Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1167 E. 2022/783 K. 26.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/1167 Esas
KARAR NO : 2022/783

DAVA : Kar Mahrumiyeti ve Cezai Şart Tazminatı
DAVA TARİHİ : 29/12/2017
KARAR TARİHİ : 26/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında, 15.06.2017 tarihinde 5 yıl süreli olarak “LPG İle Çalışan Karayolları Taşıtları İçin İkmal İstasyonu Bayiliği Sözleşmesi” akdedildiğini, davalının kendi talebi ile EPDK nezdindeki Otagaz Bayilik Lisansının 17.11.2017 tarih ve 48728 sayılı EPDK Kurul kararı ile sonlandırıldığını, Bunun taraflar arasındaki sözleşmenin 2. Maddesine açıkça aykırılık teşkil ettiğini, müvekkili tarafından Beyoğlu … Noterliği’nin … yevmiye no’lu 29.11.2017 tarihli ihtarnamesi ile taraflar arasında akdedilen bayilik sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla kar mahrumiyeti olarak şimdilik 10.000-TL cezai şart olarak şimdilik 20.000-TL’nin fesih ihtarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren işleyecek avans faiz oranı üzerinden faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, masraf ve ücreti vekaletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin asıl muhatabının … (… Petrol) olup, müvekkili şirket ile … arasında 23/06/2014 tarihinde Akaryakıt ve Türevlerinin satış ve servis başlıklı 3,5 yıl süreli sözleşmeyi imzaladığını, ancak … dağıtım firması olmadığı için…A.Ş. ile partner olarak çalışmaya başladığını, bu doğrultuda …’nin talebi ile …A.Ş.’yle sözleşme yapıldığını, …’nin sözleşmeyi 3,5 yıl tutmasının sebebi ise ileride kendi dağıtım gaz firmasını kurup, bu hakkı kendi tekelinde tutmak istemesi olduğunu, müvekkili şirketin asıl muhatabının … olup, davacı şirkete karşı dava dilekçesinde iddia edildiği gibi hiçbir taahhütleri bulunmadığını, … ile imzalanan anlaşmanın 11. maddesinde “…’nin tespit ve tayin edip onay vereceği lisanslı otogaz LPG dağıtım şirketi ile” sözleşme yapılması şart koşulduğunu, bu şirketin ise davacı … olduğunu, kar mahrumiyeti talebinin haksız olduğunu, somut olayda davalı şirketin kusurlu bir eylemi olmaması sebebi ile cezai şart taleplerinin de haksız olduğunu, davalı şirket gerek İpragaz ile yapılan ek protokol sözleşmesi ve de bağlantılı olarak … ile yapılan a-çatı sözleşmesi ile davacı …’a ait olan tüm ariyetlerin eksiksiz şekilde kendilerine teslim edildiğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Eldeki dava, bayilik sözleşmesinin haklı nedenle feshine dayalı kar mahrumiyeti ve cezai şart alacağının tahsili istemine ilişkindir.
Bilirkişiler …, …ve …tarafından düzenlenen 09/09/2019 tarihli bilirkişi raporuna göre; davalı ile davacı arasındaki sözleşme 15/07/2017 tarihinde akdedilmiş olup, ticari ilişkinin 17/11/2017 tarihine kadar sürdüğü, Ek protokoldeki …’nin LPG Dağıtıcı Lisansı alması LPG Dağıtımı yapmak üzere şirket kurması, LPG Dağıtıcı lisansına sahip bir şirkete ortak olması ya da böyle bir şirketin tüm hisselerini satın alması şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin dosya kapsamında tespit edilemediği, Ek Protokol kapsamında İpragaz’ın otogaz tesis yatırımını kendisinin gerçekleştirip gerçekleştirmediğinin dosya kapsamında tespit edilemediği bu eksiklerin giderilmesi halinde sağlıklı bir tespit yapmanın mümkün olacağı mütalaa edilmiştir.
Bilirkişiler …, …v…arafından düzenlenen 02/07/2020 tarihli bilirkişi raporuna göre; Sektörel ve hukuki kısımdaki değerlendirmeler sabit olmak üzere, dava dosyası kapsamında yapılan mali incelemeler neticesinde, sözleşmenin 32/a maddesine istinaden hesaplanması gereken kar mahrumiyeti tazminatı tutarı ve 32/b maddesine istinaden hesaplanması gereken cezai tutarının hesaplanabilmesine dayanak teşkil edecek belgeler dava dosyasında bulunmadığı, bu nedenle de davacının talebe hak kazanmış olduğu kar mahrumiyeti tazminatı (zararı) tutarı ile cezai şart tutarının hesaplanmasının mümkün olamadığı mütalaa edilmiştir.
Bilirkişiler…, …, … ve…tarafından düzenlenen 20/01/2021 tarihli bilirkişi ek raporuna göre; Raporumuzda ayrıntılı olarak hesaplandığı üzere, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 32/a maddesine göre hesaplanan 3 aylık kar mahrumiyeti 9.654,30-TL, sözleşmenin feshedildiği tarih oan 17/11/2017 tarihinden sözleşme sonu olan 15/06/2022 tarihine kadarki kar mahrumiyetinin 179.033,63-TL olduğu, sözleşmenin 32/b maddesine göre hesaplanan cezai şartın (sözleşmede perakende satış fiyatının KDV mi yoksa KDV hariç mi esas alınacağı belirtilmediğinden) KDV dahil fiyat üzerinden 62.836,47-TL olduğu, KDV hariç fiyat üzerinden 53.288,88-TL olduğu mütalaa edilmiştir.
Bilirkişiler …, …ve… tarafından düzenlenen 12/05/2021 tarihli bilirkişi 2. ek raporuna göre; Davacının davalıdan, dava tarihi itibariyle 179.033,63 TL tazminat (kar mahrumiyeti tazminatı) alacağının bulunduğu; davacının bu alacağının talep gibi, davacının 29.11.2017 tarihli fesih ihtarnamesinin davalıya tebliğ edilmiş olduğu tarihten itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte tahsili gerektiği; davacı şimdilik bu alacağının 10.000 TL’lik kısmının tahsilini talep ettiği için bu talebi ile bağlı olduğu; Davacının davalıdan ayrıca, dava tarihi itibariyle 52.288,88 TL cezai şart alacağının bulunduğu; davacının bu alacağının talep gibi, davacının 29.11.2017 tarihli fesih ihtarnamesinin davalıya tebliğ edilmiş olduğu tarihten itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte tahsili gerektiği; davacı şimdilik bu alacağının 10.000 TL”lik kısmının tahsilini talep ettiği için bu talebi ile bağlı olduğu mütalaa edilmiştir.
Bilirkişi … tarafından düzenlenen 22/06/2022 tarihli bilirkişi 3. ek raporuna göre; davanın açıldığı ve taraflar arasındaki sözleşmenin feshedildiği 2017 yılı itibarıyla cezai şart veya kar mahrumiyeti ve cezai şart ödemesinin davalının ekonomik mahvına sebep olmayacağı, devam eden davada davalının son bilançosu olan 31/12/2021 tarihli bilançosunda yapılan inceleme ve hesaplamalarda cezai art veya kar mahrumiyeti ve cezai ve cezai şart ödemesinin davalının ekonomik mahvına sebep olacağı mütalaa edilmiştir.
Yargıtay 15.Hukuk Dairesinin 2014/7125 E., 2015/2786 K. Sayılı 25.05.2015 tarihli ilamında “Alacaklı tarafından gönderilen ihtarnamenin borçluyu temerrüde düşürücü etkisinin olduğunun kabul edilebilmesi için, ihtarnamenin belirli bir süre içerisinde bir borcun ödenmesi ihtarını içermesi zorunludur. Bir bedel içermeyen ya da içeriğinden bedel belirlenemeyen ihtarnameler borçluyu temerrüde düşürücü nitelikte kabul edilemez.” gerekçesi ile ihtarnamenin borçluyu temerrüde düşürücü etkisinin olduğunun kabul edilebilmesi için, ihtarnamenin belirli bir süre içerisinde bir borcun ödenmesi ihtarını içermesi gerektiği belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacı ve davalı arasında bayilik sözleşmesi imzalandığı, davacının davalıya ihtar çekerek bayilik sözleşmesini feshettiği ve eldeki dava ile kar mahrumiyeti ve cezai şart talebinde bulunduğu, davalının LPG Otogaz Bayilik lisansını kendi talebiyle sonlandırması neticesinde bayilik sözleşmesinin fiilen uygulanamaz hale geldiği, bu nedenle davacının sözleşmeyi feshetmekte haklı olduğu, sözleşmenin İpragaz tarafından haklı nedenle feshedilmesi nedeniyle, davacının davalıdan bayilik sözleşmesinin 32/a maddesi kapsamında kar mahrumiyeti ve 32/b maddesinde kapsamında cezai şart isteyebileceği, bilirkişi heyeti tarafından kar mahrumiyetinin 179.033,63 TL olarak, cezai şartın 52.288,88 TL olarak hesaplandığı, alınan raporların hüküm kurmaya elverişli olması nedeniyle hükme esas alındığı, mali bilirkişiden alınan 22.06.2022 tarihli raporla davalının son bilançosuna dayalı olarak yapılan hesaplama ile cezai şart ödemesinin davalının ekonomik mahvına sebep olacağının anlaşıldığı, bu nedenle cezai şarttan takdiren %30 indirim yapıldığı, indirim sonrası cezai şart tazminatının 36.602,22 TL olarak belirlendiği, kar mahrumiyetinin de bilirkişi raporları ve bedel artırım dilekçesi doğrultusunda 179.033,63-TL olması gerektiği kanaati ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, takdiri indirim yapılması nedeniyle davanın kısmen kabulüne karar verildiğinden davalı lehine vekalet ücreti takdir edilmemiş, yargılama giderleri de davalı üzerinde bırakılmış, davacının gönderdiği ihtarname, kar mahrumiyeti ve cezai şart açısından belirli bir bedelin ödenmesi ihtarını içermediğinden temerrüde düşürücü etkisinin olmadığı gözetilerek hükmedilen tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile, 179.033,63-TL kar mahrumiyeti ile 36.602,22-TL cezai şartın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Alınması gereken 14.730,08 TL harçtan, peşin harç ve tamamlama harcının toplamı olan 3.950,41 TL harcın mahsubu ile bakiye 10.779,67 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan başvurma harcı, peşin harç ve tamamlama harcının toplamı olan 3.981,81 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 33.189,02 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 6.256,00 TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

26/10/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır

* Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.