Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/81 E. 2023/422 K. 18.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/755
KARAR NO:2023/424

DAVA:Finansal Kiralamaya Konu Malın İadesi
DAVA TARİHİ:11/11/2022
KARAR TARİHİ:18/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan finansal kiralamaya konu malın iadesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkili şirket ile davalı şirket arasında 17/03/2022 tarihli, … numaralı ve … tescil numaralı finansal kiralama sözleşmesi akdedildiğini, sözleşmedeki ödeme planın, … 1. Noterliği’nin 29/07/2022 tarihli ve … yevmiye numaralı ödeme planı değişikliği ihtarnamesi ile değiştirildiğini, sözleşme gereğince … Makina Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından faturalandırılan 1 adet … Makina marka, 2022 model yılı, … 700M tipte, makine seri numarası …, Plastik Poşet Kesme Makinası(Yeni Ve Kullanılmamış) ve ekipmanlarının finansal kiralama yolu ile kiralayarak, davalı/kiracıya sözleşme içinde yer alan teslim tesellüm belgeleri, proforma faturalar ve sevk irsaliyeleri ile teslim edildiğini, kiracı tarafından, sözleşme gereğince ödenmesi gereken kira borçlarının vadesinde ve eksiksiz olarak ödenmemesi üzerine, … 3. Noterliği’nin 31/08/2022 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarname ile borç bakiyesinin 60 gün içinde ödenmesi; aksi takdirde finansal kiralama sözleşmesinin feshedileceğinin borçluya bildirildiğini, davalı/kiracının, ihtarname ile kendisine verilen 60 günlük süre sona ermesine rağmen, ihtarname ile kendisine tebliğ edilen borçlarını ödemediğini, bu nedenle davalıya tebliğ edilen ve ihtarname ile 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu ve taraflar arasında münakit sözleşmenin müvekkili kiralayana verdiği haklar kullanılarak finansal kiralama sözleşmesinin feshedildiğini, ancak davalının, sözleşmenin feshinin yasal sonucu olan ve ihtarname ile kendisinden talep olunan finansal kiralamaya konu malları verilen sözleşmesel süre içerisinde müvekkili şirkete iade etmediğini, finansal kiralama sözleşmesinin konusunu teşkil eden malların kaçırılmasının ve saklanmasının önlenmesini teminen taraflarınca …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/… D. İş sayılı dosyasından ihtiyati tedbir kararı alındığını, tüm bu nedenlerle 17/03/2022 tarihli, … numaralı ve … tescil numaralı finansal kiralama sözleşmesinin müvekkili şirketçe haklı nedenle feshedildiğinin tespiti ile, davalı tarafından iade edilmesi gereken sözleşme muhteviyatı aracın ve sözleşmeye konu diğer mal ve ekipmanların, her kimin elinde bulunursa bulunsun müvekkili şirkete iadesini ve ihtiyati tedbir kararının hüküm kesinleşinceye kadar devamına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı şirket, kendisine usulüne uygun davetiye tebliğ edilmiş olmasına rağmen davaya cevap vermemiştir.
Dava, finansal kiralamaya konu malın iadesi istemine ilişkin bulunmaktadır.
Dava dosyası, öncelikle mahkememiz tekli hakimi tarafından görülmeye başlanmış olup, mahkememizin 18/11/2022 tarihli tensip tutanağı ile; “Davacı vekiline dava konusu makinenin dava tarihi itibari ile güncel değerini gösterir eksper raporunu sunmak ve varsa eksik olan harcını yatırmak üzere 1 aylık kesin süre verilmesine” ve “davacı vekili tarafından 1 aylık kesin sürede eksper raporunu sunulmadığı takdirde harca esas değerin tespiti açısından dosya üzerinden bilirkişi incelemesi yaptırılması hususunda ara karar kurulmasına” karar verilmiş, davacı vekili 24/11/2022 tarihli dilekçesi ile dava konusu ekipmanın rayiç değerinin 520.000,00-TL olduğu gösterir ekspertiz raporunu sunmuş, 110.000,00-TL üzerinde açtığı davasını 410.000,00-TL arttırarak eksik harcı tamamladıklarını beyan etmiş ve 7.001,78-TL tamamlama harcını ikmal etmiş, mahkememizin 25/11/2022 tarihli ara kararı ile; “Davacı tarafça harçlandırılan dava değeri itibari ile davanın heyetçe görülüp karara bağlanması gereken bir dava halini almış olması sebebiyle dosyanın HEYETE tevdiine,” karar verilmiş ve yargılamaya mahkememiz heyetince devam olunmuştur.
Mahkememizce taraflar arasında akdedilen 17/03/2022 tarihli, … numaralı ve … tescil numaralı finansal kiralama sözleşmesi ile ekleri, proforma fatura, ödeme planları, teslim ve tesellüm belgeleri, … 1. Noterliği’nin 29/07/2022 tarihli ve … yevmiye numaralı ödeme planı değişikliği ihtarnamesi ile tebliğ mazbataları, … 3. Noterliği’nin 31/08/2022 tarihli ve … yevmiye numaralı fesih ihtarnamesi ile tebliğ mazbataları, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/… D. İş sayılı dosyası, 11/11/2022 tarihli kıymet takdiri raporu, cari işlemler bakiye raporu, 01/01/2000-10/02/2023 tarihleri arasındaki fonksiyonel raporlanan tutarlar dökümü ve muavin defter kayıtları dosyamız arasına alınmış, finansal kiralama uzmanı bilirkişiden rapor temin edilmiştir.
Somut olayda hukuki ihtilaf, 6361 sayılı yasanın 31. maddesi koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmıştır.
Finansal kiralama uzmanı bilirkişi … tarafından düzenlenerek mahkememize sunulan 14/04/2023 tarihli rapor ile; davacının ibraz etmiş olduğu muavin kayıtları ve hesap ekstrelerinin tetkikinden, davalı hesabının 31/08/2022 hesap kat tarihi itibariyle muavin kayıtlarında toplam 55.581,59-TL borç bakiye verdiği, davalının en son davalının 19/08/2022 tarihli kira borcunun taksidini ödemediği, 60 günlük sürenin dolduğu 04/11/2022 tarihine kadar davalı tarafından yapılan tahsilat olmadığı, davalının 60 günlük sürenin de dolduğu 04/11/2022 temerrüt tarihi itibariyle 19/08/2022 tarihli 55.581,59-TL; 19/09/2022 tarihli 55.581,59-TL; 19/10/2022 tarihli 55.581,59-TL olmak üzere toplam 166.744,77-TL; 30/09/2022 tarihinde -573,65 tahsilat olduğu, davalının toplam 166.171,12-TL ödenmemiş 3 aylık kira borcunun bulunduğu, ihtarname ile verilen süre içerisinde talep edilen borcun ödenmemesi ile temerrüt tarihi 04/11/2022 itibariyle finansal kiralama sözleşmesinin feshedilmiş olduğu; finansal kiralamaya konu malın iade koşullarının oluştuğu ve 04/11/2022 temerrüt tarihinden en geç 3 gün sonrası 07/11/2022 tarihi itibariyle finansal kiralamaya konu malların davacıya aynen iadesinin gerektiği, alların aynen iadesinin mümkün olmaması halinde malın bedelinin tahsilinin sağlanması gerektiği tespit edilmiştir.
Dosyada mübrez bulunan davacı tarafından davalı şirkete … 1. Noterliği’nin 29/07/2022 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile ödemelerin yeni ödeme planına göre yapılması; … 3. Noterliği’nin 31/08/2022 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarname ile borç bakiyesinin 60 gün içinde ödenmesi; aksi takdirde finansal kiralama sözleşmesinin feshedileceğinin borçluya ihtar edildiği anlaşılmıştır.
Finansal kiralama sözleşmesi sözleşme taraflarına tam borç yükleyen bir sözleşmedir. Bu kapsamda TBK’nın 123 ve FFFK’nın 31. maddeleri birlikte değerlendirilerek, kiralayanın finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya ihtarname çekerek ifa için otuz günlük süre vermesi gerekir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Aynı zamanda bir yıl içinde kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödemeyen kiracılarla yapılan finansal kiralama sözleşmesi kiralayan tarafından derhal feshedilebilir.
Finansal kiralama konusu mal, 6361 sayılı kanunun 12. ve 23. maddeleri (3226 sayılı kanunun 17. maddesi) gereğince kiralayan şirketin mülkiyetindedir. 6361 sayılı Kanun 24/1. maddesi (mülga 3226 sayılı Kanun 13. maddesi) hükmü gereğince de kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre özenle kullanmak zorundadır. 6361 sayılı kanun 30. maddesi sözleşmenin sona ermesi, 31. maddesi sözleşmenin ihlali (finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşme), 32. maddesinde de sözleşmenin feshinin sonuçları düzenlenmiş; (mülga 3226 sayılı yasanın 21. maddesine göre, sözleşme süresinin dolması, 22. maddesine göre sözleşmenin diğer sebeplerle sona ermesi ve 23. maddesi hükmüne göre de sözleşmenin ihlali hallerinde aynı yasanın 24. ve 25. maddesi gereğince) ve 6361 sayılı kanunun 33/1. maddesinde de sözleşmenin kiralayan tarafından feshi halinde (ve yine 30/2. maddede öngörülen “kiracının tasfiye sürecine girmesi gibi” hallere ilişkin olarak sözleşmenin kiracı tarafından feshi halinde de), kiracı finansal kiralama konusu mal yahut malları kiralayana geri vermek ve teslim etmekle yükümlüdür.
Mahkememizce tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirilmiştir. Buna göre; Davalı/kiracının, ihtarname ile kendisine verilen 60 günlük süre sona ermesine rağmen, ihtarname ile kendisine tebliğ edilen ödeme tablosu dahilinde kira borçlarını ödemediği, bu nedenle davalıya tebliğ edilen ve ihtarname ile 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu ve taraflar arasındaki sözleşmenin davacıya verdiği haklar kullanılarak finansal kiralama sözleşmesinin feshedildiği, ancak davalının, sözleşmenin feshinin yasal sonucu olan ve ihtarname ile kendisinden talep olunan finansal kiralamaya konu malları verilen sözleşmesel süre içerisinde davacı şirkete iade etmediği, davalı şirketçe ayrıca kira bedelinin ödendiğine ilişkin olarak herhangi bir delil de sunulmadığı, 6361 sayılı kanunun 23/1. maddesi uyarınca finansal kiralama konusu malın mülkiyetinin kiralayana ait olduğu ve yine 6361 sayılı kanunun 33/1. maddesi hükmüne nazaran da sözleşmenin kiralayan tarafından feshi halinde kiracının malı iade ile yükümlü olduğu, bu haliyle yapılan değerlendirmede de; davalının, finansal kiralama bedelini ödediğini veya ödememesi gerektiğini ve yahut bedelin istenebilir olmadığını, Türk Medeni Kanunu’nun 6. maddesi ve HMK’nın 200. ve devamı maddeleri hükümleri uyarınca yasal delillerle kanıtlayamadığı ve bu hususun bilirkişi … tarafından düzenlenen 14/04/2023 tarihli rapor ile de tespit edildiği anlaşıldığından, davalının sözleşme hükümlerine göre malın aynen iadesi ile yükümlü olduğu sonuç ve kanaatine ulaşılarak, davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafça açılan davanın KABULÜ ile; taraflar arasında düzenlenen ve Finansal Kurumlar Birliği’nin 17/03/2022 tarih ve … tescil numarası ile tescil edilen 17/03/2022 tarih ve … numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesine konu;
“… MAKİNA SAN.TİC.LTD.ŞTİ. TARAFINDAN FATURALANDIRILAN;
– 1 ADET … MAKİNA MARKA, 2022 MODEL YILI, … 700M TİPTE, MAKİNE SERİ NO: …, PLASTİK POŞET KESME MAKİNASI (YENİ VE KULLANILMAMIŞ) “
makinelerin davalıdan alınarak davacıya aynen İADESİNE,
2-Aynen iade mümkün olmaması halinde İİK.24 madde hükümlerinin icra müdürlüğü tarafından uygulanmasına,
3-…. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 10/11/2022 tarih ve 2022/… D. İş E., … D. İş K. sayılı ihtiyati tedbir kararının karar kesinleşinceye kadar aynen devamına,
4-Alınması gerekli 35.521,2‬0-TL karar ve ilam harcından, davacı tarafından yatırılan peşin harç 1.878,53-TL ve tamamlama harcı 7.001,78-TL olmak üzere toplam 8.880,31‬-TL harcın mahsubu ile bakiye 26.640,89‬-TL harcın, davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına; davacı tarafından yatırılan 8.880,31-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 80,70-TL başvurma harcı, 11,50-TL vekalet harcı, 2.000,00-TL bilirkişi ücreti ve 120,00-TL müzekkere ve davetiye posta masrafı olmak üzere toplam 2.212,2‬0-TL yargılama giderinin, davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi AAÜT gereğince belirlenen 75.200,00-TL vekâlet ücretinin, davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
7-6100 Sayılı HMK’nun 333. maddesi gereğince, davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/05/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır