Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/87 Esas
KARAR NO : 2019/1436

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 22/01/2015
KARAR TARİHİ : 19/11/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle: davacı ile davalı arasında 01/12/2013 açık satış noktası sözleşmesinin akdedildiğini, işbu sözleşmenin 2. Maddesi gereği davalının sözleşme süresince sözleşmede adı geçen iş yerinde, davacının, pazarlama, dağıtım ve satışı gerçekleştirdiği bira ürünleri satmaya ve bulundurmayı, 10/b maddesi gereği davalının, bira satışına ilişkin faaliyetlerini kısmamayı ve bira satışını azaltacak davanış ve eylemler içerisine girmemeyi, 10/e madde gereği davalının, işyerinde, depoda veya eklentilerinde görsel reklam mazlemeleri bulundurmayı, 10/i maddesi gereği davalının, ariyet olarak kendilesine verilen fıçı tesisatını işletme içerisinde bulundurmayı, 10/I maddesi gereğin, davalının mönülerinde davacıın satış ve dağıtımını yaptığı tüm marka ve logoları bulundurmayı,) kabul ve taahhüt ettiğini, davacı tarafından yaptırılan delil tespiti dosyasına sunulan bilirkişi raporunda, davalının işyerinde davacıya ait ürün bulunmadığının, işyerinde davacıya ait fıçı kulesinin bulunmadığının, kurulu olan fıçı tesisinin başka bir şirkete ait olduğunu ve kurulu fıçı tesisinde davacı şirkete ait ürün satışının yapılmadığını, işyerinde davacının logo ve markasını taşıyan herhangi bir demirbaş bulunmadığının tespit edildiğini, sözleşmenin 12. Maddesi uyarınca, davacı tarafından davalıya 30.000,00-TL katkı yapıldığını, sözleşmenin 21. Maddesi uyarınca, sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini ihlal etmiş olan davalının, hem bu katkı payını davacıya iade etme borcu hem de davacıya 25.000,00-USD cezai şart ödeme borcu altına girdiğini, davalıya katkı bedeli olarak ödenmiş olan 30.000,00-TL’nin ödeme tarihinden işletilecek bankalarca uygulanan en yüksek kredi faizi ile birlikte davacıya ödenmesini, 25.000,00-USD cezai şartın, dava tarihinden itibaren işletilecek yasal döviz faizi ile birlikte davacıya ödenmesini, İstanbul… Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İŞ sayılı tespit taleplerinin kapsamında yapmış oldukları yargılama gider ve vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile müvekkili şirkete ödenmesini, yargılama masraf, harç ve vekalet ücretlerinin davalı şirkete yükletilmesine karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalıya usulüne uygun tebligat yapıldığı, davaya cevap vermediği görüldü.

DELİLLER VE GEREKÇE;
Dava, davalının taraflar arasındaki satış sözleşmesine aykırı davrandığı iddiasıyla sözleşme kapsamında ödenen mali katkı ile cezai şart bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
İstanbul …Sulh Hukuk Mahkemesi’nin… D.İş sayılı dosyası ile tespit yapılmış, bilirkişi tarafından ibraz edilen raporda; “… A.Ş. ve Bayi/Distribütör … arasında 01/12/2013 tarihinde imzalanan ‘Açık Satış Noktası Sözleşmesi’ gereği Bayi/Distribütör … sözleşmenin 9. ve 10.maddelerini ihlal etmiş olup, sözleşme yaptığı şirket ürünlerini işletmesinde bulundurmadığı, başka marka ürünlerin satışını gerçekleştirdiği, kendisine teslim edilen görsellikleri kullanmadığı (…) tespit edilmiştir…” yönünde raporunu sunmuştur.
Tüm deliller toplandıktan sonra, bilirkişilerden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişiler Borçlar Hukukçusu Prof. Dr. … ve SMMM ve Bağımsız Denetçi … tarafından hazırlanan 11/05/2017 tarihli bilirkişi heyeti raporunda,”…davacıdan davalıdan 30.000,00-TL katkı bedeli iadesi alacağının olduğu, bu alacağın talep gibi ödeme tarihi olan 20/12/2013 tarihinden itibaren işletilecek temerrüt faizi ile birlikte tahsili gerektiği, sözleşmenin 21 nolu maddesi uyarınca temerrüt faizi oranı olarak avans faizi oranının uygulanması gerektiği, davacının davalıdan ayrıca 25.000,00-USD cezai şart alacağının bulunduğu, bu alacağın talep gibi dava tarihinden itibaren işletilecek yasal döviz faizi (3095 sayılı kanun md. 4/a) ile birlikte tahsili gerektiği…”sonuç ve kanaatine varıldığı mütalaa edildiği anlaşıldı.
