Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2017/645 Esas
KARAR NO: 2019/852

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Emanet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 14/07/2017
KARAR TARİHİ: 11/06/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Emanet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin, ağırlıklı olarak yurtdışından ithal ettiği mısır soya fasulyesi, buğday gibi tarım ürünlerini Türkiye’de satıp, pazarlayan bir şirket olduğunu, müvekkili ile muhatap arasında yapılan 22 Haziran 2016 tarihli Hizmet Anlaşması uyarınca, müvekkilinin Paraguay’dan ithal ettiği soya fasulyesi davalıya ait depoda 29.06.2016-17.11.2016 tarihleri arasında depolandığını ve 17.11.2016 tarihinde söz konusu mal depodan tamamen tahliye edildiğini, depoya 29.06.2016 tarihi itibariyle giren mal miktarı 7006,32 ton iken 17.11.2016 itibarıyla depodan tahliye edilen toplam mal miktarı 6930,16 ton olduğunu, arada 76,16 tonluk bir eksiklik olduğunu, mallar, ithalat varış limanı olan yumurtalık limanında gemiden boşaltılarak kamyonlar ile depoya taşınmış olduğunu, depoya giren mal miktarı 7006,32 ton olduğunu, müvekkili piyasaya satış yaptıkça, satılan miktarları depodan kamyonlar aracılığıyla tahliye ettirerek, müşterilere sevk ettirdiğini, taşıma firması Erişmiş Nakliyattan alınan 02.11.2016 tarihli e-posta ve davalıdan alınan yazı uyarınca müşterilere yapılan sevkiyatlar sonrasında 31.10.2016 tarihi itibariyle depoda bulunması gereken mal miktarı 6034,6 ton olduğunu, depoda yaşanan sorunlar nedeniyle, malın tamamen tahliye edilerek başka depoya sevk edilmesi kararı alınması üzerine 09.11.2016-17.11.2016 tarihleri arasında ekte listesi verilen kamyonlar ile toplam 5874,520 ton mal başka depalara, 83,920 ton mal ise müşteriye sevk edilmiş olduğunu, dolayısıyla nihai olarak tahliye edilen mikatarın depoya giren mal miktarı olan 7006,32 tondan 76,16 ton eksik olduğu anlaşıldığını, taraflar arasındaki 22 Haziran 2016 tarihli hizmet anlaşması uyarınca hangi sebepten kaynaklanırsa depadon tahliye edilen malda yaşanabilecek %0,2 oranına kadar olan eksiklik hiçbir müeyyide olmaksızın müvekkili ile kabul edilecek, bu oranı aşan eksikliklerin bedeli ise davalı tarafnıdan tazmin edileceğini, somut olayda depoya giren mal miktarı üzerniden hesaplanan %0,2 oranındaki tolerans miktarı 14,01 ton olduğunu, bu miktara kadar olan eksikliğin müvekkilce kabul edildiğini, bunu aşan miktarda eksiklik bedelinin ise davalı tarafından tazmin edilmesi gerektiğini, sözleşmenin plan 1 başlıklı ekinde xxiv madde uyarınca %0,2’lik tolerans miktarını aşan eksikliklerin depodan çıkış anında geçerli olan piyasa fiyatından Hizmet Sağlayıcıya fatura edilmesi ve bu suretle zararın tazmin edilmesi kararlaştırıldığını, somut olayda eksiklik miktarı olan 76,16 tondan tolerans miktarı olan 14,01 ton düşüldükten sonraki miktar 62,15 ton olduğunu, müvekkili sözleşmede kararlaştırılan tolerans miktarını aşan eksiklik olan 62,15 ton için depodan tahliye tarihinde geçerli olan piyasa fiyatı olan 450 ABD doları ton üzerinde 31.12.2016 tarihli ve … sayılı 99.407,46 TL tutarındaki faturayı düzenleyerek davalıya gönderdiğini, ödeme yapılmaması üzerine davalı … Noterliğinin 05.01.2017 tarih ve 00385 yevmiye sayılı ihtarnamesi ile 5 gün içinde borç tutarının ödenmesi hususunda ihtar edildiği, davalı sözleşmede belirtilen %0,2 fire oranının sadece kantar farkı ve sevk zayiatından kaynaklanna fire olduğunu iddia ederek faturayı iade ettiğini ve bedelini ödemediğini, yukarıda açıklanan nedenlerle fazlaya dair talep hakkı saklı kalması kaydıyla, müvekkilinin davalıya ait depoda bulunan maldaki eksiklik sebebiyle doğan 99.407,46-TL tutarındaki alacağının davalıya gönderilen ihtarnamenin tebliğ tarihi olan 09.01.2017 tarihinden itibaren işleyen 3095 sayılı Kanuni faiz ve Temerrüt faizine ilişkin Kanunun 2. Maddesinin 2. Fıkrası anlamında avans faizi birlikte davalıdan tahsilini, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; öncelikle HMK m.6’ya göre genel yetkili Mahkeme, davalının dava açıldığı tarihteki yerleşimn yeri Mahkemesi olduğunu, bu sebeple yetkili Mahkeme, Ceyhan Mahkemeleri olduğunu, yetki itirazında bulunduklarını, müvekkili ile davalı arasında yapılan 22.06.2016 tarihli hizmet sözleşmesi uyarınca davacının …’dan ithal ettiği soya fasulyesi müvekkile ait depoda 59.06.2016-17.11.2016 tarihleri arasında depolanmış ve 17.11.2016 tarihinde söz konusu mal depodan tamemen tahliye edildiğini, sözleşmenin başladığı ve sona erdiği tarihler belirli olduğunu, davacının sözleşmenin bitiminden sonra haksız ve kötü niyetli olarak gönderdiği ihtarname ile açılan bu dava süresinde olmadığını, davanın süreden reddini talep ettiklerini, davacı vekilinin …Noterliğinin 05.01.2017 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davacı ile müvekkili arasında imzalanan 22.06.2016 tarihli hizmet sözleşmesi uyarınca depolanan ve muhafaza edilen soya fasulyesinde fire miktarının belirlenen oranın üzernide olmasından kaynaklı zararının tazminini talep ettiğini, buna dair düzenlenen 99.407,46-TL tutarlı faturayı müvekkile tebliğ ettiklerini, bunun üzerine ihtarname içeriğinde geçen iddiaların tümüne ve ayrıca faturaya itiraz ettiklerini, … Noterliğinin 16.01.2017 tarih… yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davacı tarafın ihtarnamesine cevap vermiş bulunduğunu, … Şti. İle müvekkili firma arasında akdedilmiş olan 22.06.2016 tarihli hizmet anlaşmasında sözleşme içeriğinde %0,2 olarak kararlaştırılan fire oranları kantar farkından kaynaklanan ve sevk zayiatından kaynaklanan fire oranları olduğunu, … Noterliğinin 16.01.2017 tarih… yevmiye numaralı ihtarnamesinde de belirttikleri üzere depo muhafazasında rutubet kaybından kaynaklanan 76.200 kg fire %1,087kg’ye tekamül etmekte olduğunu, bu oran ticari örf adet ve teamüllere göre belirlenmiş oranların asgari seviyesinde kalmakta olduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle haksız ve hukuka aykırı olarak açılan davanın reddini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.

DELİLLER VE GEREKÇE;
Taraflar arasında imzalanan 22 Haziran 2016 tarihli Hizmet Anlaşması, irsaliye listeleri, rutubet ve sıcaklığına dair rapor ve kayıtları, ihtarnameler, Ceyhan Ticaret Borsası Ticari Örf Adet ve Teamülleri, farklı Ticaret Borsalarının soya fasulyesi fire oranlarını gösterir dökümanlar, Ceyhan Asliye Hukuk Mahkemesi 2019/63 Tal. Numaralı dosyadan yapılan keşif ve dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, tüm dosya kapsamı ile yaptırılan inceleme sonucu rapor alınmış ve tüm deliller toplanmıştır.
Taraflar arasında, 22.06.2016 tarihli olarak, Hizmet Anlaşması yapıldığı, yapılan anlaşmaya istinaden, davacı tarafından ithal edilen ürünlerin, 29.06.2016-17.11.2016 tarihleri arasında, davalının deposunda depolandığı konularında bir ihtilaf bulunmamaktadır.
İhtilaf, 29.06.2016-17.11.2016 tarihleri arasında, davalının deposunda depolanan üründe meydana gelen, 76.16 tonluk eksikliğin, Hizmet Anlaşması uyarınca taraflarca kabul edilen, “..tahliye ağırlığı ve giriş ağırlığı arasındaki fark olan ağırlık toleransı %02 olarak belirlenmiştir. Bu toleranstan yüksek olan eksiklikler, depoya giriş saatinde mallara yönelik piyasa oranında geçerli fiyat üzerinden Hizmet Sağlayıcı tarafından tazmin edilecektir…” madde kapsamında davalının sorumluluğu olup olmadığı ve hangi oranda sorumlu olduğu noktasında toplanmaktadır.
Davalı tarafca, Ceyhan Mahkemeleri’nin yetkili olduğu hususunda, yetki itirazında bulunulmuş ise de, sözleşmenin 22.2. Maddesi, “İstanbul Mahkemeleri ve İcra Dairelerinin” yetkili olacağı taraflar arasında imza altına alındığından, her iki tarafın da tacir olması nedeniyle, yetki itirazı reddedilmiştir.
Tüm deliller toplandıktan sonra, Ceyhan Asliye Hukuk Mahkemesi … Tal. Sayılı dosyasına yazılan talimata istinaden mahkemece yapılan keşif ile birlikte, bilirkişilerden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişiler Mali Müşavir…, Ziraat Mühendisi … ve Gıda Mühendisi … tarafından hazırlanan 15/05/2019 tarihli bilirkişi heyeti raporunda, “…Türlübaş Mahallesinde bulunan Tezcanlar kollektif şirketine ait depoda yapılan görsel inceleme ,dosya içerisindeki nem sıcaklık ölçüm kontrolleri ve Ceyhan Ticaret borsası Örf ve Teamülleri, Soya fasulyesinin Özellikleri dikkate alınarak eksilmenin aşağı yukarı ne kadar olacağı ile ilgili raporu oluşturmuş bulunmaktayız. Dava dosyası içerisindeki sözleşmede %0,2 nem kaybı ile belirtilen bu Toleransın aylık olduğu soya fasullesinin depoya giriş-çıkış tarihlerine göre 141 gün 4-5 ay süre kaldığı görülmektedir.
Dava konusu soya fasulyesi 22.06.2016 tarihli hizmet anlaşması (sözleşmesi) aylık %0,2 fire (eksilme) vereceği bu fire oranınca soya fasulyesinin depoda 5 ay süre kaldığı buna göre hesaplama yapılacak olursa %0,2 * 5 ay = %1 fire vereceği bu fireninde kg karşılığı 70.063,2 kg eksilmeye neden olacağı anlaşılmaktadır. Sözleşmeye göre 6,137 kğ eksilmeyi talep edebilir. Ancak Dava konusu soya fasulyesi Dökme olarak davalının deposuna 29.06.2016 tarihinde Konulmaya başladığı, Dosya içersindeki evraklardan anlaşılmaktadır. Soya fasulyesi buğdaydan büyük ,dane mısırdan küçük ve yuvarlak yapıya sahiptir. Soya kabuğu havaya ve neme çok hassas bir yapıya sahiptir yani kabuğu geçirgendir. Soya fasulyesinin içerisinde yağ , protein, karbonhidrat ve su bulunmaktadır. Yani canlı bir yapıya sahiptir. Şöyleki normal şartlarda 11 neme sahip soya fasulyesi kamyondan indir bindir yapıldığı anda hava ile temas etmesi ve havalanması sebebi ile %1 nem kaybeder bu nem soyada 8 neme kadar düşebilir yanı kurur nemini kaybeder dolayısı ile kğ ağırlığı düşer. Davacının Paraguaydan getirdiği ve davalının deposuna her döktüğü soya fasulyesinin nemini ölçerek döküp teslim etmesi döktüğü soyanında rutubet oranına göre kalma süresine göz alarak eksilmenin ne kadar olacağını hesaplanması gerekmekte idi. Ancak davalının deposuna dökülen soya fasulyelerinin dökme anındaki her kamyon için neminin ne kadar olduğu dosya içerisinde bulunmaması , depodan Ağustos ayı itibarı ile alınan nem sıcaklık raporlarına göre ve depodan sevkiyat edilirken alınan nem oranları göz önüne alınarak depoya konulan 7006,32 ton soya fasulyesinin nem kaybederek bir miktar eksildeceği kanaati hasıl olmuştur. Tabloda Örnek olarak 12 neme sahip soya fasulyesi 10 neme düşmesi sonucu %2 nem kaybettiği düşünüldüğünde ne kadar kg kaybedeceği hesap edilmiştir. Tablodan da anlaşılacağı gibi 7006,32 ton soya fasulyesi %2 nem kaybettiğini düşünürsek 140126,4 kğ eksilmenin doğal bir eksilme olabileceği. Ancak paraguaydan gemi ile gelip depoya dökülüp depodan 4-5 ay sonra alınan soya fasulyesinin 76,2 ton eksilmesi %1,08 fire vermiş olduğu anlaşılmaktadır. Bu eksilmede bilimsel olarak normal olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
Sözleşmede %0,2 eksilme olacağı optimum durumlara göre yanı soyanın neminin 9 nem altı olması durumunda geçeriidir. Ancak gemiden depoya giriş neminin her kamyon için ayn ayn ölçülmemesi ve buna göre % kaç fire vereceğinin hesap edilmesi gerekmekte ancak Ağustos ayından itibaren depo nem sıcaklık ölçümlerinde 10 rutubetin üzerinde olması tabloda gösterilmiş olduğu gibi %1-%2 arası bir nem kaybedeceği buna göre de üründe eksilmelerin olacağı kesindir. Dava konusu 76,2 ton eksilme şu şekilde olabileceği kanaati hasıl olmuştur. Soya fasulyesinin kabuğunun geçirgen olması sebebi ile boşaltıp doldurulurken hava ile temas etmesi neticesinde %1 kayıp, Boşaltıp doldurma sırasında kırılıp sağa sola saçılması 0,02 kayıp, Depoda 4-5 ay kalması ve depoda kızışma olmaması için Soyanın havalandıriması, hava verilmesi yada bir iş makinası ile aktarılıp karıştırılması sonucu oluşan 0,06 kayıp, toplam 1,08 kayıp bu hesaplamalara göre davacı tarafın, davalı taraftan talep ettiği 76.2 ton eksik soya fasulyesinin yukarıda izah edildiği gibi eksilmiş olabileceği sonucuna varılmıştır…” sonuç ve kanaatine ulaşıldığını mütalaa ettiği anlaşıldı.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında imzalanan 22 Haziran 2016 tarihli Hizmet Anlaşması, irsaliye listeleri, rutubet ve sıcaklığına dair rapor ve kayıtları, ihtarnameler, Ceyhan Ticaret Borsası Ticari Örf Adet ve Teamülleri, farklı Ticaret Borsalarının soya fasulyesi fire oranlarını gösterir dökümanlar, Ceyhan Asliye Hukuk Mahkemesi 2019/… Tal. Numaralı dosyadan yapılan keşif sonucu alınan teknik bilirkişi raporu, dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, hüküm kurmaya elverişli teknik bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamına göre, mahkememizde de, taraflar arasında Hizmet Anlaşması yapıldığı, bu anlaşmaya istinaden, davacı tarafından ithal edilen ürünün, davalının deposuna konulduğu, davalının deposunda depolanan üründe meydana gelen fire oranının bilimsel olarak normal olduğu ve bu oranın da ticari örf adet ve teamüller kapsamında makul bir fire olduğu, taraflar arasında imzalanan sözleşme kapsamında, davalı şirkete atfedilecek bir kusur ve tazminat sorumluluğu olamayacağı kanaati oluştuğundan, davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre hesap edilen 44,40-TL maktu karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 1.697,64-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.653,24-TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan …Ü.T’ye göre belirlenen 10.702,60-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne, davalı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize ya da en yakın Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

¸Bu evrak 5070 sayılı Yasa gereğince elektronik olarak imzalanmıştır.