Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/877 Esas
KARAR NO:2020/317

DAVA:İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ 04/10/2017
KARAR TARİHİ:07/07/2020

Mahkememize açılan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonucunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin alacağının tahsili amacı ile davalı aleyhine …. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası ile borçlu … Şti. hakkında ilamsız icra takibi başlattıklarını, dosyaya itiraz edildiğinden takibin durduğunu, borçlunun itirazının haksız ve dayanaksız olduğunu, davalı aracı şirket müvekkili asil şirketten 09/06/2011 tarihinde ihraç kayıtlı olarak 29,689 metrekare %100 Poly organze kumaş, 17.910 metrekare % 100 polyester kumaş 2.932 metrekare %100 … kumaş, 970 metrekare %100 … kumaş satın aldığını, davalı şirket müvekkili şirketten aldığı emtiaları 10/06/2011 tarihinde ihraç ettiğini, davalı şirketin müvekkili şirketten temin ettiği emtiaları ihraç ederken … nolu gümrük çıkış beyannamesinin 2. kalemine %100 İbaresi eklemeden emtiaları ihraç ettiğini, davalı şirketin hatalı olarak yaptığı bu işlemden dolayı müvekkil davacı şirketin 86,324,81TL para cezası ödemek durumunda kaldığını, davalı şirket ….de yer alan Belge kapsamında ithalat ve ihracatla ilgili olarak gümrük beyannamelerinde mal ve hizmet … cinsi, miktarı, karışım yüzdesi, boyalı baskı olup olmadığı ve diğer özellikleri açıkça belirtilir hükmüne aykırı davranması sebebi ile 13/10/2010 tarih ve … Sayılı dahilde işleme izin belgesi … sayılı ve 10/06/2011 tarihli gümrük çıkış beyannamesi gümrük müdürlüğü tarafından müeyyideli olarak kapatıldığını, davalı şirketin 18/12/2014 sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığı … Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü … Müdürlüğü’ne yazdığı yazıda Mal tanımı %100 ibaresinin eklenmesinin Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğünce talep edilmekte olduğunu, beyannamede gerekli düzeltmenin yapılabilmesi gereğini emir ve müsaadelerinize arz ederiz diyerek yapmış olduğu hatanın giderilmesini talep ettiklerini, … Gümrük Müdürlüğü tarafından 13/01/2015 tarihli cevap yazısında muhtelif eşyaların hangi maddelerden hangi oranda oluştukları ile ilgili her hangi bir ibare bulunmamakla birlikte, beyannamenin 44 nolu hanesinde de eşyaların %100 polyester olduğu ile ilgili bilgi girilmediğini de anlaşıldığından müdürlüğümüzce yapılacak bir işlem bulunmadığı denilerek davalı şirketin başvurusunun reddedildiğini, davalı şirketin %100 kusurlu olmasından kaynaklanan ihmalinden dolayı müvekkil şirketin 86,324,81TL ödeme yapmak durumunda kalmasının hukuka aykırı olduğunu beyan ederek itirazın iptali ile %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki ticari uyuşmazlık sonucunda alacak hakları ve taleplerinin zamanaşımına uğradığını, müvekkil şirketin oransal karışımları yazma gibi bir yükümlülüğü olmadığını, taraflar arasında müvekkilini sorumluluk altına alacak bir sözleşme olmadığını, davacı tarafın ticari hayattaki kolaylık ve fırsatlardan yararlanmak adına 13/10/2010 tarihinde … belge numarasıyla dahilde işleme izin belgesi aldığını, davacı adına verilen beyannameleri süresi içerisinde takibini yapmak zorunda olduğunu, bu sorumluluğu yerine getirmeyen davacı şirkete kesilen cezalardan müvekkil şirketin sorumlu tutulamayacağını, zira davacı tarafın tacirliğin kendisine yüklediği sorumluluklardan olan basiretli davranma çerçevesinde işinin takibini yapmak zorunda olduğunu, davaya konu ürünlerin ithalatçısı davacı firma olan … olduğunu, ihracatından da sorumlu olduğunu, malın takibini yapmak zorunda olduklarını, beyannamelere ekstradan ekletilmek istenen hususlar olması halinde yasal olarak düzeltilme süresinde ilgili mercilerden talep edilmesi gerektiğini, … işlemlerinin takibi noktasında kusurlu olduğunu, davacı tarafından çeşitli tarihlerde aracı şirket olan müvekkile ihracat yaptırdığını ve bu hususta hiç bir zaman emtiaların karışım oranını beyannamelere girilmesi hususunda bir talepte bulunulmadığını, ayrıca ihracatçılar birliği tarafından …’in eksiklikleri hususunda uyarıldığını, davacı tarafından bu uyarıların dikkate alınmadığını ve kendisine cezai yaptırımlar uygulandığını, ödenen para cezasının da iddia edilen miktar olmadığını beyan ederek %40’dan aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
Dava İ.İ.K.nun 67.maddesi gereğince açılmış itirazın iptali davasıdır.
…. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; Davacı tarafından davalı aleyhine 86.324,81-TL asıl alacak, 3.693,05-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 90.017,86-TL için ilamsız icra takibi yapıldığı, itiraz edilmesi neticesinde takibin durduğu ve bu davanın süresi içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda; dahilde İşleme İzin Belgesi sahibi imalatçı …’in aracı-ihracatçı …’ya düzenlediği imalatçı faturasında eşya karışım oranını D.İ.İ.B’nin taahhüt kapama şartına uygun olarak %I00 ibaresi ile belirttiği, ancak aracı-ihracatçı …, bu ibareyi ihraç kayıtlı satın aldığı eşyaların gümrük çıkış beyannamesi ve eki ihraç faturasında … Gümrük Müdürlüğü’ne beyan etmediği görülmektedir. … Gümrük Müdürlüğü’ne beyandaki bu eksiklik ise, D.İ.İ.B taahhüt kapamada aranan önemli bir şartın karşılanmamasını vc bundan dolayı da cezalı işlem sonucunu doğurmuştur. …, D.İ.İ.B taahhüt kapama koşullarının ilgili mevzuata uygun olarak yerine getirilmesinde yükümlülük ve sorumluluk sahibi iken, … ise beyannamede düzeltme dahil, beyanın doğru ve eksiksiz olarak verilmesinde gümrük idaresinin direkt bir muhatabı olarak sorumluluk ve yükümlülük sahibidir, öyle ki, kanun koyucu gerçeği yansıtmayan beyanlarda aracı-ihracatçıyı, belge/izin sahibi imalatçı ile birlikte müşterek ve müteselsil olarak sorumlu tutmaktadır. Ayrıca, Dahilde işleme Rejimi Tebliği (Ihracat)’nin aracı-ihracatçı ile ihracat başlıklı 29. Maddesi 3. Bendi aracı-ihracatçı ile yapılan ihracatlarda dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamında değerlendirilmesi için, belge/izin sahibi firmadan tedarik edildiği ve belge/izin ihracat taahhüdünde yer aldığı şekliyle ihracının gerçekleştirilmesi hükmünü amirdir. Tüm bu emareler, …”nın düzenlediği imalatçı faturasına uygun olmayan, gümrük çıkış beyanname ve ihraç faturasındaki eksikliğe neden olan kusurdan kaçınamayacağını göstermektedir. Diğer taraftan, gümrük işlemlerinin doğru ve zamanında gerçekleştirilmesinde birinci derecede menfaati olan izin belge , sahibi davacı imalatçı …’dir. Dolayısıyla, Gümrük Yönetmeliğinin 121/1,2,4 ihracatçılara tanınan düzeltme ile ilgili hükmün zamanlıca kullanılabilmesi için iş-ilişkisi içinde olduğu aracı-ihracatçı …’mn gerçekleştirdiği gümrük işlemlerinin, D.İ.İ.B taahhüt kapama koşullarını (karışım oranı) karşılayıp-karşılamadığının takibinin yapılmasındaki eksikliğinden dolayı …’in de kusurlu olduğu olgusu inkar edilemez. Ayrıca, Tebliğin 4. Bendindeki Dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni sahibi firma ile aracı-ihracatçı arasındaki tüm hukuki sorunların, aralarında yapacakları sözleşme hükümlerine tabi olduğu hükmüne göre, dava dosyasında taraflar arasında sorumluluklann paylaşımını içeren herhangi bir sözleşmenin yer almamış olması da, uyuşmazlığın çözümünde ayrı bir eksikliktir. Son olarak, 6100 sayılı HMK’nun 266/C ve 6754 sayılı kanunun 3/3 hükmü gereğince davacının …. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyanın dava dosyasında bulunmadığı, bu sebeple nihai bir hesaplama ve değerlendirmeye ulaşılamadığı, bütün takdir ve yorumlar münhasıran Mahkememize ait olduğu bildirilmiştir.
Mahkememizce alınan bilirkişi ek raporunda; yapılan inceleme ve değerlendirmelerde 6100 sayılı HMK’nun 266/C ve 6754 sayılı yasanın 3/3 hükmü gereğince KÖK rapordaki değerlendirmelerimizin değişmediği, davacının davasının mahkemenizce kabulü halinde davacının alacağı, asıl alacak 86.324,81-TL + İşlemiş faiz 4.065,86-TL olmak üzere toplam 90.390,67-TL olarak hesaplandığı, davalının icra takibinde, takibe müstenit dayanak belge eklenmemesi ile takdirin Mahkememize ait olduğu bildirilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; yurtdışına ihraç edilecek emtialar sebebiyle Gümrük İdaresi tarafından uygulanan ve davacı tarafça ödenen para cezasının, rücuen tahsili yolunda başlatılan icra takibi nedeniyle açılan itirazın iptali davasıdır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden, 09.06.2011 tarih ve 24769 faturaya konu edilen ihraç edilecek emtiaya konu tekstil ürünlerinin, davacı tarafından üretilip davalı aracı şirket tarafından 10.06.2011 tarihinde ihraç edildiği, 13.10.2010 tarihinde gümrük çıkış beyannamesinin Gümrük Müdürlüğü tarafından müeyyideli olarak kapatıldığı, … Mal Müdürlüğü tarafından davacı üreticiye 86.324,81-TL para cezası verildiği, bu cezanın ilki 12.11.2015 ve sonuncusu da 30.12.2016 tarihinde banka havaleleri aracılığıyla peyder pey ilgili Gümrük İdaresine ödendiği, 08.06.2017 tarihli takip talebi ile davalı aleyhine …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasıyla birlikte ilamsız genel haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı, 23.06.2017 havale tarihli borca ve ferilerine yönelik itiraz edilmesi üzerine İcra Müdürlüğünce icra takibinin durdurulmasına karar verildiği, 04.10.2017 tarihinde de Mahkememizdeki iş bu itirazın iptali davasının açıldığı anlaşılmaktadır.
Yargılama aşamasında taraf teşkili sağlanmış, taraflarca usulüne uygun olarak bildirilen deliler toplanarak dosyamız uzman bilirkişiye tevdii edilerek 29.03.2019 tarihli bilirkişi ve 05.02.2020 tarihli ek bilirkişi raporları dosyamız arasına alınmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı üretici firma tarafından üretilen tekstil ürünlerinin davalı aracı şirket tarafından yurtdışına ihracının yapıldığı, bu ihracata konu olan ürünlerde eşya karışım oranının belirtilmesi sırasında Gümrük İdaresince davacı üretici şirket aleyhine para cezası yaptırımının uygulandığı, bu cezanın peyder pey davacı şirket tarafından ödendiği, ödeme tarihinden itibaren 2 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde davalı aleyhine ilamsız icra takibi başlatıldığı, dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli 29.03.2019 tarihli bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, Dahilde İşleme İzin Belgesi sahibi davacı üretici tarafından davalı ihracatçı adına düzenlediği imalatçı faturasında, eşya karışım oranını D.İ.İ.B’nin taahhüt kapama şartına uygun olarak %100 ibaresi ile belirttiği, ancak davalı şirketin gümrük çıkış beyannamesi ve eki ihraç faturasına Gümrük Müdürlüğüne beyan etmediği, taraflar arasındaki rücuya konu cezai işlemin bu sebeple davacı tarafça ödendiği, davalı tarafın düzenlediği imalatçı faturasına uygun olmayan gümrük çıkış beyanname ve ihraç faturasını sebebiyle kusurlu olduğu, ancak davacı üreticinin yaptığı gümrük işlemlerinin D.İ.İ.B taahhüt kapama koşullarını ( karışım oranını ) karşılayıp karşılamadığı konusunda gerekli takibi yapmaması sebebiyle davacı tarafın da kusurlu olduğu, yine tarafların arasında, bu veya buna benzer sorumluluk paylaşımını düzenleyen bir sözleşmenin olmaması da dikkate alınarak, uyuşmazlığa konu zararın meydana gelmesinde taraflar takdiren eşit kusurlu olarak sayılıp davacı tarafça ödenen tutarın 1/2’sini davalıdan rücu edebileceği sonucuna varılarak bu değer üzerinden icra takibinin devamıyla birlikte, likit bir alacağa kötüniyetle itiraz edildiğinden, davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilerek neticede aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
DAVANIN KISMEN KABULÜNE,
1-Davaya konu …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasında, davalı-borçlunun yaptığı itirazların KISMEN İPTALİNE, icra takibinin; 43.162,40-TL asıl alacak, 1.846,52-TL takip öncesi işlemiş faiz, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %9,75 değişken oranlarda ticari faiz işletilmek üzere icra takibinin devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2- Alacak tutarının %20’si üzerinden hesaplanan 9.001,78-TL icra inkar tazminatının, davalı-borçludan alınarak davacıya verilmesine,
3-492 Sayılı Yasa gereğince alınması gereken 3.074,55-TL harçtan peşin alınan 985,13-TL harçtan mahsubu ile geriye kalan 2.089,42-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
4-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan, A.A.Ü.T gereğince taktir olunan 6.651,16-TL vekalet ücretinin, davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan, A.A.Ü.T gereğince taktir olunan 6.171,07-TL vekalet ücretinin, davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine,
6-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan 31,40-TL başvurma harcı + 985,13-TL peşin harç toplamı olan 1.016,53-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 1.200,00-TL bilirkişi ücreti + 143,50-TL tebligat-müzekkere masrafları olmak üzere toplam 1.343,50-TL yargılama giderlerinin kabul ve ret oranına göre %52,14 oranında davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geriye kalanın kendi üzerinde bırakılmasına,
8-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde kullanılmayan gider avansının, yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek veya başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile İstinaf’a kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.07/07/2020

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı