Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2023/55
KARAR NO:2023/680

DAVA:Finansal Kiralamaya Konu Malın İadesi
DAVA TARİHİ:25/01/2023
KARAR TARİHİ:28/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan finansal kiralamaya konu malın iadesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davalı şirket ile müvekkili şirket arasında 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring Ve Finansman Şirketler Kanunu çerçevesinde Finansal Kurumlar Birliği’nde … tescil numaralı ile tescil edilen … sözleşme numaralı 02/03/2017 sözleşme tarihli finansal kiralama sözleşmesi akdedildiğini ve satıcısı… olan 25.10.2017 tarihli … fatura nolu olan 1 adet 2017 model … Cnc Lazerli Kesim Tezgahı-Demonte Halde Komple seri no: 4114 olan finansal kiralama konusu malın davalı şirkete kiralandığını, davalı şirketin sözleşme hükümlerine aykırı davranması nedeniyle davacı şirkete …. Noterliği’nini 31/08/2022 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin keşide edildiğini, ihtarname ile 60 günlük yasal süre içinde kira borcunun ödenmesinin; aksi takdirde sözleşmenin feshedileceği ve fesih süresi sonundan itibaren 3 gün içerisinde sözleşme konusu malların tesliminin ihtar edildiğini, bu ihtarnamelerin kiracı şirket yetkilisine usulüne uygun olarak tebliğ edildiğini, davalı kiracı şirketin, bu ihtara rağmen borçlarını ödemediği gibi, kendisine yüklenen edimlerini kanuni süresi içerisinde yerine getirmediğinden finansal kiralama sözleşmesinin münfesih olduğunu ve davalının haksız zilyet durumuna düştüğünü, davalı tarafın kiralama konusu malları taraflarına iade etmediğinden ileride telafisi imkansız zararları önleyebilmek için mülkiyeti müvekkili şirkete ait malların ihtiyati tedbir kararıyla müvekkili şirkete teslimini talep ettiklerini, mahkememizin … D. İş sayılı dosyasından 24/01/2023 tarihli ihtiyati tedbir kararı alındığını, tüm bu nedenlerle fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla sözleşmenin feshinin tespiti ile birlikte finansal kiralama konusu malın müvekkili şirkete aynen iadesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; öncelikle mahkememizce dava konusu malın rayiç değerinin tespit edilerek davacı tarafa eksik harcın tamamlatılması gerektiğini, müvekkilinin, temerrütten dava dilekçesinin tebliği ile haberdar olduğunu, davacı tarafın dava dilekçesi ekinde temerrüt ihtarına ve ihtarnamenin tebliğ edildiğine dair noterlik tebliğ mazbatasını dilekçe ekinde sunduğunu, …. Noterliği’nce müvekkili şirketin sözleşmede belirtilen adresine temerrüt ihtarının tebliğe çıkarıldığını ve tebligatın 02/09/2022 tarihinde şirket yetkilisi sıfatıyla … isimli kişiye tebliğ edildiğinin, şirketin tek yetkilisinin ise … olduğunu ve tebligatı almaya yetkili tek kişi olduğunu, tebliğ memurunun tebligat işlemini gerçekleştirmesi sırasında şirket yetkilisinin adreste olup olmadığının sorulması, adreste olmaması yahut o anda tebligatı alamayacak durumda olması halinde çalışanlara tebligat yapılması mümkün olduğundan bu durumun tebliğ mazbatasında açıkça yer verilmesi gerekirken, gerçekte yetkili olmayan bir kişiye gerçekleştirilen tebligatın usulsüz olduğunu, müvekkili şirketin 08/02/2021 tarihinde ekonomik problemler nedeniyle … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin… esas sayılı dosyası ile konkordato talebinde bulunduğunu, 19/07/2022 tarihi itibariyle konkordato yönünden tasdik kararı verildiğini, yerel mahkeme kararının … Bölge Adliye Mahkemesi’nin 14/12/2022 tarihli, … sayılı kararı ile kaldırıldığını, kaldırma kararı sonrası … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında 02/01/2023 tarihi itibariyle yeniden geçici mühlet kararı verildiğini, müvekkili şirketin 08/02/2021 tarihinden beri konkordato sürecinde olması nedeniyle konkordatonun bu dosyada irdelenmesi gerektiğini, mahkemenin 03/03/2023 tarihli kararı ile davacının temerrüte düşürdüğünü iddia ettiği tutarın konkordatoya tabi olduğunu, taksitlerin ödenmesi halinde mülkiyetin müvekkili şirkete geçeceğinin belirtildiğini, müvekkili şirketin bu süreçte komiser onayı ile iki taksit ödemesini gerçekleştirdiğini ve son iki taksitin ödenmesi durumunda finansal kiralamaya konu makinenin mülkiyetinin müvekkili şirkete geçeceğini, netice itibariyle müvekkili şirketin temerrüte düşürülmemiş olduğunu, tüm bu nedenlerle davanın reddini talep etmiştir.
Dava, finansal kiralamaya konu malın iadesi istemine ilişkin bulunmaktadır.
Mahkememiz dosyası öncelikle, mahkememiz tekli hakimi tarafından görülmeye başlanmış olup, mahkememizin 31/01/2023 tarihli ara kararı ile; “1-Davacı vekiline dava konusu olan “1 ADET 2017 MODEL … CNC LAZERLİ KESİM TEZGAHI -DEMONTE HALDE KOMPLE” makinenin dava tarihi itibariyle güncel değerini gösterir eksper raporunu sunmak üzere 2 haftalık kesin süre verilmesine,
2-Tensibin1.nolu ara karar gereği beyan sunulduğunda yapılmasına,” karar verilmiş, davacı vekili, 07/02/2023 havale tarihli dilekçesi ekinde, dava konusu makinenin rayiç değerinin 1.500.000,00-TL olduğunu gösterir eksper raporunu mahkememiz dosyasına sunmuştur. Mahkememizin 22/02/2023 tarihli ara kararı ile; “1-Davacı vekilince beyan dilekçesinde belirtilen toplam dava değeri 1.500.000,00-TL üzerinden hesaplanan 25.616,25-TL peşin harçtan davacı tarafça dava açılırken yatırılan 8.538,75-TL peşin harcın mahsubu ile bakiyesi 17.077,50-TL harcı yatırması bakımından davacı vekiline 1 aylık kesin süre verilmesine, verilen kesin sürede eksik harç yatırılmadığı takdirde Harçlar Kanunu’nun 30. Ve HMK’nın 150. Maddeleri uyarınca işlem yapılacağının ihtarına (ihtaratın işbu ara kararın tebliğiyle yapılmış sayılmasına)
2-Davacı vekilince duruşma gününden önce harç yatırıldığı takdirde duruşma günü beklenilmeksizin dosyanın heyete aktarılmasına,” karar verilmiş, davacı vekilince 08/03/2023 tarihinde 17.077,50-TL tamamlama harcı ikmal edilmiş olduğundan, yargılamaya mahkememiz heyetince devam olunmuştur.
Mahkememizce taraflar arasında akdedilen 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring Ve Finansman Şirketler Kanunu çerçevesinde Finansal Kurumlar Birliği’nde … tescil numaralı ile tescil edilen … sözleşme numaralı 02/03/2017 sözleşme tarihli finansal kiralama sözleşmesi ile ekleri, faturalar ve tesellüm belgeleri, …. Noterliği’nini 31/08/2022 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile tebliğ mazbataları, …. Noterliği’nin 22/11/2017 tarihli ve … yevmiye numaralı ödeme planı ihtarnamesi ile tebliğ mazbataları, mahkememizin … D. İş sayılı dosyası, kıymet takdiri raporu, davalı şirket ticaret sicili kayıtları, cari işlemler bakiye raporları, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyaları dosyamız arasına alınarak hep birlikte incelenmiştir.
Somut olayda hukuki ihtilaf, 6361 sayılı yasanın 31. maddesi koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmıştır.
Finansal kiralama sözleşmesi sözleşme taraflarına tam borç yükleyen bir sözleşmedir. Bu kapsamda TBK’nın 123 ve FFFK’nın 31. maddeleri birlikte değerlendirilerek, kiralayanın finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya ihtarname çekerek ifa için otuz günlük süre vermesi gerekir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Aynı zamanda bir yıl içinde kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödemeyen kiracılarla yapılan finansal kiralama sözleşmesi kiralayan tarafından derhal feshedilebilir.
Finansal kiralama konusu mal, 6361 sayılı kanunun 12. ve 23. maddeleri (3226 sayılı kanunun 17. maddesi) gereğince kiralayan şirketin mülkiyetindedir. 6361 sayılı Kanun 24/1. maddesi (mülga 3226 sayılı Kanun 13. maddesi) hükmü gereğince de kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre özenle kullanmak zorundadır. 6361 sayılı kanun 30. maddesi sözleşmenin sona ermesi, 31. maddesi sözleşmenin ihlali (finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşme), 32. maddesinde de sözleşmenin feshinin sonuçları düzenlenmiş; (mülga 3226 sayılı yasanın 21. maddesine göre, sözleşme süresinin dolması, 22. maddesine göre sözleşmenin diğer sebeplerle sona ermesi ve 23. maddesi hükmüne göre de sözleşmenin ihlali hallerinde aynı yasanın 24. ve 25. maddesi gereğince) ve 6361 sayılı kanunun 33/1. maddesinde de sözleşmenin kiralayan tarafından feshi halinde (ve yine 30/2. maddede öngörülen “kiracının tasfiye sürecine girmesi gibi” hallere ilişkin olarak sözleşmenin kiracı tarafından feshi halinde de), kiracı finansal kiralama konusu mal yahut malları kiralayana geri vermek ve teslim etmekle yükümlüdür.
Dosyada mübrez bulunan davacı tarafından davalı şirkete borç bakiyesinin 60 gün içinde ödenmesi; aksi takdirde finansal kiralama sözleşmesinin feshedileceği ihtaratını içeren …. Noterliği’nin 31/08/2022 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiği, ihtarnamenin tebliğ mazbatasından ise 02/09/2022 tarihinde yetkili sıfatıyla … isimli şahısa tebliğ edildiği; başkaca bir açıklamaya ise yer verilmediği anlaşılmıştır.
Davalı şirketin ticaret sicili kayıtların incelenmesinden, davalı şirketi temsile yetkili kişinin … olduğu anlaşılmaktadır.
7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun Hükmi şahıslara ve ticarethanelere tebligat başlıklı 12. maddesi; “Hükmi şahıslara tebliğ, salahiyetli mümessillerine, bunlar birden ziyade ise, yalnız birine yapılır. Bir ticarethanenin muamelelerinden doğan ihtilaflarda, ticari mümessiline yapılan tebliğ muteberdir” şeklinde düzenlenmiştir.
Aynı kanunun devam eden Hükmi şahısların memur ve müstahdemlerine tebligat başlıklı 13. maddesi; “Hükmi şahıslar namına kendilerine tebliğ yapılacak kimseler her hangi bir sebeple mütat iş saatlerinde iş yerinde bulunmadıkları veya o sırada evrakı bizzat alamıyacak bir halde oldukları takdirde tebliğ, orada hazır bulunan memur veya müstahdemlerinden birine yapılır.” şeklinde düzenlenmiştir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 14/12/2011 tarihli, 2011/21-882 esas ve 2011/767 karar sayılı kararında ise bu usulün, durumun tebliğ mazbatasında belirtilmesi suretiyle geçerli olduğuna yer verilmiştir. O halde şirket yetkilisinin tebligatı alamayacak durumda olması veya iş yerinde bulunmaması durumunda bu duruma tebliğ mazbatasında yer verilmemesi halinde tebligat, tebligatı alan şahıs şirket çalışanı olsa dahi geçerli sayılmayacaktır.
Tüm açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde ise, davacı finansal kiralama şirketi ile davalı şirket arasında taraflar arasında akdedilen 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring Ve Finansman Şirketler Kanunu çerçevesinde Finansal Kurumlar Birliği’nde … tescil numaralı ile tescil edilen … sözleşme numaralı 02/03/2017 sözleşme tarihli finansal kiralama sözleşmesi akdedildiği, davacı şirket tarafından ödeme yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle davalı şirkete …. Noterliği’nini 31/08/2022 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinin keşide edildiği, davalı şirketi temsile yetkili kişinin … olduğu, ihtarnamenin ise yetkili sıfatıyla … isimli şahısa tebliğ edildiği; ancak tebliğ mazbatasında ise başkaca bir açıklamaya yer verilmediği, bu durumda 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 12 ve 13. maddesi ile Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 14/12/2011 tarihli, 2011/21-882 esas ve 2011/767 karar sayılı kararı göz önünde bulundurulduğunda ihtarnamenin geçerli bir şekilde tebliğ edilmediği, bu nedenle davalı şirketin temerrüte düşürülmüş olmasından söz edilemeyeceği ve dolayısıyla 6361 sayılı yasanın 31. maddesi koşullarının oluşmamış olduğu dikkate alınarak, davacı tarafça davalı aleyhine açılan davanın reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Tüm bu nedenlerle aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafça açılan davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 269,85-TL harcın, davacı tarafça yatırılan 8.538,75-TL peşin harç ve 17.077,50-TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 25.616,25‬-TL’den mahsubu ile, fazladan yatan 25.346,4‬0-TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep edilmesi halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi AAÜT gereğince belirlenen 192.000,00-TL vekâlet ücretinin, davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
5-6100 Sayılı HMK’nun 333. maddesi gereğince, davacı ve davalı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avanslarının, kararın kesinleşmesi sonrası talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/09/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır