Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/631 E. 2022/266 K. 14.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2016/631 Esas
KARAR NO :2022/266

DAVA:Alacak- Teminat Mektubunun İadesi
DAVA TARİHİ:08/06/2016
KARAR TARİHİ:14/04/2022

Taraflar arasında görülen davanın Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize verdiği dava dilekçesi ile; davalı … Müh. Tic. A.Ş. ile müvekkili şirket arasında 24/08/2011 tarihinde akdedilen … numaralı ana sözleşmede; … Yapı A.Ş.’nin İdare, … Müh. Tic. A.Ş.’nin iş sahibi, … Yapı Endüstrisi ve Tic. A.Ş.’nin ana Yüklenici ve müvekkili şirketin Alt Yüklenici olarak yer aldığını, sözleşmeye göre projenin; Ana Yüklenici … Yapı Endüstrisi A.Ş. ile … A.Ş. tarafından; … Müh. Tic. A.Ş.ne yapımı ihale edilen ve … İli, … İlçesi, … Mahallesi, 38 Pafta, 30 Ada ve 165 Parselde bulunan, yaklaşık 84.064 m2 büyüklüğündeki arsa alanında, … … yapı kompleksi, tesis ve eklentileri projesi kapsamındaki Otel, Alışveriş Merkezi, Konut gibi yapılar ile arazi dahilinde ve dışında yapılması gereken tüm alt yapı ve peyzaj gibi imalatların bütününü ifade ettiğini, işin konusunun ise; … Müh. Tic. A.Ş.nin taahhüdü altında bulunan … kapsamında; Muhtelif Havuzların Mekanik Tesisatlarının Montajı İşi adı ile anılan havuzlara ait mekanik işlerinin, Yüklenici Müvekkili Şirket tarafından, sözleşmeye ve projelere uygun olarak, tam ve kusursuz halde, “anahtar teşlimi” mantığına göre ve tüm sistemleri çalışır vaziyette işçilikli ve malzemeli olarak birim fiyatla yapılması olduğunu, müvekkili şirketin, … ile ilgili aldığı davet üzerine projede yer alan havuzların mekanik, elektrik ve kaplama işleri ile ilgili teklif hazırladığını, ancak davalı … Yapı Endüstrisi ve Tic. A.Ş., peyzaj ve kaplama işlerinde, Karaoğlu Peyzaj Ltd. Şti. ile çalışmaya karar verdiklerini ve müvekkili şirket açısından da herhangi bir sakınca yok ise, havuz mekanik işlerinin bahsi geçen şirketin alt müteahhitliğinde yapılmasının mümkün olup olmadığı hususunda müvekkili şirkete bir talepte bulunulduğunu ve müvekkili şirketin de prensip olarak bir sakınca bulunmaması sebebiyle bu teklifi kabul ettiğini, bunun üzerine müvekkili şirket ile davalı … Müh. Tic. A.Ş.nin ilk olarak 05/07/2011 tarihinde Niyet Protokolü ve akabinde 14/07/2011 tarihinde de ön protokol imzalandığını, müvekkili şirket ile … Müh. Tic. A.Ş. arasında akdedilen sözleşme ile işin bedelinin 690.000 Euro + KDV olduğu ve bu tutarın 1 Euro:2.32 TL kurundan sabitlenerek 1.600.000 TL + KDV’ye tekabül ettiğini, bu tutar üzerinden %6,25 oranında indirim yapılarak protokolde iş bedelinin Türk Lirası karşılığının 1.500.000 TL + KDV olduğu hususu taraflarca imza edildiğini, davalılar tarafından bahsi geçen hususları içeren ve sözleşmeden doğan her türlü zarar/ziyan/tazminat vs. konularında … Yapı Endüstrisi ve Tic. A.Ş., … Müh. Tic. A.Ş. ve … A.Ş.’nin müteselsilen sorumlu oldukları bir ana sözleşme hazırlandığını ve işbu sözleşmenin 24/08/2011 tarihinde taraflarca imzalandığını, sözleşmenin imzalanmasını müteakiben, müvekkili şirket sözleşmesel yükümlülüklerini yerine getirerek sözleşme konusu işi ifa etmeye başladığını, davalı şirketlerin, haksız ve hukuka aykırı olarak müvekkili şirketin kesin hakedişini ödemekten imtina ettiğini ve bahsi geçen hakedişten hukuka aykırı olarak nefaset ve başkaca kesintileri yapmaya çalıştıklarını, … … muhtelif havuzların mekanik tesisat imalatı ve tesisatlarının montajı işi, yer tesliminin yapılmasını müteakip derhal başladığını ve işin başlamasından sonra müvekkili şirketin Şubat 2012 tarihinden Eylül 2013 tarihine kadar düzenli olarak 19 adet hakediş yaptığını ve bunun karşılığında ödemelerini de düzenli olarak aldığını, davalılarca projelerde görülen eksiklikler ve malzemelerin bir kısmında yapılması zaruri değişiklik işlemleri nedeni ile işin başlangıcında 1.600.000 TL olan tutar olan iş bedelinin, işin tamamlandığı ve teslim edildiği tarih itibariyle 2.432.151,79 TL’sine baliğ olduğunu ve işin süresinde uzadığını, kesin hakediş sürecine geldiğinde Eylül 2013’ten bugüne kadar 2013 yılının sonlarından itibaren müvekkili şirket tarafından inşa edilen tesisler kullanıma açılmış olmasına rağmen geçici teslimlerin yapılması 31 Aralık 2014 tarihine kadar uzadığını, müvekkili şirkete geçici hakediş yapılmayacağının söylendiğini ve kesin hakedişlerin de 31 Aralık 2015 tarihine kadar tamamlanacağının ifade edildiğini, ancak müvekkili şirketin yoğun çabaları neticesinde geçici kabul işlemleri yapılarak 31/12/2014 tarihinde geçici kabul tutanağının düzenlendiğini, taraflar arasında akdedilen 24/08/2011 tarihli ana sözleşmenin hakedişler başlığı altında düzenlenen 29.maddesinin 3.fıkrasında tarafların anlaştığını, anlaşmanın bu hükmü uyarınca davalı şirketlerin idare ve ana yükleniciden tahsil ettiği hakediş bedelleri içerisinde yer alan ve müvekkili şirketin imalatlarıyla ilgili hakediş bedellerinin, davalı şirketlere ödendiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde müvekkili şirkete ödenmesi gerekirken davalı şirketler işbu sözleşme hükmüne aykırı davranmak suretiyle müvekkili şirketin hakediş ödemelerini gerçekleştirmediklerini, hem geçici hem de kesin kabul işlemlerini 31/12/2015 tarihi itibariyle sonuçlandırdığını ve müvekkili şirketin üretimi ile ilgili olarak tahakkuk eden hakediş bedelleri kesinleştiği halde davalıların, bugüne kadar söz konusu müvekkili şirket payına düşen hakediş bedelini ödemeyerek temerrüde düştüğünü, 24/08/2011 tarihli ana sözleşmenin teminat ve masraflar başlıklı 5.maddesi ve kusurlar başlıklı 20. maddeleri birlikte değerlendirildiğinde davalı iş sahibi … Müh. Tic. A.Ş.’nin, işbu sözleşme hükümleri kapsamında kendisinin herhangi bir kesintiye hak sahibi olduğunu düşünmesi halinde bu durumdan derhal müvekkili şirketi haberdar etmesi ve ancak müvekkili şirkete verilen süre içerisinde müvekkili şirketin kendisine bildirilen eksikliği gidermemesi durumunda hakedişten kesinti yapması gerektiğini, ancak somut uyuşmazlıkta davalı … Müh. Tic. A.Ş.’nin ne geçici kabul dönemi öncesinde ne geçici kabul döneminde ne de bu dönem sonrasında müvekkili şirkete hiçbir şekilde ihbarda bulunmadığını, Şubat 2012’den Eylül 2013’e kadar düzenli olarak ödenen hakedişlerden de herhangi bir kesinti yapmadığını, Davalı … Müh. Tic. A.Ş.’nin eserin tesliminden sonra herhangi bir şekilde ayıp ihbarında bulunmadığı için ayıbın yahut kendisinden kesilen nefasetin varlığını ileri sürerek bedelin indirilmesi talebinden bulunması mümkün olmadığını, ancak davalı şirket taraflar arasında akdedilen sözleşme hükümlerine, kanuna ve dürüstlük kuralına aykırı olarak müvekkili şirketten herhangi bir neden ileri sürmeksizin 50.000 TL’lik nefaset kesintisi yapmaya çalışmakta olduğunu, davalı … Müh. Tic. A.Ş.’nin TBK’nun 474.maddesi uyarınca, eserin tesliminden sonra eseri gözden geçirme ve varsa eksiklik/ayıpları en kısa süre içerisinde müvekkili şirkete bildirmesinin gerektiğini, ancak davalı şirketin müvekkili şirket herhangi bildirimde bulunmadığı gibi, bahsi geçen … kapsamında inşaa edilen ve müvekkili şirketin bizzat üretimini yaptığı havuzların, 10/10/2013 tarihinde açıldığnı ve o tarihten bu yana da sorunsuz bir şekilde faaliyet gösterdiğini, bu hususun müvekkili şirketin yapmış olduğu eserde bir ayıp/kusur/eksiklik bulunmadığını gösterdiğini, somut uyuşmazlıkta da yapılan geçici kabul, eksikliklerin tamamlandığı ve kesin kabulün yapılmasına engel olabilecek herhangi bir eksiklik, kusur veya arızasının bulunmadığını ortaya koyduğunu, 24/08/2011 tarihli ana sözleşmenin; Sözleşmenin Bitimi ve Teminatın İadesi başlıklı 35. Maddesinde görüleceği üzere, teminatların iade edilebilmesi belirli şartlara bağlandığını, yine taraflar arasında imzalanan 24/08/2011 tarihli eser sözleşmesinin 6.maddesi uyarınca sözleşmenin eki olarak kararlaştırılan Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 25.maddesince, herhangi bir eksiklik yahut kusurun varlığı halinde, bu hususların yükleniciye tebliğ edilmesi gerektiği düzenlendiğini, anılan şartnamenin 24. maddesi gereğince düzenleme ile yüklenicinin kendisine verilen sürede eksiklikleri gidermesi gerektiği hüküm altına alındığını, yüklenici ancak belirlenen sürede eksiklikleri/kusurları gidermezse nefaset kesintisi yapılabileceğini, nefaset kesintisi yapılabilmesi için öncelikle durumun Yapımcı firmaya ihbarı ve bu ihbara rağmen ayıp giderilmediği takdirde, nefaset kesintisi yapılabileceği önceden herhangi bir ihbar veya ihtar yapılmaksızın nefaset kesintisi yapılamayacağı izahtan vareste olduğunu, 24/08/2011 tarihli ana sözleşmenin 29/5 maddesi uyarınca, süresi içerisinde ödemediğini, yine sözleşmenin 29/3 maddesine de aykırı davrandığını, ancak davalı sözleşme hükmüne aykırı davranmak suretiyle, hakedişi kendisi hazırlayarak, müvekkili şirkete imzalamak üzere gönderdiğini ve müvekkili şirket tarafından hazırlanan hakediş raporuna itibar etmediğini, bu nedenle davalı şirket tarafından hazırlanan hakedişin de taraflarınca kabul edilmesinin mümkün olmadığını, davalı şirketler tarafından müvekkili şirkete 93.499,25 TL’si teminat iadesi ve 413.186,57 TL + KDV’de kesin hak ediş tutarı olmak üzere toplam 581.059,40 TL ödenmesi gerektiğini belirterek, 93.49,25 TL’si teminat iadesi olmak üzere, müvekkili şirketin kesin hak ediş tutarı alacağı olan 413.186,57 TL + KDV’de dahil, toplam 581.059,40 TL’nin ticari faizi ile birlikte fazlaya ilişkin hakların saklı kalması kaydıyla, şimdilik 50.000 TL’sinin davalı şirketlerden müşterek ve müteselsilen tahsiline, davalı şirket … Müh. Tic. A.Ş. uhdesinde müvekkili şirkete ait bulunan 90.000 TL tutarlı Kat’i banka teminat mektubunun müvekkili şirkete iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili Mahkememize sunduğu 04/07/2017 tarihli açıklama dilekçesi ile; dava dilekçesinde şimdilik talep edilen 50.000 TL alacağın, 40.810 TL’sinin kesin hak ediş alacağına ilişkin, 9.190 TL’sinin nakit teminata ilişkin olduğunu belirtmiştir.
Davacı vekili 22/09/2021 tarihli ıslah dilekçesi ile; hak ediş alacaklarının 413.185,57 TL + KDV’ye çıkarttıklarını, bu miktar alacağın ve 9.910 TL nakit teminat alacağının davalılardan faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalı … Müh. Tic. A.Ş.’de bulunan müvekkili şirkete ait 90.000 TL tutarlı banka teminat mektubunun müvekkili şirkete iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili Mahkememize sunduğu 14/02/2022 tarihli dilekçesi ile; ıslah dilekçesinde hak ediş alacağının KDV ile birlikte talep ettiklerini, talep edilen KDV miktarının 74.373,40 TL olduğunu belirtmiş ve ıslah harcının yatırmıştır.
Davalı … A.Ş. vekili Mahkememize verdiği cevap dilekçesi ile; Mahkemenin somut uyuşmazlığın esasına ilişkin bir karar verebilmesi için tarafların gerçekten davacı ve davalı sıfatını eş deyişle husumet ehliyetine haiz olması gerektiğini, davacının dava konusu hakkın sahibi, davalının ise dava konusu hakkın esası hakkında bir karar verilmesinin mümkün olmadığından davanın husumet yönünden reddine karar verilmesini talep ettiklerini, müvekkili şirket ile … … Projesinin ana müteahhidi olan diğer davalı … Yapı Endüstrisi ve Tic. A.Ş. arasında, 01/04/2009 tarihinde … … Projesinin tüm inşaat faaliyetlerinin sözleşme hükümlerine uygun şekilde yapımı konusunda İnşaat Yapım Sözleşmesi imzalandığını, Sözleşmenin 4. maddesinde; iş tanımını İstanbul İli, … İlçesi, … Mah. 38 Pafta, 30 Ada, 165 parselde yer alan … … “…” yapı kompleksi, tesis ve eklentilerinin, tüm altyapı disiplinlerinin, uygulamalarının ve detaylarının, proje müelliflerince projelendirilen projelere uygun olarak, inşaat faaliyetlerinin müteahhit tarafından sözleşmede tanımlandığı şekilde tamamlanması ve imalatı oluşturduğunu, Sözleşme Konusu Hizmetler başlıklı 5.maddesinde; … …’ın tüm kaba yapı işlerinin, tüm ince yapı işlerinin, tüm mekanik tesisat işlerinin, tüm elektrik tesisat işlerinin, tüm peyzaj işlerinin, tüm altyapı işlerinin, vs diğer işlerin yapımının Müteahhide verildiğinin görüldüğünü, … …’ı oluşturan Konutlar, Alışveriş Merkezi, Otel, Ofis, Sosyo Kültürel Alanlar ve Açık ve Kapalı Otoparkların ve proje kapsamındaki tüm imalatların yapımının istisnasız olarak diğer davalı … şirketine verildiğini, bu sözleşmeye göre … … projesinin yapım işinin diğer davalı … şirketine anahtar teslimi esasına dayalı olarak verildiğini, söz konusu sözleşme gereğince müvekkilinin projede sadece iş sahibi sıfatına haiz olduğunu, sözleşme bedelinin maliyet + kâr olarak belirlendiğini, alt müteahhitler tarafından yapılan tüm işlerde her türlü sorumluluğunun alt müteahhitlere ait olacağının hükme bağlandığını, müvekkili şirketin sözleşmede taraf olmadığını, “İdare” olarak belirlendiğini, … ile Alt Müteahhitler arasında imzalanan sözleşmelerin “Yüklenici’nin Sorumlulukları” başlıklı 18. maddesinin 4. bendinde ise; iş sahibi olan …’ün taahhüdü açısından İdare’ye karşı sorumlu olduğunu, Yüklenici’nin ise sözleşme nedeniyle sadece İş Sahibi’ne karşı sorumlu olduğundan, İdare ile görüşmeyeceği şeklinde düzenleme yapıldığını, Anahtar teslimi şeklinde verilen işlerde, üst – alt işveren ilişkisinin söz konusu olamayacağını, işi devreden tarafın işverenlik sıfatının ortadan kalkacağından, alt yüklenicilerin iddia ve talepleri açısından sorumluluğuna gidilemeyeceğinin açık olduğunu, davacı ile müvekkili şirket arasında imzalanan herhangi bir sözleşme mevcut olmadığını, davacı ile diğer davalılar … Müh. Tic. A.Ş. ve … Yapı Endüstrisi ve Tic.A.Ş. arasındaki sözleşmelerin ise, müvekkili şirketi bağlanmadığını, bu kapsamda davacı tarafın dava konusu talepleri bakımından müvekkili şirketin müşterek ve müteselsil sorumlu olduğu yönündeki iddialarının kabulünün mümkün olmadığını, anahtar teslimi verilen işlerde iş sahibinin sorumlu olamayacağını, sözleşmeden kaynaklanan hakların sözleşmenin nispiliği ilkesi uyarınca taraflar arasında ileri sürülebileceği, iş sahibi/idare olan müvekkili şirkete karşı ileri sürülemeyeceğini, dolayısıyla alt yüklenicinin talep ettiği alacakları iş sahibi idare konumundaki müvekkili şirketten talep edemeyeceğini, buna göre davacı ile müvekkili şirket arasında sözleşme bulunmadığından dava konusu taleplerin müvekkil şirkete yöneltilemeyeceğinin açık olduğunu belirterek, müvekkili şirket açısından davanın husumet yönünden reddini talep ettiklerini, müvekkili şirket bahsi geçen sözleşmenin tarafı olmadığını ve davacı vekili tarafından iddia edildiği şekilde diğer davalılarla birlikte müteselsil sorumluluk içeren bir taahhütte bulunmadığını, 24.08.2011 tarihli sözleşme davacı ile diğer davalı … Müh. Tic. A.Ş. arasında imzalandığını ve tarafı olmadığı bir sözleşme kapsamında müvekkili şirkete sorumluluk yüklenmesinin mümkün olmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … ve Tic. A.Ş. vekilinin Mahkememize verdiği cevap dilekçesi ile; davacı taraf ile diğer davalı … Müh. Tic. A.Ş. arasındaki 24/08/2011 tarihli sözleşmeden kaynaklanan ve mahiyeti itibariyle Kesin Hesabın çıkarılıp davacı alacaklarının hüküm altına alınmasından ibaret işbu davanın, müvekkili … Tic. A.Ş. yönünden, davacının akdi muhatabı olmaması ve davacı alacakları bakımından kanuni müteselsiliyeti yahut hukuki bir sorumluluğu bulunmaması hasebiyle esası bakımından reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının kısmi dava olarak getirdiği taleplerinin HMK.nın 109/2. madde hükmü delaletiyle, HMK.nın 115. madde hükmü çerçevesinde hukuki yarar yokluğundan bahisle ve usulden reddini, işbu davanın müvekkili yönünden, ilk olarak husumet, kabul olmaz ise davacının akdi muhatabı olmaması ve davacı alacakları bakımından kanuni müteselsiliyeti yahut halefiyetini doğuracak hukuki bir sebep bulunmadığından bahisle esas yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Müh. Tic. A.Ş. vekili Mahkememize verdiği cevap dilekçesi ile; diğer davalı, ana yüklenici … Tic. A.Ş. ile müvekkili şirket arasında 22/03/2011 tarihli ve … sayılı sözleşme imzalandığını, bu sözleşmenin imzalanması akabinde, işin ihtiyacı gereği diğer davalı, ana yüklenici … Tic. A.Ş. ile müvekkili şirket arasında 16/08/2011 tarihli ve … sayılı sözleşme imzalandığını, akdedilen işbu sözleşme ile davacı şirket ile müvekkili şirket arasında … Muhtelif Havuzların Mekanik Tesisatlarının Montajı işi başlıklı 24/08/2011 tarihli … sayılı sözleşme akdedildiğini, işbu sözleşme gereğince davacı şirketin, projede yer alan havuzların mekanik işlerinin tamamını yüklendiğini, proje süresinin, müvekkili şirketin kusuru olmaksızın uzadığını, ancak bu gecikmelerin ve imalat bedelinin artmasının müvekkili şirket ile herhangi bir illiyet bağı bulunmadığını, proje kapsamında, diğer davalı … Tic. A.Ş.nin müvekkili şirketten bu iki iş için yapmış olduğu nefaset kesintisi ile ilgili olarak, sözleşmeler ve protokollere uygun olarak davacı şirkete rücu edildiğini, 24/08/2011 tarihli sözleşmeye istinaden 12/02/2016 tarihli … nolu yazı ekinde bildirilen kesin hesapta hakedişinde bulunan nefaset ve 14/07/2011 tarihli protokol gereği indirim konusuna davacı şirket tarafından kanuna, sözleşmeye ve afaki iyi niyet kurallarına aykırı olarak itiraz edildiğini, yapılan nefaset kesintisinin ve indirimin sözleşmeye ve kanuna uygun olarak yapıldığını, davacı şirket ile müvekkili şirket arasında akdedilen sözleşmenin 32. maddesi gereğince müvekkili şirketin nefaset kesintisi yapma hakkının olduğunu, davacı şirkete yansıtılmış olan nefaset kesintisinin, diğer davalı … Tic. A.Ş. tarafından müvekkili şirkete yansıtılan nefaset kesintisinin rücusu olduğunu, sözleşmenin 32. maddesinde de açıklanan kesin kabul maddesinde idare ve işverenden gelebilecek kesintilerin aynen davacı şirkete rücu edileceğinin açıkça yazılmış olduğunu, bu hususun davacı tarafından kabul ve taahhüt edildiğini, dava dilekçesinde belirtildiği üzere kesinti yapılmadan önce yazı ile uyarı yapılmadığı hususunun gerçeği yansıtmadığını, davacı şirkete 26/01/2015 tarihinde gönderilen yazıda da görüleceği üzere, işveren … Tic. A.Ş. tarafından havuz mekaniğinde yaşanan problemler yazı ile müvekkili şirkete iletilmiş olduğunu, müvekkili şirkette aynı şekilde davacı şirkete eksiklikleri gidermelerini aksi takdirde müvekkili şirketin kendisine yansıtılacak kesintileri davacı şirkete yansıtacağını yazı ile usulüne uygun şekilde bildirdiğini, davacı şirketin indirim yapılamayacağına ilişkin iddia ve talepleri kanunun emredici hükmüne ve sözleşme hükümlerine aykırı olduğundan reddi gerektiğini, davacı şirketin dava dilekçesinde 166.880,68 TL protokole ilişkin kesinti yapılmasının sözleşmeye aykırı olduğunu iddia ettiğini, ancak davacı şirketin bu iddiasının sözleşme hükümlerine alenen aykırı olduğunu, davacı şirket ile 05/07/2011 tarihinde yapılmış olan protokole göre, sözleşme konusu iş dışında ancak müvekkili şirketin taahhüdü altında olan işler kapsamında yapılacak diğer imalatların protokolde belirtilen hususlara göre yapılacağı hükmüne istinaden davacı şirketin, müvekkili şirketin bilgi ve onayı olmaksızın diğer davalı … Tic. A.Ş. ile proje kapsamında başka bir iş yapması sebebiyle protokol ve protokolün sözleşmede geçen maddesi uyarınca … Tic. A.Ş.ne yapılan iş bedelinin %6,25 oranında firmanın kesin hesap hakedişinden düşülmesi konusunda müvekkili şirket ve davacı şirketin mutabık kaldıklarını, davacı şirket ile müvekkili şirket arasında akdedilen sözleşmenin 18.47 maddesi ve davacı şirket ile müvekkili şirket arasında 14/07/2011 tarihli centilmenlik protokolüne göre, akdedilen sözleşme ve protokoller gereğince müvekkili şirketi yok sayarak diğer davalılarla iş yapmış olması nedeniyle, protokole aykırı hareket etmiş olması sebebiyle kesinti yapıldığını, davacı şirkete de 26/01/2015 tarihli ve … sayılı yazı ile tebliğ edildiğini, bu hususta davacı şirket tarafından herhangi bir düzeltme yapılmadığını ve bu kesintilerin kendilerine rücu edileceği sözleşme hükümleri ile davacı şirket tarafından kabul edildiğini, kesin hak ediş yapılamadığından teminatlar davacı şirkete iade edilemediğini, sözleşmenin 35.maddesinde anlaşılacağı üzere, kesin kabul ve kesin hesabın diğer davalı … şirket tarafından onaylanmasını takiben 30 gün içerisinde ve davacı şirketin, müvekkili şirket ile herhangi bir anlaşmazlığının olmaması halinde teminat mektubunun iade edilmesinin mümkün olduğunu, davacı şirket ile müvekkili şirket arasında, kesin hak edişin yapılamamış olması yani anlaşmazlık olması sebebiyle kesin teminat mektubunun iade edilmemiş olması, davacı şirket tarafından bilinmemesine rağmen bu konunun, dava konusu edilmesinin davacı şirketin kötü niyetli tutumun en büyük göstergesi olduğunu, davacı şirketin müvekkili şirketten alacaklı değil aksine projedeki SGK kapanışını yapmamış olması sebebiyle müvekkili şirkete borçlu olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, sözleşmeden kaynaklanan hakediş alacağı, nakdi teminat alacağı ve teminat mektubunun iadesi talebine ilişkindir.
Mahkememizde yapılan yargılamada, taraf delilleri toplanmış, sözleşmeler, protokoller incelenmiş, mahallinde keşif yapılarak bilirkişi rapor ve ek raporları alınmıştır.
… 13. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/133 talimat sayılı dosyasında Bilirkişi Hasan Onur tarafından hazırlanan raporda; davalı … Müh. Tic. A.Ş.’nin ticari defterleri üzerinde yapılan incelemede; davacı … … Müh. Hiz. San. Tic. A.Ş. ile davalı … Müh. Tic. A.Ş. arasında 24/08/2011 tarihinde … … İnşaatı yüklenici sözleşmesi imzalanmış olduğu, Davacı … … Müh. Hiz. San. Tic. A.Ş.’nin hak edişleri üzerinden kesilen % 5 nakit teminat kesintisi yapılarak 93.499,25 TL alacağının oluştuğu, Davalı … Ticaret A.Ş.’nin Davacı … … Müh. Hiz. San. Tic. A.Ş. adına Davalı … Yapı End. Ve Tic. A.Ş. tarafından ödenen Sigorta Primleri nedeniyle 94.724,23 TL alacağının oluştuğu, Davalı … Ticaret A.Ş’nin Davacı … … Müh. Hiz. San. Tic. A.Ş. adına açılan Teminat ve Avans hesaplarının mahsup edilmesi sonucunda Davalı … Ticaret A.Ş’nin Davacı … … Müh. Hiz. San. Tic. A.Ş.’nden 1.224,98 TL alacağının olduğunu ve söz konusu alacağını 159.01.016 Nolu Avans Hesabında takip ettiğini belirtmiştir.
… 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/168 talimat sayılı dosyasında Bilirkişi Prof. Dr. … tarafından hazırlanan raporunda; Davalı … Tic. A.Ş.’nin ticari defter ve belgelerinde yapılan inceleme sonucunda; Davalının ticari defter ve belgelerinde, davacı ile olan ticari ilişkilerin esas olarak “320 Satıcılar” hesabı ile “329 Diğer Ticari Borçlar” hesabında alt hesaplarda takip edildiği, bu hesaplara yapılan kayıtların incelenmesinde, davacıya en son 2016 yılında 20.000 TL ödeme yapılması sonrasında herhangi bir borcun kalmadığı yönünde tespitte bulunulduğunu belirtmiştir.
Bilirkişiler …’ın mahkememize sundukları 19/03/2019 tarihli raporlarında; dava konusu esas uyuşmazlığın davacı şirket tarafından düzenlenen 20 nolu hak edişin davalı … Müh. Tic. A.Ş. tarafından kabul edilmemesinden kaynaklanmakta olduğunu, davacı ile davalı … Müh. Tic. A.Ş. arasındaki ticari ilişkiye ilişkin 24/08/2011 tarihli bir sözleşmenin var olduğunu, davacı … … A.Ş.’nin davalı … Müh. Tic. A.Ş.’nden 08/06/2016 dava tarihi itibariyle 2.067,04 TL alacaklı olduğunu belirtmiştir.
Bilirkişiler …’in Mahkememize sundukları 12/11/2020 tarihli raporlarında; davalı … Ticaret A.Ş’nin dava konusu, 50.000 TL, 166.880,68 TL ve 9.847,61 TL tutarlı kesintileri davacı hakedişlerinden haksız olarak yapmış olduğunu, bu kesintilerin davacıya iadesi gerektiğinu, raporun teknik kısmında; davacının davalı … Ticaret A.Ş’ den yapılan haksız kesintiler de dahil olmak üzere, toplam 413.185,57 TL + KDV tutarında bakiye hakediş alacağı bulunduğunun tespit edildiğini, davacı alacağının talep gibi dava tarihinden itibaren işletilecek temerrüt faizi ile birlikte tahsili gerektiğini, davacının talebi gibi davalı … Ticaret A.Ş’ den 90.000 TL tutarlı kesin teminat mektubunun iadesine yönelik alacağının bulunduğunu, diğer davalıların bu davada taraf sıfatlarının bulunmadığını belirtmişlerdir.
Bilirkişiler …’in Mahkememize sundukları 02/09/2021 tarihli ek raporlarında; bilirkişi raporu ile ibraz edilen bilgi ve belgelerin yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi sonucunda; kök rapordaki görüşlerinin aynen geçerli olduğunu belirtmişlerdir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; Davalı … A.Ş. ile davalı … Yapı Endüstrisi ve Tic. A.Ş. arasında akdedilen eser sözleşmesi ile, … Yapı Endüstrisi ve Tic. A.Ş’nin … A.Ş. için … … Projesini (yapı kompleksini/binalar ve eklentilerini) inşa etmeye üstlendiği, davalı … Yapı Endüstrisi ve Tic. A.Ş. ile davalı … Müh. Tic. A.Ş. arasında akdedilen taşeronluk sözleşmesi ile Peyzaj ve kaplama işlerini üstlendiği, davalı … Müh. Tic. A.Ş. ile davacı şirket arasında akdedilen taşeronluk sözleşmesi ile davacının, Projede yer alan havuzların mekanik, elektrik ve kaplama işlerini yapmayı üstlendiği, bu iş ile ilgili taraflar arasında 24.08.2011 tarihli sözleşme, 05.07.2011 tarihli ve 14.07.2011 tarihli Protokollerin akdedildiği, davacının sözleşme konusu işleri yapıp tamamladığını ancak davalı … Müh. Tic. A.Ş.’nin nakdi teminatını ve teminat mektubunu iade etmediğini ve hakediş alacağının ödemediğini ileri sürerek bu davayı açtığı, davalı … Müh. Tic. A.Ş. yapılan kesintilerin davacı ile aralarındaki protokol ve sözleşme hükümlerine uygun olduğunu, 50.000 TL tutarında nefaset kesintisinin 24/08/2011 tarihli sözleşmenin 32.maddesine uygun olduğunu, 166.880,68 TL tutarındaki kesintinin de 05/07/2011 tarihli protokol hükümlerine uygun olduğunu, davacının 05/07/2011 tarihli protokol ile sözleşmenin 18.47 nolu maddesini ihlal ettiğini, kesin hakedişin kendilerinden kaynaklanmayan bir sebep ile yapılmamış olduğundan sözleşmenin 35.maddesi gereğince teminatların iade edilmediğini belirterek davanın reddini talep ettiği, diğer davalıların davanın öncelikle husumet yönünden reddine karar verilmesini talep ettikleri, buna göre taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davalı … Müh. Tic.A.Ş.’nin, davacının hakediş alacaklarından yaptığı, 50.000 TL nefaset kesintisi, 166.880,68 TL … Şirketi ile yapılan protokole ilişkin kesinti ve 9.847,61 TL stopaj kesintisinin yerinde olup olmadığı, davacının davalı … Müh. Tic. A.Ş.’den, aralarındaki akdi ilişkiden dolayı bakiye hakediş alacağı olup olmadığı ve var ise ne miktarda hakediş alacağının bulunduğu, davacının davalı … Müh.Tic. A.Ş.’den, 90.000 TL tutarlı kesin teminat mektubunun iadesi talebinin yerinde olup olmadığı, diğer davalı şirketlerin bu davada taraf sıfatlarının bulunup bulunmadığı ve dava konusu alacaklardan dolayı davacıya karşı sorumluluklarının bulunup bulunmadığı noktasında toplandığı anlaşılmıştır.
Davacı şirket ile davalı … Müh. Tic. A.Ş. arasında … Muhtelif Havuzların Mekanik Tesisatlarının Montajı işi başlıklı 24/08/2011 tarihli … sayılı sözleşme ile 05/07/2011 tarihli ve 14/07/2011 tarihli protokoller akdedildiği ve davanın dayanağının bu sözleşme ve protokoller olduğu, diğer davalılar … Yapı Endüstrisi ve Tic. A.Ş. ve … A.Ş.nin bu sözleşmenin ve protokollerin tarafı olmadıkları, sözleşmenin nispiliği ilkesi uyarınca sözleşmeden kaynaklanan hakların sözleşmede taraf olmayan kişilerden talep edilemeyeceğinden bu davalıların bu davada taraf sıfatlarının bulunmadığı anlaşılmakla davalılar … ve Tic.A.Ş. ve … A.Ş. hakkındaki davanın husumetten reddine karar verilmiştir.
Davalı … Tic. A.Ş.; 24.08.2011 tarihli sözleşmesinin 32. maddesi uyarırıca davalının, davacının hakediş alacaklarından nefaset kesintisi yapma hakkının bulunduğunu, davalı … ve Tic. A.Ş. nin kendi hakediş alacaklarından, davacının yaptığı işlerden kaynaklan eksikliklerden dolayı yaptığı nefaset kesintinin, sözleşme hükmüne istinaden davacıya yansıtıldığını, işbu kesintinin yapılmasından önce davacının, 26.01.2015 tarihli yazı ile, eksiklik ve ayıpları gidermesi hususunda uyarıldığını iddia etmekte ise de; bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere geçici kabul tutanağı ekinde eksik ve kusurlu ayıplı işter ile ilgili bir listeye rastlanmadığı, söz konusu 50 000 TL Nefaset kesimi ile ilgili bilgi, YİGŞ ve Sözleşmesine uygun, yer, mahal belirtilerek, kusur, metraj ve bedel tespit edilmeden veya kanuni yollarla tespit yaptırmadan veya yapı denetim tarafından eksik kusurlu ve ayıplı işler tespit edilerek sorumlu olan alt yükleniciye bildirilmeden, işi yapması için yeni bir süre verilmeden, ana işverenin kesinti yapması nedeniyle nefaset kesimi yapılmasının Y.İ.G.Ş hükümlerine uygun olmadığı, kesinti bedelinin hangi iş kalemlerine ait olduğu ve kusurun ne olduğu ve kimden kaynaklandığı tam olarak tutanak altına alınmadan nefaset kesimi yapılmasının uygun olmadığı, kusur tespiti yapılmadan nefaset kesimi yapılamayacağı, kusurun neler olduğu ve kimin tarafından nasıl yapıldığı belli olmadığından kesinti yapılmasının uygun olmadığı, davalının davacıya gönderdiğini iddia ettiği yazının davacıya tebliğ edildiği hususunu ispatlayamadığı, bu yazıda sözü edilen eksikliklerin gerçekten var olduğu, bu eksikliklerin davacı tarafından giderilmemesi nedeniyle başkası tarafından giderildiği, bundan dolayı davalı … ve Tic. A.Ş. tarafından davalının hak edişinden 50.000 TL kesinti yapıldığı hususunun ispatlanamadığı anlaşıldığından davacının hakediş alacağından yapılan 50.000 TL nefaset kesintisinin haklı olmadığı ve bu nedenle davacının davalı … Tic. A.Ş. 50.000 TL’lik kesintinin iadesini talebe hak kazandığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Davalı … Tic. A.Ş.; davacının, kendilerinin bilgi ve onayı olmadan davalı … ve Tic.A.Ş. ile sözleşme akdettiğini ve proje kapsamında olan başka işleri yapmayı üstlendiğini, davacının bu şekilde hareket etmekle, taraflar arasında akdedilmiş olan 05.07.2011 tarihli Protokolün ilgili hükmü ile Sözleşmenin 18.47 nolu maddesi hükmünü ihlal ettiğini, bu nedenle 14.17.2011 tarihli Protokolün ilgili hükmü gereği iş bedelinin %6,25 oranında ödeme (komisyon veya ceza ödemesi) yapma yükümlülüğü altına girdiğini ve davacının ödemekle yükümlü olduğu bu tutarın davacının hakediş alacaklarından kesildiğini belirtmiş ise de; taraflar arasındaki 24.08.2011 tarihli sözleşmede ve 05.07.2011 tarihli Protokolde; davacının sözleşmenin 18.47 nolu maddesinde düzenlenmiş olan bu yükümlülüğüne aykırı hareket etmesi halinde davalı … Tic. A.Ş. ne herhangi bir cezai şart veya komisyon ödemekle yükümlü olacağı hususu düzenlenmediği, bu nedenle, davalı … Tic. A.Ş. nin davacının hakediş alacağından yaptığı 166.880,68 TL’lik kesintinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Davalı … Tic. A.Ş 9.847,61 TL stopaj kesintisi yapmış ise de; bilirkişi raporunda belirtildiği üzere davalı tarafından vergi dairesine 9.847,61 TL tutarında stopaj vergisi yatırıldığı hususu ispat edilemediğinden davalı … Tic. A.Ş. tarafından yapılan bu kesintinin yerinde olmadığı ve davacının bu kesintinin iadesini talebe hak kazandığı ve taraflar arasındaki taşeronluk sözleşmesinden dolayı davacının, davalı … Tic. A.Ş.’den, 413.185,57 TL + KDV tutarında bakiye hakediş alacağı bulunduğu, KDV alacağının da 74.373,40 TL olduğu, buna göre davacının toplam alacağının 487.558,97 TL olduğu Mahkememizce kabul edilmiştir.
Davalı … Tic. A.Ş.; davacı ile davalı arasında kesin hak edişin yapılması konusunda anlaşmazlık çıkmış olması nedeniyle sözleşmenin 35. maddesi hükmüne istinaden teminatların iade edilmediğini belirtmiş ise de; işbu davanın sonunda Mahkememizce verilecek hüküm ile, davacı ile davalı arasındaki kesin hak edişle ilgili anlaşmazlık çözüme bağlanacağından ve verilen hüküm gözönüne alınarak davacının, 90.000 TL tutarlı kesin teminat mektubunun iadesi ve 9.190 TL nakit teminat alacağının tahsili talebinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalı … Tic. A.Ş. ıslaha karşı her ne kadar zamanaşımı defiinde bulunulmuş ise de; ıslah tarihi itibariyle kesin hesabın ve kesin kabulün yapılmadığından sözleşmenin tasfiye edilmediği, yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre eser sözleşmelerinde zamanaşımı başlangıcının alacağın muaccel olduğu tarih olup henüz bu iş ile ilgili kesin hesabın çıkartılmadığından zamanaşımı süresi geçmediğinden, davalının ıslaha karşı zamanaşımı itirazı yerinde görülmemiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalılar … ve Tic.A.Ş. ve … A.Ş. hakkındaki davanın husumetten reddine,
2-Davalı … Tic. A.Ş. hakkındaki DAVANIN KABULÜ İLE; 487.558,97 TL hakediş alacağının 40.810 TL.sinin dava tarihinden itibaren, 372.375,57 TL.sinin ıslah harcının yatırılma tarihi olan 22.09.2021 tarihinden itibaren, 74.373,40 TL.sinin ıslah harcının yatırılma tarihi olan 14.02.2022 tarihinden itibaren hesaplanacak avans faizi ile birlikte, 9.190 TL nakit teminat alacağının dava tarihinden itibaren hesaplanacak avans faizi ile birlikte davalı … Tic. A.Ş. den alınarak davacıya verilmesine, 90.000 TL tutarlı banka teminat mektubunun davalı … Tic. A.Ş. tarafından davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre, alınması gereken 40.080,82 TL harçtan, peşin alınan 853,88 TL + 7.640 TL ıslah harcı + 1.537 TL tamamlama harcı toplamı olan 10.030,88 TL harcın mahsubu ile geriye kalan 30.049,94 TL harcın davalı … Tic. A.Ş.’den tahsiline,
4-Davacı tarafından yatırılan 29,20 TL başvurma harcı + 853,88 TL peşin harç + 7.640 TL ıslah harcı + 1.537 TL tamamlama harcı toplamı olan 10.060,08 TL’nin davalı … Tic. A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 46.387,45 TL vekalet ücretinin davalı … Tic. A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 7/2.maddesi gereğince 5.100 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılar … ve Tic.A.Ş. ve … A.Ş.’ye verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 10.752,80 TL masraf ile 314 TL keşif harcı toplamı 11.066,80 TL yargılama giderinden davalı … ve Tic.A.Ş. için yapılan 234,40 TL’nin ve davalı … A.Ş. için yapılan 199,40 TL’nin mahsubundan sonra geriye kalan 10.633 TL’nin davalı … Tic. A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.14/04/2022

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır