Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/243 E. 2022/640 K. 29.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/243 Esas
KARAR NO:2022/640

DAVA:Alacak
KARŞI DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:10/03/2017
KARŞI DAVA TARİHİ:12/05/2017

BİRLEŞEN MAHKEMEMİZİN 2017/572 ESAS –
2017/456 KARAR SAYILI DOSYASINDA:

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:20/06/2017
KARAR TARİHİ:29/09/2022

Taraflar arasında görülen davanın Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize verdiği dava dilekçesi ile; müvekkili şirket ile davalı şirket tarafından … … … … mağazasının götürü bedelle inşa edilmesi hususunda mutabakata varıldığını, müvekkili şirketin 05/08/2014 tarihinde … Uluslararası Nakliyat A.Ş. ile müvekkili şirket arasında bir protokol imzalandığını, bu protokol ile davalı tarafından, … İli, … İlçesi, … Mah., 154 Sk. 20092 Ada, 4-5-6-7-8-9 parselde kayıtlı arsaların satın alınması, tevhit işlemlerinin tamamlanması ve bu arsaların üzerinde bir inşaatın yapılması ve … … … Alışveriş Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. veya … grup şirketlerinden hali hazırda kurulmuş veya ileride kurulacak başka bir şirketine (…) uzun süreli kira sözleşmesi ile kiralanması konusunda geliştirdiğini, satın alma, inşaat yapımı, kiralama vb. iş ve işlemleri içeren karma bir projenin tamamlanması ve kül halinde müvekkiline devrine ilişkin tarafların hak ve mükellefiyetlerinin düzenlendiğini, mezkur protokolün, tarafların yükümlülüklerinin düzenlendiği 3. maddesinin (a) bendinde, müvekkilinin davalı tarafından planlanmış olan içerisinde satın alma, inşaat yapımı, kiralama vb. birçok iş ve işlemi birlikte içeren karma projeyi aynı protokolün 4. maddesinde belirtilen bedel karşılığında devralmayı kabul ettiğini, (b) bendinde ise müvekkilinin, projenin hayata geçirilmesi için gerekli olan ve hem … ile hem de satın alınacak arsaların sahipleri, temsilcileri ve/veya aracılarla olan protokolleri imzalamayı, ilgili satın alma işlemleri ve buna ilişkin tüm masrafları ödemeyi kabul ettiğini, müvekkilinin yine aynı maddede bu işlemlerin gerçekleştirilebilmesi için, davalının yetkili kıldığı Yıldırım Şahinkanat ve …’a gerekli tüm yetkiler ile iş akışına göre 3. kişilere iş gördürebilmek amacıyla tevkil ve azil yetkilerini içeren vekaletname vermeyi taahhüt ettiğini, maddenin devamında tüm işlemlerin davalının bilgisi dahilinde ve eşliğinde gerçekleşeceği, müvekkilinin hiçbir şekilde arsa sahipleri, … ve sözleşme ile bağlantılı 3. kişilerle direk olarak bağlantıya geçmeyeceği hususunun belirtildiğini, böylece müvekkili şirketin, mezkur protokol çerçevesinde, doğrudan …, arsa sahipleri veya protokol ile bağlantılı 3. kişilerle hiçbir biçimde ilişkiye girmeyeceğini, tüm ilişkiler davalı tarafından tesis edileceğini, müvekkilinin sadece projenin başından sonuna kadar iş ve işlemlerin gerçekleşmesinde, protokolde belirtilen ve kendisine düşen ödemeleri yapacağını, müvekkilinin, protokol hükümleri çerçevesinde davalı şirketin iş ve işlemlerinin ifasını temin maksadıyla vekalet verilmesini talep ettiği Yıldırım Şahinkanat ve …’a talep edilen yetkileri havi vekaletnameyi verdiğini, 05/08/2014 tarihli Protokolün 3/(c) bendine göre, davalının geliştirmiş olduğu satın alma, inşaat yapımı, kiralama vb. iş ve işlemleri içeren karma projeyi protokolün 4.maddesinde belirtilen bedel karşılığında müvekkiline devretmeyi kabul, beyan ve taahhüt ettiğini, protokolde tarafların yükümlülükleri ayrıntılı olarak belirtilmekle birlikte davalının, satın alma, inşaat yapımı, kiralama vb. iş ve işlemleri içeren karma edimli projeyi, tüm iş ve işlemlerini tamamlayarak kül halinde müvekkiline devretmeyi kabul ve taahhüt ettiğini, dolayısıyla protokol kapsamında belirlenen devir bedelinin içinde arsa bedelleri ve inşaat bedelleri başta olmak üzere protokolde davalı tarafından yapımı taahhüt edilen tüm iş ve işlemleri, tüm edimleri bedeli mevcut olduğunu, 05/08/2014 tarihli protokolün 3/(d) maddesi ile davalı eksiksiz olarak 6 adet parselin alınmasını, tevhit işlemlerinin tamamlanmasını, inşaat ruhsatının alınmasını taahhüt ve garanti ettiğini, protokolün 4.maddesinde ise iş bedelinin hesaplama şekli ve hesaplanacak olan bu bedelin neleri kapsadığı bir kez daha ayrıntılı olarak belirtildiğini, buna göre taraflar davalı tarafından geliştirilen projenin …’e devredilmesi karşılığında, …’in, …’a toplam … ile … arasında imzalanacak olan kira sözleşmesi uyarınca belirlenecek olan ilk yılın kira bedelinin KDV hariç x 11,364-EURO ödeneceğini, bu devir bedeline, çıplak arsa bedelleri ve tüm inşaat maliyeti dahil, ancak inşaat KDV’si resmi vergi, harç, arsa sahipleri ile yapılacak gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerine ilişkin noter harç ve tapuya şerh için gerekli harçlar vs. dahil olmadığının kararlaştırıldığını, ödeme şeklini ise, … tarafından iş ve işlemlerin akışına göre …’un göstereceği kişi ve firmalara, …’un belirleyeceği meblağlarda ödeneceğini, inşaat bedeli ile devir bedeli ise doğrudan … tarafından fatura edileceği ve … tarafından …’a ödeneceği hususunda mutabık kaldıklarını, protokolün “İnşaatın Tamamlanması” kenar başlıklı 6.maddesinde ise, İnşaatın ana yüklenicisinin davalı şirket olduğunu ve davalının protokolün 3.madde d/IV bendi ve 4.maddesinde anılan inşaat maliyeti ile birlikte bu maliyet üzerinden hesaplanacak olan %1 oranında karı …’e fatura edeceğini, …’un, dilediği alt yükleniciler ile inşaatın tamamlanmasını iskan alma aşamasına kadar sağlamakla yükümlü olduğu, personel ve iş gücü yönetimi ile her türlü sorumluluğu …’a ait olduğunun belirtildiğini, sonuç itibariyle müvekkili tarafından davalıya ödenecek olan iş sözleşme bedelinin götürü olarak belirlendiğinin açıkça ortada olduğunu, ek protokoller ile ana protokolde değişiklikler yapıldığını, ancak ücretin götürü usulde tespitine ilişkin mutabakat değişmediğini, tarafların bilahare 05/08/2014 tarihli ana protokole ek bazı protokoller yaptıklarını, ancak ücretin götürü usulde tespitine ilişkin anlaşmada herhangi bir değişiklik yapılmadığını, Mülga Ek Protokol No:1’e göre tarafların, müvekkili ile … arasına yapılacak kira bedelinin yıllık minimum 1.100.000 Euro + KDV olmasını, 1 nolu ek protokolün 2.maddesi ile toplam 6 parselin satın alım bedelinin toplam 23.000.000 TL olacağının öngörüldüğünü ve devamla da yıllık kira bedelinin belirtilenin üzerine çıkması veya düşmesi halinde ise yeniden bir araya gelerek, 11,364’lük oranın çarpının yeniden değerlendirileceğini kararlaştırmış olduklarını, tarafların 08/12/2014 tarihinde, … … Nakliyat ve Tic. A.Ş. ile … Dış Tic. Lojistik ve İnş. San. Ltd. Şti. arasında ek protokol no:2 imzalandığını, bu protokol ile 06/08/2014 tarihinde imzalanan ek protokol no:1 iptal edildiğini ve 05/08/2014 tarihli ana protokolün 2. , 3/b , 3/d-I , 3/d-III , 3/d-IV, 4. , 5. maddelerinde değişiklik yapıldığını, ek protokol ile davalının inşaat ruhsatı alımını müteakip 8 ay içerisinde … … … inşaatını teknik şartnamelere uygun olarak inşa etmeyi ve iskan ruhsatı alınmış olarak teslim etmeyi kabul ve taahhüt ettiğini, tarafların götürü ücret usulü konusunda herhangi bir değişiklik yapmadığını, sadece bedelin belirlenmesinde öngördükleri çarpanda, KDV hariç ilk kira bedelinin 11,80 katı olarak değişiklik yaptıklarını, tarafların en son 08/12/2014 tarihli ek protokol no:3’ü imzaladıklarını, sonuç olarak taraflar arasında akdedilen son ek protokolde dahi iş bedelinin götürü olarak belirlendiğini, bu götür bedelinin ise müvekkili ile … arasında imzalanacak kira sözleşmesine göre 1 yıllık kira bedelinin 11,80 çarpanı ile çarpılması ile belirleneceği konusunda mutabakata vardıklarını, … Ltd.Şti. ile imzalanan müzakere sözleşmesi ve kira sözleşmesinde bedelin sabit kira olarak belirlendiğini, 12/05/2015 tarihinde davalı …’un müzakere, yönlendirme ve karar sürecine etki edecek tüm aşamalarda katılımı ile müvekkili şirket ile … arasında kira sözleşmesi imzalandığını, kira sözleşmesinin 5.21.maddesinde başlangıç tarihi itibariyle kira bedelinin yıllık KDV hariç 970.000-EURO aylık kira bedelinin 80.333-EURO olarak belirlendiğini, davalı şirketin işe gecikmeli başladığını, geç teslim ettiğini, böylece müvekkilinin de … …. karşı olan taahhütlerini yerine getirememe riski ile karşı karşıya kaldığını, davalı şirketin götürü bedel üzerinden sözleşme bulunmasına rağmen, müvekkilden sürekli olarak nakit talebinde bulunduğunu ve müvekkilinin, …’ya olan taahhütlerini yerine getirebilmek, gecikmeye düşmemek ve … ile yaptığı kira sözleşmesinin feshine ilişkin riskini ortadan kaldırabilmek için, proje devir bedelinin üstünde ödeme yaptığını, proje kapsamında, müvekkilinin ödemekle yükümlü olduğu miktarın, ilk 1 yılın kira bedeli olan 970.000 Euro X 11,80 = 11.446.000 Euro’dan ibaret olması gerekirken, müvekkilinin 24/03/2015 tarihinden 04/05/2016 tarihine kadar davalıya veya taraflar arasındaki ana protokol ve ekleri uyarınca davalı şirketin gösterdiği üçüncü kişilere çok daha fazla ödeme yaptığını, belirtilen sebeplerle davalıya fazladan yapılmak zorunda kalınan ödeme miktarı yapılacak bilirkişi incelemesi ile tespit edileceğini, müvekkili şirketin davalı şirket tarafından müvekkile teslim olunan inşaatın maliyetinin tespiti talebi ile … 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin …. sayılı dosyası ile tespit talebinde bulunulduğunu, 26/07/2016 keşif tarihinde yapılan inceleme neticesinde, yapının maliyetinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı rayiçlerine göre KDV hariç 12.587.649,11 TL olduğunun belirtildiğini, raporda yapıda bir takım ayıpların olduğunun da belirtildiğini, bu hususun … 12. Noterliğinin 05/09/2016 tarih ve 20672 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile ihtar edildiğini, müvekkili şirketin yaptığı ödeme miktarı dikkate alındığında, inşaat maliyetine oranla müvekkilinin ne kadar fazla ödeme yapmış olduğunun ortaya çıktığını belirterek, şimdilik 250.000 Euro’nun ödendiği tarihten itibaren Devlet bankalarının Euro cinsinden para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı ile birlikte tahsiline karar verilmesini, ayrıca davalı şirketin sözleşmeye aykırı imalat sebebiyle, müvekkilinin uğradığı zarara ilişkin belirsiz alacağının tespiti ile şimdilik 1.000 Euro’nun Devlet Bankalarının Euro cinsinden para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili Mahkememize verdiği cevap ve karşı dava dilekçesi ile; davacının iddia ve talebinin belli olduğu halde kısmi dava açmış olmasının hukuken kabul edilemeyeceğini, davacının eksik yatırmış olduğu harcın tamamlatılması gerektiğini, davacının iddialarının tamamen afaki, yersiz ve mesnetsiz olduğunu, 15 sayfalık dava dilekçesinde müvekkili şirketin kendilerini nasıl bir zarara uğrattığını hiç bir şekilde izah etmediğini, toplamda müvekkiline kaç liralık ödeme yapıldığının yazılmadığını, buna ilişkin tek bir belge sunulmadığını, müvekkilinin işinde geciktiğini ve kiracı … … Markete karşı ciddi cezalar ödemekle karşı karşıya kalındığının ileri sürüldüğünü, ancak bunların delillerine yer verilmediğini ve tüm iddiaların lafta kaldığını, müvekkilinin tüm edimlerini zamanında ve sözleşmeye uygun olarak yerine getirdiğini, bunun dava dilekçesinin 9.sayfasının dördüncü paragrafında ikrar olduğunu, davacı tarafından … 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/51 D.