Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/357 Esas
KARAR NO : 2020/142

DAVA : Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/09/2015
KARAR TARİHİ : 18/02/2020

Mahkememize açılan Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Şti.’nin müvekkil bankanın … Şubesi müşterisi olduğunu, imzalanan sözleşmeler gereğince şirkete çek karnesi verildiğini, şirketin 30/06/2011 keşide tarihli, 5.000,00-TL bedelli çekin tamamen sahte olarak basılıp; keşide tarihinin 15/06/2011, çek bedelinin ise 22.500,00-TL olarak değiştirildiğini, … Bank … şubesine takasa verilerek … Bank tarafından tahsil edildiğini, sahte çekten dolayı Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile TTK md. 724 uyarınca alacak davası açıldığını, dosyadan verilen karar ile 22.500,00-TL’nin ödeme tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte müvekkilden alınarak davacı şirkete ödenmesine karar verildiğini, davanın çeki ödeyen … Bank’a ihbar edildiğini, dava konusu çekin müvekkil bankaya hiçbir şekilde ibraz edilmediğini, çek bedelinin müvekkili tarafından ödenmediğini, bu nedenle çekte tahrifat yapılıp yapılmadığının müvekkil bankaca bilinemediğini, çeki takas odasına ibraz eden …Bank’ın sahteliği fark etmemiş olmasının kendi kusurundan kaynaklandığını, bu kusur nedeni ile müvekkilinin 46.103,77-TL ödeme yaptığını beyan ederek, ödemenin 10/08/2015 ödeme tarihinden itibaren Merkez Bankası Bankalararası Para Piyasası’nda oluşan ortalama faiz oranı ortalaması üzerinden hesaplanmış faiz ile birlikte… Bank’tan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesi’nde yapılan yargılama neticesinde asli sorumluluğun ve hatalı işlem yapanın… Bankası olduğuna karar verildiğini, kararın Yargıtayca onanarak kesinleştiğini, davacı tarafın kopyalanan çekin 5.000,00-TL olarak keşide edilerek dava dışı … A.Ş.’ne verdiğinin belirtildiğini, bu çekin bankaya ibraz edilmediğini, şirket yetkilisi beyanına göre çek bedelinin elden ödenerek çek aslının geri alınmış olduğunu, çekin… Bankası’na çek bilgileri içererek takas odası dosyası aracılığıyla ibraz edildiğini, …Bankası tarafından çekin görüntüsünün talep edildiğini, görüntünün bankaya gönderildiğini, provizyon işlemlerini bankanın kendisinin gerçekleştirdiğini, çek görüntüsünü almış olmasına rağmen sahte olduğu veya ödeme yapılmaması yönünde bir talebi olmadığı gibi ödemeyi ilgili takas hesabına yapmış olduğunu,… Bankasının 22.500,00-TL bedelli olarak takasa sunulan çek üzerindeki imzanın kendi müşterisinin imzası olup olmadığını kontrol etmesi gerektiğini, verdiği çeklerin sahteciliğe konu edilemeyecek şekilde gerekli güvenlik önlemlerini almış olması gerektiğini beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda; davacı bankanın kendisine elektronik ortamda ibraz edilen sahte çek üzerindeki imzanın kendi nezdinde bulunan keşideci imzası ile mukayese etmeden ödemeye onay vermiş olmasından dolayı, TTK’nun 724. Maddesinde sahte çekin ödenmesinde kusur aranmayan bir sorumluluk altında olduğu da dikkate alındığında Bankalararası Takas Protokolünün 12. Maddesi uyarınca davacı bankanın görüntünün incelenmesi hususunda üzerine düşen dikkat ve özen yükümlülüğünü yerine getirmediği, davacının kendi kusurunun neticesinde ortaya çıkan zarara katlanması gerekeceği, imza örneği nezdinde bulunmadığı için imzanın sahte olup olmadığını denetleme imkanından yoksun olan davalı bankaya kusur izafe edilemeyeceğinden dolayı davacının alacak talebinde bulunamayacağı sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
13/02/2018 tarihli bilirkişi ek raporunda; kök rapordaki görüşlerde bir değişiklik bulunmadığı belirtilmiştir.
Mahkememizin 10/04/2018 tarihli … Esas… Karar sayılı kararında “…Yargıtay 11.Hukuk Dairesi 2013/11770 Esas 2014/1392 Karar sayılı 22/01/2014 tarihli ilamı, yine aynı dairenin 2015/15160 Esas 2015/4486 Karar sayılı 01/04/2015 tarihli ilamı, 2015/2788 Esas 2015/5130 Karar sayılı 13/04/2015 tarihli ilamı ve 2015/9876 Esas 2015/11669 Karar sayılı 09/11/2015 tarihli ilamı,2015/152014 Esas 2016/4383 Karar sayılı 20/04/2016 tarihli ilamı ve bilirkişi raporları doğrultusunda davanın reddine karar verilmiştir..” şeklinde davanın reddine karar verildiği görülmüştür.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi 29/05/2019 tarih, … E., … K.sayılı kararı ile “…İlk derece mahkemesi kararında sadece bilirkişi raporlarından söz edildiği, gerekçeli kararda savunma sebeplerinin nasıl aşıldığına dair hiç bir değerlendirme ve delil tartışması yapılmadığı görülmektedir. İstinaf incelemesine konu karar HMK’nın 297. maddesinde sayılan ve karar içeriğinde bulunması gereken zorunlu unsurları içermemektedir. Karar, bu haliyle istinaf incelemesin elverişli olmayıp, HMK’nın 353/1.a.6. maddesi uyarınca da kararın kaldırılması…” şeklinde karar verildiği görülmüştür.
Dosya mahkememize gelerek…Esas sıra numarası kaydı yapıldığı ve yargılamaya devam olunduğu anlaşılmıştır.
Bilirkişi …’tan 05/12/2019 tarihinde alınan raporda sonuç olarak; Davacı banka bankalar arası takas protokolünün 9.maddesinde yer alan muhatap banka dışındaki bankalar, çek hamilleri tarafından ibraz edilen çeklerinşekil şartlarını, ciro silsilesini, ibraz süresini, çekte tahrifat olup olmadığını, imza dışında sahtelik, bu çeklere ait banka kodu, şube kodu, hesap no, çek no, çek tutarı bilgilerini yönetmelik ve izahname hükümleri çerçevesinde ilgili bankaya iletmek üzere bilgisayar ortamında takas odasına intikal ettireceklerdir hükmü gereği ve çek yaprağının sahteliğini kontrol etme yükümlülüğünün çeki takasa alan bankaya ait olduğunu, çek yaprağının fiziken takas bankasının elinde bulundurduğu, sahte çeki takasa koyduğu gerekçesiyle oluşan zarardan davalı bankanın sorumlu olduğu iddiasında bulunmakla birlikte huzurdaki davada çözüme kavuşturulması gereken husus davalı … banka A.Ş nin tahsil amacıyla 3206482 nolu 22.500 TL lik çekin sahte ya da kolonlanmış olup olmadığını tespit edip edemeyceğidir. Kayseri Asliye Ticaret mahkemesine sunulan bilirkişi raporu ve anılan yerel mahkeme kararında ne de huzurdaki dava dosyası içeriğinde klonlanmış çekin davalı banka memurlarınca sahte ya da klonlanmış olduğunu bilebileceklerine dair herhangi bir tespit ya da delil bulunmamaktadır. Başka bir ifadeyle davalı bankada çeki kabul eden memur ve yetkinin çekte fiziki görünüş itibariyle herhangi bir sahtecilik ya da klonlanmış olduğunu gösterir bir emare bulunmadığından herhangi bir kusur yada ihmalleri olduğundan söz etmek mümkün değildir. Herhangi bir kusur varsa herhangi bir kusur aranacaksa davacı bankanın takasa elektronik ortamda ibraz edilen ve daha önce kendi bankasında işlem görmüş olan çekle ilgili olarak kendi bankacılık uygulama yazılımında kendi sisteminde gerekli imza kontrolü çekin daha önce işlem görmüş olması nedeniyle çek numarası ve çek tutarı kontrolü gibi gerekli kontrolleri yapmak suretiyle sistemsel uyarı ve ikazı yapıp proöizyon vermemesi gerektiği belirtilen nedenlerle oluşan davacı banka zararından davalı bankaya atfedilecek herhangi bir kusur izafe edilemeyeceğinden dolayı davacının alacak talebinde bulunamayacağı kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasındaki uyuşmazlık, bankalararası takas işlemleri sebebiyle açılan rücuen tazminat davasıdır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden, davacı bankanın müşterisi olan dava dışı … Şti.’ye verilen çek karnesi sebebiyle tanzim olunan … çek numaralı çekin sahte-klon olarak tanzim edilip davacı ve davalı banka arasındaki takas sözleşmesine istinaden, davalı bankanın …Şubesi aracılığıyla tahsil edildiği, keşideci tarafından davacı banka aleyhine Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasıyla açılan dava sonucunda, davacı banka tarafından ödenen meblağın rücen tahsili için zarara sebebiyet verdiği iddia edilen davalı banka aleyhine, Mahkememizdeki iş bu rücuen tazminat davasının açıldığı anlaşılmaktadır.
Yargılama aşamasında taraflarca usulüne uygun olarak bildirilen deliller toplanılmış ve dava dosyamız Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırama kararı öncesi ve sonrasında farklı bankacı bilirkişilere tevdii edilerek raporlar alınmıştır.
Dosyadaki bilgi ve belgeler hepbirlikte değerlendirildiğinde, davacı ve davalı banka arasında Bankalar Arası Takas Protokolünün imzalandığı, davacı bankanın müşterilerinden olan dava dışı …Şti.’ye verilen çek karnesi sebebiyle tanzim olunan… çek numaralı çekin, davalı bankanın … Şubesine, Takas Protokolü uyarınca ibraz edilerek tahsilatının yapıldığı, akabinde dava dışı çek keşidecisi tarafından davacı banka aleyhine Kayseri Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında açılan davanın, davacı … Bankasının aleyhine sonuçlandığı, davacı banka tarafından bu dosya sebebiyle ödeme yapıldığı, uyuşmazlık konusu edilen bu çekin sahte-klonlanmış bir çek olduğu gerekçesiyle de davacı banka tarafından ödenen meblağın rücuen tahsili yolunda Mahkememizde davalıya karşı iş bu davanın açıldığı, Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı öncesinde alınan 12.07.2017 tarihli kök ve 13.02.2018 tarihli ek bilirkişi raporunda, davacı bankanın, kendine elektronik ortamda ibraz edilen sahte çek üzerindeki imzanın kendi nezdinde bulunan keşideci imzası ile mukayese etmeden ödemeye onay vermesinden dolayı TTK 724. Maddesi uyarınca sahte çekin ödenmesinde kusur aramayan bir sorumluluk altında olduğu, Bankalararası Takas Protokolünün 12. Maddesi uyarınca davacı bankanın görüntünün incelenmesi hususunda üzerine düşen dikkat ve özen yükümünü yerine getirmediği, davacının kendi kusuruyla oluşan zarra yine kendisinin katlanması gerektiği belirtilmiş olup istinaf kararı sonrasında alınan 05.12.2019 tarihli bilirkişi raporunda da davalı banka personelinin, dava konusu edilen çekin, klonlanmış ya da sahte olup olmadığını fiziki olarak bilmelerinin mümkün olmadığı, davalı banka personeline izafe edilecek bir kusurun olmadığı, ortaya çıkan durumun önlenebilmesi için davacı bankanın, takasa elektronik ortamda ibraz edilen ve daha önce kendi bankasında işlem görmüş olan çekle ilgili kendi uygulama yazılımında gerekli imza – çek numarası ve çek tutarı kontrolü işlemlerini yapacak sistemsel bir kontrol mekanizmasına sahip olmadığının belirtilmesi karşısında, davalı banka personelinin kusurlu bir davranışının olmadığı, davacı bankanın sistemsel olarak yükümlülüklerini yerine getirmediğinin anlaşılması ve son olarak davacı tarafça, davalının kusuru ispatlanamadığından, denetime elverişli ve dosya kapsamına uygun bilirkişi raporları doğrultusunda, davacının davasının reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın reddine,
2-Peşin alınan 787,34-TL nispi harçtan, 492 sayılı Harçlar Kanununun 15.maddesi gereğince alınması gereken 54,90-TL maktu karar ve ilam harcının mahsubu ile geriye kalan 732,44-TL harcın, karar kesinleştiğinde, davacı veya vekiline iadesine.
3-Davalı vekille temsil olunduğundan A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 6.793,49-TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak davalıya verilmesine.
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin, davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek veya başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile İstinaf’a kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı

¸Bu belge 5070 sayılı Kanun Kapsamında Elektronik İmza İle İmzalanmıştır.