Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/1067 Esas
KARAR NO : 2022/733

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/11/2017
KARAR TARİHİ : 18/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; işbu davaya konu çekin çalıntı bir çek olduğunu, çekin çalınması üzerine lehdar … A.Ş. tarafından İstanbul Anadolu Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemese’ne müracaatla çek zayi davası açılmış olduğunu ve … 1. Asliye Ticaret mahkemesi’nin …E. sayılı dosyasından ödemeden men yasağı alınmış olduğunu, hal böyleyken, davalı alacaklı tarafından Türk Ticaret kanunu’nun 763. Maddesi uyarınca çek zayi davasına müracaat edilmesi gerekirken kötü niyetle takibe geçilmesi, ihtiyati haciz kararı alınması, müvekkili şirketin 5, diğer borçlu lehdar şirketin 5 adet aracına haciz konulması, banka hesaplarının bloke edilmesi sebebiyle haciz tehdidi altında kalınarak 29/11/2017 tarihi itibariyle dosya borç tutarı olan 28.166,03-TL’nin teminaten yatırılmış olduğunu, işbu davanın lehlerine sonuçlanması halinde daha da çok zarara uğramamaları bakımından, dosya borç tutarının da teminatın da teminaten yatırıldığı dikkate alınarak öncelikle teminatsız, kabul görülmezse makul bir teminat karşılığında yatırmış oldukları dosya tutarının alacaklı tarafından tahsil edilmeden … 14. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasının tedbiren durdurulmasına karar verilmesini talep ettiklerini, çekin lehdarı olan …. A.Ş.’nin çekin arkasındaki kaşesinin de imzasının da sahte olduğunu, çalıntı çeki eline geçiren kimselerin, başta lehdarın kaşesini taklit etmek, şirket yetkilisinin imzasını sahte olarak atmak ve hatta çeke birden fazla sözde ciranta eklemek suretiyle haksız kazanç elde etmeye çalışmakta olduğunu, müvekkili şirketin çek bedelini ödememesi/ ödeyememesi gibi bir durumun söz konusu olmadığını, çekin ibraz tarihinde çek hesabı çek bedelini ödemeye müsait durumda olduğundan ve fakat yalnızca çalıntı çekle ilgili olarak ödemeden men talimatı nedeniyle ödeme yapılmadığından, salt bu nedenle alacaklı tarafın müvekkili şirkete müracaat hakkı bulunmamakta olduğunu, çek zayi davasına çeki elinde bulundurduğu iddiasıyla başvurması gerektiği halde bunu yapmayıp alelacele, takip çıkış tutarının neredeyse 30-40 katı tutarında haciz işlemi uygulayan davalı tarafın kötü niyetli olduğunu, lehdar kaşesinin, imzasının sahte olduğunu bilmekte olduğunu, hatta çekte ciranta olarak yer alan diğer kişilerin dahi iyi niyetli 3. kişi konumunda olunmasını sağlamak adına atıldığını bilmekte olduğunu, ihtiyati haciz kararına ve takibe konu çalıntı çekin bedelinin, ödemeden men kararı ile birlikte lehdar … A.Ş.’ye ödenmiş olduğunu, hali hazırda müvekkili şirketin … A.Ş’ ye herhangi bir borcunun bulunmadığını, buna göre, işbu davanın kabulü gerekmekte olduğunu, çalıntı çekle ilgili olarak gerek ilgili olarak gerek çekin çalınması gerekse de sahte kaşe ve imza tedavüle sunulması sebebiyle İstanbul Nöbetçi Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulmuş olduğunu, soruşturma numarasının bilahare bildirileceğini, bu kapsamda, önce çalınan sonrada lehdar kaşesi ve imzası sahtelenerek tedavüle sokulan çek ile ilgili olarak haksız menfaat temin etme yoluna giden davalı hakkında açmış oldukları işbu davada soruşturma dosyasının bekletici mesele yapılmasını talep ettiklerini, işbu çalıntı ve sahteciliğe konu çekten ötürü haksız kazanç elde etmeye çalışan davalı hakkında açmış oldukları bu davada, soruşturma dosyasının bekletici mesele yapılmasını talep ettiklerini, yukarıda açıklanan nedenlerle; öncelikle ve ivedilikle, … 14. İcra Müdürlüğü’nün …E. sayılı takip dosyasına dosya borç tutarı olan 28.166,03 TL’nin 29/11/2017 tarihinde teminaten yatırıldığı da dikkate alınarak bahsi geçen takip dosyasının dava sonuna kadar tedbiren durdurulmasını, neticeden davalı tarafa çalıntı çekten (… Bankası … Şubesi’nin 30/10/2017 tarih ve 20.379-TL bedelli, … nolu) ve de … 14. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı takip dosyasından ötürü borçlu olmadıklarının tespitini, haksız ve kötü niyetli takip başlatan davalının İcra İflas Kanunu’nun 72. maddesi uyarınca alacağın %20’sinden az olmamak kaydıyla tazminata mahkum edilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; lehtar imzasının sahte olmasının keşidecinin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağını, davacının, çeki borcu için keşide ettiğini ve bu amaçla lehtara verilmek üzere gönderildiğini beyan etmiş olduğunu, buna göre hem çekteki imzasını hem de borç ilişkisi kabul eden davacı şirketin, dava dışı şirketin ileri sürebileceği itiraz nedenlerine dayanarak borçtan kurtulamayacağını, davacı tarafın diğer bir iddiasının, takibe konu çek bedelinin lehdar…A.Ş’ye ödendiği yönünde olduğunu ancak borçlular hakkında başlatılan takibin, kambiyo senetlerine özgü icra takibi olduğunu, müvekkilinin ise iyiniyetli yetkili hamil olduğunu, davacının çek iptaline kararı almayan lehtar şirkete ödeme yapmasının TTK 646.(Eski 558/2 göre) maddesine göre onu borçtan kurtarmayacağı gibi basiretli bir tacirin göstermesi gereken özene de aykırı bir davranış olduğunu, ödeme yasağı kararının müvekkilini kötüniyetli hale getirmediği gibi çekin icra takibine konu edilmesini de engellemeyeceğini, davacının, soruşturma dosyasının bekletici mesele yapılmasına ilişkin talebi usul ekonomisi ilkesine ters düşmekte olduğunu, dava konusu çekteki keşideci imzasının davacıya ait olduğundan soruşturma dosyasının işbu davayla bir ilgisi bulunmamakta olduğunu, zira müvekkilinin iyiniyetli yetkili hamil olduğunu, bu sebeple de usul ekonomisi gereğince, soruşturma dosyasının bekletici mesele yapılmaksızın davanın reddine karar verilmesini talep ettiklerini, yukarıda açıklanan nedenlerle; davanın reddini, davacının %20’den az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
… 14.İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası, … 5.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyası, … 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyası,… CBS … nolu soruşturma dosyası, çek fotokopisi ve dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, tüm deliller toplanmıştır.
Dava, İİK.72/3 maddesi kapsamında menfi tespit davasıdır.
Davaya konu … Bankası A.Ş.,… Şubesi’ne ait, keşide tarihi 30/10/2017, keşide yeri …, çek numarası …, çek bedeli 20.379-TL olan çek incelendiğinde, keşidecisinin (davacı) …,lehdarının ve 1. Cirantanın (dava dışı) … Tic. A.Ş., 2. Cirantanın (dava dışı) …Dış Tic.Ltd.Şti., 3.cirantanın (dava dışı) …, 4.cirantanın (dava dışı) … ve çeki ibraz eden hamilin (davalı) … olduğu görülmüştür.
… 14.İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası celp edilip incelendiğinde, davalı (alacaklı) … tarafından, iş bu çeke dayalı olarak, davacı borçlu …,dava dışı …Tic. A.Ş., dava dışı …Ltd.Şti., dava dışı … ve dava dışı …aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yolu takip yapıldığı anlaşılmıştır.
… 5.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …E. sayılı dosyası celp edilip incelendiğinde, davacısının (dava dışı) …. A.Ş.,davalısının (mahkememiz davalısı/alacaklı) … olduğu ve davanın Mahkememiz davasına konu çekin davalıdan istirdatına ilişkin olduğu, 28/09/2021 tarihinde davanın reddine karar verildiği ve dosyanın istinaf aşamasında olduğu anlaşıldı.
…1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin,15/03/2018 tarih, … E. -… K. sayılı dosyası celp edilip incelendiğinde, dava dışı …A.Ş.,tarafından davamıza konu çek için açılan kıymetli evrakın İptaline ilişkin açılan hasımsız davada,konusuz kalan davada karar verilmesine yer olmadığına dair karar verildiği görüldü.
… Cumhuriyet Başsavcılığı’nın … nolu soruşturma dosyası celp edilip incelendiğinde, davacı borçlunun, müşteki sıfatı ile davalı alacaklı … ile dava dışı borçlular, …Şti. yetkilisi, …ve… aleyhine, mahkememiz davasına konu çek nedeni ile, hırsızlık ve resmi evrakta sahtecilik suçlarından suç duyurusunda bulunulduğu, soruşturma dosyasının derdest olduğu görüldü.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir.
6102 sayılı TTK. 686/2 . madde (TTK.nun 598/2. Maddesindeki) “poliçe hamilin elinden herhangi bir surette çıkmış bulunursa…”ibaresi, poliçenin önceki hamilin elinden rızası hilafına çıkmış olmasını, yani çalınmasını, tehdit ya da hile ile alınmasını, kaybedilmesini veya rıza ile fakat devri sakatlayan hukuki olgularla elden çıkmasını ifade etmektedir. Ancak senedi çalan veya hile ile hamilinden alan ya da bulan kişinin sahte ciro ile devretmesi halinde, bunu bilmeyen ve bilebilecek durumda da olmayan; eş söyleyişle, kötüniyetli ve ağır kusurlu bulunmayan (yeni) hamil korunur. (Poroy-Tekinalp, Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, Genişletilmiş 15.baskı, s. 154 vd.)(bkz.HGK.13.06.2012 trh 2012/19-185 E. ve 2012/386 K.)
6102 sayılı TTK’nın 790. maddesi gereğince, cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Ayrıca, 6102 sayılı TTK’nın 801. maddesi gereğince, çeki ödeyecek muhatap banka için dahi ciro imzalarının geçerliliğinin araştırılması zorunluluk değilken hamilin bu yönde bir yükümlülüğünün bulunduğu ileri sürülemez.( Yargıtay 11. HD. 19.10.2015 tarih 2015/3692 E. ve 2015/10648 K.)
6102 sayılı TTK’nın 818 yollaması ile TTK. 677. Maddesi ise, “Bir poliçe, poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan kişilerin imzasını, sahte imzaları, hayali kişilerin imzalarını veya imzalayan ya da adlarına imzalanmış olan kişileri herhangi bir sebeple bağlamayan imzaları içerirse, diğer imzaların geçerliliği bundan etkilenmez.” Şeklinde düzenlenmiştir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacının (keşideci), davaya konu çeki, dava dışı (lehdar ,1. Ciranta) … A.Ş’ne ciro edilip teslim ettiğini kabul ettiği, kendi imzasına herhangi bir itirazı bulunmadığı, davacı keşideci şirketin, dava dışı (lehdar ,1. Ciranta) … Tic. A.Ş’nin imzasının sahte olduğuna dayalı olarak menfi tespit talep ettiği, lehdar imzasının sahteliğinin, keşideci açısından bir menfi tespit gerekçesi olmadığı gibi, kambiyo senetlerinde imzaların bağımsızlığı kuralı mevcut olup, herkes kendi imzasından sorumlu olduğu, çekin ciro zincirinde bir kopukluk bulunmadığı, keşidecinin davalıya borçlu olmadığını ileri süremeyeceği, davacının keşideci olup imzası nedeniyle çek bedelinden sorumlu olduğu, çekin davacının rızası hilafına elden çıkmadığı, lehdar imzasının sahteliği ileri sürüldüğünden savcılık dosyasının beklenmesinin de dosyaya bir katkı sağlamayacağı, kanaati oluştuğundan, (İstanbul BAM 16.HD., 28/05/2021 T., 2018/3284 E.-2021/1096 K., İstanbul BAM 16.HD., 06/03/2020 T., 2017/4169 E.-2020/599 K., Yargıtay 19. HD.02/05/2012, 2011/14950 E.- 2012/7342 K.)davacının, davasının reddine, davalının talep ettiği ve şartları oluşan kötüniyet tazminatı talebinin kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının reddine,
2-Davalının, İİK.72/4 maddesi gereğince tazminat talebinin kabulü ile menfi tespite konu, 20.379-TL.’nın %20’si olan 4.075,8-TL.’nın, davacının yatırdığı teminatın, iş bu davalı alacaklı lehine hükmedilen %20 tazminata mahsuben, davalıya hükmün kesinleşmesinden sonra verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre hesap edilen 80,70-TL. maktu karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 348,03-TL. harcın mahsubu ile fazla alınan 267,33-TL. harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200-TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafından yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize verilecek ya da başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/10/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

¸Bu evrak 5070 sayılı Yasa gereğince elektronik olarak imzalanmıştır.