Bilirkişiler Borçlar Hukukçusu Prof. Dr. … ve SMMM ve Bağımsız Denetçi … tarafından hazırlanan 11/01/2019 tarihli bilirkişi heyeti ek raporunda, “…Sayın Mahkemenin 14/02/2018 tarihli duruşma tutanağında, davalı yana ait yıllır gelir vergisi beyannamelerinin istenmesi yönünde bağlı bulunduğu … Vergi Dairesine müzekkere yazıldığı, … Vergi Dairesi müdürlüğünce yazılan müzekkereye 29/03/2018 tarihinde cevap verildiği verilen cevabi yazıya göre davalı yanın mükellefiyetinin 16/05/2013 tarihinde başlayıp 23/07/2014 tarihine kadar devam ettiğini, davacı yana ait 2013 ve 2014 yılllarına ilişkin gelir vergisi beyannamelerinin yazı ekinde arz edildiği görülmüştür. Davalı yana ait 2013 ve 2014 yıllarına ilişkin gelir vergisi beyannameleri incelenerek aşağıda özetlenmiştir.
– 2013 yılı Gelir Vergisi Beyannamesinde Bulunan Hesap Özeti; Dön.Baş.Emtia 0,00- , D.İçi Satın Alnan Mal 0,00- , Giderler 59.766,99- , D.İçi elde edilen hasılar 28.814,88- , dönem sonu emtia 0,00- kar/zarar (-)30.952,11- ,
-2014 Yılı Gelir Vergisi beyannamesinde Bulunan HEsap Özeti; Dön. Baş. Emtia 0,00- , D.İçi satın Alnan Mal. 76.009,26- , Giderler 47.929,41- , D.içi elde edilen hasılat 175.299,70- , gider gelirler 0,00- , dönem sonu emtia 0,00- , kar/zarar (+) 51.361,03 olduğu, yukarıda arz edilmiş bulunan tablolara göre davalı yanın 2013 yılında (-) 30.952,11-TL tutarında zarar ettiği, 2014 yılında ise (+) 51.361,03-TL tutarında kar ettiği tespit edilmiştir. Davalı yanın 2013 ve 2014 yılı birlikte değerlendirildiğinde 20.408,92-TL tutarında kar elde ettiği görülmüştür. Davalının yukarıda açıklanan mali durum dikkate alındığında, Yargıtay kararları ışığında, 25.000,00-USD tutarındaki cezai şart borcunun 2.000,00-USD’ye indirilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir. Her ne kadar TTK. Md. 22 uyarınca tacir sıfatına sahip olan cezai şart borçlusu cezai şartın indirilmesini talep etmek hakkına sahip değilse de; Yargıtayın yerleşik içtihatlarına göre, sözleşmede kararlaştırılmış olan cezai şart tutarının ödenmesi borçlunun ekonomik açıdan mahvına yol açacaksa, uygun bir miktara indirilmelidir…”sonuç ve kanaatine varıldığı mütalaa edildiği anlaşıldı.
Davacı (… Pazarlama) ile davalı … ve dava dışı bayi/distrübütör …Şti. arasında 01/12/2013 tarihinde imzalanan ve yürürlüğe giren, AÇIK SATIŞ NOKTASI SÖZLEŞMESİ (Standart Sözleşme MİKTAR TAAHHÜTLÜ) düzenlenmiştir.
Sözleşme incelendiğinde;
Madde 3- İŞLETİCİ (Davalı …), işletmekte olduğu işyerinde ŞİRKET’in (Davacı … Pazarlama) pazarlama, dağıtım ve satışını gerçekleştirdiği bira ürünlerinden 50.000 litre miktarındaki ürünü müşterilerine satmayı taahhüt etmektedir. İşbu Sözleşme herhangi bir süre sınırlamasına bağlı olmaksızın işbu satış miktarının tamamlanması ile birlikte kendiliğinden sona erecektir.…,
Madde 2- İŞLETİCİ (Davalı …)….. adresinde işletmekte olduğu işyerinde, ŞİRKET’in (Davacı …Pazarlama) yetkilendirmiş olduğu bayi ve distribütör vasıtasıyla dağıtımını yaptığı biraz ürünlerini, tüketici taleplerine uygun, düzenli ve süreklilik arz edecek şekilde satın almayı, müşteri talebini, karşılayacak şekilde etkin olarak bulundurmayı ve satmayı kabul ve taahhüt eder…,
Madde 9- İŞLETİCİ (Davalı …), işyerini en geç 01/12/2013 tarihinde faal olarak işletmeye açmak ve ruhsat, izin, satış belgesi vs. gibi her türlü yasal zorunlulukları belirtilen süreye kadar yerine getirerek bira satışını sağlamakla yükümlüdür. Anılan şart ve sorumlukların zamanında ve tam olarak yerine gelmemesinden dolayı, işyerinde bira satışı yapılamaması halinde ŞİRKET (Davacı … Pazarlama) veya BAYİ veya DİSTRİBÜTÖR, ihtara gerek kalmaksızın Sözleşmeyi tek taraflı olarak fesheder ve işbu SÖZLEŞME gereğince İŞLETİCİ’ye (Davalı …) yapılmış olan tüm yatırım ve mali yardımları ve işbu Sözleşme’de Madde 21’de belirtilen cezai şartı da dahil olmak üzere her türlü hak ve alacaklarını derhal tahsil etmeye ve İŞLETİCİ’nin (Davalı …) vermiş olduğu her türlü teminatı herhangi bir ihbara gerek kalmaksızın nakde çevirmeye yetkilidir.
MADDE 10-b-İŞLETİCİ (Davalı …) sözleşme süresince, işyerinde bira satışına ilişkin faaliyetlerini kısamaz veya biraz ve biraların satışını azaltacak ve ŞİRKET’in (Davacı … Pazarlama) ve biraların kalite, marka ve imajını olumsuz etkileyecek herhangi bir davranış ve eylem içine giremez….,
MADDE 10-e-İŞLETİCİ (Davalı …), sözleşmede anılan işyerinin, deposunun ve eklentilerinin iç ve dış cephelerinde….görsel reklam malzemelerini, ….bulundurmakla yükümlüdür….,
MADDE 10-i-İŞLETİCİ (davalı …), kendisine sadece şirket ürünlerinin satış ve sunumunda kullanılması kaydı ile ariyet olarak verilen fıçı tesislerini işletme içerisinde……ŞİRKET’in (Davacı … Pazarlama) de öngördüğü şekil ve yerlerde konumlandırmayı kabul eder….,
MADDE 10-i-İŞLETİCİ (Davalı …), mönülerinde ŞİRKET’in (Davacı … Pazarlama) pazarlama, satış ve dağıtımını yaptığı tüm markaları ve logoları bulundurmakla yükümlüdür….,
Madde 12- ŞİRKET (Davacı … Pazarlama) veya işletilmesine katkıda bulunmak ve işyerindeki ticari faaliyetlerini artırmak amacı ile BAYİ veya DİSTRİBÜTÖR ile İŞLETİCİ’nin (Davalı …) karşılıklı mutabakata vardığı 50.000- TL tutarında nakit ve/veya nakit bazlı katkıya ve/veya ürünlerinde ilgili Bayi/Distribütör tarafından yukarıda belirtilen oranlarda iskonto uygulanacaktır….. İŞLETİCİ’ye (Davalı …) peyderpey 01/12/2013 tarihinde 30.000-TL., 01/01/2015 tarihinde 20.000-TL. aktarılacaktır.
Madde 21- İŞLETİCİ (Davalı …), Sözleşme süresi içinde işletmeyi kısmen veya tamamen çalıştırmaması, işletmeyi devretmesi veya işletmede iş değişikliği yapması veya işbu Sözleşme’de belirtilen hükümlerden herhangi birini ihlal etmesi veya ilgili mevzuatlara aykırılıktan kaynaklanan nedenleri ile faaliyetine son verilmesi veya askıya alınması gibi nedenler ile işbu Sözleşme’nin feshine sebebiyet vermesi halinde, kredi ve/veya katkının kendisine henüz ödenmemiş kısmını talep etme hakkını yitireceği gibi ŞİRKET (Davacı … Pazarlama) veya BAYİ veya DİSTRİBÜTÖR kayıtlarındaki borçları ile ŞİRKET’ten (Davacı … Pazarlama) ve/veya BAYİ ve DİSTRİBÜTÖR’den almış olduğu nakit veya nakit bazlı mali katkılar ile kredi ve diğer her türlü sabit yatırım harcamalarının tümü ile kendisine uygulanan iskonto tutarlarını verildiği tarihten itibaren işlemiş ticari faizi de dahil olmak üzere T.C. Merkez Bankası tarafından uygulanan avans işlemlerindeki güncel faizi oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte ŞİRKET (Davacı… Pazarlama) ve/veya BAYİ veya DİSTİBÜTÖR’e nakden ve defaten itirazsız geri ödemeyi ve ayrıca ŞİRKET’e (Davacı … Pazarlama) 25.000 ABD Doları cezai şart ile birlikte ŞİRKET (Davacı …Pazarlama) ve/veya BAYİ veya DİSTRİBÜTÖR’ün kâr kaybı da dahil olmak üzere uğradığı her türlü zararın itiraz etmeksizin nakden ve defaten ödemeyi kabul ve taahhüt eder. İŞLETİCİ (Davalı …), cezai şartın tenkisini hiçbir şekilde talep edemez. …” hükümlerinin düzenlendiği anlaşılmıştır.
Yargılama sırasında bilirkişilerden alınan rapor tüm dosya kapsamı ile birlikte değerlendirildiğinde mahkememizce yeterli görülüp itibar edildiği ve taraflar arasında imzalanan sözleşme, tüm dosya kapsamına göre; davacının katkı bedeli alacak davasının kabulüne, 30.000- TL nin 20/12/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, davacının cezai şart alacak davasının, davacının mali durumu ve ekonomik mahvına sebep olacağı da değerlendirilmek suretiyle, kısmen kabulü ile, takdiren 23.000-USD. nin 22/01/2015 dava tarihinden fiili ödeme tarihine kadar, 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince USD. cinsinden 1 yıl vadeli mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanmak suretiyle davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebinin reddine, davacının dava dilekçesinde talep ettiği İstanbul …Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D. İş sayılı dosyası için yaptığı yargılama gideri, dosyamızın yargılama giderine katılarak yargılama giderlerinin hesaplandığı, İstanbul …Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D. İş sayılı dosyasında verilen 26/06/2014 tarihli değişik iş kararında tespit isteyen davacı lehine vekalet ücreti hususunda karar verilmediğinden davacı vekilinin bu yöndeki alacak talebinin fazlaya ilişkin taleple birlikte reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davacının davasının kısmen kabulü ile,
1-30.000-TL. katkı bedeli alacağının, 20/12/2013 ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-23.000-USD. cezai şart alacağının, 22/01/2015 dava tarihinden, fiili ödeme tarihine kadar 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi gereğince USD cinsinden 1 yıl vadeli mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanmak suretiyle, davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,fazlaya ilişkin taleplerinin reddine,
3-492 sayılı yasa gereğince alınması gereken 5.747,21-TL harçtan iş bu dosyada peşin alınan 387,60-TL ile değişik iş dosyasında alınan 41,50-TL harç toplamı olan 429,10-TL harcın mahsubu ile geriye kalan 5.318,11-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı taraf lehine …Ü.T. gereğince taktir olunan 9.481,73-TL vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan 27,70-TL başvurma harcı + 1.514,35-TL+ değişik iş dosyasında yatırılan 41,50-TL peşin harç toplamı olan 1.583,55-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 300,00-TL (İstanbul …Sulh Hukuk Mahkemesi … D.İş sayılı dosyasında yapılan bilirkişi ücreti) + 1.500,00-TL bilirkişi ücreti + 18,00-TL (İstanbul… Sulh Hukuk Mahkemesi … D.İş sayılı dosyasında yapılan tebligat ücreti) 193,90-TL tebligat-müzekkere masrafları olmak üzere toplam 2.011,90-TL yargılama giderlerinin kabul ve ret oranına göre %94,70 oranında davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geriye kalanın kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize ya da en yakın Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

¸Bu evrak 5070 sayılı Yasa gereğince elektronik olarak imzalanmıştır.