Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/290
KARAR NO :2022/402

DAVA:Menfi Tespit
DAVA TARİHİ:26/04/2022
KARAR TARİHİ:16/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan menfi tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davalılardan … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin, 14/01/2009 tarihinde … 7. Noterliği’nin 14/02/2009 tarih ve … yevmiye nolu “Düzenleme Ticari İşletme Rehni Sözleşmesi” ile listesi ekli olan makineleri rehnettiğini, iş bu ticari işletme rehninin, 20/01/2009 tarih ve 2009/149 sayı ile … Ticaret Sicil Memurluğu’nca tescil edildiğini, davalılardan … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin, tekstil sektöründen tamamen çekilme ve enerji sektörüne daha fazla yatırım yapma kararı alarak, 05/01/2010 tarihinde kurulan … Üretim Anonim Şirketi’ne 05/03/2010 tarihinde (…) hissedar olduklarını, iş bu karar kapsamında davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin zamanla ticari faaliyetine son verdiğini, taşınır ve taşınmazlarının tamamını satmış olduğunu, müvekkili davacıya keşide ettiği 01/05/2012 tarih ve … Nolu fatura ile Ticari İşletme Rehni Sözleşmesi’ne konu makineleri 4.720.000,00-TL bedelle davacı … Tekstil İthalat ve İhracat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne sattığını, vekil edeni … Tekstil İthalat ve İhracat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin iş bu satış işlemi karşısında, her biri 675.000,00-TL bedelli 7 Adet toplam 4.725.000,00-TL tutarında … Bankası’na ait kendi çeklerini keşide ederek, davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne teslim ettiğini, … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin, … Tekstil İthalat ve İhracat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nden aldığı çekleri 10/05/2012 tarihinde davalı … Anonim Şirketi’ne teslim ettiğini, dilekçe ekinde sunulan davalı bankaya ait Çek Tevdi Bordosunda açıkça görüldüğü üzere, davacı … Tekstil İthalat ve İhracat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin keşide ettiği çeklerin, “… Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin kredi (Makine Kredisi) için teminat alınmıştır.” şeklinde açıklama ile banka tarafından teslim alınmış olduğunu, fatura karşılığı satın alınan makineler için davacı … Tekstil İthalat ve İhracat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından keşide edilen çeklerin, vadesi geldikçe … Tekstil İthalat ve İhracat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından bankaya eksiksiz olarak ödendiğini, müvekkilinin davaya konu rehinli makinelerden dolayı hiç bir borcu kalmadığını, davacı tarafından, rehne konu makinelerin borçları fatura karşılığında çekler ile ödenmiş olmasına rağmen, işletme rehni kaydının kaldırılmadığını, rehnin terkin edilmediğini, huzurdaki davada, 10 yıldır müvekkilinin zilyetliğinde, kullanımında olan, … 7. Noterliği’nin 14/02/2009 tarih ve … yevmiye nolu “Düzenleme Ticari İşletme Rehni Sözleşmesi”ndeki rehinli makinelerin, fatura karşılığı alındığı, rehin alacaklısı olan bankaya, “rehinli mallar için” açıklamalı teslim edilen çekler ile ödenmiş olmasına rağmen, bir şekilde halen kayden rehinli gözüken makinelerin herhangi bir rehin borcu olmadığı ve rehin alacağı olmadığı için, banka ile diğer davalı … isimli şahıs arasındaki temlik sözleşmesinin, rehinli makineler bakımından hukuka aykırı ve geçersiz olduğunun tespiti ile rehin kaydının terkinine karar verilmesinin talep edildiğini, davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin hissedarlarının ortağı olduğu … Üretim Anonim Şirketi’nin hissedarı ve yönetim kurulu üyesi davalı …’ın, davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve diğer dokuz kişinin davalı Bankaya olan tüm borçlarını Banka’dan 18/03/2022 tarihinde temlik aldığını, temlik sözlemesi kapsamında davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin hissedarları ile hissedar olan …’ın, 18.197.509,27-TL temlik bedelini, asıl borcun çok altında bir bedel ile temlik almış olduğunu, nitekim sunulan temliknameden anlaşıldığı üzere, davacının bankaya rehinli makinelerin borçlarını ödemiş olmasına rağmen bankanın, davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin borçlarını rehin borcu hesabından düşmemiş, makinler üzerindeki rehinini kaldırılmamış, borç ödenmiş olmasına rağmen sanki … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, rehin borçlusuymuş gibi, olmayan bir alacağı temlik etmiş olduğunu, davalılardan …’ın ise, davaya konu edilen rehinli makinelere ait borçların davacı tarafından ödendiğini bilen ya da bilebilecek durumda olan kişilerden olduğunu, davalı …’ın açıkça kötü niyetli olduğunu, zira, banka ile yapılan temlik sözleşmesinin de muvazaalı olduğunu, olmayan bir alacağın devredildiğini, müvekkili tarafından borcun ödenmiş olduğunu biliyor olmasına rağmen davalı …’ın, iflas halindeki banka ile muvazaalı bir şekilde anlaşarak, hem bankayı hem bankadan alacaklı olanları, hem de kamuyu zarara uğrattığını, davalı …’ın, aralarında hissedarı ve yönetici olduğu … Enerji Anonim Şirketi ile davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin de aralarında bulunduğu toplam 10 kişinin bankaya olan borcunu temlik almasına rağmen, sadece borçlu … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi aleyhine başlatılan … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası üzerinden ve üstelik davacı … Tekstil İthalat ve İhracat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne hiç bir ihbar ya da tebligat yapılmaksızın, 15/04/2022 Cuma günü mesai saati bitmek üzere iken, … Tekstil İthalat ve İhracat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin fabrikasında muhafaza işlemi uygulattığını, borç ödenmesine rağmen her nasılsa rehinli olarak gözüken makinelerin, davalı …’ın talebi ile çalışmaz hale getirecek şekilde makinelerin beyni niteliğindeki çiplerin muhafazası yapılmış, fabrika çalışamaz hale getirilmiş, onlarca işçinin iş bırakmasına sebebiyet verilmiş olduğunu, davacının üretiminin, davalı …’ın kötü niyetli davranışları ve talepleri ile engellenmiş olduğunu, …. İcra Müdürlüğü’nün 25/04/2022 tarihli kararı ile “İİK m.150/e uyarınca süresi içinde satış avansı yatırılmadığı” gerekçesi ile takibin düşmesine ve “muhafaza altına alınan çiplerin davacı … Tekstil İthalat ve İhracat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne teslimine” karar verildiğini, hali hazırda davaya konu edilen rehin alacağı için açılmış, herhangi bir icra takibi bulunmadığını belirterek, 14/01/2009 tarihinde … 7. Noterliği’nin 14/02/2009 tarih ve … yevmiye nolu ” Düzenleme Ticari İşletme Rehni Sözleşmesi “ne konu edilen makinelerin, … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından düzenlenen 4.720.000,00-TL bedelli, 01/05/2012 tarih ve … Nolu fatura ile, rehin borcu vekil eden tarafından ekte sunulan çekler ile tamamen ödendiğinin ve sözleşme kapsamında … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve/veya … Tekstil İthalat ve İhracat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin rehin alacaklısı davalı Bankaya ve …’in de davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne herhangi bir borcu olmadığının tespitine, rehin sözleşmesi kapsamında herhangi bir borcu olmadığının tespiti ile Banka’nın, olmayan bir borcu temlik etme hakkı ve yetkisi olmadığının tespiti ile Davalı Banka tarafından yapılan temlik sözleşmesinin, olmayan bir borç temlik edildiği için, temlik sözleşmesinin hükümsüz olduğunun tespitine ve iptaline, 10/01/2009 tarih ve 2009/149 Sayı ile … Ticaret Sicil Memurluğu’ndaki İşletme Rehni Tescilin hükümsüzlüğüne ve/veya terkinine karar verilmesine ve huzurdaki davanın açıldığı an itibari ile derdest herhangi bir icra takibi bulunmadığı, ancak her eylemi ile kötü niyetli olduğu açık olan davalı …’ın, gerçekte ödenmiş olduğunu bildiği halde, haksız kazanç sağlamak adına, … tarafından el konulan ve Banka’nın kayıtlarında her nasılsa bir şekilde halen gözüktüğü iddia edilen rehin alacağını bahane ederek, fiilen vekil edeninin …’taki fabrika binasında on yıldır bulunan makinelerin, herhangi bir şekilde muhafaza alınması, satışı ve bunun gibi her türlü icrai faaliyetleri önleyecek şekilde, söz konusu makineleri 01/05/2012 tarih ve … Nolu fatura ve 4.720.000,00-TL bedelle davacı … Tekstil İthalat ve İhracat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne sattığı ve … Tekstil İthalat ve İhracat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin de bankaya sunulan çekler ile eksiksiz ödeme yaptığı dikkate alınarak, takdiren teminatsız ya da Mahkemece uygun görülecek bir teminat bedeli karşılığında, ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesi ile; taraflar arasında mevcut bulunan uyuşmazlıkla ilgili davalı müvekkilinin, yerleşim yerinin bağlı olduğu … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin görevli ve yetkili mahkeme olduğunu, dava dilekçesine bakıldığında açıkça menfi tespit, rehin sözleşmesinin iptali, işletme rehinin hükümsüzlüğü, rehin terkini gibi birden fazla neticei talepte bulunulduğunu, menfi tespit, işletme rehninin hükümsüzlüğü, rehin terkini gibi taleplerden kaynaklanan davalarından davalının yerleşim yeri mahkemelerinin yetkili olduğunu, harcın mahkemece re’sen dikkate alınması gereken hususlardan olduğunu, dava dilekçesi incelendiğinde birden fazla ve birbirlerinden tamamen bağımsız talepler olduğunu, bu nedenle her bir talep için ayrı ayrı nisbi harçların hesaplanarak davacıya muhtıra çıkartılması gerektiğini, iptali istenen temliğin 18.000.000,00-TL değerinde olduğunu, fakat dosyada harcın 4.775.000,00-TL üzerinden alındığını, davanın İİK’nın 72. ve devamı maddelerinde sayılan menfi tespit davası ve bunun yanında temliknamenin hükümsüzlüğü talebini içeren bir dava olduğunu, bu haliyle bu taleplerin ticari nitelikli talepler olduğunu ve davanın zorunlu arabuluculuğa tabi bir dava olduğundan, davacı tarafın arabuluculuk tutanağını ibraz etmesi gerekmekte olduğunu, dolayısıyla davacı tarafa arabuluculuk tutanağını ibraz etmesi hususunda muhtıra çıkartılması ve ancak ondan sonra davaya devam edilmesi gerektiğini, bu hususun resen gözetilmesi gerektiğini, davacı tarafın müvekkiline bu davayı açmakta hukuki yararı olmadığını, temliknamenin … Anonim Şirketi ile müvekkili arasında yapıldığını, davacının bu temliknamede taraf olmadığı gibi herhangi bir haciz tehdidi altında da olmadığını, zira temlik edilenin, alacak ile birlikte rehin hakkı olduğunu, borçlu olanın esasında rehinli olan makineler olduğunu ve davacı işletmesinin tüzel kişilik olarak bu borçtan sorumlu olmadığını, davacı tarafın kendi beyanında da açıkça belirttiği üzere makineleri rehinli olduğunu bilerek satın aldığını, dolayısıyla temliknamenin geçersizliğine hükmedilmesinin kendisine nasıl bir hukuki koruma sağlayacağını açıklaması gerektiğini, bunun yanında yine talepler arasında bulunan … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin, … Anonim Şirketi’ne borcunun olmadığı yönündeki kararın kendisine bir faydası olmayacağını, menfi tespit davasını ancak borçlunun açabileceğini, davacı tarafın davalı adına menfi tespit talep edemeyeceğini, aynı şekilde buna dayanak olacak şekilde de temlik sözleşmesinin iptali talebinin kabul edilemeyeceğini, müvekkilinin, temliknameyi icraya koyarak davacı firmanın hesaplarına haciz koyamayağını veya işletmesine gidip rehinli makineler haricinde bir makineye veya mala işlem yapamayacağını, bunun yasal olarak mümkün olmadığını, eğer borç bitmiş ise, borçlu bulunmadığı ve rehin hakkının kaldırılmasını da ancak borçlu … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin isteyebileceğini, rehin takibi ile davacının halen kullandığı rehinli makineler haczedilir ise davacının zarar görebileceğini, ancak davacının bu makinelerin rehinli olduğunu ve rehin borcunun bulunduğunu bilerek aldığını beyan ettiğini, dolayısıyla davanın tamamen müvekkilinin alacağına kavuşmasını engellemeye yönelik olduğunu, dosya arasında sureti bulunan ve davacının hükümsüzlüğünü ve terkinini istediği … 7. Noterliği’nce 14/01/2009 tarihinde düzenlenen … yevmiye sayılı ticari işletme rehini sözleşmesi incelendiğinde, taraflarının rehin alan … Anonim Şirketi olduğunu, rehin verenin ise … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi olduğunu, rehin tutarının 7.392.760,00-TL olduğunun göüleceğini, bunun yanında işletme rehnine dahil olan makine ve ekipmanın tamamının sözleşme ekinde tek tek sayıldığını, aynı şekilde rehin sözleşmesinin 1. maddesinde ise rehin borcunun kapsamının da açıkça belirlendiğini, davacı tarafça, taraflarınca kabul edilmemekle birlikte rehin alacaklısı bankaya, rehinli mallar için 4.720.000,00-TL’lik çek verdiğininin iddia edildiğini, yani davacının, dava konusu işletme ve içerisindeki makineler üzerinde işletme rehni olduğunu, bunu bilerek ve isteyerek bu çekleri verdiğini açıkça beyan ettiğini, bu hali ile artık davacı tarafın rehinden haberinin olmadığını ve iyiniyetli 3. kişi olduğunu da iddia edemeyeceğini, rehin hakkı sahibi bankanın, bu devre ilişkin muvaffakatinin bulunup bulunmadığı hususunun araştırılması ve gerekirse buna ilişkin belgenin sunulması için davacı tarafa süre verilmesi gerektiğini, zaten böyle bir muvafakat yok ise böyle bir durumda bu davanın dinlenme olanağının da olmadığını, taraflarınca kabul edilmemekle birlikte ödendiği iddia edilen tutarın, rehin borcunu karşılamaktan çok uzak olduğunu, ayrıca çek teslim bordrosu incelendiğinde, … Tekstil İthalat ve İhracat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne ilişkin tek bir ibare olmadığını, esasında bordrodan anlaşılanın, bankanın borçlusu … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin, bankaya olan borcunun bir kısmı için alacaklı bankaya 3. bir kişinin teminat çekini vermesinden ibaret olduğunu, dosyada bu anlatılanlar haricinde tek bir delil olmadığını, tüm bu nedenlerle öncelikle davanın yetkisizlik nedeniyle usulden reddine, mahkemenin aksi kanaatte olması durumunda müvekkili hakkında açılmış bulunan davanın her bir talep açısından ayrı ayrı esastan reddine, takibin durmasını sağlayan davacının, iptali talep edilen temlikname ve rehin sözleşmesi tutarları üzerinden her biri için ayrı ayrı olmak üzere alacakların %20’sinden az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Müflis … Anonim Şirketi İflas İdaresi vekili cevap dilekçesi ile; alacağın …’a temlik edilmiş olmasıyla davalı müflis bankanın, artık alacaklı sıfatını haiz olmadığını, dolayısıyla davada taraf sıfatlarının olmadığını, davacının bu temlik ilişkisinin tamamen dışında olduğunu, sözleşme ile temlik edilen alacağın borçlusu olmadığını, taraflarına menfi tespit davası yöneltilmesinin de hukuken mümkün olmadığını, davaya bakmakla yetkili mahkemenin, … Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, sözleşme ile temlik edilen alacağın, 18.197.509,27-TL olduğunu, davacının temlik sözleşmesinin de iptalini talep ettiğini, o halde 18.197.509,27-TL üzerinden nispi harç ödemesi gerektiğini, tedbir talebine ilişkin olarak depo edilmesi gereken teminatın da 18.197.509,27-TL üzerinden hesaplanması gerektiğini, davacının neye dayanarak temlik sözleşmesinin iptalini talep ettiğinin taraflarınca anlaşılmadığını, hukuken böyle bir talep hakkının da bulunmadığını, temlik sözleşmesinin muvaazalı olduğundan bahsedilmiş ise de, bu iddianın gerçek dışı olduğunu, temlik sözleşmesinin hukuka uygun olduğunu, Müflis … Anonim Şirketi’nin, iflas kararının kesinleştiğini, Fon Kurulu’nun 17/09/2020 tarihli ve 2020/285 sayılı kararı ile ikinci alacaklılar toplanması yerine kaim olmak üzere belirlenmiş olan yetki ve işlem limitlerine ilişkin karar doğrultusunda iflas tasfiye işlemlerine devam edilmekte olduğunu, tasfiyenin bir an önce tamamlanması ve sırada bekleyen alacaklılara ödeme yapılmasını teminen, alacakların tahsiline yönelik yoğun bir mesai harcanmakta olduğunu, … gözetiminde iflas idaresi üyelerinin her alacak için özel değerlendirme yapmakta ve alınan kararların mahkeme onayına sunulmakta olduğunu, davacının burada muvaaza aramak yerine, diğer davalı ile ihtilafını çözmek yoluna gitmesi gerektiğini, temlik ile yalnız ticari işletme rehininin değil; teminattaki ipoteklerin de temlik edildiğini, temlik hükümlerinde sözleşmenin geçerli olabilmesi için borçlunun bile rızası aranmaz iken, temlik ilişkisinin dışında bir üçüncü kişinin temlikin iptalini talep etmesinin hukuken mümkün olmadığını, davacının, rehin borçlusu ile anlaşarak, makineleri satın almış ise bile, basiretli bir tacir olarak alacaklıyla rehin şerhi ile ilgili bir talep yöneltmemiş olduğunu, ödendiği iddia edilen çeklerin, diğer davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından müflis bankaya teminat olarak verildiğini, rehin sözleşmesinin, davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin tüm kredi ilişkilerinden doğan asaleten ve kefaleten tüm borçlarının teminatını teşkil etmekte olduğunu, ödeme ile diğer davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin borçlarının sona ermediğini ve devam eden alacağın temlik edildiğini, ticari işletme rehini sözleşmesinde bedelin, 7.392.760,00-TL olarak belirlendiğini, buna faiz ve masraf alacağının da eklenmesi gerektiğini, buna karşılık ödendiği beyan edilen tutarın ise 4.720.000,00-TL olduğunu, bu halde rehinli alacağın ödendiğinden bahsedilemeyeceğini belirterek, öncelikle, usule ilişkin itirazları incelenmek suretiyle, müflis banka yönünden davanın husumetten reddine, yetki itirazlarının kabulü ile yetkisizlik nedeniyle reddine, temlik sözleşmesi bedelinin 18.197.509,27-TL olması münasebeti ile harcın ve teminat tutarının bu bedel üzerinden hesaplatılarak tamamlatılmasına, tamamlanmadığı müddetçe işlemlere devam edilmemesine, verilen süre içinde tamamlanmadığı takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine, mahkemece işin esasına girilecek ise, rehin sözleşmesine tüm kredi borçları konu edildiğinden ve rehinli alacak için ödeme yapılmadığından davanın reddine, davacının temlik sözleşmesinin tarafı olmadığından temlik sözleşmesinin geçersizliğine dair yaptğı itirazların reddine, %20 den aşağı olmamak kaydıyla davacı aleyhine tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi adına usulüne uygun davetiye tebliğ edilmesine rağmen, davaya cevap vermemiştir.
Dava, davalı Müflis … Anonim Şirketi ile davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi arasında ticari işletme rehni sözleşmesine konu olup, davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından davacıya satılan rehinli makinaların bedelinin ödendiği idiasıyla, borçlu olunmadığının tespiti, davalı Müflis … Anonim Şirketi ile davalı … arasında yapılan temlik sözleşmesinin hükümsüzlüğünün tespiti ve rehinlerin hükümsüzlüğü ve terkini talebine ilişkin bulunmaktadır.
İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesinin 27/04/2022 tarihli, … sayılı sayılı kararıyla dava dosyasının konusu itibariyle İstanbul 6., 7., 8., ve 9. Asliye Ticaret Finans İhtisas Mahkemelerine gönderilmesine karar verilmiş olup, Mahkememize tevzi edilen dosya mahkememiz esasının yukarıda belirtilen sırasına kaydedilmiş ve yargılamaya mahkememizde devam olunmuştur.
Mahkememizin 29/04/2022 tarihli ihtiyati tedbir talebinin değerlendirilmesine ilişkin ara kararı ile; “2004 Sayılı İİK 72/2. maddesi gereğince davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin KABULÜNE, rehin konusu malların fatura değeri olan 4.720.000,00-TL’nin %20’si olan 944.000,00-TL tutarında nakdi veya mahkemece kabul edilecek kati süresiz ve mutaber banka teminat mektubunun Mahkememiz veznesine depo edilmesi halinde, tarafların ileride zarar görmelerine meydan verilmemesi için 2004 Sayılı İİK’nın 72/2. maddesi gereğince davalılar tarafından, dava konusu rehin sözlemesi, satış sözleşmesi ve temlik sözleşmesi dayanak gösterilerek girişilecek icra takibinin işbu dava sonuna kadar tedbiren durdurulmasına yönelik İHTİYATİ TEDBİR KARARI VERİLMESİNE,” karar verilmiş ve 944.000,00-TL kati süresiz ve mutaber banka teminat mektubu mahkememiz kasasına alınmış, davalı … vekilinin, ihtiyati tedbirin kaldırılması talepli 10/05/2022 tarihli dilekçesi üzerine mahkememizin 13/05/2022 tarihli tensip zaptı ile, ihtiyati tedbir kararının kaldırılması talebinin, 6100 Sayılı HMK 394/4. maddesi gereğince duruşmada değerlendirilmesine ve mürafaa duruşmasının 02/06/2022 günü saat 15:45’te icrasına, karar verilmiş, 02/06/2022 tarihli mürafaa duruşmasında tarafların beyanları alınmış, “1-…. ATM’nin … esas sayılı dosyasının, incelenmek üzere istenilmesine, 2-Davacı şirket ile, davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret AŞ’nin ticaret sicili kayıtlarının, ilgili Ticaret Sicili Müdürlüğü’nden istenilmesine, 3-…. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyalarının, incelenmek üzere UYAP sistemi üzerinden istenilmesine, Mürafaa duruşması yapılıp, taraf vekillerinin beyanları alınmış olmakla; ilk 3 ara kararı gerekleri yerine getirildikten sonra ihtiyati tedbire itiraz ile ilgili olarak ayrıca karar oluşturulmasına” karar verilmiştir.
Davacı tarafça dava açılması üzerine, davalılar … vekili ile Müflis … Anonim Şirketi İflas İdaresi vekili tarafından, süresi içinde dosyaya sunulan cevap dilekçeleri ile yetki ilk itirazında bulundukları, açılan dava ile ilgili olarak … Asliye Ticaret Mahkemelerinin yetkili olduğunun bildirildiği anlaşılmıştır.
6100 Sayılı HMK’nun 138/1. Maddesi; “Mahkeme, öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar hakkında dosya üzerinden karar verir; gerektiği takdirde kararını vermeden önce, bu konuda tarafları ön inceleme duruşmasında dinleyebilir.” hükmünü içermektedir. Bu nedenle, açılan dava üzerine davalılar … vekili ile Müflis … Anonim Şirketi İflas İdaresi vekili tarafından, süresi içinde dosyaya sunulan cevap dilekçeleri ile yetki ilk itirazında bulunulduğundan 6100 Sayılı HMK’nun 138/1. Maddesi gereğince, yetki itirazı ile ilgili olarak dosya üzerinden değerlendirme yapılmıştır.
Dava dilekçesi, ticaret sicil kayıtları ve diğer belgelerin incelenmesinden davalı …’ın yerleşim yerinin, “… Mah. 66037. Sk. No: 6 İç Kapı No: 11 … / …”, davalı (İflas Nedeniyle) Tasfiye Halinde … Anonim Şirketi’nin yerleşim yerinin, “Saray Mahallesi, Dr. …Cad., No: 8, …, C Blok, …/İstanbul”, davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin yerleşim yerinin, “… Mh. … Bulv. … Apt. No: 1/6 …/…” olduğu, bu anlamda davalılardan hiç birinin yerleşim yerinin Mahkememiz yetki alanında bulunmadığı anlaşılmıştır.
6100 Sayılı HMK’nun 6/1. maddesi gereğince, genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.
6100 Sayılı HMK’nun 6/1. Maddesi kapsamında yapılan değerlendirmeye göre, davalı …’ın, dava açıldığı tarihteki yerleşim yerinin … olması nedeniyle bu davalı yönünden yetkili mahkememin … Mahkemeleri olduğu açıktır.
…. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 16/11/2017 tarih ve … E., 2017/942 E. Sayılı kararı ile, … A. Ş.’nin iflasına ve iflas tasfiyesinin … tarafından yapılmasına karar verildiği, iflas tasfiyesinin …. İflas Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası üzerinden yapıldığı, … tarafından iflas idaresi oluşturulduğu anlaşılmıştır. Davacı tarafça dava dilekçesi ile, davalı … A. Ş.’nin iflasına …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce karar verilmesi ve iflas tasfiyesinin …. İflas Müdürlüğü dosyası üzerinden yapılması nedeniyle yetkili Mahkemenin İstanbul Mahkemeleri olduğunu belirtmiştir.
5411 Sayılı Bankacılık Kanunu 142/2. maddesi; “Fon, Fon bankaları ve faaliyet izni kaldırılan bankaların iflas ve tasfiye idareleri tarafından muamele merkezi veya ikametgâhı İstanbul ili sınırları içinde olan kişiler aleyhine açılacak hukuk davaları ile borçlular hakkında açılacak iflas davalarına İstanbul (1) ve (2) numaralı asliye ticaret mahkemesi tarafından bakılır.” hükmünü içermektedir. Davalı … A. Ş. hakkındaki iflas davası, söz konusu özel düzenleme nedeniyle …. Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmüş bulunmaktadır. 5411 Sayılı Kanunun 142/2. maddesi hükümleri dikkate alındığında, hangi davalara ilişkin olarak özel düzenleme getirildiği açık olup, davalı konumunda olan ve iflas davasıyla bir ilgisi bulunmayan davalı Müflis … A. Ş. aleyhine açılan eldeki davada, 5411 Sayılı Kanunun 142/2. maddesi gereğince yetkili mahkemenin belirlenmesi söz konusu olmayacaktır.
Yine davacı vekili cevaba cevap dilekçesi ile, iflas idaresine karşı açılacak davalarda yetkili mahkemenin iflas idaresinin bulunduğu yer mahkemesi olması nedeniyle İstanbul Mahkemelerinin yetkili olduğunu belirtmiştir. Eldeki davanın konusunun menfi tespit, temlikin geçersizliğinin tespiti ve rehinlerin fekki olması karşısında, 2004 Sayılı İİK’nun 191 ve devamı, 230 ve davamı maddelerinde belirtilen alacak, kayıt-kabul, sıra cetveline itiraz davaları hakkında uygulama yeri olan iflas idaresinin bulunduğu yer mahkemesinin yetkili olması durumunun eldeki davada söz konusu olmayacaktır. Ayrıca tacir olan taraflar … A. Ş. ile … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi arasında düzenlenen “Düzenleme Ticari İşletme Rehni Sözleşmesi”nin 10. maddesi ile, bu sözleşmeden doğacak ihtilaflarda … Mahkeme ve icra dairelerinin yetkili kılındığı anlaşılmıştır. Bu nedenlerle, davalı (İflas Nedeniyle) Tasfiye Halinde … A. Ş.’nin yerleşim yerinin mahkememiz yetki alanı dışında bulunması, davalı iflas idaresi vekilince, yetkili mahkemenin … Mahkemeleri olduğu yönünde yetki itirazında bulunulması, ticari işletme rehni sözleşmesi ile … Mahkemelerinin yetkili kılınması, 5411 Sayılı Kanunun’un 14/2. Maddesi ile, 2004 Sayılı İİK’nun 191 ve devamı, 230 ve devamı maddeleri gereğince açılmış bir davanın söz konusu olmaması, genel hükümler çerçevesinde değerlendirme yapılması gerekmesi hususları dikkate alınarak, davalı Müflis … A. Ş.’nin yetki itirazının kabulüne karar verilmiştir.
Davalı … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından davaya cevap verilmemiş ve yetki itirazında bulunulmamışsa da, ticaret sicil kayıtlarına göre bu davalı şirketin de yerleşim yerinin … olması, Mahkememizin yetki sınırları içinde kalmaması, İşletme Rehni Sözleşmesinin tarafı olması, temlik edilen alacaklar içinde … Tekstil Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin borçlarının da bulunması, açılan davadaki talebin niteliği dikkate alınarak, davalı … Tekstil Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi hakkında açılan davanın da diğer davalılar hakkında açılan davalarla birlikte görülmesi gerektiği anlaşıldığından, bu davalı yönünden de Mahkememizin yetkisizliğine, … Mahkemelerinin yetkili olduğuna karar verilmiştir.
Mahkememizin yetkisizliğine karar verilmesi nedeniyle, davalı tarafların, hukuki yarar, husumet yokluğu, harç eksikliği, arabuluculuk tutanağının sunulmaması gibi usulü yönelik talepleri ile ilgili olarak görevli ve yetkili mahkemece değerlendirme yapılmasının daha uygun olacağı düşünülerek, bu hususlarda değerlendirme yapılmamıştır.
Yine açılan davada Mahkememizin yetkisizliğine karar verilmesi nedeniyle, Mahkememizin 29/04/2022 tarihli ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Tüm bu nedenlerle aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Mahkememizin yetkisine ilişkin dava şartı noksanlığı bulunduğundan, 6100 Sayılı HMK’nun 114/1-ç ve 115/2 maddeleri uyarınca davanın dava şartı yokluğundan USULDEN REDDİNE,
2-Karar kesinleştiğinde ve süresi içerisinde talep halinde dosyanın yetkili … NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK(TİCARET) MAHKEMESİ’ne GÖNDERİLMESİNE,
3-HMK’nun 331. maddesi uyarınca harç, yargılama gideri ve vekalet ücretinin yetkili mahkemece DEĞERLENDİRİLMESİNE, davaya başka bir mahkemede devam edilmediği takdirde, talep üzerine harç, yargılama gideri ve vekalet ücreti konusunda mahkememizce karar OLUŞTURULMASINA,
4-HMK’nun 20. maddesi gereğince, karar tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde yetkili mahkemeye gönderilmesi talebinde bulunulmaması halinde, davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin İHTARINA,
5-Mahkememizce yetkisizlik kararı verilmesi nedeniyle, Mahkememizin 29/04/2022 tarihli ihtiyati tedbir kararının KALDIRILMASINA,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.16/06/2022

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır