Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/233 Esas
KARAR NO : 2018/233
DAVA : Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 09/03/2017
KARAR TARİHİ : 29/03/2018
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı şirket arasında 28/05/2015 tarih … sayı ile tescil edilen …nolu finansal kiralama tadil sözleşmesinin akdedildiğini, davalıya belirtilen finansal kiralama sözleşmesi kapsamında … Parselde kayıtlı 1.314,00 m2 yüzölçümlü zemin bir katlı işyeri ve arsası niteliğindeki taşınmazın davalı kiracıya teslim ettiğini, davalıya ödemede temerrüde düştüğü finansal kira borçları nedeniyle …Noterliğinin 08/09/2016 tarih … yevmiye sayılı ihtarname keşide edilerek borçların yasal sürede ödenmesi
aksi takdirde sözleşmelerin feshedileceğinin ihtar edildiğini, verilen kanuni süre içinde ihtarnamede belirtilen borçların ödenmediğinden sözleşmenin feshedildiğini, ihtarnamenin davalıya 28/11/2016 tarihinde tebliğ edildiğini, ihtarnameye rağmen yasal 60 günlük sürede müvekkili şirkete olan borcunu ödemediğini, finansal kiralama sözleşmelerinin fesih olduğunu ileri sürerek haklı feshin tespiti ile sözleşmeye konu taşınmazın müvekkili şirkete iade ve teslimine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı şirkete usulüne uygun tebliğin yapıldığı ancak davaya cevap vermediği anlaşıldı.
Dava; 28/05/2015 tarih …sayı ile tescil edilen … nolu finansal kiralama tadil sözleşmesi nedeniyle taraflar arasındaki … Parselde kayıtlı 1.314,00 m2 yüzölçümlü zemin bir katlı işyeri ve arsası niteliğindeki taşınmazın … Noterliğinin 08/09/2016 tarih… yevmiye sayılı ihtarnamesi ile alacağın muaccel hale geldiği, gayrimenkulün aynen teslimi ve tapunun beyanlar hanesine düşünen sözleşmelerinin terkini istemine ilişkindir.
6361 sayılı FKK 21/11/2012 tarihinde yüyürlüğü girmiş olup, bu kanunun 2/6.bendindebu konuda hüküm bulunmadığı hallerde genel hükümler uygulanır.
18.maddesinde Finansal Kiralama sözleşmesi kiracının talebi ve seçimi üzerine ve 3. kişiden veya bizzat kiracıdan satın aldığı, veya başka surette temin ettiği veya mülkiyetine geçirmiş olduğu bir malın zilliyetliğini her türlü faydayı sağlamak üzere kira bedeli karşılığında kiracıya bırakılmasını öngören bir sözleşmedir.
19. maddesinde; menkul ve gayrimenkul malların FKK ya söz konusu olabileceği
22.mad.sinde sözleşmenin taşınmazın bulunduğu tapu kütüğüne tescil edileceği ve şerh edileceği,
23.maddesinde; kiracı adına satın alınan hakkın doğumundan itibaren teslininin yerine getirileceği ,
24. maddesinde; kiracının FKK konusu malın zilliyeti olduğu,
30.maddesinde; FKK sözleşmenin feshini ,
31.mad. FKK sözleşmenin ihlali,
32.mad.; kiralayanın FKK ya göre malı geri vermekle mükellef olduğu,
33. maddesinde ; FKK terkin sonuçlarını,
34. mad.; 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 764, 765 , 766 ve TBK’nın 1. bölüm 4. ayrım 2. kısım 4. bölüm 2. ayrımında yeralan konut ve çatılı işyeri hükümlerinin uygulanmayacağı belirtilmiştir.
Türk Medeni Kanunu’nun 992.maddesinde “ tapuya kayıtlı taşınmazlarda hakkarinesinden ve zilliyetlikten doğan dava açma hakkından yalnız adına tescil bulunan kimse yararlanır” hükmü mevcuttur.
10/06/1985 tarih 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununun geçici 1. maddesine göre; bu kanuna göre çıkarılacak düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar kaldırılan hüümlere dayanılarak çıkarılan düzenlemelerin bu kanuna aykırılık olmayan hükümlere uygulanacağı belirtilmiştir.
Bakınız, Köksal Kocaağa Finansal Kiralama Sözleşmesi 1999 baskı, syf 70. Finansal kiralama konusu malın mülkiyetin kiralayan şirkete ait olduğu, 3226 sayılı kanunun 9. ve 17.maddesinde açık bir hükme bağlandığı, dolayısıyla Finansal kiralama konusu malın üzerinde milkiyet hakkına sahip bulunmayan kişi, finansal kiralama anlamında kiralayan olamayacağı gibi sözleşmede bu kanunun hükümlerine tabii bir sözleşme olarak nitelendirilemez. Malın mülkiyetinin kiralayana ait olmasının teminat amacına yönelik olduğu belirtmektedir.
