Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/271 E. 2023/393 K. 10.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/271 Esas
KARAR NO:2023/393

DAVA:İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ:21/04/2022
KARAR TARİHİ:10/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
Müvekkilinin sigorta şirketi olduğunu , dava dışı … A.Ş.’nin … unvanlı yabancı şirkete toplam 30 palet (brüt: 21.298,00 kg) muhtelif ebatlardaki 30/1 OE %100 … (Siyah İplik) emtiası sattığını, müvekkili sigorta şirketinin de satılan ürünler için emtia nakliyat sigortası güvencesi verdiğini, davaya konu emtianın Türkiye/İtalya arası karayolu ile taşıma işinin asıl taşıyıcısı … … ve Tic. A.Ş. fiili taşıyıcısı … / … plaka sayılı araçla … Taş. Pet. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğunu, emtiaların teslim yerine vardığında aracın indirilmesi sırasında araçta bulunan 8 paletin ıslandığının fark edildiğini, hasarla ilgili olarak CMR taşıma senedine şerh/not düşüldüğünü, araç şoförünün de imzası olan bir tutanak tutulduğunu, davaya konu emtiaların satış bedeli 54.666,56 Euro olduğunu, emtialardaki ıslanma hasarı nedeniyle alıcının dava dışı sigortalısına 49.666,56 Euro ödediğini, dava dışı sigortalı satıcının 5.000 Euro zarara uğradığını, davacı … şirketinin sigortalısına 5.000 Euro sigorta tazminatı ödeyip bu ödeme karşılığında temlikname de aldığını, davacı müvekkilinin sigortalısının üçüncü kişilere karşı haklarına hem yasal hem de akdi halefiyeti kazandığını, hem yasal hem akdi halefiyeti kazanan davacı müvekkilinin …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasında davalılara karşı yasal takibe geçmiş ise de davalıların haksız itirazları nedeniyle duran takibin devamı için önce dava şartı arabuluculuk yoluna başvurulmuş ve arabuluculuk sürecinin anlaşmama şeklinde sonuçlanması üzerine huzurdaki davayı ikame etmek zorunda kalındığını, davalılardan … Taş. Pet. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. icra takibinde ödeme emrinin tebliğini müteakip davacı müvekkilinin hesabına haricen 1.001,89 Euro’nun Türk Lirası karşılığını ödediğini, bu nedenle huzurdaki davayı takibin 3.998,11 Avro ana para üzerinden devamı için açtıklarını, davalıların …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasındaki takibe haksız itirazlarının iptali ile takibin haricen kısmi ödeme dikkate alınarak 3.998,11 Avro anapara üzerinden devamına, davalıların hükmolunacak meblağın yüzde yirmisinden az olmamak üzere uygun bir tazminata mahkum edilmesine, yargılama gideri ve avukatlık ücretinin davalılara yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

SAVUNMA: Davalı … … ve Tic. A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; CMR Konvansiyonu kapsamında yapılan taşımalardan doğacak davaların bir yıl içinde açılması gerektiğini, somut olayda davaya konu emtia 12.04.2021 tarihinde alıcısına teslim edilmiş olup; emtia hasarının 12.04.2021 tarihinde meydana geldiğini, huzurdaki dava ise 1 yıllık zamanaşımı süresinin geçmesinden sonra, 21.04.2022 tarihinde ikame edildiğinden; işbu dava konusu taleplerin zamanaşımına uğradığını, Türkiye – İtalya arasında gerçekleşen bu taşımacılıkta uyuşmazlık konusu olay hakkında CMR Konvansiyonu hükümlerinin uygulanması gerektiğini, CMR Konvansiyonunun 30. Maddesinde ise; hasar halinde, hasarın açıkça görüldüğü hallerde teslim anında, hasarın açıkça görülmediği diğer hallerde ise yükün alıcısına tesliminden sonra 7 gün içerisinde taşıyıcısına ihbarda bulunmaması halinde taşımacıdan tazminat talep etmenin mümkün olmadığı hüküm altına alındığını, davacı tarafın emtianın hasarlı olduğunun tespiti için hak düşürücü süre içerisinde usulüne uygun bir ihbarda bulunduğunu ispat etmekle mükellef olduğunu, Türkiye- İtalya hattındaki taşıma işini müvekkil şirketinin üstlenmiş olmasına rağmen uyuşmazlık konusu taşımacılık işleminin fiili taşıyıcısının diğer davalı … olduğundan müvekkili şirketinin hiçbir sorumluluğu bulunmadığını, emtianın taşınması/ tahliyesi esnasında şayet herhangi bir kusur var ise, kusurun tespit edilmesi ve işbu kusurun nakliyecinin kusurundan kaynaklandığının ispatlanması gerektiğini, davacının bunu ispatlayamadığını, davacının ne hasarı ne de işbu hasarın meydana gelmesinde taşıyıcının kusuru olup olmadığını ispat edemediğinden, ek olarak talep edilen hasar tutarının hangi kriterlere göre belirlendiğini somut delillere dayandıramadığından; işbu dava ile talep edilen tutar fahiş olup huzurdaki davanın reddi gerektiğini, davanın rücuen tazminata dayanması sebebiyle işbu davada öncelikle hukuken halef olma sıfatının gerçekleşmiş olması gerektiğini, dava konusu zararın dava dışı sigortalı ile davacı arasındaki Emtia Abonman Kati Sigorta Poliçesi kapsamında olması gerektiğini, bu durumun araştırılıp tespit edilmesi gerektiğini, davacının haksız ve hukuki mesnetten yoksun davasının reddi ile takibin iptaline, davacı tarafın işbu itirazın iptali davasında haksız ve kötü niyetli olması sebebiyle %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Taş. Pet. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili beyan dilekçesinde özetle; müvekkil şirketinin CMR Sigorta Poliçesi olduğunu, emtia taşımalarına ilişkin gerek icra takibinde gerekse de işbu davada husumetin öncelikle CMR Sigorta şirketine yöneltilmesi gerekirken müvekkil şirket ine yöneltilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, dava dilekçesinde de belirtildiği üzere emtiaların akdi taşıyıcısının diğer davalı … … ve Tic. A.Ş. olduğunu, taşınması için yükleme yapılan emtiaların araçlara sağlam ve eksiksiz şekilde yüklendiğine dair tutanak bulunmadığını, davalı … … ve Tic. A.Ş. tarafından yükleme esnasında taşınması üstlenilen emtialara zarar verilmiş olması halinde dahi müvekkili şirketinin sorumlu tutulamayacağını, bu firma tarafından araçlarına yüklenen emtiaları alıcıya ulaştırmakla yükümlü olup bu yükümlülüğünü yerine getirdiklerini, 15918242 dosya numaralı Nakliyat Hasar Ekspertiz Raporunda sigortalıdan emtiaların ilk yükleme anındaki fotoğraflar istenmiş ancak bu fotoğraflara sigortalı tarafından gönderilmediğini, yalnızca emtia alıcısı tarafından emtianın boşaltılmış haldeki fotoğrafları gönderildiğini, ekspertiz raporunda “yükleme hatası olabileceği kanaatinde” bulunulmuş olup müvekkil şirketinin herhangi bir kusurunun bulunmadığını, davacı tarafından müvekkil şirketine haksız icra takibinin yapıldığı ve neticesinde işbu dava ikame edilmiş olduğundan %20’den aşağı olmamak kaydıyla kötü niyet tazminatına hükmedilmesini isteme gereğinin doğduğunu, davacı tarafın haksız icra takibi neticesinde işbu dava açılmış olup öncelikle zamanaşımı nedeniyle, müvekkili şirketin herhangi bir kusuru bulunmadığı gibi husumetin CMR sigorta şirketine yöneltilmesi gerekirken müvekkili davalıya yöneltilmiş olması da isabetsiz olduğundan işbu davanın yukarıda sayılan tüm sebeplerle reddini istediklerini, öncelikle zamanaşımı nedeniyle reddine, davacı tarafça haksız icra takibi başlatılmış olduğundan %20’den aşağı olmamak kaydıyla kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davacı taraftan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, sigortalıya yapılan ödemenin rücuen tahsili amacıyla başlatılan icra takip dosyasına yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı yanca, düzenlenen faturalar, sigorta poliçesi, CMR senedi, ekspertiz raporu ve arabuluculuk son oturum tutanağı ibraz olunmuş; taraflara ait 2021-2022 yılı BA/BS formları ve dava konusu takip dosyasının uyap kayıtları celbedilmiştir.
…. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası incelendiğinde, davacı alacaklı tarafından davalı borçlulardan toplam 5.000,00 EURO alacağın 16/01/2021 tarihinden itibaren işleyecek faiziyle tahsili talebinde bulunulduğu, ödeme emrinin davalı borçlulara tebliğ edildiği, davalı borçlular tarafından süresi içerisinde ödeme emrine itiraz edildiği ve takibin davalı borçlular yönünden durduğu, borca itiraz dilekçesinin davacı alacaklıya tebliğine ilişkin bilgi ve belge bulunmamakla birlikte itiraz ve dava tarihlerine nazaran davanın da hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davalı … Taş. Pet. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından zamanaşımı def’i cevap dilekçesinin süresinde olmaması nedeniyle yerinde görülmemiştir.
Uyuşmazlık konusu taşımacılık işlemlerinin 26/03/2021-12/04/2021 tarihinde gerçekleştiği, eldeki davaya konu icra takibinin ise 24/09/2021 tarihinde başlatıldığı dikkate alındığında taraflar arasındaki taşıma ilişkisi kapsamında uygulama alanı bulan CMR Konvansiyonu’nun 32. maddesinde öngörülen 1 yıllık zamanaşımı süresinin henüz dolmadığı sonucuna varılmış, davalı … … ve Tic. A.Ş. vekilinin zamanaşımı def’i de yerinde görülmemiştir.
Taraflarca sunulan dilekçe ve belgeler ile getirtilen kayıtlar incelenmiş, davacının icra takibine konu alacak istemlerinin yerinde olup olmadığı ve miktarının tespiti noktasında bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişi heyeti 10/02/2023 tarihli raporunda; davaya konu taşımacılık; Türkiye – İtalya arasında gerçekleşen bir karayolu taşımacılığı olup CMR Konvansiyonu kapsamında yapılan bir taşımacılık olduğundan taşıma esnasında meydana gelen hasar ve ziyan CMR Konvansiyonunda (Karayoluyla Uluslararası Eşya Taşıma Sözleşmesine İlişkin Anlaşma) hükümleri ile çözülmesi gerektiği, davaya konu sevkiyat evraklarına emtianın göndericiden teslim alınması sırasında, üründe yüklemeden kaynaklı oluşabilecek uygunsuzlukla ilgili bir not düşülmediğinden ürünlerin taşıyıcıya tam ve sağlam teslim edildiği anlaşılmakta olup CMR Konvansiyonunun ilgili maddeleri gereği teslimat sırasında fark edilen hasardan davalı taşıyıcının CMR m.17/1 gereği sorumluluğu olduğu, davaya konu taşımanın tüm yükleme, istifleme ve araç içi sabitlemesinden dava dışı … A.Ş. sorumlu olmasına rağmen meydana gelen hasardan dava dışı … A.Ş. firmasının sorumlu olabileceğine dair delil olmadığı, meydana gelen hasardan % 100 taşıyıcı firmaların sorumlu olduğu, dava konusu yurtdışı karayolu taşıma işinde hasar ihbarının, CMR Konvansiyonuna göre süresi içinde ve usulüne uygun yapıldığı, dava konusu yurtdışı karayolu taşıma işinde hasarın tazminatı için dava açma tarihinin, CMR Konvansiyonuna göre süresi içinde ve usulüne uygun yapıldığı, davaya konu taşımacılık işinde meydana gelen hasarla ilgili olarak davalı taşıyıcı şirket için CMR Konvansiyonunun 29. maddesinin uygulanmasına yer olmayıp, davalı taşıyıcının “taşıyıcının sınırlı sorumluluk” ilkesinden yararlanabileceği, davaya konu taşımacılıkta taşıyıcının sınırlı sorumluluk tutarı (19.978,81 Euro), davacı tarafından talep edilen (5.000,00 Euro) tazminat miktarından daha yüksek olduğundan CMR m.25 atfı ile m.23/3 gereği bürüt hasarlı kg başına 8,33 SDR üzerinden belirlenen taşıyıcının sorumluluk sınırının altında kaldığı, somut olayda taşıyıcının sınırlı sorumluluk ilkesi uygulamasına yer olmadığı, davacı yan için takip tarihinden itibaren yıllık %5 CMR m.27 gereği temerrüt faizi talep edebileceği, taktirin mahkemede olduğu, davacı … şirketinin kanuni ve akdi halefiyet hakkının bulunduğu; dolayısıyla dava dışı sigortalısına ödemiş olduğu tazminat miktarında rücu hakkının bulunduğu, hasar gören ipliğin %100 viskon iplik olduğu, viskon ipliğin ıslak mukamevetinin çok düşük olmasından dolayı geri kazanımının mümkün olmadığı, bu yüzden sovtaj talebinin kabul edilmemesinin normal olduğu, bu bakımdan hesaplamada kullanılan 2,72 Euro/kg. değerinin kadri maruf olduğu, 1991,00 kg.*2,72 Euro=5.415,52 Euro zararın hasar tarihi itibari ile piyasa koşullarında kadri maruf olduğu tespitlerinde bulunulmuştur.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, taraf vekillerince rapora karşı beyan ve itirazlarını içerir dilekçeler sunulmuştur. Bilirkişi raporunun, dosya kapsamına uygun, teknik ve ayrıntılı olarak hazırlanmış olması, rapora itiraz sebeplerinin ise rapor içeriğinde irdelenip değerlendirilen hususlara ilişkin olması nedeniyle ek veyahut yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmamıştır. Bu haliyle, bilirkişi raporu Mahkememizce de benimsenmiş ve hükme elverişli kabul edilmiştir.
Yapılan yargılama neticesinde tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Dava dışı … A.Ş tarafından İtalya’da bulunan dava dışı … şirketine CPT teslim şekliyle tekstil ürünleri satıldığı, davacı şirketin N-…-0-0 numaralı 26/03/2021 başlangıç tarihli ve 90 gün süreli Emtia Abonman Kati Poliçesi ile satışa konu ürünlere emtia nakliyat sigortası güvencesi verdiği, mezkur emtianın Türkiye-İtalya arası karayolu ile taşıma işinin asıl taşıyıcısının … … ve Tic. A.Ş. olduğu, fiili taşıyıcısının da … / … plaka sayılı araçla … Taş. Pet. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğu, emtiaların teslim yerine varıp indirilmesi sırasında araçta bulunan 8 paletin ıslandığının fark edilerek hasarla ilgili olarak CMR taşıma senedine şerh/ not düşüldüğü, ayrıca taşıma sırasında meydana gelen ıslanma ile ilgili olarak taşımayı gerçekleştiren araç sürücüsü …’e “12.04.201 Pazartesi günü … plakalı aracın yükünü teslim etmek için adresine gittim. Teslim yerinde çadırı açtığımda yüklerin yağmur suyundan gördüğünü fark ettim. Ancak alıcı firma tüm ürünleri teslim aldı ve oluşan hasarı CMR belgesine yazdı.” şeklinde tutanak imzalatıldığı, ekspertiz incelemesiyle tespit edilen 5.000,00 Euro zararın davacı sigortacı tarafından 16/07/2021 tarihinde dava dışı sigortalıya ödendiği ve 60102 sayılı TTK’nun 1472. maddesindeki halefiyet ilkesi uyarınca davalılar aleyhine ödenen bedelin rücuen tahsili noktasında icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır.
Davaya konu taşımacılık; Türkiye-İtalya arasında gerçekleşen bir karayolu taşımacılığıdır. CMR Konvansiyonu kapsamında yapılan bir taşımacılıktır. Bu nedenle; taşıma esnasında meydana gelen hasar ve ziyan CMR Konvansiyonunda (Karayoluyla Uluslararası Eşya Taşıma Sözleşmesine İlişkin Anlaşma) hükümleri ile çözülmesi gerekmektedir.
CMR Konvansiyonunun IV. Bölüm-Taşımacının Sorumluluğu – “Madde 17 : 1. Taşımacı, yükü teslim aldığı andan teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur. ” şeklinde düzenlenmiştir.
CPT teslim şeklinde gerçekleşen satışa konu ürünlerin yüklenmesi, istiflenmesi ve araç içi sabitlenmesi yükümlülüğü kural olarak dava dışı satıcı sigortalı şirkete ait olmakla birlikte yükleme, istifleme ve sabitleme hatası bulunduğuna yönelik olarak asıl taşıyıcı olan … … ve Tic. A.Ş. ve fiili taşıyıcı olan … Taş. Pet. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından ispatlanamaması nedeniyle emtianın fiili taşıyıcıya tam ve sağlam olarak teslim edildiği ve emtiaların ıslanma şeklinde hasarlandığının düzenlenen tutanaklarla ve yapılan ekspertiz incelemesiyle sabit olması karşısında hasarlanmanın taşıma sırasında gerçekleştiği, fiili taşımayı gerçekleştiren araç şoförünün imzasını taşıyan tutanak ve taşıma senedine düşülen hasar şerhi kapsamında hasar ihbarının süresinde ve usulüne uygun olarak yapldığı, asıl taşıyıcı ve fiili taşıyıcı olan davalıların oluşan zarardan CMR Konvansiyonu’nun 17. maddesi uyarınca tam sorumluluğunun bulunduğu, oluşan zarara istinaden dava dışı sigortalıya 16/07/2021 tarihinde yapılan 5.000,00 Euro ödemeyle birlikte ve dosyamız kapsamında teknik bilirkişi tarafından yapılan hesaplamada 5.000,00 Euro zararın hasar tarihindeki piyasa koşullarına göre kadri maruf olduğu tespit edilmekle davacı sigortacı bakımından 6102 sayılı TTK’nın 1472. maddesi kapsamında rücu koşulları oluştuğu, davalı … Taş. Pet. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından takip tarihinden sonra yapıldığı bildirilen 1.001,89 Euro ödemenin mahsubu sonucu davacının 3.998,11 Euro yönünden itirazın iptali talebinin haklı ve yerinde olduğu, takip talepnamesinde 16/01/2021 tarihinden itibaren işleyecek faiz talebinde bulunulmuşsa da 2004 sayılı İİK’nın 58/3. maddesi uyarınca takip talepnamesinde gösterilmesi zorunlu olan işlemiş faiz miktarının gösterilmemesi ve itirazın iptali davasının icra takibine sıkı sıkıya bağlı bir dava oluşu nedeniyle davacının eldeki dava bakımından takip tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4/a maddesi uyarınca Devlet Bankalarının Euro ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesaplarına ödediği oran üzerinden faiz talep edebileceği, öte yandan hüküm altına alınan alacağın likit ve bu yöne ilişkin itirazların haksız olması karşısında 2004 sayılı İİK’nın 67/2. maddesi uyarınca takip tarihindeki kur üzerinden icra inkar tazminatı istem koşullarının da oluştuğu sonucuna varılmış, davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile; davalıların …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına yapmış oldukları itirazın 3.998,11 Euro üzerinden İPTALİNE, takibin, 3.998,11 Euro asıl alacak üzerinden ve bu alacağa takip tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4/a maddesi uyarınca Devlet Bankalarının Euro ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesaplarına ödediği oran üzerinden faiz yürütülmesi suretiyle kaldığı yerden DEVAMINA,
2-Hükmolunan alacağın(takip tarihindeki kur üzerinden 40.697,16 TL’nin) %20’si nispetinde belirlenen 8.139,43 TL icra inkar tazminatının davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3-Dava tarihindeki kur dikkate alınmak suretiyle alınması gereken 4.346,75 TL nispi karar ve ilam harcından peşin olarak yatan 832,21‬ TL harcın mahsubu ile eksik kalan 3.514,54 TL harcın davalılardan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 832,21 TL’nin davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 18/A-13. maddesi uyarınca ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği Tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.360,00 TL arabuluculuk giderinin davalılardan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 10.181,23 TL ücreti vekaletin davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Davacının yaptığı ilk masraf ‭‭80,70 TL, bilirkişi ücreti 3.600,00 TL, posta gideri ‭‭‭151,5‬0 TL olmak üzere toplam ‭‭3.832,2‬0 TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
7-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından sarfedilmeyen kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine İADESİNE,
8-Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 67/1. maddesi gereğince taraflardan birinin talebi üzerine kararın tebliğe ÇIKARTILMASINA,
Dair; davacı vekilinin ve davalı … Lojistik…. A.Ş. vekilinin yüzüne karşı, diğer davalı yan yokluğunda, HMK’nın 341/1 ve 345. maddeleri gereğince gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 10/05/2023

Katip …
e-imzalıdır .

Hakim …
e-imzalıdır .