Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/347 E. 2023/505 K. 20.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/347 Esas
KARAR NO:2023/505

DAVA:Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ:21/07/2020
KARAR TARİHİ:20/06/2023

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
Müvekkili şirketin “…” adresli taşınmazda kiracı sıfatıyla ticari faaliyetini sürdürdüğünü, müvekkili şirket yetkilisinin, kiracısı olarak bulunduğu taşınmaza, işlerinin bozulması ve Covıd 19 süreci sebebiyle belli bir dönem gidemediğini, bu süreç içerisinde müvekkili şirket yetkilisinin ağabeyine Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 14.02.2020 tarihli – 95001624-000(A-7940)-A-7940-E.13427 sayılı yazısının, 13.07.2020 tarihinde mail aracılığıyla tebliğ edildiğini ve müvekkili şirkete ait tüm ticari defter ve kayıtların vergi memuruna süresi içerisinde sunulmasının istendiğini, 14.07.2020 tarihinde ise müvekkili şirket yetkilisinin ticari defter ve kayıtları vergi memuruna teslim etmek için iş yerine gittiğini ve şirkete ait tüm ticari defter ve kayıtlar ile tüm resmi ve özel belgelerin şüpheliler tarafından yok edildiğini gördüğünü, müvekkili şirket yetkilisinin bu durumun nasıl gerçekleştiğini araştırdığında bina görevlisi …’nın sözlü beyanıyla iş yerindeki tüm ticari defter ve kayıtlar ile bütün resmi ve özel belgelerin taşınmazın yönetimine atanan kayyum …’ın talimatı doğrultusuyla çöpe atıldığını öğrendiğini, bu durumun müvekkili şirketin telafisi oldukça güç olan zararlar ile karşı karşıya kalmasına neden olduğunu ve müvekkili şirket yetkilisinin işbu hukuka aykırı eylemleri gerçekleştiren şüpheliler hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na … Sor. Numaralı dosya kapsamında şikayette bulunduğunu, Müvekkili şirketin ticari işletmesinde bulunan tüm ticari defter ve kayıtları, alış ve satış faturaları ile keşide edilmemiş faturalar, sevk irsaliyeleri, eski çek koçanları, şirket karar defteri, şirkete dit yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri ve pay defteri ile Genel Kurul toplantı ve müzakere detfterinin şüphelilerin hukuka aykırı eylemleri sonucu zayi olduğunu iddia ederek, Müvekkili şirketin kuruluş tarihi olan 24 Şubat 2009 yılından 2020 yılına kadar olan tüm ticari defter ve kayıtlarının, müvekkili şirkete ait alış ve satış faturaları ile keşide edilmemiş faturaların, sevk irsaliyelerinin, eski çek koçanlarının, şirket karar defterinin, şirkete ait yevmiye defterinin, defteri kebirin, envanter defterinin ve pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defterinin taşınmaz yönetimine atanan kayyum … ve bina görevlisi … tarafından çöpe atılma suretiyle ziyan edilmiş olması sebebiyle müvekkili şirket yetkilisine zayi belgesi ile karar verilmesini, dava ettiği anlaşıldı.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde dava şirket defterinin kaybolması nedeniyle zayi belgesi verilmesine ilişkindir.
Dosya kapsamına göre bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda sonuç olarak; Dava dilekçesinde 14.07.2020 tarihinde davacı şirket yetkilisinin ticari defter ve kayıtları vergi memuruna teslim etmek için iş yerine gittiği ve şirkete ait tüm ticari defter ve kayıtlar ile tüm resmi ve özel belgelerin şüpheliler tarafından yok edildiğinin görüldüği işbu dava konusu, zayii olduğu ileri sürülen yıllara ait belgelerin, yukarıda bahsi geçen yazıda talep edilen evrakları da kapsamakta olduğu, davacı – şirket tarafından müşteki sıfatı ile, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurularak TCK’nın 106, 205 ve 208. maddeleri gereğince kamu davası açılmasının talep edildiği, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Sahtecilik ve – Dolandırıcılık Bürosu tarafından gönderilen yazıda, Cumhuriyet – Başsavcılığı’nın … soruşturma sayılı dosyasının halen derdest olup, soruşturmasının devam ettiğinin bildirildiği, davacı şirket tarafından, zayli olduğuna karar verilmesi talep edilen belgelerin; 2009-2020 yılları arasındaki Yevmiye Defterleri, Kebir Defterleri, Envanter Defterleri, Tüm Alış-Satış Faturaları, Tahsilat-Ödeme Makbuzları, Gider Pusulaları, KDV Beyanları, Muhtasar Beyanları, Geçici Vergi Beyanları, Kurum Vergi Beyanları, SGK Bildirgeleri, SGK İşe Giriş-İşten Ayrılış Bildirgeleri, tüm çalışanların özlük dosyaları, tüm sevk İrsaliyeleri, 24.02.2009-2020 (şirket açılışından bu yana) eski çek koçanları, Şirket Karar Defteri, Defteri Kebir, Envanter Defteri ve Pay Defteri, Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri ve şirket nezdinde mevcut bulunan her türlü resmi evrak ile SGK İşyeri Bildirgesi olduğu, Zayii belgelerle ilgili verilen ilanların, 12.08.2020 tarihli, 10136 sayılı Ticaret Sicili Gazetesinin 437 no.lu sayfasında, 24.08.2020 tarihli, 10144 sayılı Ticaret Sicili Gazetesinin 272 no.lu sayfasında ve 04.09.2020 tarihli, 10153 sayılı Ticaret Sicili Gazetesinin 645 nolu sayfasında, 23.08.2020 – tarihli Sözcü gazetesinin 18.sayfasında yer aldığı, gazete ilanı ile ilgili Basın İlan Kurumu tarafından 24.08.2020 tarihli, 59009 No.lu faturanın düzenlenmiş olduğu mütalaa edildiği anlaşıldı.
Davacının zayi olduğunu beyan ettiği belgelerden hangilerinin TTK 82 maddesi kapsamında saklanması gereken belgelerden olduğunun belirlenmesi ve yine noter cevabi yazısı da değerlendirilerek tasdike tabi olanlardan hangilerinin tasdik edildiği, tasdik edilmeyenlerin tasdike tabi olup olmadığının değerlendirilerek ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce alınan ek bilirkişi raporunda sonuç olarak; Davacı şirket tarafından zayli olduğuna karar verilmesi talep edilen evrakların tümünün, kanuni olarak saklanması gereken belgeler niteliğinde olduğu, Davacı şirket tarafından zayii olduğuna karar verilmesi talep edilen belgelerin, 2009-2020 dönemine ait olup, VUK ve TIK’na göre tasdiki gerekli olanların; yevmiye, Kebir, Envanter, Pay Defterleri ile Genel Kurul Toplantı. Ve Müzakere Defteri olduğu, Zeytinburnu 1. Noterliğince gönderilen yazı ve ekindeki bilgilere göre; davacı şirketin tasdike tabii olmakla birlikte, 2009-2012 dönemine ait defterlerinin tasdikine ilişkin herhangi bir belge ve bilgi bulunmadığı, 2013-2014 yıllarına ait, Yevmiye, Kebir, Envanter, Pay, Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defterlerinin açılış onayları ile ilgili, 2015 yılına ait, Pay, Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defterlerinin açılış onayları ile ilgili, 2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ait, Yevmiye, Kebir, Pay, Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defterlerinin açılış onayları ve yevmiye kapanış onayları ile ilgili herhangi bir belge ve bilgi bulunmadığı, dosyada, davacı şirketin fatura ve sevk irsaliyelerine ait seri numaralarını gösterir “anlaşmalı matbaa bilgi formu” türünde herhangi bir belge ve bilginin de mevcut olmadığı mütalaa edildiği anlaşıldı.
Davacı vekili Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 14.02.2020 tarihli 95001624-000(A-7940)-A-7940-E.13427 sayılı yazısı ile müvekkili şirkete ait tüm ticari defter ve kayıtların vergi memuruna süresi içerisinde sunulmasının istendiğini, bu yazının 13.07.2020 tarihinde mail aracılığıyla kendilerine tebliğ edildiğini, 14.07.2020 tarihinde ise müvekkili şirket yetkilisinin ticari defter ve kayıtları vergi memuruna teslim etmek için iş yerine gittiğini, bina görevlisi …’nın sözlü beyanıyla iş yerindeki tüm ticari defter ve kayıtlar ile bütün resmi ve özel belgelerin taşınmazın yönetimine atanan kayyum …’ın talimatı doğrultusuyla çöpe atıldığını öğrendiğini, belirterek zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyasından şikayet edilenlerin ifadesinin alınamadığı, soruşturmanın devam ettiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce vergi dairesine müzekkere yazılarak defter isteme yazısının ne zaman tebliğ edildiğinin bildirilmesi istenilmiş, İstanbul Vergi Kaçakçılığı-1 Denetim Daire Başkanlığının 27.03.2023 tarihli cevabı yazınına ekli e tebliğ mazbatasından tebligatın 19.02.2020 tarihinde yapıldığı, anlaşılmıştır.
6102 Sayılı Kanunun 82/7 Maddesi “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava …açılır” hükmünü içerir.
Davacının söz konusu yasal düzenlemeden yararlanabilmesi için davanın ziyaın öğrenildiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde açılması gerekir. Davacı taraf 14.02.2020 tarihli vergi dairesi yazsının 13.07.2020 tarihinde mail aracılığıyla kendilerine tebliğ edilmesi üzerine 14.07.2020 tarihinde iş yerine gidilmesi üzerine defterlerin yok edildiğinin öğrenildiği beyan ettiği, oysaki vergi dairesinin ekli e tebliğ belgesine göre tebligatın 19.02.2020 tarihinde yapıldığı, bu tarih ile dava tarihi arasında yaklaşık 5 aylık süre olduğu, davanın 15 günlük yasal sürede açılmadığı anlaşılmakla davacının davasının reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının reddine,
2-492 Sayılı Yasa gereğince alınması gereken 179,90-TL harçtan, peşin alınan 54,40-TL harcın mahsubu ile geriye kalan 125,5-TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
3-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek veya başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.20/06/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır