Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2016/341 Esas
KARAR NO:2021/370

DAVA :Alacak
DAVA TARİHİ:01/04/2016
KARAR TARİHİ:29/04/2021

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize verdiği dava dilekçesi ile; davacı şirketin … İlçesi, … …. Kısım Mahallesi, … … Mevkii, … … Sitesi, 102 ada, 2 parsel adresinde inşa edeceği toplu konut merkezinde yer alacak konutlar için elektrik ihtiyacının karşılanarak konut aboneliklerinin yapılması amacı ile …’ a bağlı olarak … … yakasında konudan sorumlu … A.Ş.(…)’a 09.05.2011 tarihinde 513546 giriş sayılı dilekçe ile müracaat ettiğini, davalı …’ın ise: 07/07/2011 tarih ve “TİP-C/2 ENERJİ MÜSAADESİ” başlıklı, “Sayı: B.02.2.TED.1.17.00.10-420-07-4319” sayılı ve “Konu: Enerji talebi” olarak müvekkili şirketi muhatap alarak göndermiş olduğu yazısının hukuka aykırı tek taraflı dayatmalar ile dolu olduğunu, …’ın “TİP – C/2 ENERJİ MÜSAADESİ” (Ek-1) “şartname” nitelikli yazısı ile tek satıcı olmasından kaynaklanan gücünü müvekkili şirket aleyhine kullanarak, “elektrik aboneliği” talebinde bulunan müvekkilinden, esasen elektrik dağıtım şirketinin sağlaması gereken transformatör- (trafo), yer altı elektrik iletim (alçak gerilim) kablosu, OG Proje ve benzeri gibi zorunlu yükümlülüklerini de başta Anayasanın eşitlik ilkesine ve yürürlükteki yasal düzenlemelere aykırı olarak davacı şirkete yükleyerek yaptırttığını, …’ın “Şartname” niteliğindeki müvekkili şirkete tek taraflı ve ağır hükümler içeren dayatması olan “C-2 Tip Enerji Müsaadesi” belgesinin çelişkilerle dolu olduğunu, ilgili yazının 8. maddesinde “Sözleşme esnasında EPDK’ nın ilgili yönetmelik hükümleri uygulanacaktır.” denirken; önceki 6. maddesinde de: “Yukarıda sözü edilen tesis, yürürlükteki Yönetmelik ve şartnamelere, Şirketimiz standartlarına göre tarafınızca tesis edilecek olup, işletme ve bakım karşılığında Şirketimize devredecektir.” gibi yasa ve yönetmeliklere aykırı tutarsız, tek taraflı yararlanmaya yönelmiş bir belge olduğunu, gerekçe olarak da müvekkili şirketin elektrik enerjisi için abonelik talebinde istenen elektrik enerjisinin temini için yapması gereken yatırımların, henüz programında olmadığını ve başlayarak bitirmesinin de zaman alacağını, yatırım için proje, planlama ve zamanın da belli olmadığını ve gelecekteki belirsiz yatırım programlarından olduğunu, bu yüzden elektriği ancak müvekkili inşaat şirketinin gerekli tesisleri kurması halinde verebileceklerini belirttiklerini, söz konusu yatırımın mahiyeti sorulduğunda da Bedelsiz trafo yeri verilmesi, Trafo muhafaza bölümünün istenen şartlarda inşa edilmesi, Trafonun tesis edilmesi, Trafoya gelecek enerji nakil hattının yapılması (kazı, proje, İşçilik ve kablo tesisi), İşçilik, montaj, proje ve diğer giderlerin davacı müvekkili şirket tarafından karşılanması gerektiği, yatırım bedellerinin müvekkili şirket tarafından karşılanması halinde elektrik verilebileceğini, aksi halde enerji alamayacağını ve itirazlarının da kesinlikle kabul edilmeyeceğini vurgulayarak çaresiz tek seçenekle karşı karşıya bırakıldıklarını, müvekkili şirket yetkililerinin, yatırımcılarına karşı ticari taahhüt ve yükümlülüklerini zamanında yerine getirebilmek söz konusu trafo, yer altı OG (orta gerilim) kablo, trafo köşkü gibi yatırımları; elektrik aboneliklerini alabilmek, cezai duruma düşmemek için elektrik dağıtımı şirketinin isteklerini yerine getirmek amacı ile elektrik taahhüt işleri yapan bir şirketle anlaşarak (… İnş. San. ve Tic.Ltd. Şti.) söz konusu yatırımların bedelini kendisinin karşılayarak yaptırdığını, oysa başta Anayasa olmak üzere emredici yasalar (4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, M.K. 2) gereği, elektrik dağıtım şirketleri ayırım gözetmeksizin kanun önünde hak ve eşitlik ilkesi ile elektrik enerjisi dağıtım ve bağlantı hizmetini abonelere ve abone olmak isteyenlere sunmakla yükümlü olduklarını, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca çıkarılmış Yönetmeliklerin amacının; elektriğin yeterli, kaliteli, sürekli, düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde ve tüketicilerin eşit olarak kullanımına sunulması için oluşturulması öngörülen mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir elektrik piyasasında rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre “adil”, “şeffaf” “eşitlik ilkesine bağlı” faaliyet gösterecek tüzel kişilere verilecek abonelik hakkına ilişkin usul ve esaslara aykırı hareket edildiğini ve müvekkiline yönelik uygulama ile haksız rekabet ortamı oluşturularak, eşitliğe aykırı davranıldığını, …’ın abone yatırımlarının elektrik dağıtım bedelinden düşüleceğine ilişkin yasa hükmüne aykırı davrandığını, Elektrik Dağıtım Şirketleri tarafından inşaası gereken elektrik yatırımlarının daha sonra “dağıtım tarifesi tahakkuk bedellerinden düşüleceğine ilişkin” hukuksal düzenlemelerin, Yasa ve Yönetmeliğin emredici, amir hükümleri gereği olduğu gibi elektrik enerjisi dağıtım şirketlerinin bu düzenlemeye aykırı sözleşmeleri dayatmalarının, ülkemizin imzalayarak kabul ettiği Avrupa Konseyi Direktiflerine, 4077 Sayılı Tüketicinin Koruması Hakkındaki Kanun ve diğer ilgili yasal mevzuat, başta 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve EPDK Yönetmeliklerine aykırı olduğunu, emredici yasa hükümleri aksine sözleşme akdi, mutlak butlan ile malul olduğunu, abonenin elektrik ihtiyacını temin etmenin …’ın yasal görevi olduğunu, bu amaçla yeni yatırımlar yapmak, kapasiteyi arttırmak, davalı …’ ın görevi olduğunu, ancak yüklenilen sorumluluk ve görevinden kaçındığını, yasa gereği abonenin (…’ ın yerine) yapacağı yatırım bedeli, tükettiği elektrik bedelinden düşülmesi gerektiğini, müvekkili şirketin munzam zararı olduğunu, müvekkili şirketin elektrik alabilmek için, 2010 ve inşası devam eden dönemde, 796.047 TL tutarlı harcamayı yaptığını, davalı şirketten alacakları tutarın, faturalı kısımlar için 796.047 TL olduğunu belirterek, müvekkili tarafından yapılarak bedeli karşılanmış olan; Transformatör, elektrik dağıtım panoları, yüksek gerilim E.N.H. ve diğer tesis bedellerinin trafo köşkü ve trafo yerinin, …’a devir tarihinden itibaren taraflar ticari şirket olduğundan ticari faiz ile tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili Mahkememize verdiği cevap dilekçesi ile; dava konusu husumetin sadece diğer davalı … A.Ş.’ye yöneltilmesi gerekirken müvekkili kuruluşa husumet yöneltilmesinin hukuki dayanağının olmadığını, müvekkili kurumun bağlı ortaklığı olan tüm elektrik dağıtım Şirketleri Özelleştirme Yüksek Kurulunun 22.04.2004 tarih ve 2004/22 sayılı kararı ile özelleştirme kapsamına alındığını ve tüm bu dağıtım şirketleri ile … arasında 24.07.2006 tarihinde İsletme Hakkı Devir Sözleşmesi imzalandığını, ihalesi yapılan ve fiili devri gerçekleşen Dağıtım Şirketleri ile müvekkili kurum arasındaki işlemlerin bu sözleşmeye tabi olduğunu, davalara ilişkin ayrımda da anılan sözleşme ele alınarak tarafların sorumluluğunda olacak dava dosyaların tespit edildiğini, …’ın devri Özelleştirme Yüksek Kurulunun 07.03.2013 tarih ve 2013/20 sayılı kararı ile onaylandığını, … A.Ş. ve … A.Ş’nin hissesinin … Enerjiye satışına ilişkin Hisse Satış Sözleşmesinin 28.05.2013 tarihinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile … Enerji arasında imzalandığını, dilekçe ekindeki müvekkili … A.Ş. ile davalı … A.Ş. arasında 24.07.2006 tarihinde imzalanan “İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin 7.maddesinin alt bentlerinde uyuşmazlığın hukuki niteliğine göre ne tür davaların hangi Şirket tarafından takip edileceği hususunda çeşitli düzenlemelerin yer aldığını, derdest olan veya daha sonra açılacak olan davaların kim tarafından takip edileceğinin İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin 7. maddesinde belirtilmiş olduğunu, bu madde gereğince dağıtım tesislerinin mülkiyetine ilişkin ortaya çıkan hukuki uyuşmazlıkların … A.Ş. tarafından takip edilecek ve sonuçlandırılacağını, ancak buradaki uyuşmazlığın sadece mülkiyete ilişkin olup, davacı tarafın dava konusu yaptığı talebinin ise mülkiyete ilişkin olmaması nedeniyle bu hüküm kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığını, dolayısıyla iş bu davada müvekkili kurumun herhangi bir sorumluluğu bulunmadığından davanın müvekkili kuruma yöneltilmesinin hukuki dayanağı bulunmadığını, bununla birlikle İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin 7.5 maddesinde “Dağıtım faaliyetinin Şirket tarafından yürütüldüğü dönemde bu faaliyet kapsamında gerçekleştirilen her türlü iş ve istemlerin bütün sorumluluğunun Şirket’e ait olduğunu, şirket tarafından yürütülmüş bu faaliyetler nedeniyle üçüncü kişiler tarafından ileri sürülecek her türlü talebin muhatabının Şirket olduğunu, bu talepleri konu alan icra takibi ve davaların Şirket tarafından yürütülüp sonuçlandırıldığını, bu takip ve davalardan doğacak her türlü mali yükümlülüğün şirket tarafından karşılanacağına ilişkin düzenleme gereğince davaya ilişkin tüm sorumluluğun … A.Ş.’ye ait olduğunu, ayrıca davacı 02.11.2013 tarih, 28809 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Elektrik Piyasaları Lisans Yönetmeliği’nin 33. Maddesi kapsamında yapıldığı iddiasıyla sözleşmenin hukuka aykırılığını ileri sürmüş olup bu iddiasının hukuki dayanağının bulunmadığını, davacının her ne kadar sözleşme hukukuna dayanmış ise de, iddialarının dayanağı olan sözleşme örneğinin deliller arasında yer almadığını, bu nedenle davacının iddialarının soyut olduğunu, sistem kullanım ve bağlantı anlaşması yapılıp yapılmadığı, yapılan tesisin yenileme ve genişleme yatırım projeksiyonu içinde olup olmaması, karşı tarafın mahsup talebinin yatırımın başlangıcında ret edilip edilmediği hususları açıklığa kavuşturulmadığını afaki olarak talepte bulunulmasının hukuki dayanağının da bulunmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili Mahkememize verdiği cevap dilekçesi ile; Davacı şirketin enerji müsaadesi belgesindeki şartları kabul ederek ve EMB’deki şartlara itiraz etmeyerek tesisleri inşa etmesi ile birlikte müvekkili şirket ile davacı arasında borçlar kanunu anlamında bir sözleşme akdedilmiş olduğunu, aradaki sözleşme ilişkisinin davacı tarafın iddiası aksine geçerli olduğunu ve sonuçlarını doğurmaya devam ettiğini, müvekkili şirket kayıtlarında yapılan incelemede; dava konusu yerle ilgili olarak davacı şirkete 1250 KVA güç talebi için 07.07.2011 tarihli Tip-C/2 enerji müsaadesi belgesinin düzenlendiği ve 29.11.2012 tarihinde geçici kabulünün yapıldığının tespit edildiğini, taraflar arasında tanzim edilen Enerji Müsaadesi Belgesinin (EMB) 3. maddesinde “Trafo merkezine gelecek 34,5 kV’lık YG kablosunun arsanızdaki güzergâhı ve trafo binası ile ilgili olarak şirketimiz lehine kullanım hakkı (intifa ve irtifak) tesis edilecek veya 99 yıllığı 1 TL bedelle şirketimize kiralanacak ve kullanım hakkı veya kira durumu tapuya tescil edilecektir.” denildiğini, bu madde kapsamında elektrik enerjisinin nakli ve tüketiciye ulaştırılabilmesi bağlamında inşa edilen tesisinin kullanım hakkının müvekkili şirkete devri söz konusu olduğunu, davacı tarafın iddiasının aksine yapılan tesislerin mülkiyeti talep edilmemekte yalnızca kullanım hakkı mevcut sözleşme ilişkisi kapsamında talep edildiğini, nitekim davacı tarafın işbu taleplerini herhangi bir itiraz ileri sürmeksizin kabul ettiğini, oysaki aynı şartnamenin 22. Maddesinin “Yukarıdaki şartlarımızı kabul etmediğiniz takdirde 45 gün içerisinde yazılı olarak itiraz etmeniz gerekmektedir. Aksi halde şartlarımız tarafınızca kabul edilmiş sayılır.” şeklinde olduğunu, davacı tarafın süresi içerisinde herhangi bir itirazı bulunmamakta olup sözleşme gereklerini de usulüne uygun olarak yerine getirmek için hazırlıklara başladığını, davacı tarafın dava dilekçesinde kendilerine herhangi bir itiraz hakkının tanınmadığı iddiasının bu yönüyle hukuki gerçeklikten uzak olup reddi gerektiğini, davacı tarafın eğer ki önerilen sözleşme hükümlerinin hukuka aykırı olduğunu düşünüyor ise süresinde itiraz hakkını kullanarak sözleşme ilişkisini şekillendirebilecek olduğunu, davacı tarafın süresinde itiraz etmeksizin ve sözleşme koşullarını yerine getirdikten sonra aradaki sözleşme ilişkisinin hukuka aykırılığını ileri sürmesi açık bir şekilde hakkın kötüye kullanımı niteliğinde olup hukuk düzenince işbu haksız iddiaların reddedilmesi gerektiğini, davacı tarafın aradaki sözleşme ilişkisinin emredici kurallara aykırılığı nedeniyle mutlak butlan olduğu dolayısıyla geçersiz olduğu iddiası hukuki gerçeklikten uzak olduğunu, tarafların ortak iradelerine aykırı olup, kesinlikle kabul anlamına gelmemekle birlikte; Lisans Yönetmeliğinin 38.maddesi hükmünün uygulanması halinde: Tesisin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 38.maddesinin 6.bendine göre: “Sisteme bağlantı yapılması için, sistem kullanımı açısından kapasitenin yetersiz olması nedeniyle, genişleme yatırımı veya yeni yatırım yapılmasının gerekli olduğu ve yeterli finansmanın mevcut olmadığı hallerde, söz konusu yatırım … ve/veya dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi adına, bağlantı yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişi tarafından ilgili mevzuat kapsamındaki teknik standartlar sağlanarak yapılabilir veya finanse edilebilir. Bu durumda; gerçekleşen yatırıma ait toplam harcama tutarı; a) … için; sisteme bağlantı yapan gerçek veya tüzel kişi ile … arasında yapılacak bağlantı ve sistem kullanım anlaşması çerçevesinde gerçek veya tüzel kişinin iletim tarifesi bedelinden düşülür. Yine Elektrik Piyasası Dağıtım Yönetmeliği’nin 10/2 maddesine göre: “Sisteme bağlantı yapılması halinde, sistem kullanımı açısından kapasitenin yetersiz olması nedeniyle genişleme yatırımı veya yeni yatırım yapılmasının gerekli olduğu ve yeterli finansmanın mevcut olmadığı hallerde, söz konusu yatırım dağıtım şirketi adına bağlantı yapmak isteyen tüzel kişi tarafından mevzuat kapsamındaki teknik standardlar sağlanarak yapılabilir veya finansman koşulları dağıtım şirketi tarafından uygun bulunması halinde tüzel kişi tarafından finanse edilebilir. Bu durumda; gerçekleşen yatırıma ait toplam harcama tutarı, sisteme bağlantı yapan tüzel kişi ile dağıtım şirketi arasında yapılacak bağlantı ve/veya sistem kullanım anlaşması çerçevesinde kullanıcının sistem kullanım bedelinden düşülür.” Davacı tarafla müvekkili şirket arasında henüz bağlantı ya da sistem kullanım anlaşması da bulunmadığını, bu anlaşma tesis edilmeden huzurdaki dava ile tek seferde ödeme talebi hukuka aykırı olduğunu, davacı tarafın işbu davaya dayanak teşkil eden talepleri bu yönüyle hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, Mahkemece yatırım bedellerinin davacı tarafa geri ödenmesi kanaatine ulaşılırsa, bu ödemelerin defaten yapılmayacağı, Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği’nin geçici 2. Maddesi ile diğer yönetmelik hükümleri gereği ancak bundan sonraki iletim ve dağıtım tarifesinden mahsup edilebileceği hususunun da göz önünde bulundurulması gerektiğini belirterek, davanın reddini talep etmiştir.
Dava, Alacak davasıdır.
Taraf delilleri toplanmış, bilirkişi rapor ve ek raporları alınmıştır.
Bilirkişiler … ile … Mahkememize sundukları 07/07/2017 havale tarihli bilirkişi raporu ile; Davacının yapmış olduğu yatırım harcamaları nedeni ile taraflar arasındaki 24/07/2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi gereği dağıtım tesisleri dağıtım sistemi işletilmesi ile ilgili tüm taşınır taşınmazların işletilmesinden …’ın sorumlu olduğu, mülkiyet hakkının sözleşme süresi sonunda …’a devredileceği elektrik dağıtımına ilişkin tüm tesislerin devlet adına mülkiyet olarak maliki olduğu anlaşılmakla, davacı tarafın yaptırmış olduğu trafo, elektrik dağıtım panoları, yüksek gerilim, ENH ve diğer tesis bedellerinin trafo köşkü ve trafo yerinin masrafları için 796.047 TL tutarlı harcama yaptığı, bu harcamaların davalıların kendi arasında düzenlediği işletme devir sözleşmesine göre …’ın mülkiyet yönünden … ile birlikte sorumlu olduğu anlaşıldığını ve 796.047 TL tutarlı harcamayı davalıların davacıya ödemekle yükümlü olduğunu belirtmişlerdir.
Bilirkişiler … ile … Mahkememize sundukları 18/10/2017 havale tarihli bilirkişi ek raporu ile; Davalı … trafo, elektrik dağıtım panoları, yüksek gerilim, ENH ve diğer tesis bedellerinin trafo köşkü ve trafo yerinin masrafları için 796.047 TL tutarlı harcama için kök rapora yapmış olduğu itirazların yerinde olduğu, taraflarınca dava esas değeri olarak değerlendirildiğini, davacı tarafından dosyaya elektrik dağıtım panoları, yüksek gerilim, ENH ve diğer tesis bedellerinin trafo köşkü ve trafo yerinin masraflarına ait fatura ve belge sunması durumunda talep edilebilir tutarın hesaplanabileceğini, sonuç olarak; Davacının yapmış olduğu yatırım harcamaları nedeni ile taraflar arasındaki 24/07/2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi gereği dağıtım tesisleri dağıtım sistemi işletilmesi ile ilgili tüm taşınır taşınmazların işletilmesinden …’ın sorumlu olduğu, mülkiyet hakkının sözleşme süresi sonunda …’a devredileceği elektrik dağıtımına ilişkin tüm tesislerin devlet adına mülkiyet olarak maliki olduğu anlaşılmakla, davacı tarafın yaptırmış olduğu trafo, elektrik dağıtım panoları, yüksek gerilim, ENH ve diğer tesis bedellerinin trafo köşkü ve trafo yerinin masrafları için davalıların kendi aralarında düzenlediği işletme devir sözleşmesine göre …’ın mülkiyet yönünden … ile birlikte sorumlu olduğu anlaşılmakla, davacının yaptığı masrafların davalıların davacıya ödemekle yükümlü olduğunu belirtmişlerdir.
Bilirkişiler … ile … Mahkememize sundukları 17/01/2018 havale tarihli bilirkişi 2. Ek raporu ile; Davacının yapmış olduğu yatırım harcamaları nedeni ile taraflar arasındaki 24.07.2006 Tarihli işletme Hakkı Devir Sözleşmesi gereği dağıtım tesisleri dağıtım sistemi işletilmesi ile ilgili tüm taşınır taşınmazların işletilmesinden …’ın sorumlu olduğu, mülkiyet hakkının sözleşme süresi sonunda …’a devredileceği Elektrik dağıtımına ilişkin tüm tesislerin devlet adına mülkiyet olarak maliki olduğu anlaşılmakla, Elektrik Dağıtım Şirketi …’ın davacının bağlantı talebini karşılamak, gerekli altyapı yatırımını yapmak, görevlerinin yasal zorunluluk olduğu, yatırım için gerekli maddi kaynağın olmaması durumunda yatırımın davacı tarafça yapılmasını talep ederek sonrasında elektrik dağıtım bedelinden düşmesi gerektiği, kaldı ki bölgedeki elektrik dağıtımının gücü düşünüldüğünde parasal gücünün olmayacağı ihtimalinin bulunmadığı kanaati hâsıl olduğunu, davacının alacağının Fatura ödemeleri ile 576.681,48 TL’yi bulduğu; faturasız olarak da yapılmış olan kazı, hafriyat inşaat işleri v.s.işçilik bedellerine de 219.365,52 TL talep ettiği, bu konuda her hangi bir belge ve bilgi sunmamış olduğundan değerlendirme yapılmamakla davacı tarafın 576.681,48 TL 9 adet fatura bedelini davalı elektrik dağıtım şirketi olarak …’dan talep edebileceğini, fakat diğer davalı …’ın Elektrik dağıtımına ilişkin tüm tesislerin devlet adına mülkiyet olarak maliki olduğu anlaşılmakla, …’ın bu dava konusu alacağı …’a rücu edebileceğini belirtmişlerdir.
Bilirkişiler … ile … Mahkememize sundukları 27/12/2018 havale tarihli bilirkişi 3. Ek raporları ile; Davacı tarafından sunulan açıklamalı faturalarda açıklamalar kısmında gösterilen hakedişlerin, hakedişlere esas ataşman, proje, metraj, birim fiyat, yeşil defter, tutanak vs. belgelerin denetlenmesinin gerektiğini belirtmişlerdir.
Bilirkişiler … ile … Mahkememize sundukları 28/01/2020 havale tarihli bilirkişi 4. Ek raporları ile; davacı vekilinin dilekçeleri ve ekinde ibraz edilen iki klasör halindeki projeler, hakkedişler, önceki rapor ve dosya tümüyle tekrar okunup incelenerek; tablo halinde gösterilen hakkediş faturalarından 11 nolu hakkediş ait fatura davacı vekili tarafından 16.05.2018 Uyap kaydıyla tarihli dilekçesi ekinde ibraz edilmediğini, ancak bu faturanın listede belirtildiğini, bu fatura ile birlikte diğer faturalarda açıklamalar kısmında gösterilen hakkedişlerin, hakkedişlere esas ataşman, proje, metraj, birim fiyat yeşil defter, tutanak vs. belgelerin ibraz edilerek denetlenmesinin gerektiğini tespit ve mütaala edildiğini, bu defa davacı vekilinin 05.09.2019 Uyap tarihli dilekçeleri ekinde ibraz edilmiş olan belgelerden 11 nolu hakkedişe ait 61.412,38 TL tutarlı 31.07.2013 tarihli faturanın ibraz edildiği, ibraz edilen … A.Ş. tarafından, …. Ltd. Şti. adına düzenlenmiş ve imzalanmış 13 nolu hakkediş kapak hesabından 13 nolu hakedişe kadar olan toplam imalat tutarının KDV hariç 580.858,69 TL ve 12 nolu hakedişe kadar (12 nolu hakkediş dahil) toplam imalat tutarının KDV hariç 563.540,79 TL olduğu, bu durumun yukarıda KDV dahil fatura tablosundan da görüldüğü, faturada gösterilen bedellerin hakkedişlere uygun olduğunu, aynı şekilde ibaz edilmiş olan belgelerden … A.Ş. tarafından, … Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. adına düzenlenmiş ve imzalanmış 02(son) nolu hakkediş kapak hesabından 02(son) nolu hakedişe kadar olan toplam imalat tutarının KDV hariç 93.757,50 TL ve 01 nolu hakkediş toplam imalat tutarının KDV hariç 84.046,43 TL olduğu, bu durumun KDV dahil fatura tablosundan da görüldüğü, faturada gösterilen bedellerin hakkedişlere uygun olduğunu belirtmişlerdir.
Bilirkişiler … ile… Mahkememize sundukları 13/11/2020 tarihli bilirkişi raporları ile, Tüm dosya içeriği, dosyada bulunan tüm Yargıtay kararları, davacı vekilinin son celsedeki yazılı beyanları, yönetmelikler işletme devir sözleşmesi dikkate alınarak Davacı ile davalı … arasında elektrik enerji temini için Tip-C/2 Elektrik dağıtım şirketi … davacının bağlantı talebini karşılamak için gerekli alt yapı enerji müsaadesi şartnamesini hazırladığını, bu şartnamede belirtilen trafo uzantısı belgeler ve işlemler teknik detayları ile ayrıntılı belirlenmiş ilgili tesis anahtar teslimi olacak şekilde yapıldıktan sonra davacının bu tesisle ilgili hiçbir hak talebinde bulunmayacağını, Tesis kira sözleşmesi ile 1 TL bedelle …’a kullanım hakkı ile devredilecek ve tapuya tescilinin yapılacağını, tesisin teknik olarak tamamen davacı tarafından yapıldığını, …’ın tesisin işletme hakkını elde ettiğini, sonuç olarak davacının yapmış olduğu yatırım harcamaları nedeni ile davalı taraflar arasındaki 24.07.2006 Tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi gereği dağıtım tesisleri dağıtım sistemi işletilmesi ile ilgili tüm taşınır taşınmaların işletilmesinden …’n sorumlu olduğu mülkiyet hakkının sözleşme süresi sonunda …’a devredileceği ancak “mülkiyet hakkı” sorununun dava konusu olmadığının anlaşıldığını, davacı tarafın yaptırmış olduğu trafo, elektrik dağıtım panoları, yüksek gerilim, ENH ve diğer tesis bedellerinin trafo köşkü ve trafo yerinin masrafları için 796.047 TL tutarlı harcama yaptığı, bu harcamaların davalıların kendi arasında düzenlediği işletme devir sözleşmesine göre …’ın masraflar yönünden sorumlu olduğu anlaşılmakla; 796.047 TL tutarlı harcamayı …’ın davacıya ödemekle yükümlü olduğu, bu geri ödemenin nasıl yapılacağı konusundaki detayın 29128 sayılı Resmi gazetede yayınlandığını, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 5187-2 Nolu Kararı ile “Kullanıcı Tarafından Dağıtım Varlıklarının Tesis Edilme Metodolojisi” söz konusu yatırımların bedellerinin geri ödemesiyle ilgili 7.maddesinin düzenlendiğini, aynı tanımların “Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği” Dağıtım varlıkları MADDE 21’de de benzer şekilde yazıldığını, bu durumda dava dosyasındaki yargı ve Yargıtay kararları da dikkate alınarak yönetmelik hükümleri ile getirilen taksitlendirme yolunun geçen süre nedeniyle mümkün olmaması ve farklı bir yöntem belirtilmediği için anılan bedelin tek seferde ödenmesi şeklinde yorumlandığını, Sonuç olarak; 24.07.2006 Tarihli … ve … arasındaki İşletme Devir Sözleşmesinden dolayı …’ın yapmak zorunda olduğu yatırımın Davacı tarafından yapılmasından …’ın mali sorumluğunun olmadığını, davacı tarafın yaptırmış olduğu trafo, elektrik dağıtım panoları, yüksek gerilim, ENH ve diğer tesis bedellerinin trafo köşkü ve trafo yerinin masrafları için 796.047 TL tutarlı harcama yaptığı, bu harcamaların davalıların kendi arasında düzenlediği işletme devir sözleşmesine göre …’ın mali sorumlu olduğu anlaşılmakla 796.047 TL tutarlı harcamayı …’ın davacıya ödemekle yükümlü olduğunu belirtmişlerdir.
Yargıtay … HD.nin 17/05/2018 tarih, 2016/… E., 2018/… K. Sayılı ilamında belirtildiği üzere; “01 Mart 2003 tarihli “Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 6.maddesinde;”Gerçek veya tüzel kişilerin, dağıtım sistemine bağlantı talebinin dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde karşılanması ve bağlantı anlaşması yaparak hizmet verilmesi esastır.
Bağlantı için yapılan başvuru, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından, dağıtım sisteminin mevcut durumu çerçevesinde genişleme yatırımı veya yeni yatırımın gerekli olması hususları da dikkate alınarak değerlendirilir.
Buna göre; a) Dağıtım sisteminin mevcut durumunun bağlantı talebinin karşılanması için uygun olması halinde, 5 inci maddede belirtilen belgelerin ibraz edilmesi kaydıyla dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi ile başvuru sahibi arasında bağlantı anlaşması imzalanır. b) Dağıtım sisteminin mevcut durumunun bağlantı talebinin karşılanması için uygun olmaması ve genişleme yatırımı veya yeni yatırımın gerekli olması durumunda; saha etüdü gerektirmeyen hallerde başvuru tarihinden itibaren on iş günü, saha etüdü gerektiren hallerde ise başvuru tarihinden itibaren yirmi iş günü içerisinde, bağlantı talebinin karşılanabileceği makul bir süre, gerekçeleri ile birlikte başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Başvuru sahibinin söz konusu süreye itiraz hakkı saklı olup, bu konuda Kuruma başvurabilir. Başvuru, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 38 inci maddesi hükümleri çerçevesinde Kurum tarafından değerlendirilir. Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından verilen görüşe ilişkin gerekçelerin Kurul tarafından uygun görülmemesi halinde, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi ile başvuru sahibi arasında bağlantı anlaşması imzalanır. c) Başvuru sahibinin (b) bendi kapsamında haksız bulunması veya bağlantı talebinin karşılanabilmesi için dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından bildirilen sürenin başvuru sahibi tarafından uzun bulunması ve bağlantı talebinin branşman hattı tesis edilerek karşılanabilir olması halinde gerekli yatırım başvuru sahibi tarafından üstlenilebilir. Bu durumda bağlantı projesinin hazırlanması başvuru sahibinin sorumluluğunda olup, bağlantı projesinin hazırlanabilmesine ilişkin etüt için gerekli olan tüm bilgiler dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından sağlanır. Bağlantı projesi, tamamlanmasını müteakip onay için dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye sunulur. Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, söz konusu proje üzerindeki incelemesini proje sunum tarihinden itibaren beş iş günü içerisinde tamamlayarak projeyi onaylar veya projeyi revizyon için başvuru sahibine iade eder. Proje revizyonunun gerekçeleri başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Bağlantı projesinin onaylanması durumunda, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi ile başvuru sahibi arasında, branşman hattının mülkiyet ve kullanım hakları ile finansman ve bağlantı koşulları gibi hususların düzenlendiği bağlantı anlaşması imzalanır.
Dağıtım sistemine geçici bağlantı yaparak elektrik enerjisi temin etmek isteyen gerçek veya tüzel kişi ile dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi arasında kullanım amacıyla sınırlı bir süreyi içeren bağlantı anlaşması imzalanır.
Bağlantı anlaşmasının imzalanmasını takiben ve anlaşmada yer alan süre içerisinde gerekli bağlantı varlıkları tesis edilerek, Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak belirlenen bağlantı bedeli, başvuru sahibi tarafından dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye ödenir. Bağlantı bedeli, bir defaya mahsus olmak üzere ve ilk bağlantı anlaşması yapılması esnasında tahsil edilir ve geri ödenmez. Bağlantı anlaşmasında yer alan adresteki kullanım yeri var olduğu sürece, bağlantı anlaşması yürürlükte kalır ve söz konusu kullanım yerindeki müşteri değişikliği halinde yeni bir bağlantı anlaşması yapılması talep edilmez” hükmüne amirdir. Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 38. maddesinin 6. fıkrasında; “sisteme bağlantı yapılması hâlinde sistem kullanımı açısından kapasitenin yetersiz olması nedeniyle genişleme yatırımı veya yeni yatırım yapılmasının gerekli olduğu ve yeterli finansmanın mevcut olmadığı hâllerde söz konusu yatırım … ve/veya dağıtım lisansı sahibin tüzel kişi adına, bağlantı yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişi tarafından ilgili mevzuat kapsamındaki teknik standartlar sağlanarak yapılabilir veya finanse edilebilir. Bu durumda gerçekleşen yatırıma ait toplam harcama tutarı, sisteme bağlantı yapan gerçek veya tüzel kişi ile … ve/veya dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler arasında yapılacak bağlantı ve sistem kullanım anlaşması çerçevesinde gerçek veya tüzel kişinin iletim ve/veya dağıtım tarifesi bedelinden düşülür” hükmü bulunmaktadır.
28.01.2014 tarih ve 28896 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinin geçici ve son hükümlerinde “Kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıklarına ilişkin metodoloji” ve “mahsup yöntemiyle geri ödeme hususları düzenlenmiştir.” Yine, aynı yönetmeliğin 20 ve 21. maddelerinde de kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıkları ile geri ödemeye ilişkin metodoloji usul ve esasları düzenlenmiştir.
“Konuya ilişkin emsal niteliğinde … Asliye Ticaret Mahkemesinin 31/05/2016 tarih ve … Esas, … Karar sayılı kararı ile ” Davanın kabulüne, dava ve ıslah dilekçesine göre; 209.304,00 TL’nin dava tarihinden itibaren, 14.448,00 TL’nin ıslah tarihi olan 23/03/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesine ” ilişkin kararının temyiz incelemesi sırasında, Yargıtay …3. Hukuk Dairesi’nin 17/05/2018 tarih ve 2016/… esas, 2018/… karar sayılı bozma ilamı ile; 28.01.2014 tarih ve … sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinin geçici ve son hükümlerinde “Kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıklarına ilişkin metodoloji” ve “mahsup yöntemiyle geri ödeme hususları düzenlenmiştir.” Yine, aynı yönetmeliğin 20. ve 21. maddelerinde de kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıkları ile geri ödemeye ilişkin metodoloji usul ve esasları düzenlenmiştir.Mahkemece, yatırım programı içerisinde davalının yapması gerekli olan yatırımın abone (davacı) tarafından yapılması nedeniyle talep edilebilecek bedel ve tahsil şeklinin yukarıda açıklanan yönetmelik hükümlerine göre belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yukarıda ifade edilen yönetmelik hükümleri ve ilkeleri karşılar nitelikte olmayan yetersiz bilirkişi raporu hükme esas alınmak suretiyle yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.” denilerek bozulmasına karar verildiği, buna göre bozma kararına uyularak alınan bilirkişi raporu kapsamında bu kez “Davanın kısmen kabulüne, dava ve ıslah dilekçesine göre; 209.304,00 TL nin dava tarihinden itibaren, işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine, fazla talebin reddine karar verilmiştir. Bu kararın temyiz incelemesinde ise, Yargıtay 3.Hukuk Dairesi Başkanlığının 2019/… E.2019/… K.sayılı ve 16/12/2019 tarihli ilamı ile hükmün onanmasına karar verildiği görülmüştür.
Somut olaya gelince; davacı tarafça inşa edilen toplu konutun elektriğini karşılamak üzere, davalı …’la yapılan müracaat sonucu 18.03.2012 tarihli şartname gereği tesisin yapılarak 14.05.2012 tarihli geçici kabul tutanağı ile davalı …’a devredildiği, davacı tarafından inşa edilen tesis bedelinin 151.192,46 TL , faturasız olarak yapılmış kazı ve işçilik bedelinin 15.246,00 TL olmak üzere toplam 166.438,46 TL olduğu, yapılan bilirkişi incelemesinde 23.09.2014 tarih ve 29128 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Kullanıcı tarafından dağıtım varlıklarının tesis edilme metodoljosi hükümlerine göre inceleme yapıldığı görülmüştür.
Buna göre emsal Yargıtay kararları ve yasal mevzuat çerçevesinde hükme dayanak bilirkişi raporunda, 28.01.2014 tarih ve 28896 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinin geçici ve son hükümlerinde “Kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıklarına ilişkin metodoloji” ve “mahsup yöntemiyle geri ödeme hususları düzenlenmiştir.” Yine, aynı yönetmeliğin 20. ve 21. maddelerinde de kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıkları ile geri ödemeye ilişkin metodoloji usul ve esaslarının düzenlendiği belirtilerek buna göre davacı alacağının belirlendiği görülmüştür. (İstanbul BAM 3. HD. 10/09/2020 tarih, 2017/1688 E.-2020/756 K. Sayılı ilamı)
Davacı şirket elektrik alabilmek için, 2010 ve inşası devam eden dönemde, 796.047 TL tutarlı harcamayı yaptığını, davalı şirketten alacakları tutarın, faturalı kısımlar için 796.047TL olduğunu belirterek, Transformatör, elektrik dağıtım panoları, yüksek gerilim E.N.H. ve diğer tesis bedellerinin trafo köşkü ve trafo yerinin, …’a devir tarihinden itibaren taraflar ticari şirket olduğundan ticari faiz ile tahsilini talep etmiş, davalılar davanın reddini talep etmiştir.
Yukarıda belirtilen emsal Yargıtay kararı ile BAM kararı ve yasal mevzuat çerçevesinde alınan bilirkişi rapor ve ek raporları, 28.01.2014 tarih ve 28896 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinin geçici ve son hükümlerinde düzenlenen Kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıklarına ilişkin metodoloji ve mahsup yöntemiyle geri ödeme hususları, aynı yönetmeliğin 20. ve 21. maddelerinde de kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıkları ile geri ödemeye ilişkin metodoloji usul ve esaslarına göre davacı alacağının bilirkişi raporlarında belirlendiği ve davacının bunları davalı … tan talep edebileceği anlaşıldığından, davalı … hakkındaki davanın kabulü ile, 796.147 TL’nin dava tarihinden önce temerrüt oluşmadığından dava tarihinden itibaren, Yönetmeliğin 21. Maddesinde tesis bedelinin iadesi ve uygulanacak kurallar başlığı altında yapılan düzenlemede geri ödemeye ilişkin tutara yasal faiz oranı uygulanır, hükmü gereğince yasal faizi ile birlikte tahsiline, davalı … ile davalı … arasında düzenlenen 24/07/2016 tarihli İşletme Devir Hakkı Sözleşmesine göre, dağıtım faaliyetlerinin şirket tarafından yürütüldüğü dönemde bu faaliyet kapsamında gerçekleştirilen her türlü iş ve işlemlerin bütün sorumluluğunun …’a ait olduğu düzenlendiğinden ve davacının yapılan tesisin bedelini talep ettiği ve …’ın bu tesis ile hem davacıya hem de dava dışı üçüncü kişilere elektriği abonelerine tedarik etme suretiyle gelir kazanacağı, bu nedenle de lehine tesis kurulduğu sözleşmenin …’la değil … ile yapıldığı, ve buna göre de davalı … ile yapılan sözleşmeye davalı …’ın herhangi bir katılımının söz konusu olmadığı ve sözleşmenin nispiliği ilkesi gereğince de sözleşmenin taraflar arasında hüküm doğuracağı hususları birlikte değerlendirildiğinde; davalı …’a husumet yöneltemeyeceği kanaat getirildiğinden bu davalı hakkındaki davanın husumet sebebiyle reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı … A.Ş.(…) aleyhine açılan davanın husumet yokluğundan reddine,
2-Davalı … A.Ş.(…) hakkındaki davanın kabulü ile; 796.047 TL nin dava tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davalı …’tan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 54.377,97 TL harçtan peşin alınan 13.594,50 TL harcın mahsubu ile geriye kalan 40.783,47 TL harcın davalı … A.Ş.(…)’dan tahsiline,
4-Davacı tarafından yatırılan başvurma ve peşin harç toplamı 13.623,70TL’nin davalı davalı … A.Ş.(…)’dan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 56.852,35 TL vekalet ücretinin davalı … A.Ş.(…)’dan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince reddedilen kısma göre belirlenen 4.080 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … A.Ş (…)’a verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 5.535 TL yargılama giderinden; davalı … A.Ş (…) için yapılan 64,50 TL gider düşüldükten sonra kalan 5.470,50 TL’nin davalı … A.Ş.(…)’dan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı … A.Ş (…) tarafından yapılan 359 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı … A.Ş (…)’a verilmesine,
9-Davalı … A.Ş.(…) tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
10-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.29/04/2021

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır