kusurlu hareketi sebebiyle yukarıda belirtilen madde hükmü gereğince davacı bankanın teminat mektubunun bedelini faiz getirmeyen bir hesapta depo edilmesi talebinde haklı olduğu anlaşıldığından davacı vekilinin buna ilişkin davasının kabulüne, teminat mektubu bedeli 2.120.000 USD’nin davalı tarafından davacı bankada açılacak faiz getirmeyen bir hesaba bloke edilmesine, teminat mektubunun nakde çevrilmesi halinde, nakde çevrilme tarihinden itibaren ödeme gününe kadar işleyecek %29,25 faizi ve faizin %5 BSMV’si ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, ayrıca davalının teminat mektubu nedeniyle 13.250 USD komisyon ücreti ve 662,50 USD BSMV’si olmak üzere toplam 13.912,50 USD borcu bulunduğu anlaşıldığından bu miktarın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN KABULÜ İLE; Davacı banka tarafından … İşletmeleri Bölge Müdürlüğüne hitaben düzenlenen 06.06.2014 tarihli, T.M.K. No: … ve Seri … nolu teminat mektubu bedeli 2.120.000 USD’nin davalı tarafından davacı bankada açılacak faiz getirmeyen bir hesaba bloke edilmesine,
2-Teminat mektubunun nakde çevrilmesi halinde, nakde çevrilme tarihinden itibaren ödeme gününe kadar işleyecek %29,25 faizi ve faizin %5 BSMV’si ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-13.250 USD komisyon ücreti ve 662,50 USD BSMV’si olmak üzere toplam 13.912,50 USD nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre, Nakdi alacaklar açısından alınması gereken 7.025,08 TL harç ile Gayri Nakdi alacaklar (teminat mektubu bedelinin hesapta bloke edilmesi) açısından alınması gereken 59,30 TL maktu harç olmak üzere toplam 7.084,38 TL harcın, peşin alınan 268.533,01 TL harçtan mahsubu ile kalan 261.448,63 TL’nin karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 54,40 TL başvurma ve 7.084,38 TL ilam harcı toplamı 7.138,78 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince nakdi alacaklar açısından hesaplanan 13.719,91 TL ve gayri nakdi alacaklar açısından 5.100 TL maktu vekalet ücreti olmak üzere toplam 18.819,91 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 1.099,30 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
9-Taraflarca yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/12/2021

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır