Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARA
RESAS NO : 2015/55 Esas
KARAR NO : 2018/218
DAVA : Tazminat (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/01/2015
KARAR TARİHİ : 27/03/2018
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Davalının 25/02/2012 tarihli 5 yıl süreli Bayilik Sözleşmesi ile sıvılaştırılmış Petrol Gazı ( LPG ) dağıtım şirketi olan müvekkili şirketi ile bayiliğini yaptığını, taraflar arasındaki sözleşmenin ana konusu davalının müvekkili şirketten aldığı LPG’ yi nihai tüketicilere aktarması olduğunu , davalının 14/03/2014 tarihinden sonra LPG alımı yapmadığını bunun Pasinler Sulh Hukuk Mahkemesi … D. İş sayılı dosyasından tespit ettirildiğini , bunun üzerine davalıya , bayilik sözleşmesinin feshedildiğini e sözleşme uyarınca yükümlüklerini yerine getirmesi ihtar edildiğini, (…Noterliği 24/04/2014 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname ) ¸ davacının zilletiliğinde mülkiyeti müvekkili ait 1536 adet 5 kg’lık , 685 adet 12 kg’lık olmak üzere toplam 2221 adet LPG tüpü mevcut olduğu , bayilik sözleşmesine göre tüplerin bayilik sözleşmesinin sona ermesinden itibaren 15 gün içinde müvekkiline teslim edilmesi gerektiğini, teslim edilmeyen tüpler için imalat bedeli kadar cezai şart uygulanacağı sözleşmede mevcut oluğunu ,davlının 27.998,15 TL tüp depozito alacağını ve 10.000 TL irat kaydedilmiş olan teminat miktarını huzurdaki davaya konu taleplerinden takas ettiklerini , davalının sözleşmeyi haksız olarak feshetmekle veya feshine sebebiyet vermekle müvekkilini zarara uğramasına neden olduğunu , bu nedenle davalı bayilik sözleşmesinin 23. Maddesine göre müvekkilinin uğradığı müspet zararın tazminin etmek durumunda olduğunu, her iki tarafın da tacir olması sebebiyle müvekkili şirketin alcanına avans faizi oranı üzerinden faiz işletilmesini , tüplerin iade edilmemesi sebebiyle tazminat taleplerinin bilirkişi tarafından hesaplandığında artırmak üzere şimdilik 5.000 TL . Kar mahrumiyet olarak bilirkişi hesaplamasından sonra artırmak üzere şimdilik 10.000 TL cezai şart olarak bilirkişi incelemesinden sona artırmak üzere şimdilik 15.000 TL olmak üzere toplam 30.000 TL fesih ihtarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren işleyecek avans faizi oranı üzerinde faizi ile birlikte davalıdan tahsilini , masraf ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesini talep ile dava ettiği anlaşıldı.
Davalı … cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından tespit yaptırılan dükkanın kendisinin dükkanı olmadığını bu nedenden yapılan tespitin geçersiz olduğunu , davacı taraf sözleşmeyi tek taraflı olarak feshettiğini , yapılan tespitten sonra pasinler noterliğinin … yevmiye numarasıyla 30/04/2014 tarihinde göndermiş olduğu ihtarnameyle bayinin adresinin belirttiğini, ancak bu ihtarın dikkate alınmadığını , davacı tarafın istemiş olduğu cezai şartın ve mahrum kalınan kardan sorumlu olmasının söz konusu olmadığını , davacının sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedildiğini ve kendisinin mağdur olduğunu , bu nedenle davayı kabul etmediğini , davanın reddini talep ile yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı tarafa yüklenmesini talep ile cevap verdiği anlaşıldı.
DELİLLER VE GEREKÇE;
Tüm deliller toplandıktan sonra bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş bilirkişiler Hesap Uzmanı … , Öğ. Gör. … ve Akaryakıt / LPG Sektör uzmanı… tarafından hazırlanan 23/11/2016 tarihli bilirkişi heyet raporunda sonuç olarak ” Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 3. maddesi (b) ve (f) bentleri uyarınca, davalının sözleşme maddelerini ihlal etmesi sebebiyle feshedildiği, feshin haklılığı yönünde nihai takdir makamının yüce Mahkeme olduğu, Sözleşmenin davacı …. tarafından tek taraflı ve haklı gerekçelerle feshedilmiş olması sebebiyle, davalı …’ın fesih sonuçları ile ilgili olan sözleşme hükümlerini yerine getirmesinin uygun olacağı, sözleşmenin raporumuz içeriğinde değindiğimiz ilgili maddeleri uyarınca ödenmesi gereken cezai şartların; Davalı zilyetliğinde bulunan ve davacıya iade edilmeven LPG tüpleri için 61.040,90 TL, Fesih sebebiyle yoksun kalınan kâr için 20.119,50 TL, Fesih sebebiyle ödenmesi gereken cezai şartın 780,30 TL (…Somut durumdu cazai şart istemenin koşullarını olup olmadığının bilhassa muhterem Mahkemenin irdelemesine numtazır bulunduğu, bu manada yüce K HGK 2010/19-3$ E He … K. sayılı 10.2.2010 tarihli kararının, yüce V. … HD’nin … E. re … K. sayılı 10.12.2013 tarihli ile … E. ye…K. sayılı içtihatlarının gözetilmekliği gerekebileceği ayrıca irdelenmek kaydı He… ) .olmak üzere, toplam 81.940,70 TL olarak hesaplandığı, Eğer huzurdaki davada, iddia ve savunma kapsamında ileri sürülen cihetler nazara alındıkta, dosya içeriğine gözünüze alınmasının koşullarının var olduğu yüce Mahkemece benimsenecek olursa, ilgili dava tarafının dosya mündericatına dahil alakalı dilekçesinde belirtilen 27.998,15 TL “Tüp Depozito Alacağı” ile 10.000,00 TL “İrat Kaydedilmemiş ¸ Teminat” miktarının yukarıda hesaplanan tutardan takas / mahsup edilmesinin vüce vargı makamınca nazara alınabilinecegi,Ticari defter kayıtları üzerinde yapılan incelemede davacı ….’ne ait defterlerin usulüne uygun olarak tasdiklerinin yapıldığı, sair kanuni lazıme de mevcut olmak kaydıyla (bu alanda bkz: Prof. Dr. …; Ticari İşletme Hukuku, Ankara 2012,17. bası, sh. 348 vd.) sahibi lehine delil teşkil eder nitelik taşıdığı, Görüş ve kanaatine varıldığı ” mütala edildiği anlaşıldı.
Davacı vekili tarafından verilen bedeli artım dilekçesinde cezai şart miktarını 780,30
TL kar mahrumiyetin ilişkin talebinin 20.119,50 TL , iade edilmeyen tüplerden dolayı cezai şartın 61.040,90 TL olmak üzere toplam 81.940,70 TL’ye çıkarttıklarını belirttiği anlaşıldı.
İddia, savunma, alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde, taraflar arasındaki uyuşmazlığın bayilik sözleşmesinin davacı tarafından haklı nedenlerle feshine dayalı kar mahrumiyeti, cezai şart ve tüplerin iade edilmemesi sebebiyle tüplerin bedelinin tahsiline ilişkin olduğu, taraflar arasında 25/02/2012 tarihli 5 yıl süreli bayilik sözleşmesinin imzalandığı, davalı tarafından 14/03/2014 tarihinden sonra LPG alımı yapılmadığı belirlenmesi üzerine davalının iş yeri adresi olduğu iddia edilen… adresinde davacı tarafından Pasinler Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyası ile delil tespiti yaptırıldığı, iş yerinde davalının değil…’ın vergi levhasının bulunduğu ve …,…,… markalı çok sayıda başka firmalara ait tüplerin olduğunun tespit edildiği, bunun üzerine davacı tarafından taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin … Noterliğinin 24/04/2014 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile feshedildiğini ve sözleşme uyarınca yükümlülüklerini yerine getirmesi davalı tarafa ihtar edildiğini, davalının gerek cevap dilekçesinde gerekse 13/02/2017 tarihli bilirkişi raporuna karşı beyan dilekçesinde tespit yapılan adresin kendisine ait olmadığını, bu adresin oğluna ait olduğunu, sözleşmenin davacı tarafça haksız olarak tek taraflı feshedildiğinden taleplerinin reddi gerektiğini, benzer iddiaları davalı tarafça keşide edilen 30/04/2014 tarihli …Noterliğinin … sayılı cevabi ihtarname ile tekrarladığı, kendisinin sadece iş yerini değiştirdiğini ve hali hazırda … adresinin taşındığını ileri sürdüğü, anlaşılmıştır. Taraflar arasındaki sözleşmedeki adres… olup, … Belediyesine yazılan yazı cevabından sözleşmede belirtilen adresin gerçekte varolmadığı, delil tespiti yapılan…adresin Pasinlerde özel iş yeri olarak bulunduğu, sözleşmede belirtilen… adresinin tespit yapılan adrese sonradan dönüşmediğininde bildirildiği görülmüştür. Davalının iş yerini taşıdığı belirttiği yine aynı ilçedek… adresinde de cevap tarihi olan 30/05/2017 tarihi itibariyle davalıya ait tüp bayi bulunmadığının bildirildiği görülmüştür. Yine aynı konu ile ilgili… İlçe Emniyet Müdürlüğüne yazılan yazıya verilen cevaba göre, Belediye tarafından verilen cevabın doğrulandığı ancak davalının iş yerini taşıdığı …adresinde cevap tarihi olan 02/06/2017 den yaklaşık 4-5 yıl öncesinde davalının işletmesinin bulunduğu ancak cevap tarihi itibariyle aktif böyle bir işletmenin bulunmadığının bildirildiği görülmüştür. Bu yazışmalardan anlaşıldığı üzere taraflar arasındaki sözleşmede belirtilen adresin doğru bir adres olmadığı, yine davacı tarafından yapılan delil tespitinin davalıya ait iş yerinde yaptırıldığının ispatlanamadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle taraflar arasındaki sözleşmenin 3/b maddesi gereği fesih sebeplerinden biri olarak belirtilen sözleşmenin devamı süresince davalının başka LPG dağıtım şirketlerinin tüplerini satarak rekabet yasağına aykırı davranamaz kuralına aykırı davrandığı tespit edilememiştir. Ancak davalının davacı İpragaza yazılı bilgi vermeden iş yeri adresini terk edip başka bir adrese taşındığı davalının ikrarı ile sabittir. Dolayısıyla bu durum taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin 3/f bendine aykırılık teşkil eder davacının sözleşmeyi feshi bu aykırılık nedeniyle mahkememizce haklı bir fesih ¸olarak belirlenmiştir. Alının ve hüküm kurmaya el verişli olduğu usul ve hukuka uygun bulunduğu mahkemece kabul edilen bilirkişi raporuna göre davacının lehine delil niteliği bulunan defterlerinde yapılan inceleme sonucu sözleşmenin 24.maddesine göre talep edebileceği cezai şart tutarının 780,30 TL olduğu, yine talep edebileceği kar mahrumiyetinin 20.119,50 TL olduğu, dosya kapsamı ile davalını davalıya teslim edilip iade edilmediği anlaşılan tüp bedellerinin olarak 61.040,90 TL olduğu, belirlenmiştir. Davacının bayilik sözleşmesi ve haklı olarak feshetmesi sebebiyle sözleşmede kararlaştırılan cezai şart ile birlikte kar mahrumiyetinde bulunabileceği yine teslim edilip iade edilmediği anlaşılan tüp bedellerininde talep edilebileceği bu yönode mahkemece vicdani kanaat oluşmuştur. Yargıtay …HD’nin 11/11/2014 tarih, … E., … K.sayılı ilamı yine aynı dairenin 14/11/2013 tarih, … E.,…K.sayılı ilamı ve benzeri ilamları da sözleşmede hüküm bulunması halinde cezai şarta ile beraber kar mahrumiyetininde sözleşmenin davacı tarafça haklı olarak feshedilmesi durumlarında talep edebileceği yönündedir. Yine aynı kararlarda vurgulandığı üzere davacı davalıya teslim ettiğini ispatladığı davalı tarafında iadeyi iddia ve ispat edemediği durumlarda tüp bedellerinin de istenebileceği kabul edilmiştir. Buna göre davacının davalıdan 20.119.,50 TL kar mahrumiyeti, iade edilmeyen tüp bedeli olarak 61.040,90 TL ve ceza koşulu olarak 780,30 TL olmak üzere 81.940,70 TL talep edebileceği sonucuna varılmış ancak davacı dava dilekçesi ile 27.998,15 TL davalının tüp depozito alacağını, 10.000 TL irat kaydedilmemiş teminat alacaklarını bilirkişi hesaplaması sonucunda belirlenecek kendi alacaklarından mahsup ettiklerini beyan ettiğinden bu miktarlar mahkememizce bilirkişilerce hesaplanan 81.940,70 TL alacaktan düşüldükten sonra kalan 43.942,55 TL’nin hüküm fıkrasında belirtildiği şekilde davalıdan tahsiline yönelik aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın ıslah edilmiş hali ile kabulüne, 20.119,50 TL kar mahrumiyeti, iade edilmeyen tüp bedeli olarak 61.040,90 TL, sözleşmenin feshinden odğan cezai şart olarak 780,30 TL olmak üzere toplam 81.940,70 TL alacaktan, takas edilen, 27.998,15 TL davalının tüp deposito alacağı, 10.000 TL irat kaydedilmemiş teminat alacakları mahsup edildikten sonra kalan 43.942,55 TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kabul edilen cezai şart bedelinin tamamına, kar mahrumiyeti bedelinin 10.000 TL lik kısmına, iade edilmeyen tüp bedelinin 5.000 TL lik kısmına dava tarihinden kabul edilen bakiye bedellere ise ıslah tarihi olan 03/01/2017 itibaren değişen oranlarda avans faizi uygulanmasına,
2 – 492 sayılı yasa gereğince alınması gereken 5.597,36 TL harçtan, peşin alınan 512,33 TL harç ile ıslah harcı olarak alınan1.071,82 TL den olmak üzere toplam 1.584,15 TL harçtan mahsubu ile geriye kalan 4.013,21 TL harcın davalıdan tahsili Hazineye irad kaydına,
3 – Davacı taraf lehine av.asgr.ücret tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 9.305,26 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4 – Davacı tarafından yapılan 27,70 TL başvurma harcı + 512,33 TL peşin harç + 1.071,82 TL ıslah harcı + 1.800,00 TL bilirkişi ücreti + 199,70 TL tebligat ve müzekkere giderleri olmak üzere toplam 3.611,55 TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair, davalı tarafın yokluğunda davacı vekilin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek veya başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile İstinaf’ kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır