Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2015/677 Esas
KARAR NO: 2020/795

DAVA: İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ:29/06/2015
KARAR TARİHİ:02/12/2020

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili mahkememize verdiği 17/12/2012 havale tarihli dilekçesinde özetle; dava dışı … firmasından alınacak mallara karşılık 550.000.00-TL. bedelli çekleri verdiklerini, … firmasının üretimi durdurması nedeni ile çeklerin karşılığında mal alınamadığını, çekler hakkında … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … ve … E, sayılı dosyalarından … ile 3.şahıslara ödenmemesi için ödeme yasağı kararı alındığını, banka kayıtlarına şerhin eksik düşülmesi nedeni ile alınan kararın 3.kişileri bağlamayacağı izlenimi doğduğunu, davalının ciro iptali yaptığı halde çekte cirosu bulunmadan çeki tahsile yetkisi olmadan çekleri yazdırdığını ve tahsil ettiğini, çekler ile ilgili olarak davalının elinde fatura bulunmadan tahsil yoluna gittiğini, davalının önceden davacının ödediği ve karşılığı malları aldığı faturaları 2 kez kullanarak kanuna ve hukuka aykırı bir şekilde icra baskısı altında çek bedellerinin ödendiğini, 1.210.000,00-TL. üzerinden mal bağlantısı yapılmasına rağmen 656.000,00-TL.lik malın teslim edildiğini, 554.000,00-TL.lik malın teslim edilmediğini, …. İcra Müdürlüğümün …-E. sayılı dosyasından … Şubesine ait 07.07.2012 keşide tarihli 30.000,00-TL. bedelli çekin 39.215,00-TL. olarak , ….İcra Müdürlüğümün … E. sayılı dosyasından, … Şubesine ait 23.06.2012 keşide tarihli 30.000,00-TL. bedelli çekin ve … Bankası … Şubesine ait 30.06.2012 keşide tarihli 10,000,00-TL.bedelli toplam 40.000,00-TL.Iik çeklerin 52.297,88-TL olarak ….İcra Müdürlüğünün …-E. sayılı dosyasından … Bankası … Şubesine ait 31.07.2012 keşide tarihli 20.000.00-TL. bedelli çekin 27.500,00-TL. olarak tahsil edildiğini belirterek müvekkili şirket tarafından davalı şirkete ödenen paraların davalıdan alınarak müvekkili şirkete ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili mahkememize verdiği 31/01/2013 havale tarihli dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete, 17.04.2009 tarih ve 11529 sayılı Genel Faktoring Sözleşmesine istinaden, müşterisi … … A.Ş. tarafından bedeli, faktoring borcuna mahsup edilmek ve faktoring işleminin teminatı olmak üzere kayıtsız şartsız ciro ile; 27.01.2012 tarihinde …-00 sayılı fatura giriş bordrosu, çek giriş bordrosu, alacak bildirimi ve temlik sözleşmesi ile birlikte davacı adına tanzim edilen 10 adet 62,209.03.-TL bedelli faturalara istinaden davacı keşideci 23.06.2012 keşide tarihli 30.000.00.-TL bedelli 07.07.2012 keşide tarihli 30.000.00.-TL. bedelli 2 adet çek teslim edildiği ve bedelinin müşterinin talimatına istinaden belirttiği banka hesabına EFT yapıldığını, 19.03.2012 tarihinde … sayılı fatura giriş bordrosu, çek giriş bordrosu, alacak bildirimi ve temlik sözleşmesi ile birlikte davacı adına tanzim edilen 1 adet 42.670.81.-TL. bedelli faturaya istinaden davacı keşideci 31.05.2012 keşide tarihli 10.000.00.-TL. bedelli, 31.07.2012 keşide tarihli 20.000,00.-TL. bedelli ve 30.06.2012 keşide tarihli 10,000.00.-TL. bedelli 3 adet çek teslim edildiğini ve bedelinin müşterinin talimatına istinaden belirttiği banka hesabına EFT yapıldığını, genel faktoring sözleşmesine istinaden ödemelerini ifa etmeyen müşterinin faktoring konusu edilen ve teminata alınan çeklerinin ibrazı suretiyle tahsile çalışıldığını, bankaya ibrazında 31.05.2012 keşide tarihli 10.000.00.-TL, bedelli 1076 seri nolu çekin hiçbir ihtirazı kayıt olmaksızın davacı tarafından ödendiğini, 31.07.2012 keşide tarihli 20.000.00-TL. bedelli çek ile 30.06.2012 keşide tarihli 10.000.00-TL. bedelli çeklerin … Asliye Hukuk Mahkemesinin … E. sayılı dosyasından verilen ihtiyati tedbir kararı nedeni ile 23.06.2012 keşide tarihli 30.000,00-TL. bedelli çek ile 07.07.2012 keşide tarihli 30.000,00-TL. bedelli çeklerin … Asliye Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyalarından verilen ihtiyati tedbir kararı nedeni ile ödenmediğini, çek bedelleri tahsil edilemeyince ….İcra Müdürlüğünün … Esas … Esas ve … Esas sayılı dosyaları ile icra takibine geçildiğini, müvekkili şirketin iyi niyetli meşru hamil olduğunu, kıymetli evrakın mücerretliği ilkesi gereği müvekkili şirketin, keşideci ile cirantalar arasındaki borcun doğuş sebebini araştırmak ve kanıtlamakla yükümlü olmadığını, şahsi defilerin iyiniyetli hamile karşı ileri sürülemeyeceğini, dava konusu çeklerin teminat olarak keşide edilmediğini, davacı taraf çeklerin, dava dışı … ile arasındaki iş ilişkisi nedeni ile teminat/avans olarak verildiğini iddia etmiş ise de takip konusu çeklerde bir ticari ilişkinin teminatı olarak verildiğine ilişkin bir kaydın mevcut olmadığını, takibe konu çeklerin, alacağın temliki değil emre yazılı kıymetli evraka özgü kesin borç doğuracak şekilde kayıtsız şartsız keşide edildiği gibi ve ciro yolu ile müvekkili şirkete geçtiğini, davacının basiretli bir tacir olarak, teminat çeki keşide ediyor ise çekleri usulüne uygun keşide etmesi gerektiğini, çekin ciro ve devir kabiliyetinin bulunduğunu bilmesine rağmen kesin borç doğuracak kayıtsız şartsız çek keşidesi ile 3.kişilere karşı kötüniyet iddiasında bulunulamayacağını, davacının basiretli bir tacirden beklenmeyecek şekilde teminat çeki iddiasına itibar edilemeyeceğini, müvekkili şirketin çekleri yasaya uygun olarak belgeleri ile birlikte teslim aldığını, müvekkil şirketin, 6361 Sayılı “Finansal Kiralama, Faktoring Ve Finansman Şirketleri Kanunu”nun 9,maddesinin 2. fıkrasın da belirtilen “faktoring şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez”’ hükmüne uygun olarak fatura karşılığında çeklerin teslim alındığını, davacı tarafın çekler nedeni ile borçlu olmadığını, çek karşılığı mal veya hizmet satın almadığını, fatura bulunmadığını, aynı faturaların 2 kez kullanıldığını iddia ettiğini, davacı ile dava dışı şirket arasında geçmişten süre gelen bir ticari ilişkinin bulunup bulunmadığı, teslim edilen mal veya hizmet ile çekler arasında bire bir eşleştirmenin mümkün olup olmadığı gibi fatura ile çek arasında bire bir eşleştirmenin mümkün olup olmadığının tespiti ile müvekkili şirketin yaptığı faktoring işleminin 6361 Sayılı “Finansal Kiralama, Faktoring Ve Finansman Şirketleri Kanunu hükümlerinde belirtilen esaslara uygun yapılıp yapılmadığı, dava konusu çeklerin ve faturanın müvekkili şirket ticari defter ve kayıtlarına işlenip işlenmediği, karşılığında ödemenin yapılıp yapılmadığı konularında rapor alınmasını talep ettiklerini, davacı taraf davalının ciro iptali yaptığı halde çekte cirosu bulunmadan çeki tahsile yetkisi olmadan çekleri yazdırdığını ve tahsil ettiğini iddia ettiğini, çeklerin arkası incelendiğinde müvekkili şirketin çekleri bankaya tahsil cirosu ile devrettiğini, bankanın müvekkili şirket adına çek cirolamaya yetkisi bulunduğunu, iptal edilen ciroların müvekkil şirket adına banka tarafından yapılan cirolar olduğunu, çeklerin üzerinde müvekkili şirketin geçerli cirolarının bulunduğunu, şayet banka tarafından yapılan cirolar iptal edilmez ise bankaların da çekten dolayı borçlu konumunda yer aldığını, yapılan ciro iptali işleminin sadece bankaya ilişkin olduğunu, davalı müvekkili şirketin kanun hükümlerine uygun olarak çek karşılığı mal teslim edildiğine ilişkin faturayı görüp, fatura sureti ile birlikte çeki teslim alarak karşılığı olduğu mal veya hizmetin teslim edilmiş olduğunu, faturayla tevsik ettiğini, çek nedeni ile faktoring ilişkisine girilmiş olmasının kıymetli evraktaki ilkelerin istisnası olarak yorumlanamayacağını, kıymetli evrakın mücerretliği ilkesi gereği müvekkil şirketin, keşideci ile ciranta arasındaki borcun doğuş sebebini araştırmak ve kanıtlamakla yükümlülüğü bulunmadığını, TTK.nun 687.md. (Eski TTK.599.md.)sinde poliçeden dolayı kendisine müracaat olunan kimsenin, keşideci veya önceki hamillerden biri ile kendi arasında doğrudan doğruya mevcut olan münasebetlere dayanan def ileri müracaatta bulunan iyiniyetli hamile karşı ileri süremeyeceği, ayrıca 6361 Sayılı “Finansal Kiralama, Faktoring Ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9.maddesinin 3.fıkrasına göre de defilerin faktoring şirketine karşı ileri süremeyeceği, davacının bedelsiz çeki bile bile kendisinin zararına hareketle iktisap edildiğini TTK.818/5 yollaması ile 647.md.sine (TTK.730/5 yollaması ile 559.md.sine) göre ve 6361 Sayılı Yasa’nın 9/3,fıkrasına göre kanıtlayamaması karşısında davanın reddine karar verilmesinin gerektiğini belirterek müvekkili şirketin çeki kötü niyetle ve bile bile borçlu zararına hareketle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu sabit olmadığından, esasen ispatlanması da mümkün olmadığından, yapılan faktoring işlemi Faktoring Kanunuma uygun ve faturaya dayandığından, ayrıca, kıymetli evrakın mücerretliği ilkesi gereği hamilin keşideci ve ciranta arasındaki borcun doğuş sebebini araştırmakla yükümlü bulunmadığından davanın reddine, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9. Maddesinin 3.fıkrasında belirtilen yeni yasal düzenleme nedeni ile şahsi defilerîn müvekkili şirkete karşı ileri sürülemeyeceğinden davanın reddine, yargılama giderleri ile ücret-i vekaletin davacıdan tahsiline, karar verilmesini talep etmiştir
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; Dava İSTİRDAT davasıdır.
Mahkemece davacı şirketin, davalı şirketin bilirkişi raporu ile de tespit edildiği üzere davalıya verilen çeklerin kambiyo hukuku bakımından mücerretlik ilkesi gereğince kayıtsız şartsız keşide edildiği ve ciro yoluyla davalıya geçtiği, davalı şirketin çekleri kötü niyetle, ağır kusurla iktisap ettiğine dair bir delil de sunulmadığı, dosyada örnekleri ibraz edilen faturalar ve faktoring sözleşmesine istinaden aldığı çekleri icra takibine koyduğu, çekleri iktisabında bir kusuru olmadığı, hamilin keşideci davacı şirket ile dava dışı … Şti. arasındaki borcun doğuş sebeplerinin davalıyı etkileyemeyeceği, davacının çeklere yönelik imza inkarında bulunmadığı gibi, çekleri dava dışı şirkete verdiğini kabul ettiği, bu durumda davacının dava konusu çeklerden dolayı faktoring şirketine yaptığı ödemelerde faktoring şirketinin sorumluluğunu gerektirecek yasal bir durum olmadığı, bu nedenle davacının istirdat talebinde bulunmasının Faktoring Kanunu ve TTK hükümleri uyarınca mümkün görülmediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Yargıtay 19.Hukuk Dairesi 2014/11664 Esas 2014/16177 karar sayılı kararında; “Davacı, factoring işlemine konu olan çeklerin avans olarak dava dışı siroton şirketine verildiğini ve bu çeklere karşılık dava dışı satıcı şirketin mal teslim etmediğini belirterek menfi tespit-istirdat isteminde bulunmuştur. 10.10.2006 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakktndaki Yönetmelik m. 22/2 hükmü uyarınca, faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak, fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler. Faktoring şirketleri belirtilen yönetmelik hükmü uyarınca alacağı temlik alabilirler. Faktoring işlemi alacağın temliki hükümlerine tabi olduğundan davacı kambiyo borçlusu, temlik eden durumundaki önceki alacaklısına karşı yani satıcı şirkete karşı ileri sürebileceği defi ve itirazları factoring şirketine karşı da ileri sürebilir (BK. m. 167/1, TBK. m. 188/1). Mahkemece, uyuşmazlığın belirtilen bu ilkeler çerçevesinde çözümlenmesi gerekirken yanılgılı gerekçeler ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır, Açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, 13.11.2014 gününde karar vermiştir.” yönünde olduğu görülmektedir.
Bankacı ve Hukukçu bilirkişiler … ve …tarafından düzenlenen 21/03/2016 tarihli bilirkişi raporuna göre; Davacı şirket ile dava dışı … Şirketi arasında 11.02.2011 tarihi ile 03.05.2012 tarihleri arasında davacı tarafça davalıya avans çekleri verildiği buna karşılık davalı tarafça davacıya fatura kesildiği, 03.05.2012 tarihi itibariyle cari hesapta 1.225,609.90 TL borç, 670.720.72 TL alacak, sonucunda davacının davalıdan 554.385,18 TL alacak bakiyesi bulunduğu tespit edildiği, davalı … Şirketi ile dava dışı … Şirketi arasında 17.04.2009 tarihinde 1.000.000,00 TL limitli “Faktöring Sözleşmesi” İmzalandığı, bu sözleşmeye atfen dava dışı … Şirketinden çekler alınmak suretiyle, davalı şirketçe fatura karşılığı ödemelerde bulunduğu, 90.000,00 TL dava dışı … şirketinden 27.01,2012 tarih ve … bordro nolu Çek giriş Bordrosuyla teslim aldığı söz konusu çekler karşılığında … Şirketince davacı şirkete kesilen ve aşağıda dökümü yapılan faturaların temlik edildiği, temlik edilen faturalım toplamı 65.449,98 TL olduğu,Çekler karşılığında, davalı … Şirketince dava dışı … şirketine 17.04.2009 tarihinde havale edildiği, Davalı Faktoring Şirketi dava konusu; 30.06.2012 vadeli … nolu 10.000,00,-TL bedelli, 31.07.2012 vadeli … nolu 20.000,00.-TL bedelli çekleri toplamı 30.000.00 TL dava dışı … şirketinden 19.03.2012 tarih ve … bordro nolu Çek giriş Bordrosuyla teslim aldığı , söz konusu çekler karşılığında … Şirketince davacı şirkete kesilen 10.03.2012 tarih ve 89800 nolu 42.670,81 TL tutarındaki faturanın temlik edilerek dava dışı … şirketine 19.03.2012 tarihinde karşılıklarının havale edildiği davacı tarafça dava dışı … şirketine keşide edilen ….icra Müdürlüğünün …-E, sayılı dosyasından … Şubesine ait 07.07.2012 keşide tarihli 30.000,00-TL. bedelli çekin 39.215,00-TL. olarak ….İcra Müdürlüğümün …-E, sayılı dosyasından, … Şubesine ait 23.06.2012 keşide tarihli 30.000,00-TL. bedelli çekin ve … Bankası … Şubesine ait 30,06.2012 keşide tarihli 10.000,00-TL.bedetli toplam 40,000.00-TL.Iik çeklerin 52,297,88-TL olarak, ….İcra Müdürlüğümün …-E. sayılı dosyasından, … Bankası … Şubesine ait 31.07.2012 keşide tarihli 20.000.00-TL. bedelli çekin 27.500,00-TL. olarak tahsil edildiği olmak üzere toplamda (çek asılları 90.000 TL) 119.012,88 TL nin haciz baskısı altında ödendiği, ancak söz konusu çeklerin avans çekleri olduğu, çekler karşılığında malların alamadığı belirterek; ödenen tutarların faizi ile birlikte istirdadını talep ettiği, Dava konusu çeklerden aşağıda bilgileri verilen çekler davacı … şirketi tarafından dava dışı … şirketine 21.09.2011 tarih ve … sayılı tahsilat makbuzu ile teslim edilen 23.06.2012 vadeli … nolu 30.000,00.-TL bedelli 07.07.2012 vadeli … nolu 30,000,00.-TL bedelli … şirketi tarafından dava dışı … şirketine 16,03,2012 tarih ve … sayıl t tahsilat makbuzu ile teslim edildiği, 30.06.2012 vadeli … nolu 10.000,00.-TL bedelli 31.07.2012 vadeli … nolu 20.000,00.-TL bedelli davacı tarafından toplamda; 90.000.00 TL tutarında verilen çekleri dava dışı … şirketi davalıya ibraz etmiş ve faktoring işlemine tabi tutulmasını talep ettiği, davalı tarafça söz konusu çekler faktoring işlemine tabi tutulmuş ve bedelleri iskonto edilerek ve komisyon bedeli düşülerek ödendiği tespit edildiği, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmeliğin 22/2. maddesi uyarınca faktoring şirketleri, kambiyo senedine dayak olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilmeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler. Davalı Dosyada bulunan bilgi ve belgelerden ve incelemeye İbraz edilen yasal defter kayıtlarından faktoring şirketince yasal olarak yapılması gereken belge düzenine uyulduğu, ancak Davacı ile … firması arasındaki borç alacak ilişkisini sorgulamadığı, davalı faktoring şirketi, dava dışı … firması ile davacı … şirketi arasındaki borç alacak ilişkisini tespit edip davacı şirketin dava dışı … firmasından alacaklı olup olmadığı konusunda araştırma yapmadan, Faktoring şirketi kendisine ibraz edilen faturalar ve çekler karşılığında işlem yaptığı, davacı şirketin yasal defterlerinde davacı taraf dava dışı … Şirketinden verilen çekler nedeniyle teslim alınmayan mal ve hizmet bedelleri yönünden 554.685,18.- TL tutarında alacaklı olarak görüldüğü, söz konusu alacak tutarının dava dışı … Şirketi yasal defterleriyle teyit edilmesi ve her iki tarafın yasal defterleriyle karşılaştırma yapılarak alacak/borç tutarının tespiti gerektiği, davacı tarafından toplamda (çek asılları 90.000 TL) 119.012,88 TL nin haciz baskısı altında ödendiği, ancak söz konusu çeklerin avans çeklen olduğu, çekler karşılığında malların alamadığı, Davalı Dosyada bulunan bilgi ve belgelerden ve incelemeye ibraz edilen yasal defter kayıtlarından faktoring şirketince yasal olarak yapılması gereken belge düzenine uyulduğu, ancak Davacı ile … firması arasındaki borç alacak ilişkisini sorgulamadığı, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmeliğin 22/2. maddesi uyarınca faktoring şirketleri, kambiyo senedine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilmeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler. Davalı Dosyada bulunan bilgi ve belgelerden ve incelemeye ibraz edilen yasal defter kayıtlarından faktoring şirketince yasat olarak yapılması gereken belge düzenine uyulduğu, ancak davacı ile … firması arasındaki borç alacak ilişkisi kapsamında bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilmeyen hususları sorgulamadığı, davacı tarafından toplamda (çek asılları 90.000 TL) 119.012,88 TL tutarındaki ödemelerden dolayı davalının sorumlu tutulup tutulmayacağı, sayın mahkemenin yetki ve taktirleri içinde mütalaa edildiğini raporunda bildirmiştir.
Bankacı ve Hukukçu bilirkişiler … öve …tarafından düzenlenen 06/02/2017 tarihli ek bilirkişi raporuna göre; Dava konusu çeklerden davadışı … şirketine ilk verilenlerin 21/09/2011 tarihinde verilmiş olup, bu tarihten sonra davadışı … şirketince davacıya toplamda 317.013,79TL tutarında fatura kesildiği, davacı tarafça incelemeye ibraz edilen yasal defterlerde yer alan cari hesap kayıtları incelendiğinde hangi çeke karşılık hengi faturanın kesildiği ve verilen çeklerden hangisinin bedelleri karşılığında faturaların alınmadığı yönünde bir kayıt düzeni bulunmadığı hususları belirtilmiştir.
Her iki tarafın da bilirkişi raporlarına itirazları bulunduğundan ve alınan bilirkişi kök ve ek raporunun davayı aydınlatmaktan çok uzak olması nedeniyle; bilirkişi heyetinin değişikliğine gidilerek; Prof.Dr…. ve … tarafından düzenlenen 26/06/2019 tarihli bilirkişi raporuna göre; Davacının davaya konu çekleri ödediği davalı tarafından kabul edildiği ancak icra dosyalarına ilişkin tomar fotokopiler içerisinde 67.500 TL’lik ödeme dışındaki ödemelerin belgeleri bulunmamakta olduğu, davacının beyan ettiği ödemelerin belgeleri tam olarak mevcut olmamakla, ödeme tarihlerinin de görülebileceği şekilde belgeleri ile sunulmasında takdirin Sayın Mahkemeye ait olduğu, Yargıtay Bozma ilamı uyarınca davacı çek keşidecisi dava dışı şirket çek lehtarı ve ciranta dava dışı şirketin davalı faktoring şirketine verdiği çekler sebebiyle davalı faktoring şirketinin temlik alan olarak kabul edildiği, üçlü ilişkide dava dışı şirkete karşı ileri sürülebilecek defilerin davalı faktoring şirketine karşı da ileri sürülebileceği belirlenmiş olmakla, davacının daha önceki raporlarda kayıtlarında dava dışı şirkete 554.885,18 TL. tutarda çek bedeli karşılığında fatura ve benzeri dava dışı şirketin alacaklandığı işlem olmamakla 554.885,18 TL çeklerin bedelsiz kaldığı tespit edilmiştir. Davaya konu çeklerin Davacı tarafın toplamda vermiş olduğu 710.000 TL. tutarda çek ve karşılığında 317.013,79 TL. tutarında fatura mevcut olup , bakiye 554.885,18 TL bedelsiz çeklerin belirlenebilmesi için verilen çeklerin açılımı, keşide tarihleri, daha önceki alınan bilirkişi raporlarında belirlenmediği görülmüş olup, son verilen 16.03.2012 tarihli 500.000 TL.’lik çeklerden borçlu olunmadığı değerlendirilmek ile birlikte ilaveten 54.885,18 TL’lik kısımda bir önceki verilen 210.000 TL’lik çeklerin içerisinden borçlu olunmadığı buna mukabil 210.000 TL’lik çeklerin içerisinden 54.885,18 TL borçlu olmadığı kısmın hangi çekler için olduğunun belirlenmesi (BK 85-86 / TBK 101-102) 210,000 TL’lik çeklerin açılımının tutar ve tarih olarak dosyada mevcut olmadığı, bununla birlikte 210.000 TL’lik kısımda olduğu belirlenen davaya konu 60.000 TL’lik çeklerde 54.885,18 TL’sinden borçlu olunmadığı kalan 5.114,82 TL TL’den borçlu olduğu hesaben değerlendirildiğini raporunda bildirmiştir.
Mali Müşavir ve Hukukçu bilirkişi tarafından düzenlenen 19/06/2020 tarihli bilirkişi EK raporuna göre; Kök rapora konu taraf itirazları incelendiği, itiraz dilekçesine ekli ödeme makbuzları ile ödemelerin icra dosyalarına yapılmış olduğu anlaşıldığı, diğer davacı ve davalı itiraflarına ilişkin, ödeme makbuzları dışında her iki tarafın da yeni bir belge dayanak sunmadığı, kök raporda belirtilen hususlarda da yeni belge ve bilgi bildirilmediği, sunulmadığı, tespitlere ilave olarak davacının yapmış olduğu ödemelerin tespiti dışında yeni bir husus olmadığını raporda bildirmişlerdir.
Mali Müşavir ve Hukukçu bilirkişi tarafından düzenlenen 24/09/2020 tarihli bilirkişi 2.EK raporuna göre; İtirazların daha önceki incelemelerini değiştirici mahiyette olmadığını raporda bildirmişler, ödenen bedellerin ödeme tarihleri ile ilgili tablo düzenleyerek rapora eklemişlerdir.
Tüm dosya kapsamı, bilirkişi kök ve ek raporu gözönüne alındığında; davacı, factoring işlemine konu olan çeklerin avans olarak dava dışı … şirketine verildiğini ve bu çeklere karşılık dava dışı satıcı şirketin mal teslim etmediğini belirterek menfi tespit-istirdat isteminde bulunmuştur. 10/10/2006 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkındaki Yönetmelik m 22/2 hükmü uyarınca factoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler. Factoring işlemi alacağın temliki hükümlerine tabi olduğundan davacı kambiyo borçlusu temlik eden durumundaki önceki alacaklısına karşı yani satıcı şirkete karşı ileri sürebileceği def’i ve itirazları factoring şirketine karşı da ileri sürebilir. Açıklanan nedenle; davacının davalı factoring şirketine temlik ettiği çekler karşılığında dava dışı … şirketinden mal alıp almadığı, karşılığında mal almadığı çek bedeli var ise bunun tespiti için mahkememizce bilirkişi incelemesi yaptırılmış, 19/06/2020 ve 24/09/2020 tarihli kök ve ek bilirkişi raporlarında ve rapor içeriğinde bulunan tablolardan anlaşıldığı üzere; davacının; 13/07/2012 tarihinde icra dosyasına ödediği 52.969,55TL, 16/07/2012 tarihinde icra dosyasına ödediği 39.214,90 TL, 17/08/2012 tarihinde icra dosyasına ödediği 27.500TL olmak üzere toplam 119.684,45TL davalıya borçlu olmadığı tespit edilmiştir. Açıklanan nedenlerle davacı davasında haklı görüldüğünden; davacının borçlu olmadığı halde davalı tarafa ödemek durumunda kaldığı toplam 119.684,45TL. nin ödeme tarihlerinden itibaren davalıdan alınarak davacıya ödenmesine dair karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davacının davasının KABULÜ ile; 52.969,55TL’nin 13/07/2012 tarihinden, 39.214,90TL.’nin 16/07/2012 tarihinden, 27.500,00TL’nin 17/08/2012 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte olmak üzere toplam 119.684,45TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-)Davacı tarafça dava açılırken yatırılan peşin harcın alınması gereken 8.175,65-TL harçtan peşin olarak alınan 1.756,00TL. Harcın ve ıslah harcı olan 11,47 TL. mahsubu ile bakiye 6.408,18 TL. karar harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
3-)Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 1.792,67 TL. harç giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
4-) Davacı tarafça yargılamanın yürütülmesi nedeniyle yapılan toplam 4.840,00 TL. yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5-) Davacı taraf kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre belirlenen vekalet ücreti olan 15.320,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6-) Taraflarca yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran ilgili tarafa resen iadesine,
Davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
02/12/2020

Katip …
e-imza*

Hakim …
e-imza*