Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/399 E. 2019/1613 K. 24.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/319 Esas
KARAR NO : 2019/1596

DAVA : Tazminat (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/04/2018
KARAR TARİHİ : 18/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili mahkememize verdiği 11/04/2018 havale tarihli dilekçesinde özetle; Davacının tıbbi cihaz ve sarf malzemeleri satış ve pazarlaması ile uğraştığını, kamu ve üniversite hastaneleri tarafından gerçekleştirilen ihalelere girmek suretiyle sarf malzemeleri tedarik ettiğini ve laboratuvar hizmetleri sağladığını, 1993 yılından beri davalı ile tıbbi sarf malzemeleri temini bakımından çalıştıklarını, bu kapsamda bir çok distribütörlük anlaşması imzalandığını, 2003 yılından beri Marmara ve Ege bölgelerinde yetkili distribütör olduğunu, davalıdan fiyat teklifleri ve uygunluk belgeleri almak suretiyle kamu ihalelerine iştirak ettiğini, son distribütörlük sözleşmelerinin biyolojik bilimler ürünleri için 01.10.2012, preanalitik sistem ürünleri için 01.10.2012 ve diognostik ürünler için 01.12.2016 için yürürlükte olduğunu, davacının 15 yıl süren bu ilişkide yüksek performans ile hizmet ettiğini, taahhüt ettiği ürünleri süresinde teslim aldığını ve bedellerini süresinde ödediğini, etik kurallara uygun davrandığını, distribütörlük süresi içinde ürünlerin pazar payını sıfırdan yüzde ellilere kadar arttırdığını, piyasada tanınırlık sağladığını, bu amaçla harcamalarda bulunduğunu, çalışmalar sonucunda davalının da BD adı atında bilinilirliğinin arttığını, davacının adeta tek distribütör gibi bilinir hale geldiğini, buna rağmen davalı tarafından … Noterliğinin 31.07.2017 tarih ve … yevmiyeli ihtarnamesi ile biyolojik bilimler ürünleri için ve preanalitik sistem ürünleri için 01.10.2017 ve diognostik ürünler için 01.12.2017 tarihi itibariyle sona erdiğini ve sözleşmelerin yenilenmeyeceğinin bildirildiğini, bunun üzerine bu kararın hangi sebeple alındığının bildirilmesine yönelik … Noterliğinin 03.08.2017 tarih ve … yevmiyeli ihtarnamesinin keşide edilerek feshin kabul edilmediğinin bildirildiğini, bu ihtara cevap verilmemesi üzerine aynı noterliğin 05.12.2017 tarih ve… yevmiyeli ihtarnamesinin keşide edildiğini ve bu ihtarname üzerine kendilerine fesih sebebi olarak …Devlet Hastanesine teslim edilen ürünlere ilişkin olduğunun belirlendiğini, bunun üzerine aynı noterlik kanalıyla 19.12.2017 tarih ve … yevmiyeli ihtarnamenin keşide edilmesi suretiyle haksız fesih sebebiyle ticari itibarın zedelendiğini, piyasada güvenilirliğinin sorgulanır hale geldiğini, yeni kurmaya çalıştığı distribütörlük anlaşmalarının sekteye uğradığını bildirilerek… Devlet Hastanesine teslim edilen ürünlere ilişkin mevcut taahhütlerin karşılanmasının ihtar edildiğini, davalı şirketin tüm bu ihtarlara cevap vermemesi üzerine söz konusu şirketin Amerika Merkezi ve İsviçre’de bulunan Avrupa Bölge merkezine durumun bildirildiğini, davalı tarafından gönderilen …Noterliğinin 19.01.2018 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesinde davalının feshin süre bitimine bağlı olarak gerçekleştirildiğini,… Devlet Hastanesine teslim edilen ürünlere ilişkin içinde davalı çalışanlarının da bulunduğu usulsüzlüğün belirlendiğini, davacıya bir kusur yüklenmeden fesih işleminin tamamlandığının anlaşıldığını, incelenen … Devlet Hastanesine teslim edilen ürünlere ilişkin hususun davacının katıldığı ve