Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/182 Esas
KARAR NO : 2023/652
DAVA : Çekin İadesi (İstirdat)
DAVA TARİHİ : 16/03/2023
KARAR TARİHİ : 20/09/2023
Mahkememizde görülmekte olan çekin istirdatı davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Bankası A.Ş./… Şubesi’ne ait, 25/02/2023 keşide tarihli, … çek numaralı, 30.000,00-TL bedelli çekin … Kargo A.Ş./ … Şubesi’nden 02/12/2022 tarihinde şirketlerinin …’de bulunan bürosuna gönderim aşamasında kargo şirketinde kaybolduğunu, buna dair savcılığa suç duyurusunda bulunulduğunu, çek ile ilgili ödeme yasağı kararı alındığını, … Bankası … Şubesi’nde bulunan hesaba ödeme yasağı konulması kararı verildiğinin bildirildiğini, davalı şirketin çekin çalıntı olduğunu bildiğini, basiretli bir tacir gibi hareket ederek özen yükümünü yerine getirmediğini, davalı şirket tarafından icra takibi başlatıldığını, icra takibinin durdurulmasını, icra dosyasına ödenen veya ödenecek çek bedelinin davalı tarafa ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, çekin müvekkiline iade edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin faktoring alanında faaliyet gösteren bir finans kuruluşu olduğunu, davadışı … San.veTic.Ltd.Şti. arasında akdolunan Faktoring Sözleşmesi kapsamında müvekkili tarafından müşterinin faturaya dayalı alacakları temlik alındığını, bu temlik işlemi karşılığı müşteriye finansman sağlandığını, söz konusu finansmanın geri ödeme aracı olarak da müşteri tarafından müvekkili lehine kambiyo senedi ciro edildiğini, çeklerin çalıntı olduğunun doğru olmadığını, müvekkili şirketin faktoring sözleşmesi kapsamında devraldığını ve meşru hamil olduğu açık olan çeke ilişkin yasal takip işlemlerinin …. İcra Müdürlüğü 2023/… E.sayılı dosyasından başlatıldığını, devamında çeke ilişkin ödeme yasağı kararı konulduğu öğrenilen ….Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/… E.sayılı dosyası ile açılmış olan çek zayi davasına meşru hamil olunduğu bildirdiğini, söz konusu çekin icra takip işlemleri kapsamında cirantalar … Ltd.Şti.ve … San.ve Tic. A.Ş.’den 89/1 marifetiyle gelen paralar ile dosya borcunun tahsil edildiğini, çekin halen icra kasasında olduğunu, çek ciro silsilesinde bulunmayan davacının ticari ilişkisini ispat ve çekin kendi çalışanı elindeyken kaybolduğu ispatlansa dahi bu davayı müvekkiline açmakta hukuki yararı bulunmadığını, bu nedenlerle davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, çek istirdatı istemine ilişkindir.
Davacı yanca delil olarak, çek sureti, kargo şirketine ait ambar tesellüm fişi ibraz edilmiş, davalı yanca ise dava dışı … ile akdolunan faktoring sözleşmesi, müşterisi ile önceki ciranta arasındaki ticari ilişkiye yönelik fatura ve tevdii bordroları ibraz edilmiştir.
Dava konusu somut olaya ilişkin olarak, taraflarca sunulan deliller ile başka yerden getirtilmesi gereken tüm deliller toplanmış, gelen yazı cevapları dosyamız içerisine katılmış, …. İcra Müdürlüğünün 2023/… Esas sayılı takip dosyası ile dayanak çek aslı, …. ATM 2022/… Esas sayılı dosyası ve … CBS 2022/… soruşturma sayılı dosyaları celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Dava konusu çek incelendiğinde; … çek numarasıyla … Bankası … Şubesine ait olduğu, keşidecisinin … Ticaret A.Ş, lehtarının … … olduğu, 30.000,00TL tutarlı ve 20/02/2023 tarihli olarak düzenlendiği, çekteki ilk cironun lehtar şirket tarafından … … emrine ödeyiniz şeklinde yapıldığı, devam eden ciroların da sırasıyla …Ltd. Şti., … San. ve Tic. A.Ş.,…, … San. Ve Tic. Ltd. Şti. ve … Faktoring A.Ş’ne ait olduğu, çekin 01/03/2023 tarihinde ibraz edildiği, ibraz edilen banka tarafından ise …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 28/02/2023 tarih ve 2022/… sayılı ödeme yasağı kararına istinaden işlem yapılmadığı anlaşılmıştır.
Ön inceleme duruşması yapılarak tarafların iddia ve savunmaları, uyuşmazlık konusu, tarafların üzerinde anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, dava şartlarının bulunup bulunmadığı, ilk itiraz olup olmadığı, tarafların sulh olup olamayacakları ortaya konulmuş ve yargılama ön inceleme duruşmasında tarafların da onay verdikleri uyuşmazlık nitelendirmesi ile sonuçlandırılmıştır.
Yapılan yargılama neticesinde ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı yanca … Bankası … Şubesine ait 30.000,00 TL tutarlı ve 20/02/2023 tarihli çekin ve bedelinin istirdatı talebinde bulunulmuştur. Davacı yanın iddiaları davaya konu çekin davacı şirket tarafından dava dışı … San. ve T.c A.Ş. emrine olacak şekilde tam ciro edildiği, çekin kargo aşamasında çalındığı, takip eden cironun emrine ciro edilen şirket olmaması karşısında çekteki ciro silsilesinin kopuk olduğu, davalı şirket faktoring şirketi olmakla hafif kusurundan dahi sorumlu bulunduğu noktasında toplanmıştır. 6102 sayılı TTK’nın 790. maddesine göre; “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır.” Aynı yasanın 792. maddesine göre; “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” 6361 sayılı Kanunun 9/3. maddesine göre ise; “Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri hâlinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğerki, faktoring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.” Anılan yasal düzenlemeler karşısında somut olay değerlendirildiğinde, çekteki davacı şirketin kaşesinin hemen altında isim ve imzası bulunan … ‘ın davacı şirketin çalışanı olduğu anlaşılmaktaysa da isim ve imzanın kaşe üzerinde bulunmaması, davalı şirketin çeki dava dışı … .Ltd.Şti. ile akdolunan faktoring sözleşmesine ve faturayla tevsik edilen alacağa istinaden devralmış olması ve çekin iktisabında kötüniyetli veyahut da ağır kusurlu olduğunun ispat olunamaması karşısında davalı şirketin çekin yetkili hamili olduğu, öte yandan davaya konu çeke dayalı olarak başlatılan …. İcra Müdürlüğü 2023/… Esas sayılı takip dosyasından ödemelerin çek keşidecisi olan dava dışı … San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapıldığının anlaşılması ile soruşturma dosyasının incelenmesinde çekin hamil tarafından kötü niyetli olarak le geçirildiğine yönelik beyan ve delilin bulunmaması karşısında davacının çekin ve çek bedelinin istirdatı isteminin yerinde olmadığı sonuç ve vicdani kanaatine varılmış olup davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurularak yargılama sonuçlandırılmıştır.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafça açılan davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 269,85TL karar ve ilam harcının peşin yatırılan 512,33TL harçtan mahsubu ile fazladan yatırılan 242,48 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk giderinin davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davalı tarafından sarf edilen yargılama gideri bulunmadığından bu konuda hüküm tesisine YER OLMADIĞINA,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 17.900,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
6-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından sarfedilmeyen kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
7-Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 67/1. maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, HMK’nın 341/1 ve 345. maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde … Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.20/09/2023
Katip …
e-imzalıdır .
Hakim …
e-imzalıdır .