Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/194 Esas
KARAR NO:2020/752

DAVA:Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :11/02/2015
KARAR TARİHİ:18/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili mahkememize verdiği 11/02/2015 havale tarihli dilekçesinde özetle; mülkiyeti müvekkile ait iş makinasının kiralama sözleşmesinde, yazılı kira bedelinin davalıdan alınarak müvekkile verilmesine dair sözleşmeden kaynaklanan alacak davası olduğunu, müvekkili davalı ile akdetmiş olduğu İş makinası kira sözleşmesi ile “… marka … model beton pompa ve zürafil mekanik dağıtıcı bom …. Borulama sistemi”nin üç aylık süre ile davalıya kiralanmış ve teslim edilmiş olup, bu hususun uyuşmazlık konusu olmadığını, sözleşmenin 3.1 maddesine göre sürenin 3 ay olduğunu, 3.2 maddesinin de süre bitiminden en az 10 gün önce ihbar edilmesi ve tarafların mutabakatı ile sürenin uzatılabileceğine dair olup, davalı tarafından bu konularla ilgili hiçbir ihbar yapılmadığı gibi, müvekkilinin de kira süresini uzatmak istemediğini, kiralanma sürecinde kiralanan makinanın teknik donanımlarına uygun kullanılmadığını, makinanın teknik olarak kabul edemeyeceği ve çalışamayacağı derecede kalitesiz beton malzemesi kullanıldığını, bu nedenle makine için birden çok kez servis çağrılmak ve onarılmak zorunda kalındığını, yetkili servis onarımları sonrasında dahi, müvekkilin ve yetkili teknik servis ekibinin makinanın kullanılmasıyla ilgili izahları ve taleplerinin de yeterince değerlendirilmediğini, makinayı zorlayacak malzemeler kullanılmaya devam edildiğini ve neticesinde de arızanın meydana geldiğini ve müvekkil şirketin ciddi miktarda bir fatura (15.000,00 TL sı) ödemek mecburiyetinde kaldığını, bu ve sözleşmenin ifasına dair diğer konularla ilgili müvekkilin sözlü talep ve ikazlarının netice vermemesi akabinde müvekkil şirket yetkilisi tarafından 14/10/2012 tarihli elektronik posta ile yazılı ikaz ve taleplerini tekrarladığını ve çözüm talep etmiş ise de karşılık alınamadığını, 05/10/2012 tarihinde müvekkil şirketin makine operatörü …’ın şantiyeden davalı şirket tarafından zorla uzaklaştırıldığını ve müvekkilin maliki olduğu makine ile fiili irtibatının da sonlandırıldığını, davalının tarafı olduğu sözleşmenin 4.4 maddesi gereği ücret-sigorta primleri ile tüm konaklama giderlerinin davalı şirket tarafından karşılanması gerekmekte iken, müvekkili şirketin bilgisi dışında sözleşmeye aykırı olarak operatör şantiyeden uzaklaştırılmakla, şantiye yakınlarında bir otelde konaklamak zorunda kalan operatörün, konaklama giderlerinin de müvekkil tarafından karşılanmak zorunda kalındığını, kiralama bedellerinin de müvekkile tam olarak ödenmemiş olup, eksik kısımların müvekkilinin tüm sözlü ve yazılı ikaz/taleplerine rağmen halen ödenmediğini, davalının sözleşmedeki edimleri ifadan kaçınması nedeniyle; 18 Ekim 2012 tarihinde; …. Noterliğinin … yevmiye nolu ihtarnamesi keşide edilmiş ise de; davalının bu ihtara …. Noterliği 22 ekim 2012 tarih ve … yevmiye nolu cevabi ihtarı ile cevap verdiğini ve müvekkile karşı olan edimlerini de yerine getirmeyeceğini açık olarak cevabi ve karşı ihtarında belirttiğini, buna mukabil davalıya bu kez …. Noterliği 06/11/2012 tarih ve … yevmiye nolu ihtarname keşide edilerek hem cevabi ihtarlarına karşılık verilmiş hem de; bakiye cari alacağın istenildiğini, davalı tarafın ihtarnameyi tebliğ etse de; verilen sürede bakiye cari hesap borcunu ödemediğini, davalı taraf borcunu ödemediğinden, … 23. İcra Müdürlüğünde … esas sayılı dosyada icra takibi başlatılmış ise de; takibe itiraz edildiğinden işlemlerin durduğunu, davalının itirazının iptali için açılan davada, … Asliye Ticaret Mahkemesi … Esas -113 Karar sayılı ilamı ile, davanın kira sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsiline dair olduğundan 6100 S.K nun 4/1.a bendi uyarınca görevli Sulh Hukuk Mahkemesi olduğundan görevsizlik kararı vererek dosyayı Sulh Hukuk Mahkemesine gönderdiğini, …. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin… esasında görülen itirazın iptali davasında ise; davalı/borçlunun icra takibine itiraz ettiği tarihten önce (takip … İcra Müdürlüğünde başlatılmış, borca ve yetkiye itiraz nedeniyle yetkili İstanbul İcra Müdürlüğüne gönderilmiş, itirazın iptali ise, yetkisiz icra müdürlüğündeki itiraza yapıldığından dolayı, yetkili icra müdürlüğüne yapılan itirazdan önceki bir tarihte) itirazın iptali davası açıldığından, davanın reddine karar verildiğini, karşılıklı ihtarnameler, icra takibi, icra takibine yapılan itirazlar, Asliye Ticaret Mahkemesi ve Sulh Hukuk Mahkemesinde, tarafların sundukları dilekçeler, belgeler ve toplanan bir kısım deliller birlikte değerlendirildiğinde taraflar arasında kira ilişkisinin oluştuğunun tartışmasız olduğunu, davalının sözleşme ilişkisini kabul ettiğini, davalının müvekkilinin makinelerini kiraladığını kabul ettiğini, davalının müvekkilin makinelerini kullanan operatörü kendilerinin uzaklaştırdıklarını kabul ettiğini, taraflar arasındaki kira ilişkisinin, makinaların kiralandığının, müvekkilinin göndermiş oldukları faturaların ve içeriğinin kabul edildiği ve operatörün davalı tarafından uzaklaştırıldığı vakıalarının davalı tarafından da kabul edilmiş olup uyuşmazlık konusu olmadığını, davalının bunları kabul ettiğini, lâkin iş makinalarının çalışmadığı, bir kısım fazla ödeme yaptıkları itirazlarında bulunmuşlar ise de, bu iddialarının samimi ve gerçek olmadığını, beyanları sonrasında; bileşik ikrarın söz konusu olup, ispat yükünün yer değiştirdiğini, müvekkilinin alacağının davalı tarafından da kabul edilmekle, ispatlanmış ve uyuşmazlık konusu olmaktan çıktığını, davalının ödememe gerekçelerini ve bu gerekçelerindeki haklılığını ispatlaması gerektiğini, açıklanan nedenlerle davanın kabulü ile, 8.417,00 TL sı kira alacağının, kira alacağının ödenmesi için, …. Noterliğinden 18 Ekim 2012 tarih ve … yevmiye nolu ihtar tarihi itibarıyla temerrüt oluştuğundan bu tarih itibarıyla isleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin da davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili mahkememize verdiği dilekçesinde özetle; HMK’nın dava dilekçesinde bulunacak hususları belirttiği 119. maddesi gereğince; b) Davacı ile davalının adı, soyadı ve adresleri.c) Davacının Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası. (2) Birinci fıkranın (a), (d), (e), (f) ve (g) bentleri dışında kalan hususların eksik olması hâlinde, hâkim davacıya eksikliği tamamlaması için bir haftalık kesin süre verir. Bu süre içinde eksikliğin tamamlanmaması hâlinde dava açılmamış sayılır.” Her ne kadar tensip tutanağının 1 nolu bendi gereği 119. maddede sayılan şartları taşıdığı belirlenmişse de dava dilekçesinde davacının adresi ve vergi numarasının yer almadığını, buna bağlı olarak davacıya bu eksikliği gidermesi için 1 hafta süre verilmesini, aksi halde HMK m. 119 çerçevesinde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesini talep etiklerini, davacı “… Marka …” nı konu alan kira sözleşmesi nedeniyle 8.471,0-TL kira alacağı bulunduğu iddiasıyla bu bedeli talep etmekteyse de bu talebin hukuki dayanaktan yoksun olduğu gibi haksız ve hakkaniyete aykırı olduğunu, müvekkilinin bahsi geçen iş makinası ile “… Marka Beton Pompasını … … İlçesi’nde bulunan … Şantiyesi’ nde kullanılmak üzere kiraladığını, yani taraflar arasında akdedilen 15.07.2012 tarihli 3 aylık ve 24.08.2012 tarihli 1 aylık iki adet sözleşme bulunduğunu, Sözleşme m.4.4 gereği; makinanın kullanıcı operatörü kiraya veren/davacı tarafından sağlanacaktır.(makine kullanımı sadece davacının görevlendirdiği operatöre aittir.) Sözleşme m.6.1 gereği; …günlük kira bedeli aylık kira bedelinin 1/30’udur…Makinanın günlük 5 saatten fazla süren arıza yaptığı günlerde kira ödenmeyecektir. Kira Bedeli Tediye Şekli başlığını taşıyan sözleşme hükmü gereği kira bedelinin her ay peşin olarak/henüz kullanım olmadan ödenmesi öngörüldüğünü, 1 ay için kiralanmış olan … Marka … Model … şantiye tutanağı ile sabit olduğu üzere yalnızca 4 gün çalışmış ve sonrasında arıza nedeniyle çalışma imkanı olmamış ve sözleşme süresi dolmadan temin edilen nakliye ile davacıya teslim edilmiş olduğunu, (Müvekkiline gönderilen 19.09.2012 günlü mail içeriğinden anlaşılacağı üzere bu hususun davacının kabulünde olduğunu, bu nedenle de 15 gün çalıştığı varsayılarak-gerçeği yansıtmamakla-15 günlük indirim yapılmıştır.), 3 ay için kiralanmış olan … Marka … Model … şantiye tutanağı ile sabit olduğu üzere 12 gün arıza yüzünden, 4 gün bayram olmasına rağmen operatör 7 gün izin kullanıp erken giderek geç geldiğinden 3 gün, davacının operatörü iş sahasından çekerek makinanın teslimini istemesi nedeniyle sözleşmenin son 9 günü olmak üzere toplamda 24 gün çalışmadığını, iş bu makinaların çalıştırılamadığı günler kirasının mahsubu ile hesaplanacak tutar kadar fazla tahsilat varken ve sebepsiz zenginleşme mevcut iken müvekkil şirket aleyhine huzurdaki davanın açıldığını, kira sözleşmesinde kiralayanın ayıpsız mecur teslimi, kiracının da buna karşı kira bedeli ödeme sorumluluğunun olduğunu, ayıplı / sürekli arıza çıkaran bu makinaları çalıştıramadıklarını ve yapılması amaçlanan iş planının gerçekleştirilemediğini, bu nedenle sözleşmenin, “Makinanın 5 saatten fazla süren arıza yaptığı günlerde kira ödenmeyecektir.” hükmü açık olmakla iddia edildiği gibi eksik ödeme bulunmadığını, peşin yapılan ödeme sonrası, operatör ve makinanın kusurundan kaynaklanan çalışılmayan günlere bağlı olarak ortada fazla/iade edilmesi gereken bir ödeme bulunmadığını, usulden reddedilen Mahkememizin… Esas sayılı dosyasına 13.08.2012 tarihli dilekçe ile cevaplarını sunduklarını, bunu dayanak alan davacının, iş makinası operatörünün müvekkilce uzaklaştırıldığını kabul ettiğimiz sonucuna ulaştığını, bunun kullanılan ifadeyi çarpıtma çabasından ibaret olduğunu, oysa, kastedilen hususun operatörün müvekkilince uzaklaştırıldığı iddiasında olan davacının, iş makinasının en azından 9 günlük sürede kullanılamadığına dair kabulü olduğunu, …. Noterliği 22.10.2012 tarih ve … Yev Nolu ihtarnameleri ile de ifade edildiği üzere makine operatörü …’a makinayı çalıştırmaması yönünde talimat vererek işleri aksatan ve makinanın kira sözleşmesi gereğince kullanımını engelleyen (makinanın kendi operatörü ile kullanılabileceğini bilen) davacının kendisi olduğunu, … Marka … Model beton pompasına ilişkin 3 aylık kira sözleşmesi devam etmekte iken makine operatörü 05.10.2012 tarihinde şantiyeden uzaklaştırıldığını beyan etmiş, bunu 06.10.2012 tarihinde davacının kira sözleşmesi sona ermeden makinanın teslimini talep etmesi izlendiğini, net olarak 9 gün bahsi geçen makinanın kullanılamadığını, her kira dönemi başında aylık bedele ilişkin faturaların davacı şirketçe kesilmek suretiyle müvekkil şirkete yollandığını ve bu doğrultuda ödemeler yapıldığını, kiraya istinaden yapılan ödemelerin sözleşme ilgili maddesi kapsamında belirtilen davacıya ait … … iban nolu hesabına gönderildiğini, taraflar arasındaki yazışmalar kapsamında 19.09.2012 tarihli mailden davacının alacağına istinaden yapmış olduğu hesabın, dolayısıyla bu davadaki haksız talebinin ortaya çıktığını, davacının1.710.-TL eski bir faturanın KDV si, 4.785.-TL 2. operatör ve mesai bedeli, 809.-TL 2. operatör bedeli ve 11.200.-TL yeni fatura bedeli olarak borcu 18.514.-TL olarak hesapladığını, müvekkile diğer makinadan yaptığı (ana para üzerinden) 4.745.-TL lik indirimi düşerek bakiyeyi 13.769.-TL olarak belirlendiğini, müvekkilinin davacının bu indiriminden sonra 5.000.-TL ödemiş ve davacının hatalı hesabına göre bakiye 8.769.-TL kaldığını, yapılan 4.745.-TL lik indirimin, asıl alacak üzerinden yapıldığını, (Özellikle 1 ay içindeki 15 gün çalışmama vurgusu vardır.) dolayısıyla uygulanması gereken indirimin KDV dahil 5.599.-TL. yani 5.598 – 4.745 = 853.-TL lik fazlalık olduğunu, davacı, CP60 makinayla ilgili yaptığı hesapta, 2. fatura bedelini (her ay kestiği rakam üzerinden OTOMATİK OLARAK 11.210.-TL yazdığını, ödemeyi bu rakamdan düştüğünü, oysa davaya konu kira sözleşmesine ilişkin faturaya bakıldığında bu faturada ana para üzerinden 1.027.-TL lik indirim yapıldığı ve faturanın nihai olarak KDV dahil 9.998,14.-TL üzerinden tanzim edildiğini, 11.210 – 9.998,14 = 1.211,86.-TL lik fazlalık olduğunu, davacının afaki olarak yazdığı 2. operatör bedeli ve operatör mesaisi yazılı belgeyle ispata muhtaç hususlar olup, tamamiyle keyfi olduğunu, HMK m. 200 gereği, 2.500.-TL nin üzerindeki alacak iddialarının yazılı belgeyle ispat edileceğini, bu yönde verilmiş bir yazılı belge olmadığı gibi, kendi sözleşme süresine bile uymadan makinayı geri isteyip ardından tüm ay bedelini talep eden davacının kötüniyetinin ortada olduğunu, afaki alacak kalemleri yaratmasının da beklenir sonuç olduğunu, 809 + 4.785 = 5.594.-TL de bu bölümdeki fazla talep olduğunu, fazlaya ve sebepsiz zenginleşme ile müvekkilin uğradığı zarardan doğan maddi ve manevi tazminata ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla haksız ve yersiz davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava hizmet alım sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkindir.
….Sulh Hukuk Mahkemesi … Esas … Karar sayılı 24/12/2015 Tarihli kararına karşı temyiz yoluna başvurulmuş olup Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın 2017/6402 Esas 2019/2883 Karar sayılı ilamı ile; somut olayda; taraflar arasında uyuşmazlık konusu bulunmayan iş makinesi kira sözleşmesinin 7.2 maddesinde “Kiracı kendisine kiralanan makineleri kiraya verenin SSK’lı operatörü dışında hiç kimseye kullandıramaz” düzenlemesinin mevcut olduğu, davacının işbu sözleşmeye dayanarak düzenlediği 15/09/2012 tarihli faturada ise alacağın dayanaığını “… marka … kira bedeli” olarak göstermiş ve davalı tarafından ödeme yapılmaması üzerine de aleyhine bahsi geçen faturaya dayalı icra takibi başlattığını, mahkemece hükme esas alınan sözleşmenin şartlarını düzenleyen ilgili maddeleri gözönüne alındığında sözleşmenin şoförlü (operatörlü) araç kiralama hizmetine ilişkin olduğunun anlaşıldığını, bu itibarla davanın hizmet alım sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkin olup taraflar arasında kira ilişkisi bulunmadığını, davanın taraflarının tacir olduğunun gözetilerek uyuşmazlıkta Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olması nedeniyle kararın kaldırılmasına karar verilmiştir. Dosya yine aynı mahkemenin 21/01/2020 tarihli ilamı ile “Mahkememizin görevsizliği nedeni ile 6100 sayılı hmk 114/1-c ve 115/2 maddeleri gereğince davanın usul yönünden reddine, karar kesinleştiğinde ve istek halinde dosyanın yetkili ve görevli istanbul asliye ticaret mahkemesi’ne gönderilmesine,” kararı verilerek mahkememiz yukarıda yazılı esas sırasına kaydı yapılmıştır.
Kural olarak tarafların görevsiz mahkemede yapmış oldukları usul işlemleri görevli mahkemede de geçerlidir. Buna karşılık görevsiz mahkeme tarafından yapılmış usul işlemleri kural olarak geçersizdir, yani görevli mahkemeyi bağlamaz, bu işlemlerin görevli mahkemede tekrarlanması gerekir. Fakat görevli mahkeme; görevsiz mahkemenin yapmış olduğu işlemleri, özellikle tespit etmiş olduğu delilleri; bunların tekrarlanması için bir neden yoksa kararına esas alabilir. Örneğin görevsiz mahkemece yapılan keşfin veya alınan bilirkişi raporunun görevli mahkeme tarafından tekrarlanmasını haklı gösterecek bir neden ileri sürülmemiş ise mahkeme görevsiz mahkemenin yaptığı keşif veya aldığı bilirkişi raporu ile yetinebilir.
Görevsiz mahkemede; ….Sulh Hukuk Mahkemesinin … Talimat sayılı dosyasında alınan 12/10/2015 tarihli bilirkişi raporunda; taraflar arasında imzalanan 15/07/2012 tarihli sözleşme ile … marka … model …, … model zürafik mekanik dağıtıcı ve … borulama sistemi, 24/08/2012 tarihli sözleşme ile … marka … model …, … model zürafik mekanik dağıtıcı ve … borulama sistemi kiralamasından dolayı taraflar arasındaki alacak borç ilişkisi yönünden yapılan değerlendirme neticesinde; davalıya ait yasal ticari defter ve kayıtların delil olma vasfının bulunduğu, davacıya ait makinelerin kira müddetleri boyunca davalının emrinde olduğu, davalının ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılan incelemede davalı tarafından davacıya 8.418,14TL eksik ödemenin yapıldığı tespit edilmiş, denetime açık, karar vermeye elverişli ve oluşa uygun bilirkişi raporu karşısında davacının davasının kabulüne karar verilerek 8.417TL’nin, davacı tarafından davalıya gönderilen ….Noterliğinin … yevmiye nolu ihtarnamesi gereği temerrüt tarihi olan 19/10/2012 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur. Karar daha önce dosyanın Yargıtay aşaması geçirmiş olması nedeniyle Yargıtay temyiz yolu açık olarak verilmesi gerekirken sehven istinaf yolu açık olmak üzere verilmiş olup, maddi hata usuli kazanılmış hak doğurmayacağından gerekçeli kararımızda kanun yolu Yargıtay olarak düzeltilmiştir.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davanın kabulü ile; 8.417TL’nin 19/10/2012 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-)Davacı tarafça dava açılırken yatırılan peşin harcın alınması gereken 574,96-TL harçtan mahsubu ile bakiye 431,23-TL karar harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
3-)Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 168,06-TL harç giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
4-) Davacı tarafça yargılamanın yürütülmesi nedeniyle yapılan toplam 1.192,00 TL. yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-) Davacı taraf kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre belirlenen vekalet ücreti olan 3.400,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-) Taraflarca yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran ilgili tarafa resen iadesine,
Davacı vekilinin yüzüne karşı; davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/11/2020

Katip …
e-imza*

Hakim …
e-imza*