kazandığı bir ihaleye ilişkin olduğunu, davacının bu ihaleden doğan yükümlülüklerini peyderpey yerine getirdiğini, ancak bir ürün kaleminin (Vakumlu katı alma iğnesi-Emniyetli Holder) tesliminin davacı tarafından sağlanamadığını, buna gerekçe olarak yurt dışında temin güçlüğü çekildiğinin bildirildiğini, bu sebeple kal teslimi yapılamazken…İli Çekmece Bölgesi Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından 03.05.2017 tarihli yazı gönderilerek teslim edilen ürünlerin niteliklerine ilişkin şikayetlerin aktarıldığını, davacı tarafından teslim edilmeyen bu ürünlere ilişkin yapılan inceleme neticesinde söz konusu ürünlerin … Şti. tarafından temin edilerek Esenyurt Necmi Kadıoğlu Devlet Hastanesine teslim edildiğinin davalı firma yetkililerinden öğrenildiğini, bu işlemi yapan dört davalı çalışanının hizmet akitlerinin fesih edildiğinin de ayrıca öğrenildiğini, bu hususun ayrıca davalı tarafından çekilen 19.01.2018 tarihli ihtarnamede de aynı şekilde belirtildiğini, dava dışı …Şti. tarafından gönderilen …Noterliğinin 21.02.2018 tarih ve… yevmiyeli ihtarnamesinden de, söz konusu ürünlerin davalı şirket talimatı ile … Devlet Hastanesine teslim edildiğinin ve sözleşmeye aykırı oldukları için geri alınarak imha edildiklerinin anlaşıldığını, dava dışı …Şti tarafından gönderilen faturanın dahi iade edildiğini, davacının ısrarı üzerine niteliği uygun ürünlerin davalı tarafından temin edilerek ilgili Hastaneye 30.05.2017 tarihinde teslim edildiğini, kendi kusurunda olmayan bu işlemler sebebiyle ilgili idareye gecikme cezası ödemek zorunda kalındığını, cezai soruşturmaya muhatap bırakıldığını, davalının kendi kusurlu işlemine dayanak olarak fesih işlemi gerçekleştirmesinin de zarar oluşturduğunu, fesih işleminin üç aylık önele uygun olmasına rağmen hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olmaması gerektiğini, davalının Türkiye’de bulunan tüm distribütörleri ile sözleşme yenilemesine rağmen davacı ile yenilememesinin hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olduğunu, davalının kendisini kurtarmak için kusurlu işlemleri davacı üzerinde bırakacak şekilde bir görüntü yarattığını, davacının zararlarının belirsiz alacak talebi ile ileri sürüldüğünü beyanla sözleşmenin hukuka aykırı bir biçimde fesih edildiğinin belirlenmesi ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 100.000 TL tazminatın ödenmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP: Davalı vekilinin mahkememize verdiği 13/06/2018 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki sözleşmenin münhasır olmayan şekilde davalı tarafından ithal edilen ürünlerin pazarlanmasına ilişkin olduğunu, sözleşmelerin birer yıl süre ile düzenlendiğini, sürelerin bitmesi ile tekrar sözleşme akdedilmeyeceğinin bildirildiğini, tarafların her ikisine de aynı yönde sözleşmenin önele bağlı olarak feshi imkanının tanındığını, haklı nedene bağlı fesih hakkının kullanılmadığını, davacının iddia ettiği olayın dahi davacının iddia ettiği şekilde gerçekleşmediğini, farklı hastanelere çok sayıda bu nitelikte ürün teslim edildiğini, davacının bilgisi olmadan ürün tesliminin mümkün olmadığını, davacının zarar iddiasının soyut olduğunu, zarar kalemlerinin neler olduğunun bildiriImediğini belirtilerek davanın reddini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava davacı tarafça davalı aleyhine açılan sözleşmenin feshinden kaynaklı uğranılan zarara yönelik tazminat istemine ilişkindir.
Büyükçekmece CBS … sayılı soruşturma dosyasının incelenmesinde; Davacı ile Türkiye Kamu Hastaneleri Birliği arasında imzalanan sözleşmeye ilişkin olduğu, sözleşme İçeriğinde yer alan ürünlerin bir kaleminin de emniyetli iğne ve holder seti olduğunun belirlendiği, teslim edilen ürünlerin orjinalliği ile ilgili şüphe ile inceleme yapıldığı ve bunların teslim edilmesi gereken ürün olmadığının anlaşıldığı, davacıya yapılan ihtar üzerine davacı firma tarafından orijinal ürün tesliminin bedelsiz olarak yapıldığının anlaşıldığı, orijinal olmayan ürünlerin teslim alınması sebebiyle muayene kabul komisyonu üyeleri hakkında soruşturmaya başlandığı, soruşturmada alınan ifadelerde ürünlerin ilk partisinin sorunsuz olduğu, sonraki partide ise sorunlarla karşılaşılması üzerine idari inceleme yapılarak durumun tespit edildiğinin belirlendiği yönünde beyanlarda bulunulduğu, İl Sağlık Müdürlüğü tarafından idari soruşturma açılmasına gerek olmadığı kararı alındığı, hatalı ürünlere ilişkin davacı şirketin fatura düzenlediği, hatalı ürünleri alanak orijinal ürün teslimatının yapıldığı, işlemlerden dolayı yüklenici kurum olan davacının sorumlu tutulmasının gerektiği, bunların yenilerinin teslimatının yapıldığı belirtilerek soruşturmaya yer olmadığı yönünde karar verildiği anlaşılmıştır.
Mali Müşavir, Eczacı ve Aktüer bilirkişi tarafından düzenlenen 21/10/2019 tarihli bilirkişi heyet raporuna göre; Davalının distribütörlük sözleşmesini önel vermek suretiyle feshettiği, taraflar arasındaki sözleşmede önel vermek suretiyle fesih konusunda hüküm bulunduğu (md 14) ve hükmün her iki tarafa da önel vermek suretiyle fesih hakkı tanıması sebebiyle genel işlem koşulu niteliği taşımadığı, somut olaya göre fesih hakkının kullanılmasının hakkın kötüye kullanılması olarak değerlendinlemeyeceği, taraflar arasındaki sözleşmenin münhasır (tekel hakkı içeren) bir sözleşme olmaması sebebiyle denkleştirme talebinde bulunmasının mümkün olmadığını raporlarında belirtmişlerdir.
Mahkememizce yapılan yargılama neticesinde toplanan deliller, düzenlenen bilirkişi raporu ile; taraflar arasında distribütörlük sözleşmesi bulunduğu, davalının bu sözleşmeyi sözleşmenin 14. Maddesi gereğince taraflara tanınan önel vermek suretiyle sözleşmenin fesih hakkı gereğince feshettiği, davalının sözleşmeyi fesh etmesinin haklı nedene dayanmadığı, sözleşmede bulunan “sözleşmenin önel verilerek feshi hakkına” dayandığı, sözleşmenin önel verilerek feshinin hakkın kötüye kullanılması olarak değerlendirilemeyeceği, taraflar arasındaki sözleşmenin tekel hakkı içeren bir sözleşme olmaması nedeniyle davacının denkleştirme talebinde bulunamayacağı, dosyada alınan bilirkişi raporunun oluşa uygun, denetime açık, karar vermeye elverişli, aydınlatıcı ve açıklayıcı olduğu bu nedenle mahkememizce rapora itibar edilmesi gerektiği anlaşıldığından davacının davasının reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davanın REDDİNE,
2-)Davacı tarafça yatırılan peşin harçtan maktu 44,40-TL karar harcının mahsubu ile fazla yatırılan 1.663,35-TL peşin harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacı tarafa iadesine,
3-)Davacı tarafça yargılama sırasında yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-)Davalı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca belirlenen 10.750,00-TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-) Taraflarca yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran ilgili tarafa resen iadesine,
Davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
e-imza*

Hakim …
e-imza*

* Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.