Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/312 E. 2020/887 K. 28.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/312 Esas
KARAR NO:2020/887

DAVA:Menfi Tespit
DAVA TARİHİ:18/06/2019
KARAR TARİHİ:28/12/2020

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize verdiği dava dilekçesi ile; davacı şirketin, Türkiye’de 18/03/2004 tarihinde kurulmuş 20.000.000 TL sermayeli mobilya meslek grubu içerisinde yer alan, geniş ürün yelpazesi ile gerek Türkiye’de gerekse yurt dışında geniş bayi ağı olan gerek iç piyasada gerekse dış piyasada aktif olarak toptan ve perakende ticareti bulunan sektöründe bilinen ve tanınan bir firma oluğunu, davalı …. A.Ş. nin ise davacı ile uzun yıllardır ticari ilişkisi içerisinde bulunan davacının … ihtiyacını karşıladığı firmalardan biri olduğunu, davacı şirket tarafından …. A.Ş. ye avans/ön ödeme çekleri verildiğini ve bu çeklerin karşılığı olan malların teslim edilmediğini, bir kısım çeklerin, süreleri geldiğinden bedelsiz kalmalarına rağmen davacı şirket tarafından ticari itibar düşünülerek, kredibilitenin sarsılmaması için ödenmek zorunda kalındığını, … 7. Noterliği kanalı ile … yevmiye numaralı ihtarname ile bedelsiz kalan çeklerin iadesinin ihtaren talep edildiğini, ihtarnamenin tebliğine rağmen çeklerin iade edilmediğini, davacının davalı …. A.Ş. ne verdiği ancak bedelsiz kalan çeklerin piyasaya sunulduğunu, bir kısmının bankalara, bir kısmının ise çeşitli faktoring firmalarına verildiğini, davaya konu edilen; T.C. … Şubesine ait Çek No… olan 24/05/2019 ödeme tarihli 160.000 USD bedelli, T.C. … Şubesine ait Çek No… olan 31/05/2019 ödeme tarihli 160.000 USD bedelli, … Bankası/ … Şb.ne ait Çek No. … olan 06/09/2019 ödeme tarihli 115.000-EURO bedelli, 3 adet çekin ise diğer davalı … A.Ş.’ne verildiği bilgisine ulaştıklarını, davacı şirket tarafından …. Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde … D.İş sayılı dosya ile iş bu çeklerle ile ilgili ihtiyati tedbir talebinde bulunulduğunu ve Mahkemece talebin kabulüne karar verildiğini, ihtiyati tedbir kararının akabinde arabuluculuk başvurusunda bulunulmuşsa da anlaşma yapılamadan arabuluculuk faaliyet görüşmelerinin sona erdiğini, cari hesap mutabakatından da açıkça anlaşıldığı üzere davacı şirketin …. A.Ş. den 460.000-Euro ve 1.700.079,04-$ alacaklı olduğunu, cari hesapta alacağın karşılığında mal alınamayan, bedelsiz kalan çeklerden kaynaklandığını, davacı şirketin mallarını alamamış olması, çeklerin bedelsiz olmaları karşısında bu çeklerin verilmesine dayanak faturaların da olabilmesinin hukuken ve fiilen mümkün olmadığını, davacı şirketin davaya konu edilen yukarıda belirtilen 3 adet çeke ilişkin borcu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı …Ş. vekili Mahkememize verdiği cevap dilekçesi ile; müvekkili firma ile diğer davalı …. A.Ş. arasında 10/10/2017 tarihli Faktoring Sözleşmesi imzalandığını, sözleşme kapsamında …. A.Ş, davacı şirket ile arasında yapmış olduğu mal ve hizmet alımından doğmuş alacaklarını, müvekkiline temlik ettiğini ve karşılığında kredi temin ettiğini, taraflar arasında yasal mevzuata uygun olarak düzenlenip imzalanan faktoring sözleşmesine istinaden müşteri tarafından davacı adına düzenlenen fatura karşılığında alınan ve keşidecisi davacı firma olan şirket tarafından; … A.Ş.’ ne ait, 26391 nolu, 24/5/2019 tarihli, 160.000,00 USD’ lik, … A.Ş.’ ne ait … nolu, 31/5/2019 tarihli, 160.000,00 USD’ lik ve … Bankası A.Ş. … şubesine ait … nolu, 6/9/2019 tarihli, 115.000,00 EURO bedelli çeklerin müvekkiline tevdi edildiğini, müvekkili ile davacı arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığını, bu sebeple davacının diğer davalı ile arasındaki ilişkiye dayanan def’ileri müvekkiline karşı ileri süremeyeceğini, müvekkili şirketin yasaya ve yönetmeliğine uygun olarak düzenlenen faktoring sözleşmesine istinaden davaya konu çekleri elinde bulundurduğundan iyi niyetli meşru hamil olduğunu belirterek, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı …. A.Ş. davaya karşı herhangi bir cevap vermemiştir.
Dava; Menfi tespit davasıdır.
Taraf delilleri toplanmış, tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde ayrı ayrı bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor alınmıştır.
Davacı şirket ile davalı …Ş. ne ait ticari defter ve belgeler ile dosya üzerinde inceleme yapan bilirkişi … Mahkememize sunmuş olduğu 24/06/2020 tarihli bilirkişi raporunda; Davacı kayıtlarında diğer davalı … ile olan ticari ilişkisinde bu firmaya ön ödeme yapılarak karşılığında davalı … tarafından faturalar tanzim edildiği belirlenen süregelen ticari ilişkide, davaya konu çeklerin de avans olarak 19.11.2018-14.03.2019 tarihinde verildiğini, bu tarihlerde davacının esasen davalıdan daha önceden verilen çeklerden kaynaklı alacağının da mevcut olduğunu, davalı …. A.Ş. nin ticari ilişki sonlanana kadar davaya konu edilen çeklerden önce verilmiş çeklerin karşılığında borcuna ilişkin olarak tanzim ettiği faturalar olduğunu, ancak davaya konu çeklerin karşılığında davacının mal ve hizmet almadığını ve nihayet 11.674.476,02 TL alacaklı kaldığını, dolayısıyla davaya konu çekler sebebiyle …. A.Ş. ne borçlu olmadığı hususu tespit edildiğini, Faktoring şirketi yönünden çekleri alan davalı … şirketi mevcut olmakla 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 687/2. maddesi, gerekse 6361 sayılı kanunun 9/2 maddesi karşısında faktoring işleminin taraflarından olan kambiyo borçluları hakkında alacağın temliki hükümlerinin uygulanacağının değerlendirilmesine göre davacının diğer davalı … şirketine karşı da yukarıda tespit edilen hususu ileri sürebileceği, bu şirkete karşı da borçlu olmayacağı neticesine varılacağını belirtmiştir.
Davalı …. A.Ş. nin ticari defter ve belgelerinin incelenerek bilirkişi raporu hazırlanması için … Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/158 talimat sayılı dosyasında bilirkişi … 16/03/2020 tarihli raporunda; Dosya kapsamında yapılan incelemede, davalı … … …. A.Ş.’nin ticari defterlerinin incelendiği, davacı şirketin dava konusu çekleri davalı şirkete sipariş avansı olarak verdiğini, davalı şirket tarafından mezkur çeklere karşılık mal ve fatura teslimi yapılmadığını, davacı şirketin dava tarihi itibariyle 1.683.596,14 USD ve 460.000 Euro alacaklı gözüktüğünü, mevcut bilgilere göre davacı şirketin dava konusu çekler nedeniyle davalı şirkete borçlu olmadığı sonucuna ulaşıldığını belirtmiştir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirketin davalı …. A.Ş. ile uzun yıllardan beri ticari ilişkide bulunduğunu ve davalı şirketin müvekkilinin … ihtiyacını karşıladığı firmalardan biri olduğunu, müvekkili şirket tarafından bu davalı şirkete avans çekleri verildiğini, bu çekler karşılığında malların müvekkiline teslim edilmediğini, müvekkilinin davalıya verdiği ve bedelsiz kalan çeklerin piyasaya sunulduğunu, bir kısmının faktoring firmalarına verildiğini, dava konusu 3 adet çekin de davalı …. A.Ş. tarafından diğer davalı … A.Ş. ne verildiğini belirterek davaya konu 3 adet çekin karşılığı olan malların müvekkiline teslim edilmemesi nedeniyle davaya konu 3 adet çekten dolayı borçlu olmadığının tespitini talep ettiği, tarafların ticari defter ve belgeleri ile dosya üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda bilirkişiler tarafından sunulan raporlara göre; Davalı …. A.Ş. ‘den dava tarihi itibari ile 11.674.476,02 TL alacaklı olduğu, Davalı …. A.Ş. ile diğer Davalı … A.Ş. arasında 21.07.2011 tarihinde Faktöring Sözleşmesi akdedildiği, Davaya konu çeklerin davalı … A.Ş.ne verdiği ve yapılan faktoring işleminin usulüne uygun olarak düzenlendiği, faktoringe konu çekler karşılığında faktoring şirketine ibraz edilen faturaların davacı şirketin ve davalı …. A.Ş. nin ticari defterlerinde kayıtlı olduğu ancak ilgili faturalarının ödemelerinin cari hesap ilişkisi çerçevesinde öncesinde verilen çeklerle ödendiği, davaya konu çeklerle ödenmediğinin görüldüğü, cari hesap ilişkisi çerçevesinde şirketlerin ön avans ödemeli çalıştığı anlaşıldığından davaya konu çeklere karşılık mal teslimi yapılmadığı ve çeklerin karşılıksız kaldığı anlaşıldığından davacının dava konusu çeklerden dolayı davalılara borçlu olmadığının tespitine karar vermek gerekmiştir.
Davalı …Ş. vekili her ne kadar müvekkilinin iyi niyetli 3. kişi konumunda olduğunu, 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunun 9/3 maddesi ve TTK nın 687/1 maddeleri gereğince kötü niyetli olma durumu dışında müvekkiline karşı şahsi defilerin ileri sürülemeyeceğini iddia etmiş ise de; Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre faktoring işleminin tarafları olan müşteri, faktoring şirketi ve borçlu arasındaki ilişkiler açısından 6361 sayılı kanunun 9/2 maddesi ve buna bağlı olarak TBK. nın 188/1 maddelerinin uygulanması gerektiği, 6361 Sayılı Kanun’un 9/2. maddesi hükmünden hareketle faktoring sözleşmelerinde de alacağın temliki hükümleri uygulanacağından, gerek 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunun 687/2. maddesi, gerekse 6361 sayılı Kanunun 9/2. maddesi karşısında faktoring işleminin taraflarından olan kambiyo borçluları hakkında alacağın temliki hükümlerinin uygulanacağı, aynı Kanunun 9/3 maddesi hükmünün ise faktoring işleminin tarafı olmayan ve ciro silsilesinde yer alan diğer kambiyo borçluları bakımından uygulanabileceği, davada taraflar faktoring ilişkisi içinde bulunmakla, 9/3. maddesinin olayda uygulanma yerinin bulunmadığı ve TBK nın 188/1 maddesine göre; “Borçlu devri öğrendiği sırada devrene karşı sahip olduğu savunmaları devralana karşı ileri sürebilir. “hükmü karşısında davalı …Ş. nin savunmasına itibar edilmemiş ve her iki davalı açısından davanın kabulüne karar verilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulü ile;
… şubesine ait 24.05.2019 keşide tarihli, 160.000 USD bedelli, 0026391 seri nolu,
… şubesine ait 31.05.2019 keşide tarihli, 160.000 USD bedelli, 0026392 seri nolu,
… Bankası … şubesine ait 06.09.2019 keşide tarihli, 115.000 EURO bedelli, … seri nolu, çeklerden dolayı davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 180.711,44 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 45.177,87 TL harcın mahsubu ile bakiye 135.533,57 TL karar ve ilam harcının davalılardan tahsiline,
3-Davacının yatırmış olduğu 45.177,87 TL peşin harç ve 44,40 TL başvurma harcı toplamı 45.222,27 TL’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 111.443,30 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacının yapmış olduğu 2.827,90 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak, davacıya verilmesine,
6-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13.maddesi ve Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi gereğince Adalet Bakanlığı Bütçesinden Arabulucuya ödenen 1.320 TL nin davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Davacı vekilinin ve davalı …Ş. vekilinin yüzüne karşı, diğer davalının yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/12/2020
Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır
¸Bu evrak 5070 sayılı Yasa gereğince elektronik olarak imzalanmıştır.