Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/95 Esas
KARAR NO :2022/257

DAVA:Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:31/01/2017
KARAR TARİHİ:12/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket …’nin takip konusu çeki bayilik ilişkisinde olduğu Türkiye’nin önde gelen kuruluşlarından olan … markası gibi pek çok ünlü markanın sahibi olan … Holding’in grup şirketlerinden biri olan … A.Ş.’ye keşide ettiği, takip konusu çek ve diğer 400’e yakın toplam bedelinin yaklaşık 20 Milyon TL olan çeklerin … A.Ş. elinde iken 12/10/2013 tarihinde organize bir çete tarafından çalındığı, bu olayla ilgili … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından … numarası ile geniş çaplı bir soruşturma yapılmış olduğunu ve davanın açıldığı, çeklerin çalındığı tarihin 12/10/2013 olduğunu, bu tarihin kurban bayramı tatilinin başlangıcı olan cuma gününe denk geldiğini, tatilin bitim tarihi olan 21/10/2013 tarihinde … A.Ş. tarafından çeklerin iptali için başvuru yapıldığını, aynı gün çeklerin ödenmemesine yönelik tedbir kararının da verilmiş olup ertesi gün olan 22/10/2013 tarihinde tedbir kararının bankalara iletildiğini, davalı bankanın iptal kararının kaldırılması ile ilgili davayı 07/04/2015 tarihinde yani 22/10/2013 tarihinde açılıp 25/02/2014 tarihinde karara çıkan ve kesinleşen iptal davasından yaklaşık 14 ay sonra açmış olduğunu, dava dilekçesinde ise bu geç açılma sebebinin aslında davadan haberdar olduğunu ancak kurumsal yapısı gereği iç yazışmaların ağırlığından dolayı bir seneyi aşkın zaman sonra dava açtıklarını ifade ettiğini, davalı bankanın bu cevabı karşısında TTK 558/2 gereği çek keşidecisi olan keşideci müvekkilinin iptal kararını ibraz eden ana tedarikçisine protokol ile yeni çek teslim edip ödemekle borcundan kurtulmuş sayılacaklarını, dava konusu çek arkasındaki … A.Ş. imza ve kaşesinin sahte olduğundan itirazlarımızın kabulünü, diğer davacının T.T.K. madde 558/2 maddesi uyarınca iptal kararınını ibraz eden alacaklısına borcunu ödediğinden dolayı borçlu olmadığının tespitini ve …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasındaki takibin bu iki davacı açısından iptalini, davalı kötüniyetli ve ağır kusurlu olduğundan takibin %20’sinden az olmamak kaydı ile tazminata mahkum edilmesini, tedbir talebinin kabulü ile takibin durdurulmasını, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; dava konusu T. … Bankası A.Ş. … Şubesine ait 22/03/2014 keşide tarihli 23.000-TL bedelli, … seri numaralı çek hakkında … 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 25/02/2014 tarih, … Esas, 2014/96 Karar sayılı ilamı ile iptali kararı verildiğini, müvekkili banka tarafından çek hakkında iptal kararı verildiği kredi borçlusu dava dışı … San. Ve Dış Tic. Ltd Şti firması hakkında yasal takip işlemlerine başlandığı zaman fark edilmiş olduğunu, müvekkili bankanın çek hakkında iptal kararının davacının dilekçesinde iddia ettiği gibi öğrenmesine rağmen kötü niyetli olarak çeki tahsil edilmek üzere devralmasının söz konusu olmadığını, nitekim çek hakkında iptal kararı verildiğini öğrendikten itibaren müvekkili banka tarafından … 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas asyılı dosyasına çekler hakkındaki iptal kararının kaldırılması yönünde dilekçe ile talepte bulunulmuş olduğu ve mahkemece karar kesinleştiğinden talebin reddedildiğini, bunun üzerine müvekkili banka tarafından … 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas , … Karar sayılı dosyasından çek hakkında iptal kararının kaldırılması talepli dava açıldığını, mahkemece 29/11/2016 tarihli kararında “Vakıflar Bankasının ibraz süresi gelmeyen çekleri bankaya ibraz ile … 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin verdiği tedbir kararını görme imkanının bulunmadığı, ibraz tarihleri gelen dava konusu 4 adet çek ile ilgili verilen tedbirin ve mahkeme kararının öğrenilmesi ile bu davanın açıldığı, üçüncü kişi konumunda olan davacının, çeklerin çalıntı olduğunu bile bile alıp, bu çekleri işleme tabi tuttuğuna ilişkin çek keşidecisi şirket tarafından dosyaya bilgi ve belge sunulmadığı anlaşılmakla” gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş, dava konusu çekin de arasında olduğu 4 adet çek hakkında verilen iptal kararının kaldırılmasına karar verilmiş olduğunu, müvekkili bankanın 25/02/2014 tarihinde iptal kararı verilen çek ile ilgili 07/04/2015 tarihinde davanın açıldığını ve uzun süre sonra açıldığı için müvekkili bankanın kötü niyetli olduğunu iddia etmekte olduğunu, davacının dava dışı üçüncü şahıslar ile arasındaki hukuki ihtilaflar sebebi ile çekten kaynaklanan müvekkili bankaya borcunun bulunmadığını iddia etmekte olduğunu, bu durumun müvekkili bankanın , başka bir kişinin kusurlu davranışından sorumlu tutulması sonucunu doğurtmakta olduğunu, davacı ile dava dışı kişilerin arasındaki hukuki ihtilafların müvekkili bankayı bağlamamakta olduğunu, kaldı ki kambiyo senetlerinin sebepten soyutluğu ilkesi gereğince davacının bu iddiasının da dayanaksız olduğunun ortaya çıkmakta olduğunu, söz konusu çek ile ilgili olarak müvekkili bankanın iyi niyetli hamil durumunda olduğu, çeki davalı cirantadan almamış olduğunu, kredi borçlusunun cirantadan almış olduğunu, müvekkili bankanın düzgün bir ciro silsilesi ile çeki aldığından dolayı yetkili hamil durumunda olduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle; öncelikle TMSF’ye müzekkere yazılmasını, … 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının celbini, haksız olarak açılan davanın ve diğer taleplerin reddini, davacıların dava değerinin %20’sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
….İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası, … 1.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyası, … 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyası, ticaret sicil kayıtları, çek fotokopisi ve dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş,tüm deliller toplanmıştır.
Dava, menfi tespit davasıdır.
Davaya konu çek fotokopisi incelendiğinde, … Şubesi’ne ait olan çekin, keşidecisinin davacı … Tic.Ltd.Şti.,lehdarının ve 1. Cirantanın … Day.Tük. Mal. Paz. Tic.Ltd.Şti. (Yeni Ünvan:… Day.Tük.Mal.Paz.A.Ş.), 2. Cirantanın …, 3.cirantanın ….Tük.Mal.Nak.San.Tic.Ltd.Şti.,4.cirantanın …, çeki ibraz eden hamilinin davalı … …, keşide tarihinin 22/03/2014, keşide yerinin …, çek numarasının … ve çek bedelinin 23.000-TL. olduğu görülmüştür.
….İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası celp edilip incelendiğinde, davalı alacaklı … tarafından, davaya konu çeke ilişkin davacı borçlular … Day.Tük. Mal. Paz. Tic.Ltd.Şti. ile … Tic.Ltd.Şti. ve diğer dava dışı borçlu cirantalar aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile toplam 32.442,93-TL. üzerinden takip yapıldığı anlaşılmıştır.
… 1.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 25/02/2014 tarih, ….sayılı dosyası incelendiğinde, davacı borçlu … Day.Tük. Mal. Paz. Tic.Ltd.Şti. tarafından açılan çek iptali davasında, davaya konu çekin de aralarında bulunduğu çeklerin, TTK. 818/1-s atfıyla, TTk.755-763 ve 764/1 maddeleri gereğince zayi nedeniyle iptaline karar verildiği ve kararın 18/03/2014 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
… 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 29/11/2016 tarih, … E.-… K.sayılı dosyası incelendiğinde, davalı alacaklı T. Vakıflar Bankası …’nun davaya konu çekin de aralarında bulunduğu iptallerine karar verilen bir kısım çeklerle ilgili, iptallerine ilişkin bölümünün, hükümden kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Davacı (lehdar/ciranta) … Day.Tük. Mal. Paz. Tic.Ltd.Şti., davaya konu çekte bulunan imzanın şirket yetkililerine ait olmadığı iddiası ile davalı alacaklı bankaya borçlu olmadığının; davacı (keşideci) … Tic.Ltd.Şti. diğer davacının imza inkarına dayalı olarak, çek bedelini … 1.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasından alınan zayi belgesine istinaden yine diğer davacıya (lehdara) ödeyerek TTK’nun 655.maddesi uyarınca borcundan kurtulduğunu, bu ödemede kötüniyeti ve ağır kusuru bulunmadığından TTK’nun 646/2 maddesi uyarınca borcun sona erdiği davalı alacaklı bankaya, borçlu olmadığının tespitini talep ettiği görülmüştür.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun , TTK. 686 maddesi ‘‘ (1)Bir poliçeyi elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa da kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde, yetkili hamil sayılır…’’ TTK 687. maddesi “ (1) Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğerki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.. Alacağın temliki yoluyla yapılan devirlere ait hükümler saklıdır.” hükmünü içermekte, TTK.nun 790. maddesinde, (1) Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılacağı; 792. maddesi ise, iyiniyetli çek hamilinin korunacağı hükmünü taşımaktadır.
Mahkememizce, davaya konu çek üzerindeki davacı (lehdar/ciranta) … Day.Tük. Mal. Paz. Tic.Ltd.Şti.’nin imzasının, kendisine ait olmadığı iddia edildiğinden, davalı bankaya yazılan müzekkereye, 07/02/2020 tarihli cevap ile davaya konu çekin … 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin … E. Sayılı dosyasına gönderildiği bildirilmiş ilgili mahkemeye yazılan müzekkereye, 07/01/2021 tarihli cevap ile davaya konu çek aslının mahkeme dosyasına hiç girmediğinin bildirildiği görülmüş, 26/10/2021 tarihli celsesinin, 2 nolu ara kararı ile davalı vekiline, “çek aslını dosyaya sunması veya bulunduğu yeri bildirmesi için, iki hafta kesin süre verilmiş, çek aslının bulunduğu yeri kesin süre içerisinde bildirmemeleri durumunda, davacının imza itirazını kabul etmiş sayılacağı hususu”, duruşma tutanağının tebliği ile ihtar edilmiş, davalı vekilince 15/11/2021 tarihli dilekçe ile çek aslının sunmak için ek süre talep edilmiş, mahkememizin 15/11/2021 tarihli ara kararı ile davalı vekiline çek aslını sunması için 22/02/2020 tarihli celseye kadar kesin süre verilmiş ve kesin sürede sunmamasının sonuçları hatırlatılmış ve ara karar davalı vekiline tebliğ edilmiş, davalı vekilince 22/02/2022 tarihli duruşmada, “çek aslının şubede tüm aramalara rağmen bulunamadığını, çek aslını dosyaya sunamadıklarına” ilişkin beyanda bulunmuş ve davaya konu çek aslının dosyaya ibraz edilmediğinden imza incelemesi yapılamamıştır.
Tüm dosya kapsamındaki deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacı (lehdar/ciranta) … Day.Tük. Mal. Paz. Tic.Ltd.Şti. tarafından, dava konusu çekteki imzaya itiraz edilmesi nedeniyle, imza incelemesi için davalı bankaya çek aslını dosyaya sunması veya bulunduğu yeri bildirmesi aksi halde çekteki imza inkarını kabul etmiş sayılacağı ihtarının tebliğine rağmen davaya konu çek aslının dosyaya ibraz edilmediğinden imza incelemesi yapılamamış olup, çek aslı dosya ibraz edilmediğinden davacı tarafın çekteki imzaya itirazının geçerli olduğu ve çekteki imzanın davacının (lehdar/ciranta) eli ürünü olmadığı kabul edilerek, davaya konu çekten dolayı davacı … Day.Tük. Mal. Paz. Tic.Ltd.Şti.’nin davalı bankaya borçlu olmadığı, diğer davacı (keşideci) … Tic.Ltd.Şti.’nin kendi imzasına herhangi bir itirazı bulunmadığı, diğer davacının imza inkarına dayalı olarak, zayi belgesi nedeniyle davacı lehdara ödeme yapıldığı iddiası ile borçlu olmadığının tespitini talep ettiği, kambiyo senetlerinde imzaların bağımsızlığı kuralı mevcut olup, herkes kendi imzasından sorumlu olduğu, lehdar imzasının sahteliğinin, keşideci açısından bir menfi tespit gerekçesi olmadığı gibi, çekin ciro zincirinde bir kopukluk bulunmadığı, davalının iktisabında ağır kusur veya kötü niyetli olduğuna ilişkin davacı tarafından getirilen herhangi bir kanıt da bulunmadığı, ödeme hususunun şahsi def’i olduğu ve iyiniyetli hamile karşı ileri sürülemeyeceği, davacının keşideci olup imzası nedeniyle çek bedelinden sorumlu olduğu, (İstanbul BAM 16.HD., 28/05/2021 T., 2018/3284 E.-2021/1096 K., İstanbul BAM 16.HD., 06/03/2020 T., 2017/4169 E.-2020/599 K., Yargıtay 19. HD.02/05/2012, 2011/14950 E.- 2012/7342 K.) kanaati oluştuğundan, davacı … … Paz. Ve Tic. A.Ş. (Yeni Ünvanı: … Dayanıklı Tük.Mal.Paz.A.Ş.) yönünden davanın kabulü ile, iş bu davacının, ….İcra Müdürlüğü’nün … E., sayılı dosyasından takibe konu çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine,davacı … … Paz. Ve Tic. A.Ş.’nin (Yeni Ünvanı: … Dayanıklı Tük.Mal.Paz.A.Ş.) şartları oluşmayan kötüniyet tazminatı talebinin reddine, davacı … Tic. Ltd.Şti.’nin davasının reddine, davalının, davasının reddine karar verilen, … Tic. Ltd.Şti. yönünden şartları oluşmayan kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı … … Paz. Ve Tic. A.Ş. (Yeni Ünvanı: … Dayanıklı Tük.Mal.Paz.A.Ş.) yönünden davanın kabulü ile, iş bu davacının, ….İcra Müdürlüğü’nün … E., sayılı dosyasından takibe konu çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine,
2-Davacı … … Paz. Ve Tic. A.Ş.’nin (Yeni Ünvanı: … Dayanıklı Tük.Mal.Paz.A.Ş.) kötüniyet tazminatı talebinin reddine,
3-Davacı … Tic. Ltd.Şti.’nin davasının reddine,
4-Davalının, davasının reddine karar verilen, … Tic. Ltd.Şti. yönünden kötüniyet tazminatı talebinin reddine
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesine göre, alınması gereken 2.216,17-TL. harçtan peşin alınan 554,05-TL. harcın mahsubu ile geriye kalan 1.662,12-TL. harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 5.100-TL.vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı … … Paz. Ve Tic. A.Ş. (Yeni Ünvanı: … Dayanıklı Tük.Mal.Paz.A.Ş.) ‘ne verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 5.100-TL.vekalet ücretinin davacı … Tic. Ltd.Şti.’nden alınarak davalıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan 31,40-TL. başvurma harcı + 554,05-TL. Peşin harç olmak üzere toplam 585,45-TL. yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı … … Paz. Ve Tic. A.Ş. (Yeni Ünvanı: … Dayanıklı Tük.Mal.Paz.A.Ş.) ‘ne verilmesine
9-Davacı … Tic. Ltd.Şti.’nce yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına
10-Taraflarca yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacılar vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize verilecek ya da başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/04/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır