Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2023/92 Esas
KARAR NO :2023/787

DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ:07/06/2022
KARAR TARİHİ:26/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; Üniversitenin Sağlık Kültür ve Spor Dairesi Başkanlığınca … ihale kayıt numarası ile 28/09/2021 tarihinde ihale edilen “03/01/2022-30/06/2023 tarihleri arasında 18 ay olmak üzere … Üniversitesi öğrenci ve personeline malzeme dahil öğle ve akşam yemeği verme işi” ihalesini, dava dışı … … Limited Şirketi’nin kazandığını, ihale sonrasında firmaya 10/12/2021 tarihinde sözleşmeye davet yazısı gönderildiğini ve yazının 11/12/2021 tarihinde tebliğ edildiğini, ilgili ihale için gelen itirazların incelenmesi ve karar verme aşamaları sonrasında 02/03/2022 tarihinde Kamu İhale Kurulu’nun itirazen şikayet başvurularının reddine karar verdiğini, tüm süreç sonunda teklif geçerlilik süresinin 24/02/2022 tarihinde dolması nedeniyle ihalenin 03/03/2022 tarihinde kamu ihale mevzuatı çerçevesinde zorunlu olarak iptal edildiğini, ihale süreci sırasında dava dışı firmanın sözleşmeye davet edilmesine karşın sözleşme imzalamadığını ve şikâyet yoluyla süreci uzattığını, uzayan ihale sürecinde gelişen olaylar sebebiyle zorunlu olarak (teklif geçerlilik sürelerinin 24/02/2022 tarihinde sona ermesi sebebiyle) halenin iptal edildiğini, son durumda firmanın sorumluluğu sabit olup ihaleye katılırken vermiş olduğu davaya konu geçici teminat mektubunun nakde çevrilmesine karar verildiğini, davalı bankanın, açıklanan ihale sürecinde dava dışı firmaya, … Şubesi’nce 13/10/2021 tarih ve … numaralı 840.000,00-TL bedelli geçici teminat mektubu tanzim etmiş olup dava dışı firma tarafından ihale aşamasında kurumumuza ibraz edildiğini, Kamu İhale Kanunun 44. Madde “İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43 üncü maddelerine göre kesin teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra geçici teminat iade edilir. Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde alan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir” hükmü gereğince ilgili geçici teminatın gelir kaydedilmesi için davalının … Şubesi’ne 17/02/2022 tarih ve E… sayılı tazmin talebinin … sayılı iadeli posta ile gönderildiğini, tazmin talebini içeren yazı ve eklerinin 02/03/2021 tarihi itibariyle davalının … Şubesi’ne teslim edildiğini, Yurtiçi Alma Haber kağıdı incelendiğinde davalının … Şubesi operasyon yönetmeni …’ın 02/03/2022 tarihinde, imzası ile tazmin talebini teslim aldığının anlaşılmakta olduğunu, davalının … Şubesi’nce 21/03/2022 tarih ve … sayılı yazı ile 17/02/2021 tarihli yazıya cevap verildiğini, şubenin cevabında; “Bu güne kadar elimize bankamıza hitaben yazılan bir tazmin talebi gelmemiştir. 03/03/2022 tarihinde 840.000,00-TL tutarındaki Elektronik Geçici Teminat Mektubu kurumunuz tarafından serbest bırakıldığından sistemden risk kapanmıştır. 03/03/2022 tarihi itibariyle kurumunuzca serbest bırakılan mektup ile alakalı olarak 18/03/2022 tarihinde kargoya verilmiş ve elimize 21/03/2022 tarihinde ulaşan ancak içeriği 17/02/2022 tarihli yazınız bulunmakta olup, teminat mektubunun çıkışını kurumunuz yaptığı için bu aşamada tazmin yükümlülüğümüzün bulunmadığını bilgilerinize arz ederiz.” şeklindeki yazısıyla tazmin talebinin reddedildiğini, redde ilişkin yazının üniversiteye ulaşması ile teminat mektubunun serbest bırakılması işlemi yapılıp yapılmadığının araştırıldığını, ancak üniversite tarafından herhangi bir serbest bırakma işlemi yapılmadığının tespit edildiğini, bunun üzerine davalı bankaya 28/03/2022 tarih ve E…. sayılı yazı ile tekrar tazmin talebi gönderildiğini, bankanın ikinci tazmin talebini de önceki gerekçeyle reddettiğini, davaya konu teminat mektubunun geçerlilik süresinin 11/04/2022 olduğunu, davalı tarafça geçerlilik süresinden önce ve tazmin talebine rağmen ödeme yapılmadığını, Kamu İhale Kanuna göre ihaleye girmek için isteklilere verilen teminat mektuplarının isteklinin herhangi bir kamu zararına sebebiyet vermemeleri amacıyla belli şekil şartlarını haiz olarak hazırlanıp kurumlara verilmekte olduğunu, dava dışı firmanın da davalı bankadan temin ettiği teminat mektubunun bu özellikte olduğunu, teminat mektubunun elektronik ortamda hazırlanmış olması ile fiziki ortamda hazırlanmış olması arasında bir fark bulunmadığını, ayrıca sunulan mektubun teyit edilmiş olması karşısında bankanın sorumluluğunun sabit olduğunu, 02/03/2022 tarihinde gelen resmi bir evrakın içeriğini anlayamama ya da yeterli görmeme sebebiyle bir gün sonra 840.000,00-TL’lik bir teminatı serbest bırakmanın bankanın ağırlaştırılmış özen yükümlülüğüne aykırı olduğu gibi hayatın olağan akışına da aykırı olduğunu, basit bir eft/havale işleminde kimlik soran, çek/senet gibi kıymetli evrak ödemelerinde evrakı yeterli görmeyip kendi içlerinde bile teyit alan banka sisteminin 840.000,00-TL’lik bir teminat için sadece bilişim sistemlerinden ihalenin iptal edilmesi sebebiyle serbest bırakma işlemi yapmasının hukuka aykırı olup teminat ile üstlendikleri edimin ifasından kurtulma çabası olduğunu belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, tazmin talebine rağmen ödenmeyen 840.000,00-TL alacağın ilk tazmin talebi olan 02/03/2022 tarihinden itibaren bankalarca TL mevduata uygulanan en yüksek faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; öncelikle görev itirazlarının mevcut olduğunu, görevli mahkemenin İstanbul Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, davanın, çok taraflı protokol olan Kamu İhale Kurumu ile Bankalar Arasında Elektronik Kamu Alımları Platformu Üzerinde Online Bilgi Alışverişine Yönelik İşbirliği Yapılmasına Dair Protokol hükümlerine göre incelenmesi gerektiğini, davacı tarafın sunduğu evraklardan, davacı idare ile … … Limited Şirketi arasındaki işlemlerin Kamu İhale Kurumu üzerinden … ile yapıldığını, Kamu İhale Kurumu ile imzalanan 28/02/2011 yürürlük tarihli sözleşmeye göre müvekkili Bankanın tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, … …Ltd. Şti.’nin, davacı idarenin Kamu İhale Kurumu vesilesiyle düzenlediği ihaleye katılarak teklif verebilmek için müracaatta bulunarak geçici teminat mektubu talep ettiğini, … Şubeleri tarafından davaya konu fiziki teminat mektubu hazırlanarak, taranarak, protokol uyarınca … ID (kimlik) numarası ile …’a aktarıldığını, buradaki amacın fiziki geçici teminat mektuplarının teklif veren istekliler tarafından bankadan teslim alınarak idarelere teslim edilmesi sürecinin kısaltılması olduğunu, bu sistemle birlikte idarelerin, geçici teminat mektuplarını doğrudan sistem üzerinden teyit edebildiklerini, dolayısıyla düzenlenen teminat mektuplarının fiziki olup, asıllarının bankalarda tutulduğunu, davanın ve ihtilafın çözümlenmesindeki kilit maddenin sözleşmenin 4-e başlıklı paragraf olduğunu, ilgili maddenin; “İdareler ile Kurum arasında imzalanan İdarelerin Platformu Kullanımına İlişkin Protokolün 5.7. maddesinde yer verilen düzenlemeye göre, idareler tarafından, Platform üzerinde yapılacak geçici teminat mektuplarının iade edilmesi (serbest bırakılması) da dahil olmak üzere geçici teminat mektupları ile ilgili işlemlerin taraflara iletilmesi konusunda Kuruma yetki verildiğinden, Kurumun yetkilileri adına alınan güvenli elektronik imza kullanılarak Bankaya iletilen geçici teminat mektubunun iade edileceği (serbest bırakılacağı) bilgisi, Bankanın teminat mektubunu serbest bırakması için yeterli olacaktır.” hükmünü içerdiğini, Kamu İhale Kurumu sistemi üzerinden gelen serbest bırakma bildiriminin teminat mektubundan kaynaklı sorumluluğunu bitireceğinden sözleşmenin 2. maddesindeki tanımlar kısmında açıkça belirtilmiş olduğunu, tanımlar kısmına göre, Serbest Bırakmanın; geçici teminat mektubuna ilişkin banka sorumluluğunun sona ermesini ifade ettiğini, Kamu İhale Kurumu tarafından sunucularına teminat mektubunun serbest bırakılmasına dair talimat geldiğini, tüm bunların sunucu kayıtlarıyla sabit olduğunu, bankanın, … tarafından sunucularına gönderilen veri akışı doğrultusunda işlem yaptığını, LOG kayıtlarından, … tarafından teminat mektubunun serbest bırakılabileceği yönünde talimat geldiğinin görülebileceğini, nitekim bankanın loglarının doğru olduğu, bir uyuşmazlık bulunmadığının Kamu İhale Kurumu’ndan teyit edildiğini, davacı idarenin ilk tazmin talebini 02/03/2022 tarihinde gönderdiğini iddia etmiş ise de 02/03/2022 tarihli gönderide bankalarına hitaben herhangi bir tazmin talebi bulunmadığını, İdarenin gayri ciddi ve özensiz bir tutum izlediğini, 02/03/2022 tarihinde bankalarına ulaşan gönderinin içeriğinde herhangi bir tazmin talebi ya da bu anlama gelecek herhangi bir içerik bulunmadığını, davacı idarenin tazmin talebi ve iradesinin bankalarına ilk defa 21/03/2022 tarihinde ulaştığını, bu tarihten önce teminat mektubunun serbest bırakılabileceğinin Kamu İhale Kurumu tarafından bankalarına bildirildiğini, davacı idarenin 188423 sayılı tazmin talebi yazısının ilk defa 21/03/2022 tarihinde bankalarına ulaştığını, davacı idarenin her halükarda ağır kusurlu olduğunu, idarenin ağır kusuru nedeniyle bankalarının teminatsız bırakıldığını, Kamu İhale Kurumu tarafından gönderilen serbest bırakma bildirimi nedeniyle teminat mektubunun (ve dolayısıyla bu kapsamda müşteriden alınan teminat) serbest bırakılarak, müvekkili bankanın teminatsız kaldığını, bu nedenle müvekkilinin müşteriye rücu hakkı sınırlandırılarak, bankalarının zarara uğramasının önünün açıldığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, teminat mektubunun bedelinin ödenmemesi nedeniyle oluşan zararın, ödeme yükümlülüğüne aykırı davrandığı iddia olunan davalı bankadan tahsili istemine ilişkin bulunmaktadır.
Dava, öncelikle …. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … esas sırasına kaydedilmiş, …. Asliye hukuk Mahkemesi’nin 10/11/2022 tarih ve …. Sayılı kararı ile görevsizlik kararı verilmiş, söz konusu kararın kesinleşmesi üzerine dosya Mahkememize gönderilmiştir.
Mahkememizce, davacı idare tarafından açılan ihaleye ilişkin bilgi ve belgeler, davalı banka tarafından düzenlenen teminat mektubu, Kamu İhale Kurumu log kayıtları, taraflarca birbirlerine gönderilen ihtarname ve taleplere ilişkin bilgi ve belgeler dosyamız arasına alınmış, bilirkişi heyetinden rapor temin edilmiştir.
SMMM …, bankacılık işlemleri uzmanı … ve Kamu İhale mevzuatı uzmanı Prof Dr. …’den oluşan bilirkişi heyeti tarafından düzenlenerek mahkememiz dosyasına sunulan 05/07/2023 tarihli rapor ile; davalı banka tarafından dava dışı mektup lehtarı … İnş. Taah. San ve Tic. Ltd. Şti riskinden … ID numarası ile … üzerinden Geçici Teminat Mektubu verildiğinin tespit edildiği, geçici teminat mektubunun 27/09/2022 tarihinde … sayı olarak tanzim edildiği, mektubun 11/04/2022 tarihine kadar geçerli olduğu, 840.000,00-TL’yi … … garanti ettiği, Kamu İhale Kurumu Elektronik İhale Dairesi Başkanlığının müzekkere cevabı da dikkate alındığında, davalı bankanın, 03/03/2023 tarih ve 21:01:29:297 saatinde serbest bırakabilir mektupların listesini sorguladığı ve sistemden gelen bilgi sonrasında 03/03/2023 tarih ve 21:01:803 saatinde bu liste içerisinde bulunan “…” geçici teminat mektubunun serbest bırakma işlemi yapıldığının LOG kayıtlarından tespit edildiği, bu nedenle davalı bankaya izafe edilebilecek bir kusur bulunmadığı tespit edilmiştir.
Mahkememizce tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirilmiştir. Buna göre; davacı Üniversitenin Sağlık Kültür ve Spor Dairesi Başkanlığınca … ihale kayıt numarası ile 28/09/2021 tarihinde ihale edilen “03/01/2022-30/06/2023 tarihleri arasında 18 ay olmak üzere … Üniversitesi öğrenci ve personeline malzeme dahil öğle ve akşam yemeği verme işi” ihalesini, dava dışı … … Limited Şirketi’nin kazandığı, ihale sonrasında firmaya 10/12/2021 tarihinde sözleşmeye davet yazısı gönderildiği ve yazının 11/12/2021 tarihinde tebliğ edildiği, ilgili ihale için gelen itirazların incelenmesi ve karar verme aşamaları sonrasında 02/03/2022 tarihinde Kamu İhale Kurulu’nun itirazen şikayet başvurularının reddine karar verdiğini, tüm süreç sonunda teklif geçerlilik süresinin 24/02/2022 tarihinde dolması nedeniyle ihalenin 03/03/2022 tarihinde kamu ihale mevzuatı çerçevesinde iptal edildiği, dava dışı … …Ltd. Şti.’nin, davacı idarenin Kamu İhale Kurumu vesilesiyle düzenlediği ihaleye katılarak teklif verebilmek için davalı bankaya müracaatta bulunarak geçici teminat mektubu talep ettiği, davalı bankanın … Şubesi tarafından 27/09/2022 tarihinde, davaya konu fiziki teminat mektubu hazırlanıp taranarak, … ID (kimlik) numarası ile …’a aktarıldığı, teminat mektubunun 11/04/2022 tarihide kadar geçerli olduğu, teminat mektubu bedelinin 840.000,00-TL olduğu anlaşılmaktadır. Davacı tarafça, dava dışı firmanın kusurundan dolayı ihalenin iptal edilmesi nedeniyle , Kamu İhale Kanunun 42, 43 ve 44. Maddeleri gereğince, geçici teminatın irat kaydedilmesi gerektiği, bu hususta ilgili geçici teminatın gelir kaydedilmesi için davalı bankanın … Şubesi’ne 17/02/2022 tarih ve E… sayılı tazmin talebinin … sayılı iadeli posta ile gönderildiği, tazmin talebini içeren yazı ve eklerinin 02/03/2022 tarihi itibariyle davalının … Şubesi’ne teslim edildiği, davalının … Şubesi’nce 21/03/2022 tarih ve … sayılı yazı ile 17/02/2022 tarihli yazıya cevap verildiği ve ve “Bu güne kadar elimize bankamıza hitaben yazılan bir tazmin talebi gelmemiştir. 03/03/2022 tarihinde 840.000,00-TL tutarındaki Elektronik Geçici Teminat Mektubu kurumunuz tarafından serbest bırakıldığından sistemden risk kapanmıştır. 03/03/2022 tarihi itibariyle kurumunuzca serbest bırakılan mektup ile alakalı olarak 18/03/2022 tarihinde kargoya verilmiş ve elimize 21/03/2022 tarihinde ulaşan ancak içeriği 17/02/2022 tarihli yazınız bulunmakta olup, teminat mektubunun çıkışını kurumunuz yaptığı için bu aşamada tazmin yükümlülüğümüzün bulunmadığını bilgilerinize arz ederiz.” şeklindeki yazısıyla tazmin talebinin haksız olarak reddedildiği belirtilerek, teminat mektubu bedelinin davalıdan tahsiline karar verilmesi talep edilmektedir. Davalı bankanın da tarafı olduğu, Kamu İhale Kurumu ile Bankalar Arasında Elektronik Kamu Alımları Platformu Üzerinde Online Bilgi Alışverişine Yönelik İşbirliği Yapılmasına Dair Protokol 4-e maddesi; “İdareler ile Kurum arasında imzalanan İdarelerin Platformu Kullanımına İlişkin Protokolün 5.7. maddesinde yer verilen düzenlemeye göre, idareler tarafından, Platform üzerinde yapılacak geçici teminat mektuplarının iade edilmesi (serbest bırakılması) da dahil olmak üzere geçici teminat mektupları ile ilgili işlemlerin taraflara iletilmesi konusunda Kuruma yetki verildiğinden, Kurumun yetkilileri adına alınan güvenli elektronik imza kullanılarak Bankaya iletilen geçici teminat mektubunun iade edileceği (serbest bırakılacağı) bilgisi, Bankanın teminat mektubunu serbest bırakması için yeterli olacaktır.” hükmünü içermektedir. Dosya kapsamına celbedilen Kamu İhale Kurumu Elektronik İhale Dairesi Başkanlığı LOG kayıtları ve müzekkere cevabının incelenmesinden, davalı bankanın, 03/03/2023 tarih ve 21:01:29:297 saatinde serbest bırakabilir mektupların listesini sorguladığı ve sistemden gelen bilgi sonrasında 03/03/2023 tarih ve 21:01:803 saatinde bu liste içerisinde bulunan “…” geçici teminat mektubunun serbest bırakma işlemi yaptığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, davalı bankanın, ilgili protokol hükümlerine uygun davrandığı, Kamu İhale Kurumu log kayıtlarına güvenerek, teminat mektubunu serbest bıraktığı, bu anlamda davalı bankaya izafe edilebilecek bir kusur bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Davacı tarafça, ilk tazmin talebinin 02/03/2022 tarihinde gönderildiği ileri sürülmüşse de, gönderilen talepte, tazmin talebine ilişkin bir bildirim bulunduğu hususunu ispat edemediği, davalı bankaya 02/03/2022 tarihinde tebliğ edilen gönderi içeriğinde dava konusu teminat mektubuna ilişkin bilgi ile dava dışı bir şirket adına düzenlenen teminat mektubuna ilişkin bulgunun bulunduğu anlaşılmakla, davacının bu yöndeki iddiasına itibar edilmemiştir. Tüm bu hususlar dikkate alınarak, davalı banka tarafından, dava konusu yapılan teminat mektubunun, Kamu İhale Kurumu log kayıtlarına istinaden serbest bırakılmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, davacının açmış olduğu davada haksız olduğu sonucuna varılarak davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafça davalı aleyhine açılan davanın REDDİNE,
2-Davacı üniversite harçtan muaf olduğundan, davacıdan harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin, kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi AAÜT gereğince belirlenen 122.400,00TL vekâlet ücretinin, davacıdan alınarak davalı taraflara verilmesine,
5-6100 Sayılı HMK’nun 333. maddesi gereğince, davacı ve davalılar tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının, kararın kesinleşmesi sonrası talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.26/10/2023

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır