Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/651 Esas
KARAR NO : 2022/12

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/12/2019
KARAR TARİHİ : 18/01/2022

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalılardan … A.Ş. tarafından, davacı müvekkilleri … ve … A.Ş.’nin de aralarında olduğu 4 borçlu aleyhinde … 14. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla icra takibi başlatılmış olduğunu, anılan takip konusu … Bankası … Şubesine ait 20.02.2019 keşide tarihli … seri numaralı 5.000,00 TL bedelli çek, zayi bir çek olup, bu çekin de aralarında bulunduğu toplam 29 adet çek ve 2 adet senet, 10.08.2018 tarihinde müvekkillerden çek lehdarı …. A.Ş.’nin yetkilisi …’in arabasından, arabanın camı kırılmak suretiyle çalınmış olduğunu, hırsızlık olayı sırasında anılan çeklerin büyük bir kısmı, …tarafından bir sonraki gün müşterilere verilmek üzere imzalanıp kaşelenmek suretiyle cirolanmış halde bulunmakta olduğunu, bu olayla ilgili olarak çekin son yetkili hamili …A.Ş. yetkilisi … tarafından derhal .. Cumhuriyet Başsavcılığının … Soruşturma sayılı dosyası ile suç duyurusunda bulunulmuş olduğunu ve ayrıca da … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …E. Sayılı dosyası ile takip konusu çekin de aralarında bulunduğu çekler ve senetler hakkında zayi nedeniyle iptal davası açılmış olduğunu. bu dava kapsamında Mahkemesince, 04.09.2018 tarihinde çalınan tüm çek ve senetler hakkında ödemeden men kararı verilmiş olup, ilgili banka şubelerine de yazı yazılarak çeklerin ibrazı halinde ibraz tarihlerinin ve ibraz edenlerin bildirilmesi ile ibraz edenlerin mahkemeye müracaatının temininin sağlanması hususlarının bildirilmiş olduğunu, ancak bahse konu soruşturma ve çek iptali davasının devam ettiği süreçte çalınan çeklere ilişkin icra takipleri açılmaya başlanmış olduğunu, müvekkilini çalınan çekleri ile ilgili olarak toplamda şimdiye kadar 13 adet icra takibi açılmış olup, bunlara ve haklarında açmış oldukları dava dosyaları listesinin işbu dilekçeleri ekinde yer almakta olduğunu, anılan 13 adet icra takip dosyasından 12 tanesinin alacaklısı davalılardan … A.Ş. olduğunu. huzurdaki davaya ilişkin olarak, TTK 5/A maddesi uyarınca ilk olarak 15.03.2019 tarihinde … Arabuluculuk Bürosu’na başvurulmuş ve taraflar arasında …arabuluculuk numaralı dosya ile arabuluculuk sürecine girişilmiş olduğunu, dosyaya atanan arabulucu tarafından tüm taraflara davet gönderilmiş ise de taraflardan sadece … A.Ş. Toplantıya katılmış olduğunu, diğer taraflardan …, zaten bahse konu icra takibine karşı takibin iptali talepli dava açtığından ve müvekkili şirket ile aralarında ticari ya da başka nam altında hiçbir bağ ve ilişki ve çek alış verişi olmadığı hususunu davaları ile teyit etmiş bulunduklarından toplantıya katılmamış olduğunu, huzurdaki davanın diğer davalısı … şirketine ise gönderilen arabuluculuk davet mektubu ise iade olmuş ve kendilerine ulaşılamamış olduğunu, adı geçen şirkete ulaşılamıyor olması, müvekkillerinin bir dolandırıcılık eylemine maruz kalmış olduklarını bir kez daha teyit eder nitelikte olduğunu, arabuluculuk görüşmeleri kapsamında, taraflardan … A.Ş.’nin anlaşmayı kabul etmediğini ve … şirketine de ulaşılamadığından anlaşma sağlanamamış ve huzurdaki davayı açmak zarureti doğmuş olduğunu, davalılardan … A.Ş.’nin olayda, basiret yükümünü ve Faktoring mevzuatından kaynaklı görev ve sorumluluklarını ağır biçimde ihlal etmiş olduğu açık bulunmakta olduğunu, şöyle ki; davalı; kuruluşu, amacı ve faaliyetleri, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu ve Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri ile düzenlenmiş bir faktoring şirketi olduğunu, anılan kanun ve yönetmelik hükümleri, faktoring şirketinin, faaliyet sınırlarını ve kurallarını keskin çizgilerle belirlemiş ve faktoring şirketlerine bu kurallar çerçevesinde yapacakları iş ve işlemlerle ilgili ağır sorumluluk yüklemiş olduğunu, 6361 Sayılı Kanun m.9/f.1, a bendi; “Şirket; Ana faaliyet konuları dışında faaliyette bulunamaz.” şeklinde olduğunu, Aynı maddenin ikinci fıkrası; “Faktoring şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez.” şeklinde bulunmakta olduğunu, ilgili yönetmeliğin “Alınan kambiyo senedi ve diğer senetler” başlıklı 8. Maddesinin 1. Fıkrası da; “Faturalı alacağa istinaden kambiyo senedi veya diğer senetlerin alınması halinde, alınan kambiyo senedi veya diğer senetteki ciro silsilesinde kuruluşa kambiyo senedi veya diğer senedi ciro edip veren kişinin, devralınan faturada alacaklı olarak gözüken kişi ve bu kişiden bir önceki cirantanın veya keşidecinin de faturadaki borçlu ile aynı kişi olması gerekir. Fatura ile kambiyo senedi veya diğer senetteki tutarın uyumlu olmasına dikkat edilir. Kuruluş tarafından kullanılan faktoring programları bu uyumu gözetecek ve uyumsuzluk söz konusu olduğunda işlem yapılmasına olanak vermeyecek şekilde yapılandırılır.” şeklinde olduğunu, yasa ve yönetmelik hükümleriyle, sınırları yine yasa ile çizilmiş faaliyet konuları dışında faaliyet göstermesi kesin olarak yasaklanmış olan faktoring şirketlerine ayrıca yine Yönetmeliğin 5. Maddesi ile istihbarat yükümlülüğü yüklenmiş olduğunu ve bu yükümlülük ilgili maddede; açıklanan nedenlerle ;çalıntı çeke dayalı olarak … 14. İcra Müdürlüğünün… E. Sayılı dosyası ile açılan icra takibine ilişkin olarak her iki müvekkil yönünden takip konusu çekten dolayı davalılara borçlu olmadıklarına, olayda ağır kusurlu ve kötü niyetli hareket eden davalı … A.Ş. aleyhine takibe konu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesi talebi ile dava ettikleri anlaşıldı.
Davalı … A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; Somut olayda davaya konu çekte lehtardan hamile ciro silsilenin tam olduğunu, herhangi bir kopukluk bulunmadığı anlaşıldığından davalı… A.Ş.’nin yetkili hamil olduğunun kabulünnü gerekmekte olduğunu, müvekkili şirketin dava konusu çeke ilişkin faktoring işlemi yaptığı sırada çeke ilişkin herhangi bir menfi kayıt bulunmamakta olduğunu, davacı her ne kadar müvekkilin kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğunu iddia etmiş ise de ekte sundukları alacak bildirim formu ile görüldüğü üzere çekin müvekkili şirkete 27.08.2018 tarihinde intikal etmiş olduğunu, … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi …E. Sayılı dosya nezdinde verilen ödeme yasağı kararı ise 18.09.2018 tarihli olup, çekin faktoring işlemine tabi tutulduğu tarihten sonra olduğunu, müvekkilini faktoring işlemi yaptığı tarihte çeke ilişkin herhangi bir menfi kayıt bulunmamakta olduğunu, müvekkilini çekin çalındığından haberdar olması da mümkün olmayıp müvekkile kötü niyet atfedilmesi de haksız ve hukuka aykırı olduğunu, yukarıda arz ve izah olunan sebeplerle fazlaya dair haklarımız saklı kalmak kaydıyla, haksız ve kötüniyetli davanın reddine, kötüniyetli davacının %20’den az olmamak üzere inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesi talebi ile cevap verdikleri anlaşıldı.
Davalı …Tic.Ltd.Şti’nin cevap dilekçesi vermediği görüldü.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre dava; icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır.
…14. İcra Müdürlüğünün …E. Sayılı dosyası incelendiğinde; davalı … ANONİM ŞİRKETİ tarafından davacılar … ANONİM ŞİRKETİ,… ile diğer davalı … TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ve dava dışı …-… hakkında kambiyo takibi yapıldığı görülmüştür.
Takip konusu çek incelendiğinde; … Bankası …şubesine ait , 20.02.2019 keşide tarihli, 5.000,00 TL’lik çek olduğu, keşidecisinin davacı …, Lehtarının davacı … A.Ş, çekin arka kısımda davacı … A.Ş kaşe imzasından sonra sırasıyla dava dışı …, davalılar …Ltd.Şti.cirosunun ve son hamilin … A.Ş. Olduğu görülmüştür.
… Cumhuriyet Başsavcılığının …sayılı soruşturma dosyası incelendiğinde; hırsızlık olayını gerçekleştirenin tespit edilemediği ve daimi arama kararı verildiği görülmüştür.
… 19.İcra Hukuk Mahkemesinin… Esas ve … Karar sayılı dosyası incelendiğinde; dava dışı takip borçlusu olan …tarafından imza itirazında bulunulduğu, alınan rapora göre imzanın davacı …’e ait olmadığının saptandığı ve bu davacı bakımından takibin durdurulmasına karar verildiği görülmüştür.
Mahkememizce Davacı … A.Ş. Den sonra cirosu bulunan … -…’e müzekkere yazılarak taraflarla olan ticari ilişkiden kaynaklı tüm bilgi ve belgeleri sunması istenmiş … vekili tarafından 30.06.2021 tarihli beyan dilekçesi ile dosyanın tarafı olan ne davacılarla nede davalılarla hiçbir ticari ilişkisinin olmadığını beyan etmiştir.
Tüm deliller toplandıktan sonra bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi Bankacı …, Mali Müşavir …tarafından hazırlanan 06/10/2021 tarihli raporunda sonuç olarak;”Defterlerin usulüne uygun tutulup tutulmadığı yönünden, davacı …A.Ş.’nin ticari defterleri usul yönünden incelendiğinde 2018 yılı ilişkin ticari defterlerinin TTK hükümlerine göre süresinde alınmış olduğu görülmüştür. Dönemin envanteri kalemde olmadığından usul incelemesi yapılamamıştır. Takdiri sayın mahkemeye aittir. Davalı … A.Ş’nin 2018 yılı ticari defterlerinin GİB onaylı beratlarının süresinde alındığı, TTK ve VUK hükümlerine göre usulüne uygun tutuldukları, sahipleri lehine delil niteliği taşıdığı görülmüştür. Davalı … Tic.Ltd.Şti.’nin telefonuna ulaşılamadığından inceleme yapılamamıştır. Dava konusu çekin davacının ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, dava konusu çekin davacı … tarafından davacı ….A.Ş.’ye verildikten sonra silsilenin ….LTD.ŞTİ.-… A.Ş. Olarak devam ettiği, 20/02/2019 vade tarihinde en son ciranta Davalı … tarafından bankaya ibraz edildiği ve karşılıksız çıkması sonucu keşideci … ile lehdar …A.Ş. Şirketi aleyhine … 14. İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatmış olduğu, davacı …A.Ş,’nin defter kayıtlarında ciro silsilesi olan firmalarla ticari ilişkisinin olmadığı, ancak çekin en son cirantasının davalı … olduğu ve vade tarihinde çekin karşılıksız çıkması hususları topluca değerlendirildiğinde davacının takip konusu çek karşılığı davalı çek hamiline borçlu olmadığı mütalaa edildiği anlaşıldı.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre; davacılar takip konusu çekin çalındığını ve borçlu olmadıklarını, Davalı … A.Ş ise çekte ciro silsilesinin tam olduğunu, usulüne uygun faktoring işlemi ile çeki tevdi aldığını, davacının kendisinden sonraki gelen cironun sahte olduğu iddiasının imzaların bağımsızlığı ilkesi gereği dinlenmemesi gerektiğini beyan etmiştir. Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda davacıların ciro silsilesinde yer alan kişilerle herhangi bir ticari ilişkisinin olmadığının belirlendiği raporun hüküm kurmaya yeterli denetime elverişli olduğu görülmüş, diğer davalı … Ltd.Şti’nin defterlerini ibraz etmediği ve defterleri üzerinde incelemenin yapılamadığı, faktoring işlemine konu faturanın borçlusu olan … vekili tarafından mahkememize verilen dilekçe ile taraflar arasında hiçbir ticari ilişkinin olmadığını belirttiği gibi … 19.İcra Hukuk Mahkemesinin …Esas ve …Karar sayılı ilamı ile takip konusu çek üzerindeki cironun dava dışı takip borçlusu …’e ait olmadığından bahisle takibin durdurulmasına karar verildiği, dolaysıyla ciro silsilesinde davalılardan hemen önceki kopukluğun davalıları bağlayacağı ve davalı Faktoring şirketinin faktoring müşterisinin ibraz ettiği fatura ve takip konusu çekin yeterince araştırmadan devir aldığının anlaşıldığı zira faktoring müşterisi davalı … Ltd.Şti’den önce imzası bulunan …’in imza inkarında bulunduğu ve mahkemecede takibin durdurulduğunun görüldüğü hususları hep birlikte gözetildiğinde davacı … A.Ş.’nin davasında haklı olduğu kanaatine varıldığı, davacı … yönünden ise ticari ilişki içinde olduğu diğer davacı …A.Ş. ‘ye ödeme aracı olan çek verdiği, dolayısıyla diğer davacı uhdesinde iken çekin çalınmasının kendisini yetkili hamile karşı çek borçlusu olmaktan çıkarmayacağı ve tedavüle çıkardığı çekin sonradan çalınmasının kendisine dava hakkı vermeyeceği hususları hep birlikte gözetildiğinde Davacı …’nun davasının aktif husumet yokluğu nedeniyle Usulden Reddine,… A.Ş’nin davasının kabulü ile … Bankası … Şubesine ait … seri numaralı 20.02.2019 keşide tarihli 5.000,00 TL bedelli çek nedeniyle başlatılan … 14.İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı icra takip dosyasında davalı … A.Ş ile …Ltd.Şti.’ye borçlu olmadığının tespitine, davalıların kötüniyetli oldukları ispat edilemediğinden Davacı … A.Ş.’nin kötüniyet tazminatı talebinin reddine, yargılama giderleri bakımından dava açılırken yatırılan harcın her bir davacı bakımından 1/2 oranında yatırıldığının kabulü ile kabul ve red kararı dikkate alınarak, yine arabuluculuk ücreti de iki davalı bakımından ikiye bölünerek arabuluculuğa iştirak etmeyen … Ltd.Şti’nin yarısından doğrudan sorumlu olduğuna , kalan yarısı ise ikiye bölünerek kabul ve red kararı dikkate alınarak hüküm kurumak gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı …’nun davasının aktif husumet yokluğu nedeniyle Usulden Reddine,
2-…A.Ş’nin davasının kabulü ile … Bankası …Şubesine ait … seri numaralı 20.02.2019 keşide tarihli 5.000,00 TL bedelli çek nedeniyle başlatılan … 14.İcra Müdürlüğünün… Esas sayılı icra takip dosyasında davalı … A.Ş ile … Ticaret Ltd.Şti.’ye borçlu olmadığının tespitine,
3-Davacı … A.Ş.’nin kötüniyet tazminatı talebinin reddine,
4-492 Sayılı Yasa gereğince alınması gereken 341,55-TL harçtan peşin alınan 94,51-TL harçtan mahsubu ile geriye kalan 247,04-TL harcın davalılardan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
4-Davacı … A.Ş kendini vekille temsil ettirdiğinden, A.A.Ü.T gereğince taktir olunan 5.100,00-TL vekalet ücretinin, davalılardan alınarak davacı … A.Ş’ne verilmesine,
5-Davalı … A.Ş kendini vekille temsil ettirdiğinden, A.A.Ü.T gereğince taktir olunan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak davalı … A.Ş’ne verilmesine,
6-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan 44,40-TL başvurma harcı + 94,51-TL peşin harç toplamı olan 138,91-‘nin yarısı olan 69,45 TL’nin davalılardan alınarak davacı … A.Ş’ne verilmesine,
7-Davacı …. A.Ş. tarafından yapılan 1.600,00-TL bilirkişi ücretinin tamamının davalılardan alınarak davacı … A.Ş. verilmesine,
8-Davacı … tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinden bırakılmasına,
9-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin 660,00-TL’sinin davalı…Ticaret Limited Şirketi’nden, 330,00-TL’sinin davalı … A.Ş’den, 330,00-TL’sinin davacı …’dan tahsiliyle Hazine adına gelir kaydına,
10-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde kullanılmayan gider avansının, yatıran tarafa iadesine,
Davacı ve davalı … A.Ş. Vekilinin yüzüne karşı, diğer davalının yokluğunda, miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 18/01/2022

Katip
¸

Hakim
¸

¸Bu evrak 5070 sayılı Yasa gereğince elektronik olarak imzalanmıştır.