FKK 9.mad.gerekçesine göre; finansal kiralama münasebetinde finansal kiralama şirketinin mala karşı ilgisi , onu sağlarken ödediği bedelin kendisine geri dönmesini temin etmekten öteye geçemez. Aynı Şekilde 17. maddesinde de; malın mülkiyetinin şirkette kalması onun için bir teminat miteliğidnedri. Zira malı temin etmek için ödediği satış bedelinin kira bedelleriyle geri ödenmemesi halinde en azından mülkiyet hakkına dayanarak geri alabilmek yetkisini haiz olacaktır. Demek suretiyle mülkiyetin teminat fonksiyonunu açıkça ortaya koymaktadır. Mülkiyetin teminat fonksiyonu finansal kiralama ilişkisinde bir finansman kurumu olan kiralayan, kiracının ihtiyaç duyduğu yatırım malının sağlanmasını finansa etmektedir. Bunu da, ihtiyaç duyulan malın mülkiyetini satıcıdan elde ederek yalnızca kullanımını ekonomik ömrüne uygun bir sureyle ve sağlama değerine eşit bir değerle kiracıya devretmek suretiyle gerçekleştirmektedir. Önce kiracı, hukuken malı malik sıfatını kazanmamakla beraber, ekonomik açıdan aynen bir malik hukuki statüsüne kavuşturulmuş olmaktadır. Bu durum aslında kiralayanın ve kiracının mala karşı ilgilerinin farklı olmasından kaynaklandığı, zira kiralayanın mala olan ilgisi onu kullanmak suretiyle yarar elde etmeye yönleik olmayıp yalnızca onun sağlanması için kullandığı fonun tekrar kendisine geri dönmesi ile sınırlıdır. Oysa kiracı, malın bilhas kendisine ilgi duymaktadır. İşte tarafların kira konusunda ki mala karşılığında bu farklılık onun mülkiyetinin kiralayana ondan her türlü ekonomik yarar elde etme yetkisinin, kısaca ekonomik mülkiyetinin kiracıya ait olması biçiminde ahenkleştirildiği, ( syf 71. )
Aynı kitap sayfa 108 de ise; olağan kira sözleşmesinden farkının FKK gerek adında gerek 3. maddede kullandıldığı finansal kiralama, kiralayan, kiracı, kira bedeli gibi terimlerle ilişkiyi bir tür kira sözleşmesi olarak ele aldığı izlenimi uyandırmakta ise de, bu sözleşme olağan kiradan farklıdır. Herşeyden önce olağan kira sözleşmesinde kural olarak sözleşme serbestliği ilkesi geçerli olup, akdin kurulması için tarafların iradelerinin uyuşması yeterlidir. Oysa finansal kiralama sözleşmesi noterlikçe reesen yapılmalıdır. Olağan kira sözleşmesinde kira bedelini ödeme borcu, sözleşmenin yapıldığı anda bir bütün olarak doğmayıp, kiralananın kullanma süreci de doğar. Buna karşılık finansal kiralamada kira bedeli bir bütün olarak doğar; taksitler, sadece bu borcun yerine getirilmesini sağlayan ana borcun birer parçalarıdır. Olağan kira sözleşmesinde kararlaştırılan bedel, malın kullanılmasının karşılığı olduğu halde, finansal kiralama da malın amortisman bedelini ve işletmenin kazancını da kapsayacak miktardadır.
Bakınız, FKK, Gültekin Nazlıoğlu 1998 baskı , sayfa 48. taşınmaz mala ilişkin finansal kiralama sözleşmesi , taşınmazın bulunduğu tapu kütüğünün beyanlar hanesine şerhedilecektir. 3226 sayılı kanunun 8.mad.de kiralayanın sahip olduğu mal üzerindeki hukuki mülkiyet hakkını, iyi niyetle, finansal kiralama konusu malın veya mal üzerinde ayni hak iktisap edenlere karşı ileri sürülebilmesi için şerh ve tescilin gerekli olduğu, keza 8.maddesinde yine tescilin yapılacağı yerin kiralayanın ikametgahı olarak düzenlendiği, aynı yasanın 27.maddesinde de 6570 sayılı gayrimenkul .. kanunun uygulanmayacağı belirtilmiştir.
Davadaki konu ; finansal kiralama konusu malın gayrimenkulun bulunduğu yer mahkemesinde görülüp görülmeyeceğine ilişkindir. HMK.nın 12.maddesinde; taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açılabilecek davalar ile taşınmazın zilliyetliğine yahut alıkoymaya ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkili olduğu belirtilmiştir.
Yargıtay … HD.nin 14/03/2012 tarih … sayılı kararında; finansal kiralama sözleşmesinin , finansal kiralama şerhinin kaldırılarak gayrimenkulun boş olarak teslimine ilişkin davada; gayrimenkulun … İlçesinde bulunduğu ve kira şerhinin kaldırılması yönünden yetkisizlik kararı verildiği, ve bunun üzerinde verilen kararın 3226 sayılı kanunun 8.mad.sinde taşınmaz mala dair sözleşmenin taşınmazın bulunduğu tapu kütüğünün beyanlar hanesine tescil edilmesi gerektiği, ve bu gayrimenkulun bulunduğu yer mahkemesinde bu davanın görülmesi kararının onanmış olduğu,
Keza yine Yargıtay … HD.nin 09/07/2012 tarih … sayılı kararında; davacının , davalı şirket üzerinde kaıtlı tağunun iptali ve tescilini ve sözleşmenin teminatı olarak tesis edilen ipoteğin iptaline karar verilmesine dair talebinin, taşınmazın aynına ilişkin davalarda yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olduğu, 6100 sayılı HMK.nın 12.mad.göre taşınmaz üzerindeki ayni haklara ilişkin ve ayni haklar üzerindeki değişikliğe yol açacak davalarda taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde görüleceği, bu yetki kuralı kesin yetki olup resen gözetileceği belirtilmiş olmakla,
Gerek 3226 sayılı yasa hükümler, gerekse dava tarihinde bulunan 6361 sayılı FKK nın yukarıda belirtilen dava hükümlerine göre dava konusu taşınmazların davalıya teslim edildiği, davacının talebinin gayrimenkulun tamamının aynen teslimine, ve gayrimenkulun beyanlar hanesine düşülen sözleşme şerhinin tapudan terkinine ilişkin talebin ayni hakkın kullanması kapsamında olup, gerek Mülga 3226 gerekse 6061 sayılı kanun hükümlerine göre zilyetlik davalıya geçtiğinden, bununla ilgili taleplerin gayrimenkulun bulunduğu yer mahkemesinde davanın görüleceğinden ve belirtilen yargıtay kararları doğrultusunda yetkisizlik kararı verilerek dosya Gaziantep Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmiştir.
Gaziantep … Asliye Ticaret Mahkemesinin 29/06/2016 tarih …Esas -… sayılı kararıyla; kira bedelinin ödenmesine ilişkin bir dava da aynı etkiye sahip olmadığından, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinin münhasır yetkiye sahip olmasından söz edilemeyeceğini, kiralanan taşonmazın boşaltılması veya kira bedelinin tespiti davaları da taşınmazın aynına ilişkin davalar olarak değerlendirilmediğinden taşınmazın bulunduğu yer ve mahkemesinin münhasır yetkiye sahip olmadığı ve finansal kiralama konusu taşınmaz malın tahliye edilmesinden kaynaklanan uyulmazlıklar da sözleşme sonunda malin mülkiyetinin kiracıya devredilmiş olsa dahi taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinin münhasır yetkiye sahip olmadığı ve taşınmazın aynından kaynaklanmadığı gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.
Mahkememizin ve Gaziantep …Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkisizlik kararları üzerine dosya yargı yeri belirlenmesi için Yargıtay 20.Hukuk Dairesine intikal etmiştir. Yargıtay …HD.nin 14/11/2016 tarih 2016/11238-10550 sayılı kararında; taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan finansal kiralama sözleşmesinin 26/c.maddesinde “İşbu sözleşmenin yorum ve uygulanmasından doğabilecek her türlü ihtilaf halinde başvurulabilecek tek merci İstanbul ( Merkez) Mahkemeleri ve İcra Daireleridir…” hükmünün kararlaştırıldığını, davanın, 6100 sayılı HMK yürürlüğe girdikten sonra 28/10/2014 tarihinde açıldığını, sözleşmedeki yetki şartının geçerli olup olmadığı anılan kanun hükümlerine göre belirleneceğini, sözkonusu Kanunun Yetki Sözleşmesi başlıklı 17.maddesinde ” Tacirler ve kamu tüzel kişilerinin” sözleşme ile yetkili mahkemeyi belirleyeceklerinin öngörüldüğünü, dava konusu olayda tarafların ikisinin de tacir olduğundan bu şartın geçerli olduğu ve uyuşmazlığın İstanbul … Aasliye Ticaret Mahkemesince çözümlenmesi gerektiğini, 6100 sayılı HMK.nın 21 ve 22.maddeleri gereğince İstanbul .. Aasliye Ticaret Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Yargıtay …HD.nin 17/11/2016 tarih 2016/7514-14885 sayılı kararında; dava konusu taşınmazların davalıya teslim edildiği, mülga 3226 ve yürürlükteki 6361 sayılı yasalar gereği zilyetliğin davalıya geçtiği, davacının talebinin gayrimenkullerin tamamının aynen teslimine ve gayrimenkullerin beyanlar hanesine düşülen sözleşme şerhinin tapudan terkinine ilişkin bulunduğu, bu taleplerin ayni hakkın kullanılması kapsamında olduğu, taleplerin HMK. m. 12 uyarınca kesin yetkili gayrimenkulün bulunduğu yer mahkemesince değerlendirilmesi gerektiği gerekçesiyle HMK. m. 12. ve 114. uyarınca Mersin Asliye Ticaret Mahkemesi uyuşmazlığı çözmeye yetkili olduğundan dava dilekçesinin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiş, dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan Mahkememizin…sayılı kararının onanmasına karar verilmiştir.
Davadaki konu ; finansal kiralama konusu malın gayrimenkulun bulunduğu yer mahkemesinde görülüp görülmeyeceğine ilişkindir. HMK.nın 12.maddesinde; taşınmaz üzerindeki
ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açılabilecek davalar ile taşınmazın zilliyetliğine yahut alıkoymaya ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkili olduğu belirtilmiştir.
Yargıtay 19. HD.nin 14/03/2012 tarih 2011/11544 – 2012/4059 sayılı kararında; finansal kiralama sözleşmesinin , finansal kiralama şerhinin kaldırılarak gayrimenkulun boş olarak teslimine ilişkin davada; gayrimenkulun Denizli Saraköy İlçesinde bulunduğu ve kira şerhinin kaldırılması yönünden yetkisizlik kararı verildiği, ve bunun üzerinde verilen kararın 3226 sayılı kanunun 8.mad.sinde taşınmaz mala dair sözleşmenin taşınmazın bulunduğu tapu kütüğünün beyanlar hanesine tescil edilmesi gerektiği, ve bu gayrimenkulun bulunduğu yer mahkemesinde bu davanın görülmesi kararının onanmış olduğu,
Keza yine Yargıtay … HD.nin 09/07/2012 tarih 790-11396 sayılı kararında; davacının , davalı şirket üzerinde kaıtlı tağunun iptali ve tescilini ve sözleşmenin teminatı olarak tesis edilen ipoteğin iptaline karar verilmesine dair talebinin, taşınmazın aynına ilişkin davalarda yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olduğu, 6100 sayılı HMK.nın 12.mad.göre taşınmaz üzerindeki ayni haklara ilişkin ve ayni haklar üzerindeki değişikliğe yol açacak davalarda taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde görüleceği, bu yetki kuralı kesin yetki olup resen gözetileceği belirtilmiş olmakla,
Gerek 3226 sayılı yasa hükümler, gerekse dava tarihinde bulunan 6361 sayılı FKK nın yukarıda belirtilen dava hükümlerine göre dava konusu taşınmazların davalıya teslim edildiği, davacının talebinin gayrimenkulun tamamının aynen teslimine, ve gayrimenkulun beyanlar hanesine düşülen sözleşme şerhinin tapudan terkinine ilişkin talebin ayni hakkın kullanması kapsamında olup, gerek Mülga 3226 gerekse 6061 sayılı kanun hükümlerine göre zilyetlik davalıya geçtiğinden, bununla ilgili taleplerin gayrimenkulun bulunduğu yer mahkemesinde davanın görüleceği belirtilmiştir.
Mahkememizin aynı yönde verilen yetkisizlik kararının Yargıtay … HD. nin 17/11/2016 tarih 2016/7514-14885 sayılı kararı ile onanmış olduğu anlaşıldığından ve diğer atıf yapılan yargıtay kararları ışığında Mersin Asliye Ticaret Mahkemesi yetkili olduğundan, HMK.nın 114 ve 115.maddesi gereğince mahkememizin yetkisizliğine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan tüm bu nedenlerle;
1-HMK.nın 114 ve 115 mad.leri gereğince Mersin Asliye Ticaret Mahkemeleri yetkili olduğundan davacı vekilinin dava dilekçesinin usulden REDDİNE,
Karar kesinleştiğinde süresinde talep halinde dosyanın Mersin Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine,
2-Hukuk Mahkemeleri Kanununun 331. Maddesi gereğince harç, yargılama gideri ve vekalet ücretinin yetkili mahkemece değerlendirilmesine, davaya başka bir mahkemede devam edilmediği takdirde talep üzerine harç, yargılama gideri, vekalet ücreti ve gider avansı hususunun mahkememizce karar altına alınmasına,
Dair kararın istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda oybirliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
Başkan
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Katip
¸e-imzalıdır