Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/194 E. 2023/656 K. 21.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/194 Esas
KARAR NO:2023/656

DAVA:Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ:23/03/2022
KARAR TARİHİ:21/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkili… Tic. Ltd. Şti.’nin, çocuk giyim sektöründe faaliyet göstermekte olduğunu, yurt dışına ihracat yapan bir şirket olduğunu, 13 MART 2021 Pazar günü öğleden sonra, Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı’nın E-…-… Sayılı, 08.03.2022 tarihli Bilgi İstem Yazısı, müvekkilinin e-tebligat adresine tebliğ edildiğini, Tebliğ alınan Yazı’da “… … San. ve Tic. Ltd. Şti. unvanlı şirkete toplamda 1.330.200,00 TL tutarında, 3 adet fatura kesilmiş olduğunun adı geçen şirketin BA-BS formlarından tespit edildiği ve bu tespite istinaden, belirtilen faturaların kesilip kesilmediği, kesilmiş olması halinde ise yapılan ödemelere ilişkin detaylı bilgi ve belge verilmesinin” talep edildiğini, müvekkili şirketin en son 14/11/2019 tarihinde A Serili fatura cildinde yer alan “…” No’lu faturayı kestiğini, 2019 yılı sonuna kadar başka hiçbir fatura kesmediğini, daha sonra ise 01/01/2020 tarihi itibariyle e-arşiv fatura sistemine geçildiğini ve bir daha elden fatura kesilmediğini, ilk kesilen e-arşiv fatura numarası ve tarihinin ise: … / 07/02/2020 olduğunu, Vergi Denetim Kurulundan gelen yazı üzerine müvekkili şirket nezdinde yapılan iç denetim neticesinde; A Serili fatura cildinde yer alması gereken … No’lu 3 adet faturanın, tüm nüshaları ile birlikte fatura koçanında olmadığı ve tüm araştırmalara rağmen bulunamadığının 14/03/2022 tarihinde tespit edilerek tutanak tutulduğunu, gerçekleşen tespitin hemen akabinde müvekkili şirketin, yukarıda belirtilen 3 adet faturanın zayi olduğuna ilişkin … Tarihinde … Gazetesine ilan verdiğini, müvekkilinin elinden habersiz ve istem dışı bir şekilde çıkan ve bu zamana kadar müvekkili şirketin hiçbir şekilde ticari ilişkisinin bulunmadığı … … San. ve Tic. Ltd. Şti.’ye yönelik kötü niyetli bir şekilde kesilen faturalara istinaden İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na şikayette bulunulduğunu belirterek, müvekkili şirket bünyesinde yapılan tüm araştırmalara rağmen bulunamayan ve A Serili fatura cildinde yer alması gereken … No’lu 3 adet faturaya ilişkin ZAYİ BELGESİ verilmesini talep etmiştir.
Dava, davacı şirketin … No’lu 3 adet faturaların zayi olduğuna dair TTK’nın 82/7. maddesi gereği zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Davacı şirketin ticaret sicil kayıtları getirtilmiş, mükellefiyet bilgilerine ilişkin Vergi Dairesi yazısı ile ortaklar pay defterinin kaybolduğuna ilişkin davacı şirket tarafından yaptırılan gazete ilanı dosyamız arasına alınmıştır.
TTK’nun 82/7. maddesinde, “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” düzenlemesi mevcuttur.
Davacı yanca zayi durumunun 24/06/2021 tarihinde öğrenildiği beyan edilmekle davanın onbeş günlük hak düşürücü süre içerisinde açıldığı kabul edilmiştir.
Anılan madde metninde yer verilen “gibi” sözcüğünden de anlaşılacağı üzere “yangın, su baskını veya yer sarsıntısı” örnekleri tahdidi olarak sayılmamış, tacirin elinde olmayan, tacire kusur atfedilemeyecek benzer olaylar da maddenin kapsamında kaldığı kabul edilmiştir. Bununla birlikte tacirin bu maddeden yararlanabilmesi için, somut olayın özelliği de gözetilerek hem faturaların korunması amacıyla gerekli dikkat ve özenin gösterilmiş olması hem de ziyaa uğramanın onun iradesinin dışında meydana gelmiş olması gerekmektedir. Bu hususta ispat külfeti de davacının üzerinde bulunmaktadır.
Somut olayda davacının istem konusu faturaların ziyaa uğramasına neden olarak ileri sürdüğü maddi vakıa olan kaybolma fiilinin TTK’nın 82/7. maddesi anlamında davacı tacire kusur izafe edilemeyecek onun iradesi dışında gerçekleşen bir olay olarak kabulü mümkün değildir.
Bu kapsamda davacı şirketin istem konusu faturalarının, TTK’nun 82/7. maddesinde sayılan yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet, hırsızlık sebebiyle ve davacının defter ve belgelerin korunması anlamında gereken özeni göstermesine rağmen zayi olduğunu ispat edemediği, zayi belgesi verilmesi koşullarının mevcut olmadığı anlaşıldığından davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacı tarafça açılan davanın REDDİNE
2-Alınması gerekli 269,80-TL karar ve ilam harcından, davacı tarafından peşin olarak yatırılan 80,70-TL harcın mahsubu ile bakiye 189,10-TL harcın davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-6100 Sayılı HMK’nun 333. maddesi gereğince, davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair; davacı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere her hangi bir Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/09/2023

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır