Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/919 E. 2018/1009 K. 27.12.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/919 Esas
KARAR NO : 2018/1009
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ: 17/10/2017
KARAR TARİHİ: 27/12/2018
Mahkememize açılan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize verdiği dava dilekçesi ile; Müvekkili şirket, distribütör ve davalı arasında 01/05/2013 tarihli açık satış noktası sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin 2.maddesi gereğince davalının sözleşme süresince müvekkili şirketin pazarlama, dağıtım ve satış işini gerçekleştirdiği bira ürünlerini satmayı ve bulundurmayı, 10/b maddesi gereğince bira satışına ilişkin faaliyetlerini kısmamayı ve bira satışını azaltacak davranış ve eylem içirisine girmemeyi kabul ve taaahhüt ettiğini, davalının işyerini kapattığının öğrenildiğini, bunun üzerine İstanbul Anadolu…Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyası ile yapılan keşif akabinde işletmenin faal olmadığının tespit edildiğini, sözleşmenin 12. maddesi uyarınca müvekkili şirket tarafından davalının işyerini işletmesine katıkıda bulunmak üzere 139.500 TL katkı yapıldığını, sözleşmenin 21.maddesi gereğince sözleşme hükümlerinin ihlal edilmesi halinde katkı payının ödeneceğinin ayrıca 75.000 USD cezai şart ödeneceğinin düzenlendiğini, davalının işyerini kapatması ve sözleşme hükümleri nedeniyle davalı hakkında İstanbul …İcra Müdürlüğünün … E.sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi yapıldığını,davalının süresi içerisinde itiraz etmesi üzerine takibin durduğunu, davalının itirazının sözleşme hükümleri karşısında haksız olduğunu belirterek itirazın iptaline, takibin devamına ve % 20 icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili Mahkememize verdiği cevap dilekçesi ile; İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E.sayılı dosyasından gönderilen ödeme emrinde borcun sebebi olarak taraflar arasında 01/05/2013 tarihinde akdedilmiş olan açık satış noktası sözleşmesi gereği katkı bedelinin iadesi, cezai şart, ihtarname ve delil tespiti masrafı gösterildiğini, müvekkilinin alacaklı görünen tarafa hiçbir borcu bulunmadığından 01/06/2017 tarihinde borca, ödeme emrine ve tüm ferilerine itiraz edildiğini, davacı tarafından sunulan sözleşmenin taraflar arasında 1988 yılından itibaren devam eden sözleşmenin yenilenmiş şekli olduğunu, müvekkilinin tüm yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getirdiğini ancak müvekkilinin iradesi dışında mücbir sebeplerle işletmenin devamının mümkün olmadığını, müvekkilinin işini kira sözleşmesine istinaden bulunduğu binada gerçekleştirdiğini, müvekkilinin davacı şirket ile imzaladığı sözleşmeden sonra müvekkilinin kiracası olduğu bina ile aynı alanda diğer işyerlerinin riskli yapı olmaları nedeniyle kentsel dönüşüm alanına girdiğini ve tüm işyerlerinin yıkıldığını, yıkım yapılacağının bildirilmesi üzerine müvekkilinin 20 yıldan uzun süredir kiracısı olduğu işyerini tahliye etmek ve vergi kaydını kapatmak zorunda kaldığını, vergi dairesinin kapanış tutanağından da görüleceği üzere müvekkilinin işi bırakma tarihinin 30/04/2014 olduğunu, bu nedenle yıkım kararından dolayı müvekkilinin iş yerini kapatmak zorunda kaldığını, TBK’nın 136. maddesi gereğince müvekkilinin cezai şarttan ve diğer alacaklardan sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını belirterek davanın reddine ve davacının kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava İ.İ.K.nın 67.maddesi gereğince açılmış itirazın iptali davasıdır.
İstanbul … İcra Müdürlüğünün… E. sayılı dosyası celp edilmiş, taraf delilleri toplanmış, taraflar arasındaki açık satış noktası sözleşmesi incelenmiş ve bilirkişi raporu alınmıştır.
İstanbul …İcra Müdürlüğünün… Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; Davacı tarafından davalı aleyhine 75.000 USD cezai şart, 652,90 TL delil tespiti, 148,18 TL ihtarname masrafı, 139.500 TL katkı bedeli, 4.285,33 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 144.586,41 TL ve 75.000 USD için ilamsız icra takibi yapıldığı, itiraz edilmesi neticesinde takibin durduğu ve bu davanın süresi içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki 01/05/2013 tarihli açık satış noktaksı sözleşmesinin incelenmesinde; sözleşmenin 2.maddesi ile davalının Y.Dudullu Alemdağ Cd. No:170 Ümraniye/İstanbul adresinde işletmekte olduğu işyerinde şirketin yetkilendirmiş olduğu bayi veya distribütör vasıtasıyla dağıtımını yaptığı bira ürünlerini bulundurmayı ve satmayı taahhüt ettiği, 12.maddesi ile işyerinin açılmasına ve işletilmesine katkıda bulunmak ve işyerindeki ticari faaliyetlerini artırmak amacıyla bayi veya distribütör ile işletmecinin karşılıklı mutabakata vardığı 139.500 TL tutarında katkı payı verildiği, 21.maddesi ile işletmenin kısmen veya tamamaen çalıştırılmaması, işletmenin devredilmemesi, iş değişikliği yapılması, faaliyetine son verilmesi gibi durumlarda şirket tarafından verilen katkı payının geri ödeneceği ayrıca şirkete 75.000 USD cezai şart ödeneceğinin düzenlendiği görülmüştür.
İstanbul Anadolu … Sulh Hukuk Mahkemesi …D.iş sayılı dosyasına ibraz edilen bilirkişi raporunda davalının işletmesinin de bulunduğu binanın yaklaşık 16 ay evvel AVM yapılmak amacıyla yıkıldığı hususnun tespit yerinde bulunan vatandaşlardan öğrenildiğinin bildirildiği görülmüştür.
Davalı tarafından sunulan … Belediye Başkanlığı Yapı Kontral Müdürlüğünün 28/11/2013 tarihli yazısında; binanın riskli yapı olduğunun ve maliklerince yıkılması gerektiğinin bildirildiği, …Vergi Dairesi Başkanlığının 27/05/2014 tarihli tutanağında davalının işini 30/04/2014 tarihinde bıraktığının tespit edildiği, ayrıca davalının kira sözleşmesi sunduğu görülmüştür.
Bilirkişiler … ve …Mahkememize sundukları raporlarında; taraflar arasındaki sözleşmenin 12.maddesi gereğince davalıya 139.500 TL katkı bedeli yapıldığının, cari hesap ekstresi ve banka ödeme kayıtları ile bayinin davacı şirkete kestiği faturadan tespit edildiğini, davalı kiracı olduğu taşınmazın yıkımının yapılması konusunda mal sahibine Ümraniye Belediyesi Başkanlığı Yapı Kontrol Müdürlüğü tarafından yazı gönderildiğini, davalının edimini ifa etmesine engel olan durumun sözleşmeden sonra ortaya çıkan ve davalıdan kaynaklanmayan,subjektif olmayan bir durum olduğunu bu nedenle davalıdan cezai şart istenmesinin mümkün olmadığını, ihtar ve tespit masraflarının da bu kapsamda olduğunu, ancak katkı payı ile ilgili olarak davacının TBK’nın 136/2 maddesi gereğince geri isteme hakkına haiz olduğunu belirtmişlerdir.
Davacı, davalı ile yapmış oldukları açık satış nokta sözleşmesine istinaden ve davalının işyerini kapatması nedeniyle davalıya verilen katkı payının ve cezai şartın tahsili için yaptığı icra takibine, davalının yaptığı itirazın iptalini talep etmekte; davalı taraf ise sözleşmeye konu işyerinin bulunduğu binanın riskli yapı olması nedeniyle kentsel dönüşüm alanına girdiğini ve binanın yıkılmasından dolayı işyeri kapatmak zorunda kaldığını, bu nedenle kendisinden cezai şart ve katkı payının iadesinin talep edilemeyeceğini ileri sürmektedir.
TBK’nın 136.maddesinde; borcun ifasının borçlunun sorumlu tutulamayacağı sebeplerle imkansızlaşırsa borcun sona ereceğini, karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde imkansızlık sebebi ile borçtan kurtulan borçlunun karşı taraftan almış olduğu edimi sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca geri vermekle yükümlü olduğu düzenlenmiştir.
Davalının işyerinin bulunduğu ve kiracısı olduğu binanın riskli yapı olması nedeniyle kentsel dönüşüm alanına girdiği ve yıkıldığı, bu nedenle işyerinin kapatıldığı, taraflar arasındaki sözleşmenin 01/05/2013 tarihli olduğu, Ümraniye Belediye Başkanlığı tarafından binanın riskli yapı olduğu ve yıkılması gerektiğine ilişkin yazının bu tarihten sonra 28/11/2013 tarihli olduğu, vergi dairesi yazısına göre davalının 30/04/2014 tarihinde işi bıraktığı, buna göre sözleşmenin yapılmasından sonra ortaya çıkan ve davalı dışındaki bir sebep nedeniyle akdin sona erdiği, imkansızlık durumunun davalıdan kaynaklanmayan subjektif olmayan ve sözleşmeden sonra ortaya çıkan bir durum olduğu ve davalının edimini ifa etmesine engel olan bu durumdan dolayı TBK’nın 136/1 maddesi gereğince davalının sorumlu tutulamayacağı ayrıca davalının bu kapsamda tespit ve ihtar masraflarından da sorumlu tutulamayacağı, bu nedenle cezai şart, tespit ve ihtar masrafları ile ilgili davalı taarfından yapılan itirazın yerinde olduğu, katkı payı ile ilgili TBK’nın 136/2 maddesi gereğince davacının talep hakkı bulunduğu, katkı payı olarak davalıya verilen 139.500 TL için yapılan icra takibine itirazın yerinde olmadığı, bu nedenle bu miktar için yapılan itirazın iptaline, katkı payının likit olması nedeniyle % 20 oranında icra inkar tazminatına ve davacının takip yapmakta kötü niyetli olduğu ispat edilemediğinden davalının kötü niyet tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Davanın KISMEN KABULÜ İLE,
a) Davalının İstanbul …İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında 139.500 TL asıl alacak için yaptığı itirazın iptaline, 139.500 TL asıl alacağa, takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmak suretiyle takibin devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
b) Kabul edilen alacağın % 20’si olan 27.900 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
c) Davalının kötü niyet tazminat talebinin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 9.529,25 TL harçtan peşin alınan 4.985,61 TL mahsubu ile geriye kalan 4.543,64 TL harcın davalıdan tahsiline,
3-Davacı tarafından yatırılan 31,40 TL başvurma ve 4.985,61 TL peşin harç toplamı 5.017,01 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 13.910 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davanın ret edilen bölümüne göre hesaplanan 22.348,08 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan toplam 2.107,50 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 712,20 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır