Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/708 Esas
KARAR NO:2023/578 Karar

DAVA:İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:30/10/2015
KARAR TARİHİ:10/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA :
Davacı vekili dava dilekçesini özetle; Alacaklısının davalı … … A.Ş, borçlusunun dava dışı … org. Ltd. Şti. Olduğu icra takibinden ötürü müvekkili şirketin yukarıda yazılı adresine gelinerek tamamı müvekkili şirket adına olan menkul mallar hakkında haciz tatbik edildiği, işbu menkullerın muhafaza altına almak istenirken dosya borcunun tamamı karşılayacak miktarın, …. İcra hukuk Mahkemesinin … Sayılı dosyasında tedbir talepli olarak açılan istihkak davasının teminatını teşkil etmek ve alacaklıya ödenmemek üzere icra veznesine depo edildiğini, anılan mahkemece tedbir kararı verilmediğinden istihkak davasının teminatı olarak yatırılan paranın, İcra müdürlüğünce borçludan tahsilat yapılmış gibi davalı yana ödendiğini, başka mahalde mallar haciz ve muhafaza altına alman gerçek takip borçlusu … yetkilisi … tarafından da bu ödemeden sonra malların şirkete teslimi talep edilerek icra müdürlüğünce malların şirket yetkilisine teslim edildiğini, tüm bu aşamalardan sonra da … İcra Mahkemesince “konusu kalmayan davada, karar verilmesine yer olmadığına” karar verildiğini, tüm yönleriyle hatalı olan bu karar tarafımızca temyiz edilmiş olup temyiz incelemesi henüz sonuçlanmadığını, mahkemece re’sen takdir edecek nedenlerle, haklı davamızın kabulü de istirdat olarak ödenen 43.236,00 TL’nin ödeme tarihi olan 04/11/2014 tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi de birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri de ücreti vekaletin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı taraf; dava dışı borçlu şirket … Org. Tic. Şti. nin (borçlu şirket/…) borcundan dolayı davacı şirketin adresinde haciz uygulandığını, hacizle ilgili olarak istihkak davası açıldığını, muhafaza işlemlerinin önlenebilmesi için dosya borcunun teminat olarak icra veznesine yatırıldığını, istihkak davasında tedbir taleplerinin kabul edilmediğini, bunun üzerine teminat tutarının alacaklıya ödendiğini, istihkak davasının konusuz kaldığına hükmedildiğini, istihkak iddiası ile ilgili olumlu-olumsuz bir karar verilmediğini bu sebeple huzurdaki istirdat davasını açmak zorunda kaldıkları ileri sürerek sebepsiz zenginleşmeye dayalı istirdat talep ettiklerini, açıklanacak sebeplerle davacı şirketin davasının kabulünün mümkün olmadığını, davacı şirketin …. İcra Hukuk Mahkemesinde … Esas sayılı dosya ile istihkak davası açtığını beyan ettiğini, İstihkak davası soncunda verilen kararların maddi anlamda kesin hüküm oluşturan kararlar olduğundan davacı şirketin huzurdaki istirdat davasını açmakta hukuki yararın olmadığını, taraflarınca yapılan işlemlerin usul ve yasaya uygun olduğunu ve icra prosedürünün gerektirdiği ölçüde hareket edildiği için iade yükümlülüklerinin bulunmadığını, yapılan ödemenin borç ödemesi olduğundan ve haklı bir sebebe dayandığından geri istenemeyeceğini, sebepsiz zenginleşmenin söz konusu olmadığını, haciz adresinin borçlu ile alakalı olduğunu, şirketler arasında organik bağ bulunduğunu, muvazaalı hisse devir işlemlerinin yapıldığını ve mahcuzların borçlu şirkete ait sayıldığını, davacının haksız talepleri ile davasının reddini, vekalet ücreti ve yarılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
İSTİNAF KALDIRMA KARARI ÖNCESİ YAPILAN YARGILAMA:
Mahkememizin … Esas sayılı dosyası üzerinden yapılan yargılama sonucu;
“…Bilirkişi raporunda; “davacı ile davalı arasında ticari ilişki olmadığı, davalının dava dışı … Org. Tic. Ltd. Şti ve dava dışı Avanti Dış Ticaret Ltd. Şti den karşı …. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasında belirtilen tutar kadar alacağı olduğu, bu alacağa karşı davacının …. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasına teminat olarak 48.236,00 -TL ödemede bulunduğu, davacının istirdat talebi için ise davanın çözümü aşamasında …. İcra Hukuk Mahkemesinde … E. Sayılı dava dosyası kararında konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına şeklinde karar verilmekle birlikte yerel mahkeme kararı davacı tarafından temyiz edilmek üzere Yargıtay’a gönderildiği, Yargıtay kararının beklenilmesi gerektiğini” belirtmiştir.
Davada uyuşmazlık takipte taraf olmayan davacının haczi sırasında haczedilen mallar üzerinde istihkak iddiasında bulunup icra mahkemesince verilen İİK md. 72/3 uyarınca kasadaki paranın alacaklıya ödenmemesine dair tedbir kararı uyarınca icra kasasına yapılan icra dosyası kapak hesabına dair icra baskısı altında yapmış olduğu iddialı ödemenin davalıdan istirdatını isteme hakkı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi Esas No: 2015/18160, Karar No: 2016/7678 sayılı ilamında “Davacılar vekili, davalının dava dışı üçüncü kişi borçlular aleyhine çeke dayalı takip yaptığını, borçlular hakkında haciz tatbiki için müvekkili şirketlerin işlettiği işyerinde haciz ve muhafaza yaptıklarını, istihkak iddiasında bulunulduğunu, cebri icra tehdidi altında dosya borcunun ödendiğini ileri sürerek, müvekkillerinin borçlu olmadıklarının tespitini ve ödenen bedelin istirdadını talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, yetki ve husumet itirazında bulunmuş, esasa ilişkin olarak borçlular ile davacılar arasında hukuki ilişki tespit edildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece davanın niteliğine göre 3. kişi tarafından icra dosyasına yapılan ödemeden dolayı istirdat ve menfi tespit davasının icra takip borçlusu tarafından açılması gerektiği, davacının aktif dava ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine” dair yerel mahkeme kararı yargıtay tarafında onanmıştır.
Her ne kadar davacı ödeme yapmış ise de İİK md. 72 uyarınca davanın niteliğine göre; 3.kişi olan davacı tarafından icra dosyasına yapılan ödemeden dolayı istirdat ve menfi tespit davasının icra takibinin borçlusu tarafından açılması gerekir. Bu tür davada, davacı sıfatı takip borçlusuna aittir. Takip konusu borç, 3.kişi tarafından, yani davacılar tarafından ödenmiş olsa bile; davacı sıfatı asıl borçluya aittir. Çünkü, burada borçtan kurtulan takip borçlusudur. Bu nedenle davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığından davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın husumet yokluğu sebebiyle usulden REDDİNE…” şeklinde karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce verilen karara karşı davacı yanca istinaf yoluna gidilmiştir.
İSTİNAF İLAMI :
Mahkememizin, 26/12/2018 tarih ve … Esas-… Karar sayılı kararının, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin 07/10/2022 tarih ve 2022/1580 Esas-2022/1649 Karar sayılı kaldırma kararı ile; “..Üçüncü kişi davacı vekilinin dava dilekçesinde, icra dosyasından adresine hacze gelinerek, haciz yapıldığını, istihkak davası açtıklarını, muhafaza tehdidi altında icra dosyasına dosya borcunu teminat olarak yatırarak, İcra Mahkemesinden paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde tedbir talep ettiklerini, İcra Mahkemesince tedbir kararı verilmeyerek paranın alacaklıya ödendiğini ileri sürerek, ödediği paranın davalı alacaklıdan istirdadını talep ettiği anlaşılmakla, dava İİK’nun 72.maddesine dayalı olarak açılmış istirdat davası niteliğinde olmayıp, üçüncü şahıs tarafından açılan istirdat davası olup, mahkemece davanın davacı sıfatı bulunmadığından bahisle reddine karar verilmesi yerinde değildir. (Bkz. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 10/02/2022 tarihli 2022/3-80 Esas-2022/107 Karar sayılı kararı)
….İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde, davalı alacaklı tarafından ihtiyati haciz kararı alınarak davacının adresinde menkul haczi yapıldığı, davacının istihkak iddiasında bulunduğu, davacı tarafça istihkak davası açıldığı ve istihkak davasında verilen kararın Yargıtay incelemesinden geçerek düzeltilerek onandığı anlaşılmakla, mahkemece …. İcra Hukuk Mahkemesi’nin …sayılı dosyasının akıbetinin beklenerek karar verilmesi gerekirken, davacının husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmesi yerinde görülmemiş, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın toplanan deliller, istihkak dosyası ve Yargıtay ilamı incelenerek, ödemenin haciz ve muhafaza tehdidi altında üçüncü şahsın ödemesi mi, yoksa borçlunun borcunun ödenmesi mi olduğu değerlendirilerek, karar verilmesi için mahkemesine gönderilmesine, davacı istinaf başvurusu kabul edilerek, mahkeme kararı kaldırıldığından, vekalet ücretine yönelik istinaf sebebinin incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davacı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile, İSTANBUL … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 26/02/2018 tarihli … E. – … K. sayılı kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-4-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA,
-Dosyanın, Dairemizin kararında işaret edilen hususlarda yargılamaya devam olunmak üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE…”şeklindeki gerekçeyle kaldırıldığı ve dosyanın yeniden yargılama yapmak üzere mahkememize gönderildiği anlaşıldı.
İSTİNAF KALDIRMA KARARI SONRASI YAPILAN YARGILAMADA:
Mahkememizce İstinaf kaldırma kararı sonrası tensip zaptı düzenlenerek, yeni duruşma gün ve saati ile birlikte taraflara tebliğ edildiği ve ayrıca tensip zaptının 2 nolu bendi kapsamında; “…. İcra hukuk mahkemesinin 2019/408 esas, 2021/310 karar sayılı dosyasının tüm belgelerinin içerir uyap suretinin celbi ile dosyanın kesinleşip kesinleşmediğinin mahkememize bildirilmesinin istenmesine” karar verildiği, akabinde mahkememizin 13/03/2023 tarihli celsesinin 1 nolu ara kararı ile; “…. İcra Hukuk Mahkemesinin 2019/408 esas, 2021/310 karar sayılı dosyası ASLININ İVEDİLİKLE mahkememize gönderilmesinin istenilmesine” karar verildiği, dosya aslının mahkememize gönderildiği ve dosyamız arasına alındığı anlaşıldı.
Dosyamız arasında aslı yer alan …. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … sayılı dosyası aslının incelenmesinde, Davacısının (aynı zamanda dosyamız davacısı) 3. Kişi; … Dış Ticaret Ltd. Şti., Davalılarının Alacaklı (aynı zamanda dosyamız davalısı): … A.Ş. İle Borçlu: … Organizasyon Ticaret Limited Şirketi, Dava konusunun: İstihkak (Taşınır Mal Haczinden Kaynaklanan) davası olduğu, ilk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucu; “…1-Davanın KABULÜ ile davacı tarafça depo edilen paranın davalı alacaklıdan alınarak davacıya İADESİNE, -Mahcuz mallar üzerindeki hacizler kaldırıldığından bu hususlarda karar verilmesine YER OLMADIĞINA, 2- Dava konusu 43.236,00 TL’nin %20’si oranındaki kötü niyet tazminatının davalı alacaklıdan alınıp davacıya ödenmesine…” karar verildiği, kararın davalı alacaklı yanca temyiz edilmesi sonucu, temyiz incelemesini yapan Yargıtay 12. Hukuk Dairesi tarafından, 12/01/2022 tarih ve 2021/7291 Esas-2022/203 Karar sayılı “Düzeltilerek Onama” kararı ile; “1-Davacı 3. kişi davasında haklı olmakla birlikte mahcuz mallar üzerindeki hacizler kaldırıldığından ve bu nedenle dava konusuz kaldığından haczedilen mallara yönelik istihkak talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, -Davacı 3. kişinin ödenen paraya ilişkin olarak istirdat davası açmakta muhtariyetine, 2- İİK’nın 97/15. maddesinde aranan yasal şartlar oluşmadığından davacı 3. kişinin kötüniyet tazminatı talebinin REDDİNE” şeklinde karar verildiği, Yargıtay ilamının, 20/03/2022 tarihinde davacı üçüncü kişi vekili ile davalı alacaklı Eko Faktoring A.Ş vekiline, 16/05/2022 tarihinde de davalı-borçlu … Organizasyon Ticaret Limited Şirketi’ne tebliğ edildiği, yasal süre içerisinde karar düzeltme yoluna gidilmediğinden verilen hükmün, 27/05/2022 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Tüm bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde de;
Mahkememizce görülüp karara bağlanan davanın, üçüncü şahıs tarafından açılan ve haksız haciz tehdidi altında ödendiği iddia olunan paranın, sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı istirdatı istemine ilişkin olduğu, mahkememizce verilen 26/12/2018 tarih ve … Esas-… Karar sayılı “Husumet yokluğu nedeniyle usulden ret” kararının, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi’nin 07/10/2022 tarih ve 2022/1580 Esas-2022/1649 Karar sayılı kaldırma kararı ile kaldırıldığı, kaldırma kararı kapsamında eksikliklerin giderilerek, …. İcra Hukuk Mahkemesi’nin … sayılı dosyası aslının dosyamız arasına alındığı, dosyanın incelenmesinde az yukarıda ayrıntıları yazılı hususların tespit edildiği ve davanın 3. Kişi tarafından açılan İstihkak (Taşınır Mal Haczinden Kaynaklanan) davası olduğu, icra hukuk mahkemesi kararının incelenmesinde; haciz mahallinin davacı üçüncü kişi şirketin (aynı zamanda dosyamız davacısı) ticaret sicil kayıtlarındaki adresi olduğu, borçlu şirketin (… Organizasyon Ticaret Limited Şirketi) adresi olmadığı, borçlu şirket yetkilisinin ya da çalışanlarının haciz mahallinde bulunmadığı, borcun doğduğu tarih itibariyle borçlu (… Organizasyon Ticaret Limited Şirketi) ile üçüncü kişi (aynı zamanda dosyamız davacısı) arasında organik bağ bulunmadığı, sırf eski ortağı ve yetkilisinin aynı kişi olması dolayısıyla borçtan üçüncü kişi şirketin sorumlu tutulamayacağı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verildiği, kararın Yargıtay 12. Hukuk Dairesi tarafından, 12/01/2022 tarih ve 2021/7291 Esas-2022/203 Karar sayılı; “1-Davacı 3. kişi davasında haklı olmakla birlikte mahcuz mallar üzerindeki hacizler kaldırıldığından ve bu nedenle dava konusuz kaldığından haczedilen mallara yönelik istihkak talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, -Davacı 3. kişinin ödenen paraya ilişkin olarak istirdat davası açmakta muhtariyetine, 2- İİK’nın 97/15. maddesinde aranan yasal şartlar oluşmadığından davacı 3. kişinin kötüniyet tazminatı talebinin REDDİNE” şeklinde verilen “Düzeltilerek Onama” kararı ile onandığı ve bu haliyle de; dosyamız davacısının, mahkememizde görülmekte olan dava açısından maddi anlamda kesin hüküm teşkil eden karar sonrası, icra dosya borcundan dolayı sorumlu tutulamayacağının ve ödemiş olduğu paranın da, dava dışı borçlu şirket (… Organizasyon Ticaret Limited Şirketi) adına değil, kendi adına ödendiği ve ayrıca davalı yanca da yapılan ödemenin dava dışı borçlu şirket adına yapıldığına ilişkin mahkememizde aksi yönde kanaat uyandıracak herhangi bir delil de sunulmadığı ve bu haliyle de; davacı yanca haksız haciz tehdidi altında ödenen paranın, sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında davalı yandan istirdadı talebinde haklı ve hukuki yararının bulunduğu sonuç ve vicdani kanaatine ulaşıldığından, davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile,
-43.236,00-TL’nin, 04/11/2014 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan İSTİRDATI ile; davacıya VERİLMESİNE,
2-Alınması gereken 2.953,45 TL karar ve ilam harcının peşin alınan 738,37 TL harçtan mahsubu ile bakiye 2.215,08 TL harcın DAVALIDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR YAZILMASINA,
-Davacı tarafından ilk dava açılırken yatırılan 738,37 TL harç parasının davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3-Davacının yaptığı yargılama giderlerinden 27,70 TL başvurma harcı, bilirkişi ücreti ve posta gideri 1.061,00 TL olmak üzere toplam: 1.088,70 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı yan davada kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla; karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-HMK 333. maddesi gereğinde davacı yanca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde resen İADESİNE,
6-Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 67/1. maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı davalı yanın yokluğunda HMK’nun 341/1 vd. maddeleri uyarınca; gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İSTANBUL BÖLGE ADLİYESİ MAHKEMESİ NEZDİNDE İSTİNAF KANUN YOLU AÇIK OLMAK ÜZERE karar verildi.12.07.2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır