Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/1047 E. 2019/472 K. 28.03.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2015/1047 Esas
KARAR NO : 2019/472
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ: 28/10/2015
KARAR TARİHİ: 28/03/2019
Mahkememize açılan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili Mahkememize verdiği dava dilekçesi ile; Müvekkili şirketin davalı …Şti.’ne sipariş ettiği malların gönderilmesi amacıyla muhtelif tarihli toplam değeri 240.000 USD olan 8 adet çeki teslim ettiğini, uzun zaman geçmesine rağmen malların gönderilmediği gibi bir kısım çeklerin vadesininde geçtiğini, davalı …Şti.’nin müvekkili şirketin çeklerini kullandığını, kredilerin teminatı için diğer davalı bankaya rehin cirosu ile devrettiğini, malların gönderilmemesi üzerine çeklerin ticari ilişki kapsamında bedelsiz kaldığını, rehin/teminat cirosunun bir hükmü olmadığından çeki elinde bulunduran bakanın meşru hamil olmadığını, davalı bankanın çeke verdiği krediye teminat olarak, yani rehin amacıyla ciro aldığının şüphesiz olduğunu, çekte rehin cirosunun batıl olduğunu, banka çekin yetkili hamili olmadığından kendilerinden borcu talep etme yetkisinin bulunmadığını belirterek; davalı …Şti. açısından çeklerin bedelsiz kalması nedeniyle, diğer davalı bankanın çekleri rehin/teminat cirosu ile aldığından, bu cironun geçerli olmaması nedeniyle, davacı şirketin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Bank A.Ş. vekili Mahkememize cevap dilekçesi ile; davalı bankanın dava konusu çeklerde herhangi bir hukuki sıfatı bulunmadığını, çeklerde bankanın cirosunun bulunmadığını, çeklerin fiziki olarak da bankada bulunmadığını, bu nedenle müvekkili bankaya husumet yöneltilmeyeceğini, müvekkilinin taraflar arasındaki temel borç ilişkisinden sorumlu olamayacağını, bedelsizlik iddiasının TTK.nın 599. maddesine göre kişisel defi olduğunu, bedelsizliğin bir kişisel defi olduğundan keşideci tarafından kural olarak ancak senet lehtarına karşı ileri sürebileceğini, davacı öncelikle davalı bankanın bilerek kendi zararına hareket ettiğini ispat etmek zorunda olduğunu, TTK.nın 687. maddesine göre şahsi def’inin davacı tarafından davalı bankaya karşı ileri sürülemeyeceğini, müvekkil bankanın temel ilişkiyi, çekin doğumunu araştırmak yükümlülüğünün bulunmadığını, keşideci ile lehtar arasındaki ilişkiyi bilmesinin kendisinden beklenemeyeceğini, davacının tüm taleplerinin hukuka aykırı olduğunu belirterek, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı …Şti. davaya karşı cevap sunmamıştır.
Dava İ.İ.K.nın 72.maddesi gereğince açılmış menfi tespit davasıdır.
Taraf delilleri toplanmış, bilirkişi rapor ve ek raporları alınmıştır.
Davacı şirket ile davalı …Şti. arasında 01/07/2015 tarihli protokolün incelenmesinde; daha önce davalı şirkete verilen 6 adet çeke karşılık dava konusu 8 adet çekin verildiği, bu çeklerin sipariş olan mallara teminat olarak verildiğini, mal tesili tamamlanmaz ise iade alınacağının düzenlendiği görülmüştür.
Bilirkişi… mahkememize sunduğu 08/05/2017 tarihli raporunda; davalı …Şti.’in davacının sipariş ettiği mallar karşılığı aldığı 8 adet çekleri davalı şirketin diğer davalı …Ş.’den kullanmış olduğu kredilere karşılık ciro ederek verdiğinin tespit edildiğini, davada davalının davacıdan aldığı 8 adet çekin karşılığı davacının sipariş ettiği malları teslim etmediği, buna ilişkin fatura ve sevk irsaliyelerinin bulunmadığının tespit edildiği, bu nedenle davacının davalıya sipariş ettiği mallar için avans olarak verdiği 8 adet çekten dolayı bir borcunun bulunmadığını belirtmiştir.
Bilirkişi … mahkememize sunduğu 08/11/2017 tarihli raporunda; davacının davalı …Şti.’ne sipariş ettiği mallar için avans olarak vermiş olduğu takip konusu 4 adet çekten dolayı bir borcunun olmadığını, davalı …Ş.’nin diğer davalıdan kullandırılan kredi teminatı olarak aldığı çeklerinde bedelsiz kaldığını ve davacının davalı bankaya borçlu olmadığı belirtmiştir.
Bilirkişiler … ve …’dan müşterek alınan 23/05/2018 tarihli ek raporlarında; davalı…Şti.nin davacıdan aldığı 8 adet çekin karşılığı, davacının sipariş ettiği malların teslim edilmemesi, buna ilişkin fatura ve sevk irsaliyelerinin bulunmaması sebebiyle sözü edilen bu çeklerin bedelsiz kaldığını, bu nedenle davacının davalıya sipariş ettiği mallar için avans olarak vermiş olduğu 8 adet çekten dolayı bir borcunun bulunmadığını, davacının davalı …Şti.ne sipariş ettiği mallar için avans olarak vermiş oluğu takip konusu 4 adet çekten dolayı bir borcunun bulunmadığını, Davacı tarafından davalı …Şti.ne verilen dava konusu toplam 8 adet çekin bedelsiz kaldığını bildirilmişlerdir.
Mahkememizce toplanan tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirketin davalı …Şti.’nden sipariş ettiği mallara karşılık verilen dava konusu 8 adet çeke karşılık malların teslim edilmediği, buna ilişkin herhangi bir fatura ve sevk irsaliyesi sunulmadığı, bu nedenle bu çeklerin bedelsiz kaldığı ve davacı şirketin bu çeklerden dolayı davalı …Şti.’ne borçlu olmadığı anlaşıldığından bu davalı hakkındaki davanın kabulüne ve dava konusu çeklerden dolayı davacı şirketin davalı …Şti.’ne borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
Davalı …Ş.’nin davacı ve davalı diğer şirket arasındaki sözleşmenin tarafı olmadığı, çeklerin ciro yolu ile davalı bankaya verildiği, çeklerin son hamilinin davalı banka olmadığı, TTK’nın 818/1-e maddesinin göndermesi ile uygulanması gereken 687/1. maddesine göre çek keşidecisi ile lehtar arasındaki temel borç ilişkisinden kaynaklanan defilerin hamile karşı ileri sürülemeyeceği, ancak borçlunun bile bile zararına hareket ettiğinin kanıtlanması halinde bu defilerin hamile karşılı ileri sürülebileceği, davalı …Ş.’ne karşı davacının sipariş edilen malların diğer davalı şirket tarafından teslim edilmemesi nedeniyle çeklerin bedelsiz kaldığı yolundaki defiin ileri sürülemeyeceği, davalı …nin davacıyı bile bile zarara uğrattığının ispat edilemediği anlaşıldığından davalı …Ş. hakkındaki davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı … Bank A.Ş. aleyhine açılan davanın reddine,
2-Davalı …Şti. aleyhine açılan davanın kabulü ile;
…bank …şubesine ait, … nolu, 17.10.2015 keşide tarihli, 30.000 USD bedelli,
…bank … şubesine ait, … nolu, 23.10.2015 keşide tarihli, 30.000 USD bedelli,
…bank … şubesine ait, … nolu, 29.10.2015 keşide tarihli, 30.000 USD bedelli,
…bank … şubesine ait, … nolu, 17.11.2015 keşide tarihli, 30.000 USD bedelli,
…bank … şubesine ait, … nolu, 23.11.2015 keşide tarihli, 30.000 USD bedelli,
…bank … şubesine ait, … nolu, 29.11.2015 keşide tarihli, 30.000 USD bedelli,
…bank … şubesine ait, … nolu, 17.12.2015 keşide tarihli, 30.000 USD bedelli,
…bank … şubesine ait, … nolu, 23.12.2015 keşide tarihli, 30.000 USD bedelli,
çeklerden dolayı davacının Davalı …Şti.ne borçlu olmadığının tespitine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 47.479,82 TL harçtan peşin alınan 11.869,96 TL harcın mahsubu ile geriye kalan 35.609,86 TL harcın davalı Davalı …Şti.den tahsiline,
3-Davacı tarafından yatırılan başvurma ve peşin harç toplamı 11.897,66 TL’nin Davalı …Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 41.752,56 TL vekalet ücretinin Davalı …Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 41.752,56 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …Ş.’ne verilmesine,
6-Davalı …Ş. için yapılan yargılama giderleri haricinde davacı tarafından yapılan toplam 2.709 TL yargılama giderinin Davalı …Şti.den alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
8-Davalı …Ş. tarafından yatırılan gider avansından artan kısmın karar kesinleştiğinde davalı …Ş.’ne iadesine,
Davacı vekilinin ve davalı …Ş. vekilinin yüzüne karşı davalı Davalı …Şti.nin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır
¸Bu belge 5070 sayılı Kanun Kapsamında Elektronik İmza İle İmzalanmıştır.