Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2015/1012 Esas
KARAR NO: 2019/1391

DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ: 19/10/2015
KARAR TARİHİ: 12/11/2019

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Müvekkiline ait bir kısım çek, müvekkili şirketin zilyetliğindeyken çalınmak suretiyle zayi edildiğini, bu nedenle Gebze… Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasından ilgili çeklerle ilgili ödeme yasağı konulması ve iptal davası açıldığını, Gebze … Asliye Hukuk Mahkemesi 07.07.2015 tarihli ara kararı ile dava konusu …bankası A.Ş. … Şubesi’nin … seri nolu çekin de içinde bulunduğu bir kısım çek hakkında ödeme yasağı konulmasına karar verildiğini, bu hususun ilgili bankalara sundukları müzekkereler ile bildirildiğini, müvekkili borçlu tarafından borçlu olmamasına rağmen haciz baskısı altında İstanbul … İcra Müdürlüğü’nde… Esas sayılı dosyasında başlatılan takip üzerine ödeme yapıldığını, müvekkili şirketin borçlu olmamasına rağmen haciz baskısı altında 37.349,50-TL ödeme yaptığını, müvekkili ile davalı firma arasında hiçbir ticari ilişki bulunmadığını, davaya konu çekin müvekkili firma yetkilisi tarafından imzalanmadığını ve çekin üzerinde müvekkili firmanın kaşesinin bulunmadığını, çalıntı çeklerin, sahte imza ile tedavüle konulduğunu, müvekkili şirket ile davalı şirket arasında dava konusu çek ile ilgili olarak hiçbir ticari ilişki bulunmadığını, Ticaret sicil gazetesinde ilan edilmiş çeklerin ödenmesinin yasaklanması kararına rağmen kötüniyetli olarak dava konusu çekin takibe konulduğunu, müvekkilinin İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından takibe konulan …bankası A.Ş. … Şubesi’nin … seri no’lu çek dolayısıyla borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini ve imzaya itirazlarının kabulünü, haciz baskısı altında haksız olarak tahsil edilen fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkili tarafından davalı firmaya ödenen 37.349,50-TL paranın taraflarına istirdadına, davalı tarafın %20’den az olmamak üzere kötüniyet tazminatı ödenmesine karar verilmesini, davanın taraflarının tacir olması nedeniyle, hüküm altına alınan alacağın ödeme tarihinden itibaren reeskont faizi ile tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin faktoring işlemleri ile iştigal olan … denetimine tabi bir faktoring kuruluşu olduğunu, müvekkili şirket ile dava dışı …Şti. arasında 14.04.2015 tarihinde faktoring sözleşmesi imzalandığını, sözleşme kapsamında; davacı tarafça keşide edilmiş olan davaya konu; …Baankası… Şubesi’ne ait … çek numaralı, 30/08/2015 keşide tarihli, 30.000,00-TL bedelli çek, … seri nolu, 06.04.2015 tarihli dava dışı … Şti. tarafından yine dava dışı ciranta…A.Ş.’ye düzenlenmiş olan fatura ile tevsik edilerek müvekkili şirket tarafından usulüne uygun olarak teslim alındığını, yukarıda bahsi geçen çekin, yasal süre içerisinde muhatap bankaya ibraz edilmiş olduğunu, ilgili çek hakkında Gebze … Asliye Hukuk Mahkemesince verilmiş olan ödeme yasağı kararı verildiğinin öğrenildiğini ve çek bedelinin tahsil edilemediğini, alacağı tahsil edemeyerek mağdur olan müvekkili şirket tarafından, davacı tarafın da aralarında bulunduğu iglili çek üzerinde yer alan taraflar hakkında İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, yine bahsi geçen alacağın tahsili amacıyla ilgili çek bedeli için İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D. İş sayılı dosyasından ihtiyati haciz kararı alınarak İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından uygulandığını, müvekkili şirketin yetkili hamil olduğu çek hakkında tedbir kararı verilmiş olan Gebze … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …Esas sayılı dosyasındaki tedbir kararına da itiraz edilerek bahsi geçen dosyaya müdahillik talebinde bulunulduğunu, çekin icra takibine konu edilmesi akabinde 01.10.2015 tarihinde İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosya borcu davacı tarafça ilgili icra dosyasına ödenmiş olduğunu, müvekkili şirketin dava konusu çeki ticari faaliyeti kapsamında ve tabi olduğu 6361 sayılı Kanun hükümlerine ve ilgili yönetmeliklere uygun şekilde fatura ile tevsik edecek almış, yasal süresi içerisinde muhatap bankaya ibraz etmiş, çek bedelinin ödeme yasağı kararı ile tahsil edilememesi sebebiyle yetkili hamil olarak yasal yollara müracaatla icra takibi başlatmış olduğunu ve neticesinde çek bedelini tahsil ettiğini, müvekkili şirketin hak sahipliği birbirine bağlı cirolardan anlaşılmakta olduğunu ve çeki kötüniyetle iktisap ettiği kanıtlanmadıkça çek bedelinin kendisinden istirdat edilebilmesinin mümkün olmadığını, davacı tarafın çekin çalındığı ve bu sebeple zarara uğradığını ileri sürmekte ise de uğradığı zararın giderilmesini iyi niyetli yetkili hamil olan müvekkilden değil çeki çalan şahıs veya şahıslardan talep etmeli, ilgili davaları bu kişi veya kişilere yönetmesi gerektiğini, davanın husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine, kötüniyetli, haksız ve yasal dayanaktan yoksun davanın reddime, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.

DELİLLER VE GEREKÇE;
Gebze…Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … E.sayılı çek iptali davası dosyası, İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … E.sayılı icra takip dosyası, İstanbul …Asliye Ticaret Mah…. E. sayılı dosyası, İstanbul …Asliye Ticaret Mah… E. sayılı dosyası, Faktoring Sözleşmesi, çek aslı, çek tevdi bordrosu,davacı şirket yetkilisinin imza örneklerine ilişkin belge asılları ve dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, tüm dosya kapsamı ile yaptırılan inceleme sonucu rapor alınmış ve tüm deliller toplanmıştır.
Dava, davaya konu çekin, davacı keşidecinin elindeyken hırsızlık olayı neticesinde rızası hilafına elinden çıkıp davacı şirket adına sahte imza ile cirolanmak sureti ile piyasaya sürüldüğü ve davalı şirket tarafından yetkili hamil olarak icra takibine konu edilerek, bedelinin davacıdan icra baskısı adı altında tahsil edildiğinden bahisle, çek bedelinin davalıdan istirdadı istemine ilişkindir.
Davaya konu çekin incelenmesinden; … Bankası … şubesine ait … seri nolu ve 30/08/2015 keşide tarihli, 30.000-TL bedelli çek olduğu, çekte davacının keşideci durumunda bulunduğu, ciro yolu ile dava konusu çekin davalı şirkete geçtiği ve çekin 31/08/2015 tarihinde bankaya ibraz edildiği ve Gebze …Asliye Hukuk Mahkemesi’nin… E.sayılı dosyasıyla verilen ödeme yasağı kararı gereğince herhangi bir işlem yapılmayarak iade edildiği yönünde şerh düşüldüğü görülmüştür.
İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı icra takibi dosyası getirtilmiş olup incelenmesinden; davaya konu çeke istinaden 14/09/2015 tarihinde davalı alacaklı … tarafından davacı borçlu … Şti. aleyhine işlemiş faiz ve fer’ileri dahil olmak üzere toplam 33.219,45-TL üzerinden kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı ve dava konusu çekte keşideci durumunda bulunan davacı … Şti. tarafından, 01/10/2015 tarihinde, 42.130,76-TL tutarlı ödeme ile dosya borcunun ödenmiş olduğu anlaşılmıştır.
Davacı tarafça, davaya konu çekte davacı şirkete atfen atılan imzaların davacı şirket yetkililerine ait olmadığı iddia edildiğinden, mahkememizce davaya konu çekte keşideci konumunda bulunan davacı şirkete atfen atılan imzaların keşide tarihi itibari ile davacı şirket yetkilisi olan …’ın eli ürünü olup olmadığı konusu, hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi haller olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususları bilirkişiye tespit ettirmesi gerekmekte olup, tüm deliller toplandıktan sonra imza incelemesi yapılmak üzere dosya bilirkişiye tevdii edilmiştir.
Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesi’nden alınan 30/07/2018 tarih ve … rapor nolu raporunda sonuç olarak; “…inceleme konusu çekte keşideci imzası ile şirket yetkilisi Mustafa Karabal’ın mukayese imzaları arasında biçimsel benzerlikler görülmekle birlikte; söz konusu imzanın basit tersimli taklidi kolay imza olması nedeniyle Mustafa Karabal’ın eli ürünü olup olmadığı yönünde daha ileri bir tespite gidilemediği hususlarını bildirir kanaat raporudur…” sonuç ve kanaatine ulaşıldığını mütalaa ettiği anlaşıldı.
Davacı vekilinin itirazları doğrultusunda, yeniden imza incelemesi ile bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş, bilirkişiler Adli Tıp Uzmanı Daç. Dr…., Polis Kriminal Uzmanı … ve Grafolog Dr. Öğr. Gör. Doç. … tarafından hazırlanan 27/05/2019 tarihli bilirkişi raporunda; “…inceleme konusu … Bankası… şubesine ait, 12 Mart 2015 basım ve… çek numaralı,…, 30.08.2015 keşide yer ve tarihli, 30.000(otuzbin)TL değerinde, keşidecisi … Şti. Olan…A.Ş. Adına düzenlenmiş çekteki keşideci imzasının, mevcut mukayese imzalarına nispetle, şirket yetkilisi … eli mahsulü olmadığı…” sonuç ve kanaatine ulaşıldığını mütalaa ettikleri anlaşıldı.
İstanbul…Asliye Ticaret Mah…. E. sayılı dosyası, İstanbul …Asliye Ticaret Mah…. E. Sayılı dosyaları UYAP üzerinden cel edilip incelenmiş, davacının aynı hırsızlık olayından dolayı,farklı şirketlere de dava açtığı, İstanbul …Asliye Ticaret Mah…. E. sayılı dosyasından, grafolojik inceleme sonucu alınan bilirkişi raporu ile bu dosyaya konu çek üzerindeki keşideci imzalarının davacı şirket yetkilisi Mustafa Karabal’ın eli ürünü olmadığının tespit edildiği ve davanın kabulü ile davaya konu çek bedelinin istirdatına karar verildiği; İstanbul …Asliye Ticaret Mah….E. Sayılı dosyasından, grafolojik inceleme sonucu alınan bilirkişi raporu ile bu dosyaya konu çek üzerindeki keşideci imzalarının davacı şirket yetkilisi Mustafa Karabal’ın eli ürünü olmadığının tespit edildiği ve davanın derdest olduğu görüldü.
Mahkememiz dosyasından alınan 27/05/2019 tarihli bilirkişi raporuna, davalı vekilince, incelemeye konu bir kısım belgelerin fotokopi olduğu, fotokopi üzerinden inceleme yapılamayacağı, gerekçesiyle itiraz edilmiş ise de, mahkememizce huzurda alınan imza ve yazı örnekleri zabıt aslı ile toplanan iki adet belge aslı üzerinde inceleme yapılmış olması, itiraza konu fotokopilerin belge asıllarının İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. ve İstanbul …Asliye Ticaret Mah…. E. Sayılı dosyalarında yaptırılan , grafolojik bilirkişi incelemesi ile incelenmiş olması nedeniyle, davalının bu konuda yapmış olduğu itirazlarının reddine karar verilmiştir.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir. Bu düzenleme uyarınca rıza hilafına elden çıktığı ileri sürülen çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu yaptığı çekin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir.
Davalı ve temlik alan birer finans kuruluşu olup, bu sıfatları ve özel mevzuatları gereği, 6102 sayılı TTK’nın 18. maddesinde sıradan tacirler için getirilen basiretli iş adamı gibi davranma mesuliyetinden daha fazla mesuliyet altındadırlar. Faktoring İşlemlerine Uygulanacak Usul ve Esasalar Hakkında Yönetmelik’in 5 maddesinde belirtilen esaslar doğrultusunda; önlerine gelen kambiyo senetlerinin ciro silsilesini geriye dönük, senet altındaki asıl ilişkileri de tetkik ederek istihbar etmek mecburiyetleri vardır. Faktoring İşlemlerine Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 5 maddesinde belirtilen esaslar doğrultusunda hareket edilmiş olsaydı, ciro silsilesindeki kopukluğun ortaya çıkması mümkündü. Bu mesuliyet davalı tarafça layıkıyla yerine getirilmediği için davalının, TK.792. maddede ifade edildiği gibi ağır kusurlu olduğu sonucuna varılarak, davacının davasının kabulü ile, … Bankası, … Şubesi’ne ait, … nolu, 30/08/2015 keşide tarihli, 30.000-TL. bedelli çekten dolayı ödenen 37.349,50-TL.’nin ödeme tarihi olan 01/10/2015 ödeme tarihinden itibaren işleyecek, reeskont faizi ile birlikte davalıdan istirdatı ile davacıya ödenmesine, kötüniyet şartları oluşmadığından, davacının, kötüniyet tazminatının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının kabulü ile,… Bankası, …Şubesi’ne ait, …nolu, 30/08/2015 keşide tarihli, 30.000-TL. bedelli çekten dolayı ödenen 37.349,50-TL.’nin ödeme tarihi olan 01/10/2015 ödeme tarihinden itibaren işleyecek, reeskont faizi ile birlikte davalıdan istirdatı ile davacıya ödenmesine,
2-Davacının kötüniyet tazminatı talebinin reddine,
3-492 sayılı yasa gereğince alınması gereken 2.551,34-TL harçtan, peşin alınan 637,84-TL harcın mahsubu ile geriye kalan 1.913,50-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı taraf lehine A.A.Ü.T. gereğince taktir olunan 4.458,45-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 27,70-TL başvurma harcı + 637,84-TL peşin harç + 274,50-TL tebligat-müzekkere + 1.500,00-TL bilirkişi giderleri olmak üzere toplam 2.440,04-TL yargılama giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere mahkememize hitaben yazılmış, mahkememize ya da en yakın Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile gidilebilecek İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

¸Bu belge 5070 sayılı Kanun Kapsamında Elektronik İmza İle İmzalanmıştır.