Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1281 E. 2021/165 K. 23.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2014/1281 Esas
KARAR NO :2021/165

DAVA: Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan), Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:19/09/2014
KARAR TARİHİ:23/02/2021

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin Dağıtıcı Lisansı kapsamında akaryakıt sektöründe faaliyet göstermekte olduğunu, bu faaliyeti çerçevesinde bizzat belirlediği noktalarda kendi marka ve logosu altında, belirledikleri standartlarda kurulacak/ kurulu olan akaryakıt istasyonlarında akaryakıt satış faaliyetini gerçekleştirmek için; öncelikle istasyonların kurulu bulunduğu / kurulacak gayrimenkuller üzerinde kira anlaşması ve intifa hakkı tesisi ile kullanım hakkına sahip olduklarını, bu kapsamda davalı …’ün maliki olduğu … ili … ilçesi, … Köyü, … üstü mevkiinde kain ve tapu sicilinde 91 parselde kayıtlı bulunan gayrimenkul üzerinde müvekkil şirket lehine 07/04/2008 tarihinde 15 yıl 4 ay süre ile geçerli olmak üzere intifa hakkı tesis edildiğini, intifa bedelinin tamamının müvekkil tarafından peşin olarak ödendiğini, akdedilen İşleticilik Anlaşması gereğince davalıyla bağlantılı … … … ŞTİ.’ne tevdi edildiğini, faaliyetlerin geliştirilmesi ve iyileştirilmesi amacıyla müvekkil şirket tarafından yatırımlar yapıldığını, bu yatırım ve demirbaşların müvekkiline iade edilmediğini, davalılar tarafından keşide edilen … Noterliği’nin 04/06/2013 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile müvekkili ile davalılar arasındaki bayilik sözleşmesinin 03/08/2013 tarihinde sonlanacağını, bu tarihte intifanın tapudan terkin edilmesi gerektiğinin müvekkil şirkete bildirildiğini, davalıların söz konusu ihtarname ile davaya konu intifa haklarını süresinden önce 03/08/2013 tarihinden geçerli olarak sonlandırdıklarını, intifa hakkı müvekkili tarafından tapudan terkin edildiğini, davalı … tarafından ödenmesi gereken 5.402,52-TL fek harcının da müvekkili tarafından ödendiğini, müvekkili tarafından keşide edilen …. Noterliği’nin 23/07/2013 tarih … yevmiye numaralı ihtarı ile davalı tarafın intifa hakkı ve sözleşmeleri sonlandırması nedeniyle muaccel hale gelen müvekkilinin alacaklarının ödenmesi talep edilmiş ise de davalının bu konuda müspet bir girişimde bulunmadığını,
Yukarıda açıklanan nedenlerle; fazlaya ve hataya ilişkin her türlü haklarının saklı kalması kaydıyla, tahkikat sonucunda müvekkilinin alacağının değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda arttırılmak üzere,
Davalı …’ün maliki olduğu gayrimenkul üzerinde müvekkil şirket lehine tesis edilen hukuksal tasarruf hakkı için, davalıya ödenen peşin ivaz bedelinin kullanılmayan intifa süresine (03/08/2013-07/08/2023) tekabül eden kısmına ilişkin mahkemece belirlenecek güncellenmiş bedelin şimdilik 226.574,72-TL’sinin davalı …’ten,
Müvekkili tarafından ödenen 5.402,52-TL intifa fek harcının davalı …’ten,
İstasyondaki ticari faaliyetin geliştirilmesi için, münhasıran davaya konu akaryakıt istasyonunda müvekkil tarafından gerçekleştirilen kalıcı faydalı yatırımların (mütemmim cüz niteliğindeki yatırımlar, malzeme – teçhizat ve davalı tarafından iade edilmeyen demirbaş desteği) bedeli olan 28.371,33-TL+KDV=33.478,16-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen temerrüt tarihi olan 03/08/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsil olunarak müvekkil şirkete ödenmesine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesi talebi ile dava ettikleri anlaşıldı.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; sözleşmenin 06/04/2013 tarihinde sona erdiğini, davalı firmanın iyi niyetli olarak sonlandırma tarihini 03/08/2013 olarak beyan ettiğini, davacı şirketin ibraz ettiği dava dilekçesinde …’ü de davalı olarak gösterdiğini, bayilik sözleşmesi ile intifa bedeli ödediğini, ödediği intifa bedelinin 15 yıllık olduğunu, intifanın 5 yıl geçmekle kaldırılması sebebiyle de …’ten kullanılmayan süre için intifa bedeli alacağı olduğu yönünde iddiada bulunduklarını, davacı şirketin hiçbir şekilde ve hiçbir zaman davalı …’e intifa bedeli yada peşin ivaz bedeli adı altında ödeme yapmadığını, bayilik sözleşmesi ile birlikte ödedikleri ve adının intifa bedeli ya da peşin ivaz bedeli olduğunu iddia ettikleri ödemenin diğer davalı … … … Ltd Şti’ne 03/11/2008 tarih ve … sayılı fatura karşılığı ödedikleri “beş yıllık peşin satış teşvik primi” olduğunu, faturada açıkça belirtildiğini, davalı …’a açılan ve geri istenen intifa bedeli ödemesinin tamamen haksız ve yersiz olduğunu, davacı vekili dava dilekçesinde intifa fek harcının kendileri ödediğini ileri sürdüğünü ancak bu harç tutarı olan 5.402,52-TL’nin bizzat davalı … tarafından …Bankası … Şubesi’nde elden götürülerek ödemesinin yapıldığını, imza atmaya gelen davacı vekili …’ın ödeme makbuzunun kendilerine verilmesi halinde bu harcın …’e iade edileceği yönünde açıklama yaparak makbuzun elinden alındığını, dekont incelendiğinde makbuzun üzerinde ödeme yapanın … yazdığının görüleceğini, fek harcı yönünden de davacı şirketin taleplerinin tamamen haksız, yersiz ve gerçek dışı olduğunu,
Yukarıda açıklanan nedenlerle; her iki davalı yönünden de haksız ve yersiz açılan işbu davada … yönünden öncelikle husumet, husumet yönünden red edilmez ise esastan red kararı verilmesini, diğer davalı şirket yönünden ise taleplerinin haksız ve yersiz olması sebebiyle red yönünde karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesi talebi ile davanın reddini talep ettikleri anlaşıldı.
Talimat Mahkemesince alınan 22/10/2018 tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak; Davacı firmanın intifa hakkını fek ederken alacağını aldığını, bedelsiz olarak malik lehine terkinini yaptığından herhangi bir alacak kalmadığı, yine fer harcı ödeme makbuzunda ödeyen kişi … olarak görülmekte ve herhangi bir şirket tarafından ödendiğine ait not bulunmadığından ödeme davalı şahıs tarafından yapıldığından davacı lehine alacak kaydı oluşmamaktadır, yatırım ve demirbaşlar ile ilgili olarak da şirket merkezi … olması nedeniyle ticari defterler incelenememiş ve bu nedenle bir sonuca varılamamıştır. Ayrıca davacı şirket tarafından …. Noterliği’nce 23/07/2013 tarihli … yevmiye numaralı ihtarda davacı alacaklarının davalıya tebliğinden itibaren 3 (üç) gün içinde ödenmesi bildirilmiş ve fek işlemi ise 01/10/2013 tarihinde yapılmış olduğu mütalaa edildiği anlaşıldı.
Alınan 10/10/2019 tarihli bilirkişi raporunda sonuç olarak; İntifanın fiilen sona erdirildiği 03/08/2013 tarihi ile intifanın sözleşmeye göre sona ereceği 07/08/2023 tarihleri arasında davacının huzurdaki davada şimdilik kaydıyla bakiye intifa süresine tekabül eden güncellenmiş intifa talebi 226.574,72-TL olup, yapılan hesaplamalar sonucunda talep edebileceği intifa bedeli 315.864,32-TL’dir. Sektörel değerlendirmede açıkça izah edildiği üzere Yargıtay’ın “BEDELSİZ İNTİFA TERKİNİ” yapıldığından iade edilecek bir tutar olmadığı yönünde de kararlar oluştuğundan bu hususta Takdir Sayın Mahkemenize aittir.
Davacı şirketin akaryakıt istasyonuna yapmış olduğu yatırımlara ( makine – teçhizat vb.) karşılık davalı şirketten 19.479,72-TL + 35.102,18-TL ) 54.581,90-TL + KDV talep edebileceği, davacının bu yönündeki talebinin 33.478,16-TL olduğu, Davacı tarafından talep edilen 5.402,52-TL tapu terkin harcının, davalı …’ten talep edilemeyeceği, Dava konusu alacakla ilgili olarak … … Ltd Şti ve … açısından 23/07/2013 temerrüt tarihlerinden itibaren işleyecek avans faiz oranı üzerinden tahsil edilebileceği hususlarının olduğu mütalaa edildiği anlaşıldı.
Alınan 27/04/2020 tarihli bilirkişi ek raporunda sonuç olarak; İntifanın fiilen sona erdirildiği 03/08/2013 tarihi ile intifanın sözleşmeye göre sona ereceği 07/08/2023 tarihleri arasında davacının huzurdaki davada şimdilik kaydıyla bakiye intifa süresine tekabül eden güncellenmiş intifa talebi 226.574,72-TL olup, yapılan hesaplamalar sonucunda talep edebileceği intifa bedeli 315.864,32-TL’dir. Sektörel değerlendirmede açıkça izah edildiği üzere Yargıtay’ın “BEDELSİZ İNTİFA TERKİNİ” yapıldığından iade edilecek bir tutar olmadığı yönünde de kararlar oluştuğundan bu hususta Takdir Sayın Mahkemenize aittir.
Davacı şirketin akaryakıt istasyonuna yapmış olduğu yatırımlara ( makine – teçhizat vb.) karşılık davalı şirketten 19.479,72-TL + 35.102,18-TL ) 54.581,90-TL + KDV talep edebileceği, davacının bu yönündeki talebinin 33.478,16-TL olduğu, Kök raporumuzda bulunan görüşümüzden dönerek, davacı tarafından talep edilen 5.402,52-TL tapu terkin harcının, davacı tarafından dekontun aslının sunulması halinde, davalı …’ten talep edilebileceği, Dava konusu alacakla ilgili olarak … … Ltd Şti ve … açısından 23/07/2013 temerrüt tarihlerinden itibaren işleyecek avans faiz oranı üzerinden tahsil edilebileceği hususlarının olduğu mütalaa edildiği anlaşıldı.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; akaryakıt dağıtım sözleşmesine istinaden açılan tazminat davasıdır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden, davacı ile davalı şirket arasında, 5 yıl süreli, bila tarihli bayilik sözleşmesi yapıldığı, 07.04.2008 tarih ve 616 yevmiye numaralı resmi senet ile davacı şirket lehine, davalı şirkete ait taşınmaz üzerinde 15 yıl 4 ay geçerli olmak üzere intifa hakkı tesis edildiği, davalılar tarafından keşide edilen … Noterliğinin 04.06.2013 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname ile davalılarca taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin 03.08.2013 tarihinde sonlanacağından dolayı, intifanın terkinini talep edildiği, davacı şirketçe 01.10.2013 tarih ve 2101 yevmiye numaralı işlemle intifa hakı bedeli alındığından, bedelsiz olarak intifa hakkının terkin edildiği, bu esnada tapu harcını diğer davalı …’ün ödediği, daavcı tarafça da kullanılmayan ancak önceden ödenen intifa hakkı bedeli, fek harcı ile taşınmaz üzerinde davacı tarafça yaptırılan kalıcı ve faydalı yapılar bedelinin tazmini için 05.06.2014 tarihinde Mahkememizdeki iş bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yargılama aşamasında taraf teşkili sağlanarak taraflarca usulüne uygun olarak bildirilen deliller toplanılmış, 10.08.2018 tarihli inşaat bilirkişi raporu, 22.10.2018 tarihli talimat bilirkişi raporu, 10.10.2019 tarihli sektör ve mali müşavir bilirkişi raporu ile 27.04.2020 tarihli ek bilirkişi raporu alınmıştır.
Tüm dosya kapsamı ile dosya kapsamına uygun bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin varlığı ve davalı tarafça intifa hakkı süresinin bitiminin öncesinde feshi konusunda bir ihtilaf olmamakla birlikte, davacı tarafça, tapuda intifa hakkı terkininin, bedeli alındığı belirtilip ihtirazi kayıt konulmaksızın, bedelsiz olarak yapılması, tapu kayıtlarının resmiliği, davacı şirketin basiretli bir tacir gibi davranma zorunluluğu gereğince intifa hakkı talebi ile taşınmaz üzerinde yapıldığı iddia olunan kalıcı ve faydalı yapı bedeline ilişkin taleplerin reddine, tapudaki fek harcının, davalı … tarafından ödenmesi ve dolayısıyla bu bedelin davacı tarafça ödenmemiş olması sebebiyle davacının fek harcı talebinin de reddine dair karar verilerek neticede aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre hesap edilen 59,30-TL maktu karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 4.533,35-TL harçtan fazla alınan 4.474,05-TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalılar kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T’ye göre belirlenen toplam 27.031,88-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara eşit oranda ödenmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı … tarafından yapılan 49,50-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak Davalı …’e verilmesine
6-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde, kullanılmayan gider avansının, ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraflar vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek veya başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.23/02/2021

Katip …

Hakim …