İş sayılı dosyasından yaptırdığı bilirkişi raporunun sonuç kısmında, müvekkili şirketin inşaatı sözleşme şartlarına uygun olarak zamanında yaparak teslim ettiğinin açıkça belirtildiğini, ayrıca davacı iddiasının aksine müvekkili şirketin personelinden … ve … adına verilmesi gerekli vekaletnamelerin hiçbir zaman verilmediğini ve davacının sürekli olarak müvekkilini mümkün olduğunca parasal konularla ilgili olarak süreç dışında tutmaya çalıştığını, sözleşmesel olarak davacı tüm edimlerini yerine getirdiğinden bahsedildiğini, sürekli işi kendilerinin tamamlandığından bahisle fazladan harcama ve gayret sarf edildiğinin iddia edildiğini, bu iddialara ilişkin de bir tek satırlık belge sunulmadığını, müvekkili şirketin inşaat imalatlarını geciktirmesi gibi bir durum söz konusu olmadığını, aksine müvekkilinin 05/08/2014 tarihli protokol ve tüm eklerinin imzalanmasında tarafların Market binasının 8 bin metrekarelik inşaat alanı ile yapılması yönündeki talep ve kabulüyle kararlaştırılan inşaatın, sonradan bina yüksekliğinin 9 metre olması talep edilmesinden dolayı toplamda davacı delillerindeki bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere inşaatın 13.681 Metrekarelik alana çıkarılması ve buna bağlı olarak inşaat temelinin güçlendirmek zorunda kalınması, ilk anlaşılan metrekareye göre %50’den daha fazla malzeme ve imalata ihtiyaç duyulmasından dolayı davacının bilgisi ve rızası dahilinde teslim süresi 2016 Mayıs olarak tespit edildiğini, davacının gerçek duruma açıkça aykırı olarak fazla ödeme iddiasında bulunduğunu, dava dilekçesinin giriş kısmında 2.614.576,67 EURO fazla ödeme yapıldığından bahsedildiğini ve dilekçenin 10.sayfasının ikinci paragrafında kendilerince ödenmesi gerekli tutarın 970.000 EURO X 11,80 = 11.446.000 EURO olması gerekirken fazla ödeme yapıldığı iddia olunduğunu, ancak buna ilişkin tek bir ödeme belgesinin dahi sunulmadığını, dava konusu protokollerde üstlendikleri edimlerine karşılık bugüne kadar yapılan ödeme 10.991.000 TL Çıplak Arsa Bedeli + 18.557.819,43 TL KDV dahil İnşaat maliyet ödemesi olduğunu, müvekkili şirkete taahhüt etmiş oldukları rakam 11.446.000 EURO ve ayrıca inşaat maliyeti üzerinden %1 oranında kâr ödemesi olduğunu, dava konusu protokoller uyarınca tarafların kabul ettiği sabit Euro kuru 3,345 olduğunu, buna göre davacının da kabul ettiği ödenmesi gerekli tutar %1 inşaat maliyet kârı hariç, 11.446.000 X 3,3458 = 38.296.026,80 TL olması gerektiğini, bu bedele dava dilekçesinin muhtelif yerlerinde de belirtildiği gibi arazi alımı için gerekli vergi, resim, harçlar ile inşaat KDV’si dahil olmadığını, o halde 18.557,819,43/ 1,18 = 15.726.965,62 TL inşaat için ödenen ile birlikte toplamda davacı tarafından 15.726.965,62 TL + 10.991.000 TL = 26.717.965,62 TL ödeme yapıldığını, görüldüğü üzere davacının yersiz iddialarının aksine sözleşme bedelinden dahi fazla ödeme değil gerçekte eksik ödeme söz konusu olduğunu, davacının kendisine ödenecek bedel konusunda çelişkili beyanlarına hukuken itibar edilemeyeceğini, müvekkilinin imalatlarından kaynaklanan ayıp bulunmadığını, kullanıcı hatalarından kaynaklı eksiklikler müvekkiline atfedilmeye çalışıldığını, Davacı tarafın, … 2. Sulh Hukuk Mahkemesi aracılığı ile yaptırdığı bilirkişi incelemesinde yapılan parasal tespitler kesinlikle kabul edilmediğini, bu tespitte bahsedilen yer altı suyunun gelmesi gibi ayıplar defaatle bilgilendirme ve ikazlara rağmen davacı ile kiracısı tarafından binaya takılan su pompalarının çalıştırılmamasından kaynaklandığını, ayrıca davacı tarafın ileri sürdüğü diğer tüm eksiklikler de bu minvalde kullanım hatalarından kaynaklandığını, binanın teslimi sırasında tespit olunan eksiklikler müvekkili şirket alt yüklenicisi tarafından giderildiğini, müvekkili şirketin protokol ve ekleri uyarınca yüklendiği edimlerinden kaynaklı alamadığı tutarların tahsili gerektiğini, müvekkili şirket ile davacı arasında 05/08/2014 tarihinde dava konusu parsellerde kayıtlı arsaların satın alınarak tevhit işlemlerinin tamamlanması ve üzerine … … Mağazası inşa edilerek davacı tarafça … … … … Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. unvanlı şirkete uzun süreli kira sözleşmesi ile kiralanması konusundaki projenin davacı tarafa devredilmesi ve bu süreçlerde davacı tarafça yapılacak ödemeleri içerir bir protokol imzalandığını, protokol ve ek protokoller gereğince yapılan taraflar arasındaki anlaşma çerçevesinde ödeme, “Proje Bedeli = İlk Yılın Toplam Kira Bedeli (KDV HARİÇ) X 11,80” formülü ile hesaplanarak tespit edileceğini, bu kapsamda muhatap tarafından … … Mağazası teslim alınarak tespit kullanımına açıldığını ve ilk yıl kira bedeli 970.000 Euro olarak belirlendiğini, böylece 970.000 X 1,80 = 11.446.000 Euro olduğunu, bu bedelin taraflar arasında imzalanmış olan protokol kapsamında belirlenmiş kur baz alınarak bulunacak Türk Lirası karşılığı da 38.296.026 TL olduğunu, bu tutarın ödemesinin ne şekilde gerçekleştirileceği ise Protokol’ün “Tarafların Yükümlülükleri” başlıklı 3/d-IV bölümünde Çıplak Arazi Bedeli (a) + İnşaat Maliyeti (b) + Bakiye Devir Bedeli (c) / İlk 1 Yıllık Kira bedeli formülü belirlendiğini, bu formüle göre müvekkili şirketin inşaat karının eklenmesi neticesinde ortaya çıkan hesaplama kapsamında ödenmesi lazım gelen bakiyenin: davacı tarafından ödenmesi gereken bakiye inşaat maliyeti = 4.751.204,37-TL + bakiye devir bedeli = 8.910.907,82-TL + müvekkilinin kar payı = 233.090,28-TL = 13.895.202,43-TL olduğu müvekkili şirket tarafından 1 Şubat 2017 tarihinde düzenlenen … seri numaralı fatura düzenlendiğini ve … 28. Noterliğinin 3 Şubat 2017 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davacı tarafa tebliğ olunduğunu, fatura bedeli olarak 8.910.907,82 TL’lik bakiye devir bedeli + 23.309.023,8 TL İnşaat Maliyeti + 233.090,28 TL tutarında İnşaat kârı olmak üzere toplamda 32.453.021,90 TL belirtildiğini, ihtarnamenin 7 Şubat 2017 tarihinde tebliğ alındığını, … 42. Noterliğinin … yevmiye numaralı cevabi ihtarnamesi ile davacı, müvekkili şirkete borçlu olduğu halde haksız ve hukuki dayanaktan yoksun şekilde fatura içeriğini kabul etmediğini ve tüm içeriğine itiraz ettiğini bildirdiğini, protokol ve ek protokoller gereği müvekkili şirket tarafından inşaat gerektiği şekilde tamamlanmasına rağmen … tarafından ödenmesi gereken tutarların müvekkili şirket tarafından ödenmek zorunda kalınmış fatura bedeli, vade tarihi geçtiği halde bugüne kadar müvekkili şirketin şifahi ve yazılı tüm ihtarlarına rağmen ödenmediğini, protokol ile mutabık kalınandan fazla yapılan inşaat bedelinin davacıdan tahsiline karar verilmesi gerektiğini, müvekkili şirket ile davacı taraf arasında imzalanan 05/08/2014 tarihli protokol ile eki protokoller incelendiğinden, dava konusu yerle ilgili inşaatın toplamda kaç metrekare olarak inşaa edilebileceğine yönelik bir belirlemenin olmadığını, inşaat edilen bina esas itibariyle … Cash & Carry Mağazası olarak uzun süreli kiralanması amaçlandığından … … … Alışveriş Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. tarafından gelecek taleplere göre şekillenmekte olduğunu, yürütülen şifahi görüşmeler ve mail yazışmaları ile yapılması planlanan inşaatın diğer teknik özellikleri ile birlikte toplam yüksekliği ve metrekare alanı olarak 04/12/2014 günü 8.136 m2’lik inşaat alanı üzerinde mutabık kalındığını ve bu nedenle de 08/12/2014 günlü 3 numaralı Ek Protokolde 11,80 çarpanı ile bulanacak proje bedeline müvekkili şirketçe imza atıldığını, aradan geçen zaman içerisinde kiracı … firmasından gelen talepler doğrultusunda bina yüksekliğine ilişkin talep 9 metreye çıkarıldığını ve toplam inşaat alanı da davacı ile … firması arasında 12/05/2015 tarihinde imzalanan kira sözleşmesinde 12.226 m2 olarak belirtildiğini, bu sözleşmenin imzalanması sırasında inşasına devam edilen binanın Mayıs 2016 tarihinde bitmiş hali 13.681 m2 olduğunu, aradan geçen zamanda inşaat alanın bu denli değişkenlik göstermesi de iddianın bir kanıtı olduğunu, müvekkili şirketin protokol ile mezkur alana yapmayı taahhüt ettiği market inşaatı alanı protokolün imza tarihinden sonra sürekli olarak arttığından, müvekkili şirketin protokol kapsamında fazla da imalat yaptığının açık olduğunu belirterek davacı tarafından ileri sürülen iddiaların haksız, yersiz ve mesnetten yoksun olduğunu belirterek davanın reddine, karşı davalarının kabulü ile; davacı tarafın protokoller uyarınca ödemekle yükümlü olmasına rağmen eksik ödemede bulunduğu 13.895.202,43 TL’nin tahsiline, protokollerin imzası sırasında mutabık kalınan inşaat alanından fazla inşaat yapılması nedeniyle davacı tarafın ödemesi gerekli tutarın tespiti ile fazlaya ilişkin hakların saklı kalması kaydıyla şimdilik 10.000 TL’nin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen dosyada davacı vekili dava dilekçesinde asıl davadaki iddialarını tekrar ederek davanın, tarafları ve konusu aynı olan ve kısmi olarak açılmış … 9. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E, sayılı dosyası ile birleştirilmesini, müvekkilinin davalıdan alacağı nedeniyle 2.253.087,17 EURO’nun ödendiği tarihten itibaren Devlet Bankalarının Euro cinsinden para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oran ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl dava, karşı dava ve birleşen dava sözleşmeden kaynaklı alacak istemine ilişkindir.
Taraf delilleri toplanmış, taraflar arasında yapılan protokol, ek protokoller, ihtarnameler incelenmiş, bilirkişi rapor ve ek raporları alınmıştır.
Taraflar arasındaki 05/08/2014 tarihli protokolün incelenmesinde; sözleşme konusunun açıklandığı 2. maddesinde, … ili … İlçesi, … Mah., 154 Sk. 20092 Ada, 4-5-6-7-8-9 parselde kayıtlı arsaların satın alınarak tevhit işlemlerinin tamamlanması ve işlemleri tamamlanan bu arsaların üzerinde bir inşaatın (… … mağazası) yapılması ve … … … Alışveriş Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. veya … grup şirketlerinden hali hazırda kurulmuş veya ileride kurulacak başka bir şirketine (…) uzun süreli kira sözleşmesi ile kiralanması konusunda davalı şirketin bir proje geliştirdiği ve bu konuda bir çok girişimlerde bulunarak gerek arsa sahipleri gerekse … ile mutabakata vardığını, davalının iş bu projeyi davacıya devretmek ve davacının da söz konusu projeyi protokol şartları uyarınca devir alması olduğunun düzenlendiği, protokolün 3. maddesinde tarafların yükümlülüklerinin düzenlendiği, protokolün 4. maddesinde protokol bedeli ve ödemenin düzenlendiği görülmüştür.
Taraflar arasında 05/08/2014 tarihli 1 nolu ek protokolün düzenlendiği, bu protokolün 1. maddesinde proje bedeli olarak (çıplak arazi bedeli + inşaat maliyeti + bakiye devir bedeli) / ilk 1 yıllık kira bedeli= 11.364 formülü üzerinde tarafların mutabık kaldıkları, tarafların 1 yıllık kira bedelinin minimum 1.100.000-EURO + KDV olmasını ön gördüklerini, protokolün 2. maddesinde davacı tarafından satın alınacak toplam 6 parselin satın alım bedelinin toplam 23.000.000-TL olacağının öngörüldüğünün düzenlendiği görülmüştür.
Taraflar arasında düzenlenen 05/08/2014 tarihli 2 nolu ek protokolde; 05/08/2014 tarihli ana protokolün 2,3b,3d-I,3/d-III,3/d-IV,4 ve 5. maddelerinin değişiklik yapılmasına ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasında düzenlenen 08/12/2014 tarihli 3 nolu ek protokolün 1.maddesinde; proje bedeli olarak (çıplak arazi bedeli + inşaat maliyeti + bakiye devir bedeli) / ilk 1 yıllık kira bedeli= 11,80 formülü üzerinde tarafların mutabık kaldıkları, tarafların 1 yıllık kira bedelinin minimum 920.000-EURO + KDV olmasını ön gördüklerinin düzenlendiği görülmüştür.
12/05/2015 tarihli kira sözleşmesinin incelenmesinde; davacı şirketin kiraya veren dava dışı … … Alışveriş Hiz.Tic.Ltd.Şti.’nin kiracı olarak yer aldığı, sözleşmeye konu gayrimenkulün … İli, … İlçesi, … mahallesi, 20092 Ada, 5-6-7-8-9 nolu parsellerde kayıtlı taşınmazlar olduğu görülmüştür.
Mahallinde keşif yapılarak bilirkişi raporu alınması için … 1. Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmıştır. Mahallinde keşfe katılan bilirkişiler Prof.Dr…., Şengül Gündoğdu ve Dr.Öğr.Üyesi Rıfat Tür sundukları 25/04/2019 tarihli raporlarında; dava dosyasında taraflar proje bedeli olarak (Çıplak Arazi Bedeli + İnşaat Maliyeti + Bakiye Devir Bedeli) / İlk yıl kira bedeli (KDV hariç)= 11,80’tır.) olacağı hususunda anlaştığından ve 1 yıllık kira bedelinin minimum 920.000-Euro(+KDV) olacağı tespit edildiğinden yapının maliyetinin hesaplanması için yapının ne kadara kiralandığına dair … ve … arasında yapılan sözleşmenin dava dosyası içerisinde bulunması ve arsaların ne kadara alındığına dair dava dosyası içerisinde belge bulunması gerekmekte olduğunu, ancak yukarıda belirtilen formülasyonun geçerli olduğu kabulü ile; 920.000-Euro x 11,80 = 10.856.000-Euro yani 36.322.004,80-TL bedel üzerinden protokol imzalandığının hesaplanmış olduğunu, tarafların inşaat maliyeti + %1 kar olarak inşaat maliyetinin … Dış Ticaret Lojistik ve İnşaat San.Ltd.Şti.’ye fatura edileceği hususunda anlaştıkları hususunun sözleşmelerin incelenmesi neticesinde anlaşılmakta olduğunu, dolayısı ile inşaat toplam maliyeti + %1 karın … tarafından … firmasına talep edilebileceğini, yapı toplam inşaat alanında sözleşmeden farklı olarak fazladan 1.455 m2’lik bir ilavenin bulunduğunu, dava konusu taşınmaz ile ilgili gerek daha önceki tespit raporunda ve gerekse yerinde yapılan keşif ile bir takım problemlerin olduğunu, bina çevresinde çok ciddi oturmalar ve bu oturmalardan kaynaklı çatlakların ve izolasyon problemlerinin oluştuğunun tespit edildiğini, binanın forekazık temel olduğu ve binada zemin suyunun yükseldiği gözlemlendiğini, su sızıntıları ile ilgili problemlerin kaynağının bulunarak gerekli sızdırmazlık önlemlerinin alınmasının mümkün olduğunu, bunların maliyetinin sızdıran kaynak ve/veya kaynakların tespiti ile mümkün olacağını, bina genelinde görülen kılcal çatlakların nedeninin zemin ile ilgili olabileceğini, bu konu ile ilgili yapı ve geoteknik uzmanının görüşünün daha kesin sonuçlar vereceğini, izolasyon sorununun tam olarak nereden olduğunun tespit edilemediğini, izolasyon sorununun giderilebilmesi için bina etrafının temele kadar kazılarak izolasyonun yapılması gerektiğinin tespit edildiğini, dava dosyasına sunulan dokümanlarda temelin bohçalanmış olduğunun görüldüğünü, bir takım iyileştirici çalışmaların yüklenici tarafından proje sonrası yapılmış olduğunun görüldüğünü, bir takım tamirat ve iyileştirici önlemlerin ise … market tarafından yapıldığı dosya içeriğinden anlaşılmakta olduğunu, bu sebeple ayıplı imalatların tamirat bedellerinin faturaları üzerinden gidilerek tarafların alacak – verecek durumlarının belirlenmesinin daha uygun olacağının düşünülmekte olduğunu. Mali açıdan incelemeler neticesinde; tarafların merkezlerinin İstanbul’da olmasından ötürü ticari defter ve belgeler fiziki olarak ibraz edilememiş olduğundan incelemelerin tarafların mail ortamında sunduğu veriler üzerinden yapıldığını, davalı/karşı davacının sunduğu … inşaata ait faturalara göre davalı/karşı davacı firmasının inşaat maliyeti ile ilgili katlandığı bedelin KDV dahil 23.542.114,04-TL olduğunu, ayrıca dosya kapsamına ve sözleşmelere göre bu tutara ek olarak davacı/karşı davacıdan arsa bedelleri ve tapu, vergi, belediye vb.harcamalar ile ilgili kısımlarında talep edileceğini, davacı/karşı davalının ibraz edilen dökümlerine göre davalı/karşı davacıya yapılan ödemelerin özetinin gösterilmiş olduğunu, toplam ödemenin 48.327.750,34-TL karşılığı 15.923.674,06-Euro olduğunu, ödemelerin detayının ise; tapu harcı, vergi, belediye, denetim ödemeleri toplamı: 1.375.089,51-TL (455.447,50-EURO) arsa alımı için ödenen bedel: 10.981.000-TL(3.762.523,72-EURO) inşaat , harfiyat için … ve … İnşaat’a ödeme toplamı: 35.971.660,83-TL (11.705.702,84-EURO) olmak üzere toplam: 48.327.750,34-TL (15.923.674,06-EURO) olduğunu, Davalı/karşı davalının göndermiş olduğu muavin defter dökümlerine esas excel tabloları üzerinde yapılan incelemede davacı/karşı davalının yapmış olduğu ödemeler toplamının 29.283.525,83-TL karşılığı 9.614.650,16-Euro olduğu, gönderilen bu dökümler içerisinde davacı/karşı davalının gönderdiği dökümlerde yer alan tapu harcı, vergi ödemeleri, belediye ödemeleri, … inşaat yapılan ödemelerin ve arsa alımı ile ilgili yapılan ödemelerin yer almadığını, davalı/karşı davalı dökümlerinde yer alan ancak davacı/karşı davalı dökümlerinde yer almayan ödemelerin olduğunun görüldüğünü, bunlarında dökümünün gösterildiği gibi 212.500,00-TL karşılığı 65.982,56-Euro olduğunu, davalı/karşı davacının ödeme dökümlerinde yer alan bu ödemelerin davacı/karşı davalı dökümlerinde yer almadığının görüldüğünden bu ödemelerin davacı/karşı davalıca yapıldığını gösterir belgelerin dava dosyasına sunulması gerektiğini, Davacı karşı/davalının aşağıda dökümü verilen ve davalı/karşı davacı ödeme dökümlerinde yer almayan ödemelerinin toplamının 19.278.364,51-TL karşılığı 6.374.947,46-Euro olduğu ve davacı/karşı davalının bu ödemeleri belgeleri ile ispatlaması gerektiğini, yapılan tüm tespitlere göre her iki tarafın kabulünde olan inşaat/hafriyat ödemelerinin 9.548.726,59-Euro olduğunu, kanıtlanması talep edilen ödemelerin tümünün belgelerle kanıtlanması durumunda davacı/karşı davalının yapmış olduğu ödemeler toplamının (6.548.726,59 Euro + 6.374.947,46 Euro + 65.982,56 Euro) 15.989.656,61-Euro olacağı, taraflar arasında inşaat maliyeti ile ilgili davalı/karşı davacının düzenlediği fatura tutarlarının mı esas alınacağı yoksa davacı/karşı davalının en son yapılan protokoldeki hesaplama yönteminin mi esas alınacağı hususunda ihtilaf olduğundan bu sözleşmelerin ve dava dosyasının bir bütün olarak hukuki değerlendirilmesinin yapılması gerektiğini belirtmişlerdir.
Bilirkişiler Prof.Dr…., Prof.Dr…. ve… Mahkememize sundukları 24/10/2020 tarihli raporlarında; taraflar arasında çekişmeye konu …, …, … Mahallesinde kaim … … mağazası inşaatının yüklenici tarafından tamamlandığını, gerek tespit raporu gerekse dosyaya sunulan bilirkişi raporunda rampa altı ve bodrum katta su sızıntılarının olduğunu, ancak bu sızıntının onarımı ile ilgili bir fiyatlandırma yapılmadığını, bina sahibi ve kiraca tarafından da bu konuda dosyaya herhangi bir bilgi – belge sunulmadığını, taraflarca inşaatın maliyeti ile ilgili dosyaya denetime elverişli bilgi ve belge sunulmamış olduğunu, yapılan yaklaşık hesaplamaya göre maliyetin 14.636.289,11-TL + 2.634.532,04-TL (KDV)= 17.270.821,15-TL olabileceğini, işveren … tarafından yüklenici …’a yapılan ödemelerle ilgili olarak tarafların yasal defter kayıtlarında yer alan ödeme kayıtlarına ilişkin dayanak belgelerin dosyada yer almadığını, incelemeye de sunulmadığını, bu nedenle ödeme tutarlarının net olarak belirlenemediğini, tarafların yasal defter kayıtlarının birbirini teyit etmediğini, dosyadaki mevcut bilgi ve belgeler çerçevesinde net bir hesabında yapılamadığını, taraflar arasındaki sözleşme ile belirlenen bedelin 11.446.000-EURO olduğu hususunda çekişme bulunmadığını, bedelin hesaplama yöntemi dikkate alındığında götürü bedel üzerinden sözleşmesel ilişkinin tesis edildiğinin anlaşıldığı, uyuşmazlığın bedelin eksik ya da fazla ödenip ödenmediği hususunda toplandığını, açıklandığı üzere dosyadaki bilgi ve belgeler ile tarafların ticari defterlerinin incelenmesi neticesinde bu yönde bir belirlemenin yapılamadığını belirtmişlerdir.
Bilirkişiler Prof.Dr…., Prof.Dr…. ve … Mahkememize sundukları 20/05/2021 tarihli ek raporlarında; Davalı/K.Davacı tarafça 03/12/2020 tarihli celsede belirtilen ek protokol aslının işbu rapor tarihine kadar Mahkemeye sunulmadığını, işbu ek rapordaki hesaplamaların bu çerçevede yapıldığını, taraflar arasındaki sözleşme ile belirlenen bedelin 11.446.000-EURO olduğu hususunda çekişme bulunmadığını bedelin hesaplama yöntemi dikkate alındığında götürü bedel üzerinden sözleşmesel ilişkinin tesis edildiğinin anlaşıldığı, uyuşmazlığın bedelin eksik ya da fazla ödenip ödenmediği hususunda toplandığını, taraflar arasında akdedilen protokollerde ticari ilişkide işlemlerin EURO cinsinden belirlendiği, Davacı/K.Davalı tarafça bilirkişi kök rapora itiraz dilekçesi ekinde dosyaya sunulan ödeme belgeleri, taraf defter kayıtları ve tüm dosya kapsamı çerçevesinde yapılan hesaplama neticesinde Davacı/K.Davalının fazladan yapmış olduğu ödeme tutarının 1.831.460,02-EURO olarak hesaplandığını,, bu tutardan huzurdaki dava yönünden davacının 250.000-EURO bedeli talep edilebileceğini, birleşen dava yönünden davacının 1.831.460,02 – 250.000 = 1.581.460,02-EURO talep edebileceğini, Davalı/K. Davacı tarafça … İnşaat şirketine yapılan ödemelerin İşveren … şirketinin başka işleri için yapıldığı belirtilmişse de dosyadaki mevcut bilgi ve belgeler çerçevesinde bu yönde bir tespitin yapılamadığını, karşı dava yönünden yapılan incelemelerde ise; karşı davalının eksik ödeme yaptığı ve karşı davacının götürü sözleşme dışında fazladan inşaat yaptığı hususunda dosyada kesin bir kanaate varacak şekilde bilgi ve belgelerin mevcut olmadığını bu nedenle karşı dava yönünden bir hesaplama yapılamadığını belirtmişlerdir.
Bilirkişiler Prof.Dr…., Prof.Dr…. ve …’nın mahkememize sundukları 16/09/2021 tarihli ek raporlarında; tarafların itirazları yönünden yapılan incelemeler ve değerlendirmeler neticesinde 20/05/2021 tarihli bilirkişi ek raporlarındaki görüş ve kanaatlerinde herhangi bir değişikliğin meydana gelmediğini belirtmişlerdir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacı- karşı davalı şirket ile davalı- karşı davacı şirket arasında 05/08/2014 tarihli protokol imzalandığı, bu protokolün; davalı- karşı davacı tarafından, … İli, … İlçesi, … Mah., 154 Sk. 20092 Ada, 4-5-6-7-8-9 parselde kayıtlı arsaların satın alınması, tevhit işlemlerinin tamamlanması ve bu arsaların üzerinde bir inşaatın yapılması ve … … … Alışveriş Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. veya … grup şirketlerinden hali hazırda kurulmuş veya ileride kurulacak başka bir şirketine (…) uzun süreli kira sözleşmesi ile kiralanması konusunda geliştirdiğini, satın alma, inşaat yapımı, kiralama vb. iş ve işlemleri içeren karma bir projenin tamamlanması ve kül halinde davacı- karşı davalıya devrine ilişkin olduğu, protokolün 3. maddesinde tarafların yükümlülüklerinin düzenlendiği, protokolün 4. maddesinde protokol bedeli ve ödemenin düzenlendiği, Taraflar arasında 05/08/2014 tarihli 1 nolu ek protokolün düzenlendiği, bu protokolün 1.maddesinde proje bedeli olarak (çıplak arazi bedeli + inşaat maliyeti + bakiye devir bedeli) / ilk 1 yıllık kira bedeli= 11.364 formülü üzerinde tarafların mutabık kaldıkları, tarafların 1 yıllık kira bedelinin minimum 1.100.000-EURO + KDV olmasının ön gördükleri, protokolün 2.maddesinde davacı- karşı davalı tarafından satın alınacak toplam 6 parselin satım alım bedelinin toplam 23.000.000-TL olacağının öngörüldüğünün düzenlendiği, Taraflar arasında düzenlenen 05/08/2014 tarihli 2 nolu ek protokolde 05/08/2014 tarihli ana protokolün 2, 3b, 3d-I, 3/d-III, 3/d-IV, 4 ve 5. maddelerinin değişiklik yapılmasına ilişkin olduğu, Taraflar arasında düzenlenen 08/12/2014 tarihli 3 nolu ek protokolün 1.maddesinde proje bedeli olarak (çıplak arazi bedeli + inşaat maliyeti + bakiye devir bedeli) / ilk 1 yıllık kira bedeli= 11,80 formülü üzerinde tarafların mutabık kaldıkları, tarafların 1 yıllık kira bedelinin minimum 920.000-EURO + KDV olmasının ön gördüklerinin düzenlendiği, 2/05/2015 tarihli kira sözleşmesinde; davacı- karşı davalı şirketin kiraya veren dava dışı … … Alışveriş Hiz.Tic.Ltd.Şti.’nin kiracı olarak yer aldığı, sözleşmeye konu gayrimenkulün … İli, … İlçesi, … mahallesi, 20092 Ada, 5-6-7-8-9 nolu parsellerde kayıtlı taşınmazlar olduğu anlaşılmıştır.
Davacı- Karşı Davalı … Dış Ticaret Lojistik ve İnşaat San. Ltd. Şti. asıl davada taraflar arasındaki protokol gereğince yapılması gereken ödemeden daha fazla ödeme yapıldığını belirterek 250.000-EURO’nun davalı şirketten tahsilini ve davalı şirketin sözleşmeye aykırı imalat sebebiyle uğradığı zarar nedeniyle 1.000-Euro’nun tahsilini talep ettiği, birleşen davada davalıya yapılan fazla ödeme nedeniyle: 253.087,17-Euro’nun tahsilini talep ettiği, Karşı davada; davalı – karşı davacı …’nin davacı- karşı davalının protokoller gereğince ödemekle yükümlü olduğu miktardan eksik ödeme yaptığını belirterek eksik ödeme nedeniyle 13.895.202,43-TL’nin tahsilini talep ettiği anlaşılmıştır.
Mahallinde yapılan keşfe katılan bilirkişilerin ve Mahkememiz dosya üzerinde inceleme yapan bilirkişilerin sunmuş oldukları rapor ve ek raporları ile tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacı- karşı davalının işveren, davalı- karşı davacının Yüklenici durumunda oldukları, Protokolde Yüklenicinin hak edişinin Arsaların Çıplak maliyeti + İnşaat İşleri bedeli + Bakiye Devir Bedeli olarak belirlendiği, bu bedellerin davacı – karşı davalı tarafından yapılacağı, taraflar arasında Ek Protokoller imzalandığı, 05.08.2014 tarihli 1 nolu ek protokolde; ilk yıl kira bedeli minimum 1.100.000,- € olarak, satın alınacak 6 parselin alım bedelinin de toplam 23.000.000- TL olacağı öngörüldüğü, Arsa bedelinin 23.000.000 TL nin üzerine çıkması veya altına inmesi durumunda taraflarca “11,364” oranının yeniden değerlendireceğinin düzenlendiği, 08.12.2014 tarihli 2 nolu ek protokolün imzalandığı, bu protokolde satın alınacak arsaların 4,5,6,7,8 parsel olarak belirlendiği, 11,364 oranı da 11,80 olarak değiştirildiği, arsaların toplam bedelinin Euro cinsinden, …’nun yatırıma onay verdiği tarihteki TCMB satış kuru esas alınarak belirleneceğinin düzenlendiği, iş bu Protokol ile 1 nolu Ek Protokolün kaldırıldığı, 3 nolu protokolün 08.12.2014 tarihinde imzalandığı, bu protokolde 11,80 oranının değişmediği, 1 yıllık kira bedelinin minimum 920.000 € olarak, satın alınacak 5 parselin toplam bedelinin 18.610.000- TL olacağının öngörüldüğü, taraflar arasında akdedilen sözleşme ve ek protokoller çerçevesinde Arsa bedeli + inşaat maliyeti + Devir bakiye bedeli 11,80 x 970.000 € = 11.446.000- € olduğu, Davacı – Karşı davalı tarafça yapılan toplam ödeme tutarının 15.923.674,06-Euro olduğu, sözleşme ile belirlenen götürü bedelin 11.446.000-Euro olduğu, davalı – karşı davacıya ödenecek %1 kar payının 114.460-Euro olduğu, götürü bedel KDV’sinin 2.060.280-Euro olduğu, %1 kar payı KDV’sinin 20.602-Euro olduğu, arsa için ödenen vergi ve harç tutarının 450.871,24-Euro olduğu, (15.923.674,06 Euro – 11.446.000 Euro – 114.460 Euro – 2.060.280 Euro – 20.602,80 Euro – 450.871,24 Euro = 1.831.460,02 Euro) buna göre davacı – karşı davalı tarafından yapılan fazla ödemenin 1.831.460,02-Euro olduğu ve asıl davada davacının fazla ödeme nedeniyle 250.000-Euro talep ettiğinden asıl davadaki fazla ödeme nedeniyle alacak davasının kabulüne, davacının uğradığı zarar nedeniyle alacak davasına ilişkin zararın davacı- karşı davalı tarafından ispatlanamadığından bu talebin reddine, birleşen davada davacının fazla ödeme nedeniyle 2.253.087,17-Euro talep etmiş ise de; davacının toplam fazla ödemesinin 1.831.460,02-Euro olduğu, bundan asıl davada talep edilen 250.000-Euro’nun mahsubundan sonra davacının birleşen davada talep edebileceği alacak miktarının 1.581.460,02-Euro olduğu sonuç ve kanaatine varılarak birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Asıl davada karşı davacı taraflar arasındaki protokoller uyarınca eksik ödemede bulunulduğunu ve fazla inşaat yapıldığını ileri sürerek talepte bulunmuş ise de; karşı davacıya fazla ödeme yapıldığı, eksik ödeme yapılmadığı ve herhangi bir alacağı kalmadığı anlaşıldığından karşı davanın reddine karar verilmiştir.
Davalı – Karşı davacı vekili “aslı gibidir, asıl suret … Dış Ticaret yeddindedir. Av…. … – İst. Barosu” yazılı ve imzalı protokoldür başlıklı belge fotokopisi sunarak, bu protokol gereğince müvekkilinin alacaklı olduğunu beyan etmiş ve HMK.nın 220. maddesi gereğince davacı tarafa belge aslını sunması için süre verilmesini ve kanun maddesinde düzenlenen prosedürün uygulanmasını talep etmiştir.
Davacı – karşı davalı vekili, taraflar arasında davalı – karşı davacı vekilinin beyan ettiği şekilde protokol bulunmadığını belirtmiştir.
Davalı – karşı davacı vekili protokolde; protokolün 1 nüsha olarak düzenlendiğini ve protokolün davacı – karşı davalı … şirketinde olduğunu belirterek belge aslını sunamayacaklarını belirtmiştir. Talep üzerine protokolde yazı ve imzası bulunduğu iddia edilen Av. …’e protokolün ibrazı için müzekkere yazılmış, Av. … müzekkereye verdiği cevapta davacı, davalı ve dava dışı şirketler arasında imzalandığı belirtilen herhangi bir protokolün tarafında olmadığını belirtmiştir.
Davalı – Karşı davacı vekiline Mahkememizin 15/09/2022 tarihli celsesinde protokoldür başlıklı ve Av. … imzalı fotokopi belgesinin ıslak imzalı fotokopisini sunması için kesin süre verilmiş, davalı- karşı davacı vekili belgenin aslının ve aslı gibidir onaylı ıslak imzalı fotokopisinin taraflarında olmadığını belirtmiştir.
HMK’nın 220.maddesinde; (1) İbrazı istenen belgenin, ileri sürülen hususun ispatı için zorunlu ve bu isteğin kanuna uygun olduğuna mahkemece kanaat getirildiği ve karşı taraf da bu belgenin elinde olduğunu ikrar ettiği veya ileri sürülen talep üzerine sükut ettiği yahut belgenin var olduğu resmî bir kayıtla anlaşıldığı veya başka bir belgede ikrar olunduğu takdirde, mahkeme bu belgenin ibrazı için kesin bir süre verir. (2) Mahkemece, ibrazı istenen belgenin elinde bulunduğunu inkâr eden tarafa, böyle bir belgenin elinde bulunmadığına, özenle aradığı hâlde bulamadığına ve nerede olduğunu da bilmediğine ilişkin yemin teklif edilir. (3) Belgeyi ibraz etmesine karar verilen taraf, kendisine verilen sürede belgeyi ibraz etmez ve aynı sürede, delilleriyle birlikte ibraz etmemesi hakkında kabul edilebilir bir mazeret göstermez ya da belgenin elinde bulunduğunu inkâr eder ve teklif edilen yemini kabul veya icra etmezse, mahkeme, duruma göre belgenin içeriği konusunda diğer tarafın beyanını kabul edebilir.” hükmünü içermektedir.
Davalı – karşı davacı vekili her ne kadar HMK.nın 220.maddesinin uygulanmasını talep etmiş ise de; gerek protokoldür başlıklı belgenin aslını gerekse aslı gibidir yapılmış ıslak imzalı fotokopisini sunamadığı, davacı – karşı davalı vekilinin böyle bir protokolün bulunmadığını ileri sürdüğü ve aslı gibidir yaptığı ileri sürülen avukatın herhangi bir protokolün tarafında bulunmadığını belirttiği göz önüne alındığında, böyle bir protokol olduğu hususunun davalı- karşı davacı tarafından ispatlanamadığı ve HMK.nın 220. maddesinin uygulama şartlarının bulunmadığı anlaşıldığından; davalı- karşı davacı vekilinin bu talebinin reddine karar verilmiş ve aslını veya ıslak imzalı fotokopisini sunamadığı protokol başlıklı belge değerlendirmeye alınmamıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında asıl davada fazla ödeme nedeniyle alacak davasının kabulüne, davacının uğradığı zarar nedeniyle alacak davasının reddine, karşı davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Asıldavada;
a) Davacının fazla ödeme nedeniyle alacak davasının kabulü ile; 250.000 Euro alacağın dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca devlet bankalarının bir yıl vadeli EURO mevduat hesabına uyguladıkları en yüksek faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
b)Davacının uğradığı zarar nedeniyle alacak davasının reddine,
c)Karşı davanın reddine,
d)Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince asıl davada; alınması gereken 67.731,07 TL harçtan peşin alınan 16.932,77 TL harcın mahsubu ile geriye kalan 50.798,30 TL harcın davalı- karşı davacıdan tahsiline,
e)Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince karşı davada alınması gereken 80,70 TL harcının peşin alınan 237.466,09 TL harçtan mahsubu ile geriye kalan 237.385,39 TL’nin karar kesinleştiğinde ve istek halinde karşı davacıya iadesine,
f)Asıl davada davacı tarafından yatırılan 31,40 TL başvurma ve 16.932,77 TL peşin harç toplamı 16.964,17 TL’nin davalı- karşı davalıdan alınarak, davacı- karşı davalıya verilmesine,
g)Karar tarihinden yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince asıl dava için 127.067,75 TL, karşı dava için 376.952,02 TL olmak üzere toplam 504.019,77 TL vekalet ücretinin davalı- karşı davacıdan alınarak, davacı- karşı davalıya verilmesine,
h)Karar tarihinden yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince asıl davada reddedilen kısım için hesaplanan 3.966,10 TL vekalet ücretinin davacı- karşı davalıdan alınarak, davalı- karşı davacıya verilmesine,
ı)Davacı tarafından asıl davada yapılan 698,20 TL tebligat-müzekkere + 8.250 TL bilirkişi ücreti olmak üzere ‭8.948,20 TL yargılama giderinin asıl ve birleşen davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 8.942,21-TL’nin davalı- karşı davacıdan alınarak, davacı- karşı davalıya verilmesine,
2-Birleşen davada;
a)Davacının fazla ödeme nedeniyle alacak davasının kısmen kabulü ile; 1.581.460,02 Euro alacağın dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca devlet bankalarının bir yıl vadeli EURO mevduat hesabına uyguladıkları en yüksek faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
b)Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince birleşen davada alınması gereken 423.735,04 TL harçtan peşin alınan 150.922,56 TL harcın mahsubu ile geriye kalan 272.812,48 TL’nin davalıdan tahsiline,
c)Birleşen davada davacı tarafından yatırılan 31,40 TL başvurma ve 150.922,56 TL peşin harç olmak üzere toplam 150.953,96 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
d)Karar tarihinden yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince birleşen dava için hesaplanan 300.031,19 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
e)Karar tarihinden yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince birleşen davada reddedilen kısım için hesaplanan 230.031,71 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
f)Davacı tarafından birleşen davada yapılan 40 TL yargılama giderinin davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 28,08 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Taraflarca asıl ve birleşen davada yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/09/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır